Budowa alternatora i rozrusznika.pdf

1 | S t r o n a

Budowa alternatora i rozrusznika

Samochody nie mogą obyć się bez prądu. W starszych autach wytwarzany był on w prądnicy

prądu stałego, a we współczesnych pojazdach w alternatorze. Poniżej przedstawię wam budowę

prądnicy i alternatora oraz opiszę ich usterki zadania jakie mają spełnić.

Prądnica czy alternator ?

Automobiliści starszej daty mają zapewne w pamięci samochody, w których podczas postoju z

uruchomionym silnikiem zapalała się kontrolka ładowania. Nie oznaczało to wcale usterki. Takie

właśnie były uroki auta z prądnicą prądu stałego. Prądnica jest w stanie wytworzyć prąd o

odpowiednich parametrach tylko podczas pracy w pewnym zakresie obrotów. Gdy jej wirnik

porusza się zbyt wolno, brakuje prądu. Alternatory stosowane w nowszych konstrukcjach takich

wad już nie mają. Działają sprawnie w szerokim zakresie obrotów i nawet na biegu jałowym silnika

ich wydajność może sięgać 50 proc. mocy maksymalnej. Alternatory są właściwie bezobsługowe.

Niekiedy tylko zachodzi konieczność wymiany szczotek. Większość awarii wynika z

nieprawidłowej eksploatacji generatora lub usterek urządzeń współpracujących z alternatorem.

Jak nie zepsuć ?

Najczęściej przyczyną problemów jest nieprawidłowy naciąg paska napędzającego generator, zły stan

połączeń i uszkodzenia innych podzespołów elektrycznych. Zbyt mocno naciągnięty pasek klinowy

prowadzi do zniszczenia łożysk, czego objawem jest bardzo głośny, metaliczny dźwięk pracy urządzenia.

Aby uniknąć kosztownych napraw, lepiej wymienić zużyty, piszczący pasek na nowy, niż kilkakrotnie go

naciągać. Z kolei za słaby naciąg sprawia, że pasek ślizga się po kole pasowym (czasem, choć

niekoniecznie objawem jest głośny pisk, szczególnie gdy pasek alternatora zostanie ochlapany wodą).

Efekty to niedoładowany akumulator i problemy z rozruchem. Takie zjawisko pojawia się często zimą, gdy

włączamy dużo odbiorników prądu, np. światła, ogrzewanie szyby. Im większe zapotrzebowanie na energię

elektryczną, tym większy opór stawia alternator. Jeśli mamy kłopot ze ślizgającym się paskiem, a jego

dalsze naciąganie nie jest wskazane ze względu na ryzyko uszkodzenia łożysk alternatora, możemy użyć

specjalnego preparatu antypoślizgowego w spreju - czasem i jednorazowa dawka usuwa problem na całą

zimę. Gdy to nie pomaga, trzeba koniecznie wymienić pasek.

Innym podatnym na uszkodzenia elementem alternatora jest układ prostowniczy zmieniający prąd

zmienny na prąd stały wykorzystywany w instalacji elektrycznej auta. Na skutek skoków napięcia

może dojść do spalenia diod alternatora. Ta usterka wystąpi niemal na pewno, gdy podczas pracy

silnika zostanie odłączona bateria lub silnik będzie uruchamiany przez podanie prądu (np. z

zewnątrz) o zbyt dużym napięciu. Wtedy generator przestaje wytwarzać prąd.

2 | S t r o n a

Rozruszać silnik

Zadaniem rozrusznika jest rozpędzenie silnika do obrotów, przy których możliwa jest jego normalna praca.

Urządzenia te to najczęściej silniki elektryczne prądu stałego o mocy od 0,5 do kilku kW. Prawidłowo

eksploatowany rozrusznik nie wymaga obsługi. Podobnie jak w przypadku alternatora potrzebna może się

okazać jedynie wymiana szczotek. Jednak zbyt długotrwałe kręcenie rozrusznikiem (gdy silnik niechętnie

zapala) może go zepsuć. Może dojść do przepalenia uzwojenia lub uszkodzeń mechanicznych

podzespołów. Urządzenie nie powinno pracować bez przerwy dłużej niż kilkanaście sekund.

Najczęstsze usterki alternatora

Łatwo rozpoznać typową awarię alternatora - zużyte łożyska. Usterka objawia się uciążliwym,

mechanicznym dźwiękiem. Trudniej zdiagnozować przepalone diody i uszkodzony regulator

napięcia. O tych usterkach świadczy niedoładowany lub przeładowany akumulator (np. gotujący

się elektrolit) lub zapalająca się kontrolka ostrzegawcza.

3 | S t r o n a

Co się psuje w rozruszniku ?

Stosunkowo najczęstszą, ale i najprostszą do usunięcia usterką rozrusznika są zużyte szczotki.

Zazwyczaj defekt objawia się coraz gorszym działaniem rozrusznika, po jakimś czasie urządzenie

całkiem przestaje działać. Jeżeli rozrusznik nie obraca się wcale, może to świadczyć o przepalonym

uzwojeniu wirnika lub tzw. uzwojeniu wzbudzenia. Jeżeli po uruchomieniu słychać, że rozrusznik

pracuje, ale nie obraca silnika, to przyczyn niesprawności można szukać w wyłączniku elektro-

magnetycznym. Zbliżone objawy wywołuje niesprawność planetarnej przekładni redukcyjnej (nie każdy

rozrusznik ma taką przekładnię) lub uszkodzenie koła zamachowego i zębnika. Jeśli rozrusznik obraca

się zbyt wolno mimo prawidłowego zasilania, przyczyną mogą być wyrobione łożyska ślizgowe. Przed

rozpoczęciem naprawy warto się upewnić, czy przyczyną niesprawności rzeczywiście jest rozrusznik.

Podobne objawy wywołują niekiedy usterki immobilisera lub nawet stacyjki.

4 | S t r o n a

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: