Boccaccio Dekameron I.pdf

Aby rozpocząć lekturę,

kliknij na taki przycisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.

Giovanni BOCCACCIO

Dekameron

Dzień pierwszy, drugi, trzeci, czwarty i piąty

Przełożył z włoskiego

EDWARD BOYE

Zaczyna się księga

DEKAMERON

w której zawiera się sto nowel,

opowiedzianych przez siedem białogłów

i trzech młodzieńców.

WSTĘP

Ludzka to rzecz współczucie dla nieszczęśliwych; jeśli jest ono każdemu właściwe, to tym

bardziej winno być znane człekowi, co sam, litości potrzebując, od drugich jej doznawał. Na-

leżę do liczby tych, którzy w potrzebie przyjaźni się nurzają, uczucie to wielce sobie cenią i

niejedną milą chwilę mu zawdzięczają. Od najwcześniejszych lat mojej młodości aż po dzień

dzisiejszy szlachetną i wzniosłą miłością jestem ożywiony, bardziej może – gdybym chciał o

tym opowiadać – niżby tego niska moja kondycja oczekiwać pozwalała. A chociaż zyskiwa-

łem pochwały i estymę ludzi pełnych ogłady, co o tych sprawach zasłyszeli, to przecież wiele

srogiego bólu miłość ta mi sprawiła; przyczyną jego było jednakoź nie okrucieństwo miłowa-

nej damy, lecz zbytni ogień mojej duszy, trawionej niepowściągliwym appetitem. Żądze te nie

pozwalały mi się kontentować tym, co posiadałem, i przyczyniały mi więcej boleści, niżby

należało. Wpośród tych wielkich cierpień, rozmowy z jednym z moich przyjaciół i pociechy,

od niego doznawane, były dla mnie wsporem, bez którego z pewnością bólu mego bym prze-

żyć nie mógł. Jednakoź według niezmiennego prawa, ustanowionego zrządzeniem Tego, kto

sam jest nieskończony, każda ziemska sprawa koniec swój mieć musi; tak się też stało z moją,

nazbyt płomienną namiętnością, której ani zdrowy rozsądek, ani żadna rada, ani myśl o cze-

kających na mnie niebezpieczeństwach i sromie przełamać i zwyciężyć nie mogły; dopiero

wszechmocna siła czasu powoli ją przytłumiała, tak iż dzisiaj ostało po niej jeno uczucie

ukontentowania, znane każdemu, komu obcy jest azard puszczania się na burzliwe namiętno-

ści odmęty. Ciężko mi było na duszy, aliści ból minął i ostały mi się tylko mile wspomnienia.

Boleść sczezła, lecz żyje i do grobowej deski trwać będzie pamięć o dobrodziejstwach,

okazanych mi przez tych, co gwoli litości, odczuwanej dla mnie, moim cierpieniem cierpieli.

Nie ma, według mego zdania, szlachetniejszego uczucia niźli uczucie wdzięczności. Zasłu-

guje ono na najwyższą pochwałę, gdy przeciwnie, jego brak godzien jest jeno wzgardy.

Wdzięcznością powodowany, chciałbym w miarę sił moich w zamian za to, co otrzymałem,

teraz gdy już swobodny jestem, pewne ulżenie sprawić, jeśli już nie tym, co mi dobrodziej-

stwa okazywali i którzy, być może, dzięki swej rozwadze lub szczęściu usług mych nie po-

trzebują, to przynajmniej tym, którym się one na cos zdadzą. A chocia moja pomoc i wspór

niewielkimi by się okazały, wszakoż, zgodnie z swym mniemaniem, winienem je nieść tam,

gdzie się na nie najbardziej czeka i gdzie przez to lepiej ocenione będą i większą korzyść

przyniosą. Któż zaprzeczyć może, że z taką pociechą obracać się: należy do pięknych dam,

którym hardziej niźli mężczyznom jest ona potrzebna? One to, strachając się i wstydząc, w

swej delikatnej piersi płomienie miłosne skrywają. O ile zaś ów skryty płomień silniejszy jest

od jawnego, wiedzą o tym ludzie, co go doznali. Posłuszne woli i rozkazaniu ojców, matek,

braci i mężów, całe dnie w zamknionych komnatach jak gdyby na próżnowaniu trawią. Chcąc

czy nie chcąc, o wielu rzeczach myśleć muszą, a przecie myśli te nie zawsze wesołymi się

okazać mogą. Niejednokrotnie próżne pragnienia do ciężkiej melankolii damy te przywodzą;

jeśli się jej miłą rozmową nie rozproszy, w ciężkie strapienie może się łatwiej przemienić.

Nie trudno się przekonać, ze u mężczyzn, którzy miłują, to się nie zdarza; gdy ich bowiem

melankolia i przykre myśli ogarną, dość mają na to środków, aby się rozweselić i ulgę zna-

leźć. Mogą pójść, gdzie chcą, usłyszeć i obaczyć to, na co chęć mają, polować, ryby łowić,

jeździć konno, grze lub handlowi się oddawać. Każde z tych zajęć może umysł zająć i choćby

na czas pewien smutne myśli rozproszyć; później tą lub inną drogą przyjdzie pociecha i bo-

leść sczeźnie.

Los niesprawiedliwie postąpił, skąpiąc podpory tam, gdzie sił jest niedostatek, tak jak to

widzimy na przykładzie słabych niewiast. Chcąc tedy choćby w części ten błąd fortuny na-

prawić i pomoc tym damom, które miłość poznały, okazać (dla pozostałych wystarczą igły,

wrzeciona i krosna), zamyślam powtórzyć sto nowel, bajek albo przypowieści, jak je pospoli-

cie nazywają, opowiedzianych w ciągu dziesięciu dni przez zacne grono siedmiu dam i trzech

młodzieńców, gdy we Florencji niedawny mór się srożył; przypomnę takoż kilka pieśni śpie-

wanych dla rozrywki przez te białogłowy.

W nowelach mych zawierają się różne ucieszne i smutne przypadki miłosne, a takoż inne

zdarzenia przeszłych i dzisiejszych czasów. Damy, które je czytać będą, ukontentowanie z

opisanych wypadków odniosą i otrzymają dobrą radę, czego unikać należy i za czym iść trze-

ba. Mniemam, że jedno i drugie nudy im nie przyczyni, przeciwnie, odegna ją całkiem. Jeżeli

tak się stanie (co oby Bóg sprawić raczył), to niechaj czytelniczki moją złożą dank Amorowi,

który mnie z pęt swoich oswobodził i dał mi przez to możność podjęcia trudu, co radość ich

ma na celu.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: