Materiały do licowania koron i mostów na bazie żywic.
Masy akrylowe (akryl - Parapont, akryl utwardzalny - Ivocron, Pyroplast, Biodent C+B) , materiały złożone (SR Isosit N, Dentacolor, Visio - Gem).
Masy akrylowe (akryl - Parapont, akryl utwardzalny - Ivocron, Pyroplast, Biodent C+B) ,
Akryle do licowania koron dzielimy na akryle do gotowania – wymagają one pierwowzoru woskowego, który jest zamienany na akryl metodą traconego wosku. Akryl polimeryzowany jest przez gotowanie (polimeryzacja krótko, średnio i długo czasowa). Kolorystyka tych mas akrylowych jest określona systemem Vita (zestwy proszków odpowiadających danemu kolorowi z klucza Vida Shade Guide – A1, A2, A3, B1.....C4) lub systemem Parapont w kolorach podstawowych 1-biały, 5-jasno zółty, 9-ciemno żółty, 37-szary, 45-żółto-brązowy. Poprzez zmieszanie kolorów podstawowych uzyskuję się kolory pośrednie, np.: 5+45/2=25.
Akryl do gotowania produkowany jest pod postacią proszku-polimeru oraz płynu monomer.
Masy akrylowe do modelowania z wolnej reki tzw. Akryle C+B (Crown & Bridges) do licownia kron i mostów. Nie wymagają one pierwowzoru woskowego i wykonania gipsowej formy polimeryzacyjnej. Po zmieszaniu proszku z płynem masa akrylowa przechodząc przez kolejne fazy polimeryzacji wchodzi w fazę ciasta. W tej fazie żywice nakłada się bezpośrednio na metalową podbudowę korony lub mostu pokrytego wcześniej opakerem warstwą materiału zawierającą na tyle dużą ilość barwnika, by maskować sinoszary kolor metalu. Nakłada się kolejno różne kolory żywicy (szyjka, zębina, szkliwo), modelując w całości licówki. Naniesiona żywica przechodzi w fazę wstępnej polimeryzacji i w tym czasie model jest przenoszony do plimeryzatora ciśnieniowego, gdzie w gotującej się wodzie, pod ciśnieniem 3 atmosfer, w temperatirze około 110˚C akryl polimeryzuje w ciągu kilkunastu minut. Ta metoda umożliwia dokonanie wielokrotnych korekt (zmiana koloru, odbudowa punktów stycznych, podniesienie powierzchni żyjącej bądź brzegu siecznego do kontaktu zębami siecznymi czy zmianę kształtu licówki) przy czym każda następna porcja żywicy łączy się (polimeryzuje) z materiałem już spolimeryzowanej licówki. Kolorystyka akryli C+B określają ststemy Vita lub Parapont.
Z chwilą wprowadzenia do praktyki stomatologicznej materiałów kompozycyjnych charakteryzujących się w porównaniu z akrylem znacznie lepszymi właściwościami mechanicznymi , większą wytrzymałością na ściskanie zrywanie, ale złaszcza na ścieranie, lepszą estetyką , mniejszą nasiąkliwością i większą stabilnością barwy podjęto próby wykorzystania ich także jako materiałów do licowania koron i mostów. Opracowano systemy przeznaczone do licowania, różniące się od kompozytów do wypełnień zębów zarówno składem jak i warunkami polimeryzacji. Materiały kompozycyjne przeznaczone do licowania ze względu na sposób polimeryzacji można podzielić na:
1. materiały polimeryzujące pod wpływem temperatury ( Isosit N, Crystalpasta, Monopast)
2. materiały polimeryzujące pod wpływem światła ultrafioletowego ( Dentacolor, Visio-Gem)
Jednakże poszczególne systemy licowania różnią się nie tylko sposobem polimeryzacji, ale także właściwościami materiałów kompozycyjnych jak i sposobem połączenia lica z metalową podbudową uzupełnienia. Materiały takie jak Isosit N i Dentacolor należą do materiałów z drobnym wypełniaczen, pozwalającym uzyskać lustrzany połysk licówek, a tym samym bardzo dobre efekty estetyczne. Z kolei grubszy wypełniacz materiałów takich jak Crystalpasta, Monopast i Visio-Gem czyni je mniej elastycznymi i nie pozwala na uzyskanie lustrzanego połysku (nie najlepsza struktura powierzchni i tym samym tendencje do przebarwiania powierzchni licówek).
Powrównując właściwości kompozytów do wypełnień zębów i kompozytów do licowania należy stwierdzić, że te drugie posiadają większą ilość wypełniacza, zwiększającego ich wytrzymałość i jednocześnie zmniejszającego elastyczność ( stąd tendencje do uszkodzeń licówek zbyt cienkich) lecz również zmiana warunków polimeryzacji (polimeryzacja ciśnieniowa pod ciśnieniem 6 at) zwiększa jakość wytrzymałość i strukrurę powierzchni tych materiałów. Niemniej jednak stosunkowo mała elastyczność i nie najlepsze połączenie licówki z metalową podbudową koron sprzyja utracie ich retencji.
Praktycznie każdy z systemów do licowania posiada odmienny sposób połączenia lica z metalową podbudową koron i mostów.
Dentacolor (Kulzer) – do połączenia wykorzystano metodę „silicoater“ w krórej poddaną obróbce strumieniowo-ściernej (piaskowaną) powierzchnię metalu pokrywa się warstwą ceramiczną, wypalaną na metalu, po czym nanosi się na nią silan – Kerasil. Silan jest związkiem dwufunkcyjnym łączącym chemicznie wypaloną na metalu ceramiczną warstwę z żywicą materiału kompozycyjnego licówki. Jest to najdoskonalszy system połączenia licówek kompozycyjnych z metalową podbudową koron i mostów.
Isosit N (Vivadent) – połączenie wykorzystuje niewielkie perełki retencyjne wielkości 0,3 mm jako mechaniczną retencję dodatkowo wzmocnioną chemicznym primerem zwiększającym adhezję żywiczego opakera do piaskowanego metalu. Zawodność tego połączenia przyczyniła się do opracowania i wprowadzenia dodatkowej pośredniej warstwy wiążącej w postaci warstwy kwasu poliakrylowego polimeryzowanego światłem ultrafioletowym w specjalnej komorze ( SR Spectralink) z którą to następnie wiąże się żywica licówki kompozycyjnej.
Crystalpasta i Monopast (Major) , Visio Gem (ESPE) – połączenie wykorzystyje zaczepy mechaniczne w postaci prerłek retencyjnych i innych zaczepów np. Systemu Rocatek.
1. Systemy skomplikowane w użyciu
2. Stosunkowo krótki czas przydatności materiałów,
3. Konieczność użycia katalizatorów ochronnych i ścisłego pzrestrzegania procedury
4. Zawodność połączenia lica z metalem
5. Konieczność bardziej radykalnego niż przy licowaniu ceramiką szlifowania zębów filarowych w przypadku licowania zębów bocznych – licówka kompozycyjna wymaga zdecydowanie większej grubości niż ceramiczna. Cienka licówka kompozycyjna łatwo ulega uszkodzeniu.
6. Systemy wymagają drogiego osprzętu – polimeryzatory ciśnieniowe a żywice są drogie.
7. Łatwość odkładania się płytki nazębnej
Zalety
1. Ścieralność licówek bardziej zbliżona do ścieralności szkliwa i zębiny niż licówek ceramicznych i akrylowych
2. Dobry efekt estetyczny za wyjątkiem meteriałów z grubszym wypełniaczem
3. Niewielka nasiąkliwość materiału
2
klaudussska