szkoła specjalna nr 3 2009.pdf

(683 KB) Pobierz
Nr 3 (250) 2009
Tom LXX
MAJ
CZERWIEC
SZKO£A
SPECJALNA
DWUMIESIÊCZNIK AKADEMII PEDAGOGIKI SPECJALNEJ
im. Marii Grzegorzewskiej
Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej
961193424.033.png
Recenzowali: prof. dr hab. Wanda Hajnicz
prof. dr hab. Teresa Żółkowska
T³umaczenie na jêzyk angielski: Renata Wójtowicz
Redakcja: Julita Kobos
Czasopismo „Szkoła Specjalna” posiada punktację MNiSW (2 punkty) w kategorii B.
Komitet Redakcyjny:
prof. W³adys³aw Dykcik, prof. Tadeusz Ga³kowski, prof. Aniela Korzon, prof. Czes³aw
Kosakowski, prof. Aleksandra Maciarz, prof. Irena Obuchowska, dr Adam Szecówka
Redakcja :
dr hab. prof. APS Ewa Maria Kulesza (redaktor naczelna), mgr Bernadetta Węcławik
(sekretarz), mgr Katarzyna Smolińska (członek)
Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej
Dyrektor Wydawnictwa – mgr Monika Bielska-Łach
Adres Redakcji: Wydawnictwo APS, 02-353 Warszawa
ul. Szczêœliwicka 40, tel. 022-589-36-45
centrala 022-589-36-00 wew. 1212, fax 022-658-11-18
e-mail: szkolaspecjalna@aps.edu.pl
nak³ad 1100 egz.
961193424.034.png 961193424.035.png 961193424.036.png 961193424.001.png 961193424.002.png 961193424.003.png
 
SPIS TREŒCI
OPRACOWANIA NAUKOWE
165 – Barbara Kałdon
Zagadnienia definicyjne pojęcia „dziecko” w ujęciu prawnym
173 – Danuta Al-Khamisy
Szanse edukacji włączającej w szkołach ogólnodostępnych
184 – Raisa Iwanowna Łałajewa
Diagnoza różnicująca zaburzenia mowy u dzieci z alalią i niepełnosprawnością intelek-
tualną
Z PRAKTYKI PEDAGOGICZNEJ
192 – Barbara Marcinkowska
Konstruowanie programów indywidualnych (cz. I)
195 – Barbara Augustyniak-Lauks
Indywidualne techniki pracy z dorosłą głuchoniemą uczennicą analfabetką
204 – Edyta Kosior
Szkoła wobec potrzeb dziecka z zespołem Aspergera – z perspektywy doświadczeń
nauczyciela-terapeuty
PRAWO I PRAKTYKA
218 – Anna Romaniuk
Sądowe dochodzenie roszczeń alimentacyjnych
Z KRAJU I ZE ŒWIATA
222 – Marlena Kilian
Kompleksowa rehabilitacja niewidomych i słabowidzących osób w praktyce – dzia-
łalność nowojorskiej agencji rehabilitacyjnej VISIONS
227 – Dorota Błażejczyk
Sprawozdanie z konferencji Dyspraksję zrozumieć, wspierać, edukować , Warszawa 22
października 2008
228 – Kamila Kozłowska
Sprawozdanie z konferencji Psychologiczno-pedagogiczna diagnoza dysleksji i dyskalkulii
– problemy i nowe rozwiązania , Warszawa 9 grudnia 2008
231 – Elżbieta Paradowska
Sprawozdanie z konferencji Rodziana zastępcza dla dzieci bez przyszłości , Warszawa 13
marca 2009
RECENZJE
237 – Z. Tarkowski: Zmiana postaw wobec jąkania . Wydawnictwo Fundacji „Orator”, Lublin
2008, ss. 103 ( Jolanta Dunaj )
163
SZKO£A SPECJALNA 3/2009
961193424.004.png 961193424.005.png 961193424.006.png 961193424.007.png 961193424.008.png 961193424.009.png 961193424.010.png 961193424.011.png 961193424.012.png 961193424.013.png 961193424.014.png 961193424.015.png 961193424.016.png 961193424.017.png
 
CONTENTS
SCIENTIFIC STUDIES
165 – Barbara Kałdon
Child: Definitional Issues from a Legislative Perspective
173 – Danuta Al-Khamisy
Chance for Inclusive Education in General School Settings
184 – Raisa Iwanowna Łałajewna
Differential Diagnosis of Speech Disorders in Children with Alalia and Intellectual
Disability
FROM TEACHING PRACTICE
192 – Barbara Marcinkowska
Designing Individual Education Programs (Part 1)
195 – Barbara Augustyniak-Lauks
Individual Methods Used with a Deaf Illiterate Adult Stu-dent
204 – Edyta Kosior
School towards the Needs of a Child with Asperger Syndrome – Teacher/Thera-
pist’s Perspectiv
LAW AND PRACTICE
218 – Anna Romaniuk
Claiming Alimony in Court
HOME AND WORLD NEWS
222 – Marlena Kilian
Comprehensive Rehabilitation Services for the Blind and Visually Impaired in Practice
– Services Provided by New York Rehabilitation Organization VISIONS
227 – Dorota Błażejczyk
Report on the Conference: “Dyspraxia: Understanding, Supporting, Educating,”
Warsaw, October 22, 2008
228 – Kamila Kozłowska
Report on the Conference: “Psychological and Pedagogical Diagnosis of Dyslexia and
Dyscalculia – Problems and New Solutions,” Warsaw, December 9, 2008
231 – Elżbieta Paradowska
Report on the Conference: “Foster Family for Children Without Future” (5)
REVIEWS
237 – Z. Tarkowski: Zmiana postaw wobec jąkania [Change of Attitudes towards Stuttering].
Published by Wydawnictwo Fundacji “Orator”, Lublin 2008, pp. 103 ( Jolanta Dunaj )
164
SZKO£A SPECJALNA 3/2009
961193424.018.png 961193424.019.png 961193424.020.png 961193424.021.png 961193424.022.png 961193424.023.png 961193424.024.png 961193424.025.png 961193424.026.png 961193424.027.png 961193424.028.png 961193424.029.png 961193424.030.png 961193424.031.png
 
OPRACOWANIA NAUKOWE
BARBARA KAŁDON
UKSW, Warszawa
ZAGADNIENIA DEFINICYJNE POJĘCIA „DZIECKO”
W UJĘCIU PRAWNYM
W rozważaniach o prawach dziecka i przestępczości skierowanej przeciw jego pra-
wom punktem wyjścia musi być sprecyzowanie znaczenia terminu „dziecko”. Pojęcie
„dziecko” może powodować liczne trudności interpretacyjne, zarówno na gruncie mię-
dzynarodowym, jak i prawa krajowego. Problematyka dzieci jest niewątpliwie zagadnie-
niem interdyscyplinarnym. Zajmuje się nią prawo, psychologia, pedagogika, filozofia,
socjologia itd. Sformułowaniem „dziecko” operuje prawo międzynarodowe, czyni to
także Konwencja o Prawach Dziecka , zaś prawo karne takiego pojęcia wręcz nie zna, albo-
wiem posługuje się nim w całym kodeksie tylko dwa razy. Z uwagi na to konieczność
ustalenia zakresu wspominanego pojęcia nie powinna budzić wątpliwości, co staram się
uczynić w niniejszym artykule.
Słowa kluczowe: dziecko, dziecko poczęte, małoletni, nieletni, młodociany, młodzież,
Konwencja o Prawach Dziecka
W rozważaniach dotyczących przemocy wobec dzieci punktem wyjścia musi
być sprecyzowanie pojęcia „dziecko”, ono jest bowiem podmiotem, które-
mu przysługuje konkretny katalog praw. Czytelne i zrozumiałe niemal dla
wszystkich pojęcie „dziecko” może nastręczać liczne trudności interpretacyjne,
zarówno na płaszczyźnie prawnomiędzynarodowej, jak i szeroko rozumianego
prawa krajowego, w tym oczywiście prawa karnego (Gronowska i in. 1994,
s. 11). Pojęciem „dziecko” operuje prawo międzynarodowe, czyni to także
Konwencja o prawach dziecka , natomiast prawo karne takiego pojęcia praktycznie
nie zna, a słowo „dziecko” w całym kodeksie zostało użyte tylko dwa razy (art.
149 i art. 253 § 2).
Z tego względu konieczność ustalenia zakresu tego sformułowania nie po-
winna budzić wątpliwości. Na wstępie trzeba zasygnalizować, że omawiane po-
jęcie ma dwa podstawowe znaczenia: dzieckiem jest każdy człowiek od urodze-
nia do wieku młodzieńczego, ale równocześnie dzieckiem jest każdy – niezależ-
nie od wieku – potomek w stosunku do rodziców (Szymczak 1978, s. 498). Niniej-
sza praca jest poświęcona dziecku w pierwszym z wymienionych znaczeń.
Dziecko jest dość specyficznym obiektem zainteresowania prawa. Jest ono
podmiotem w stosunkach cywilnoprawnych, ale czasami jakby nie dostrzega się
jego odrębności podmiotowej. Dotyczy to zwłaszcza dzieci młodszych, które nie
mają zdolności do czynności prawnych. Jak stwierdza T. Smyczyński (1991a), dla
niektórych dziecko jako takie jest godne zainteresowania tylko dlatego, że
w przyszłości będzie człowiekiem dorosłym i w pełni dojrzałym, natomiast
w okresie dzieciństwa jest ono tylko obiektem oddziaływań prawnych i poza-
prawnych ze strony osób dorosłych. W konsekwencji takiego instrumentalnego
podejścia do dziecka międzynarodową ochronę jego osoby można, zdaniem
wspomnianego autora, porównać z ochroną prawną jakiegoś zagrożonego ga-
165
SZKO£A SPECJALNA 3/2009
961193424.032.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin