9
SPOSOBY ROZMIESZCZANIA ZNAKÓW BEZPIECZEŃSTWA NA DROGACH EWAKUACYJNYCH I DROGACH POŻAROWYCH
1. WSTĘP
W niniejszej normie ustalono zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych.
Norma dotyczy obiektów budowlanych, w których wymagane lub celowe jest oznakowanie ewakuacyjnych w celu zapewnienia w przypadku zagrożenia bezpiecznej i szybkiej ewakuacji ludzi. Norma dotyczy także oznakowania dróg pożarowych w celu umożliwienia jednostkom ochrony przeciwpożarowej dojazdu do określonych obiektów ustalonymi drogami w przypadku pożaru. Przedstawiono przykłady oznakować dróg ewakuacyjnych znakami bezpieczeństwa, które ilustrują treść normy lecz nie są konkretnymi rozwiązaniami.
Normy powołane
Pn-E-02033:1984 (PN-84/E-02033) Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym
Pn-N-01256-1:1992 (PN-92/N-01256/01) Znaki bezpieczeństwa - Ochrona przeciwpożarowa
Pn-N-01256-2:1992 (Pn-92/N-01256/02) Znaki bezpieczeństwa - Ewakuacja
Pn-N-01256-4:1997 Znaki bezpieczeństwa - Techniczne środki przeciwpożarowe
Droga ewakuacyjna
Cały odcinek drogi poziomej i pionowej do przebycia z dowolnego punktu budynku do wyjścia końcowego na przestrzeń otwartą lub do innej strefy pożarowej
Droga pożarowa
Droga o określonych parametrach, umożliwiająca dojazd do określonych obiektów jednostkom ochrony przeciwpożarowej.
Pomieszczenia zagrożone wybuchem
Pomieszczenia, w którym może wytworzyć się mieszanina wybuchowa powstała z wydzielającej się takiej ilości palnych gazów, par, mgieł lub płynów, której wybuch mógłby spowodować przyrost ciśnienia w tym pomieszczeniu przekraczający 5kPa.
System oświetlenia i oznakowania dróg ewakuacyjnych
Komplikacja oświetlenia i oznakowania ewakuacyjnego i znaków ewakuacyjnych umożliwiającą szybką i bezpieczną ewakuację ludzi z miejsca zagrożenia.
2. OŚWIETLENIE I OZNAKOWANIE DRÓG EWAKUACYJNYCH
Ogólne wymagania
System oświetlenia i oznakowania dróg ewakuacyjnych polega na odpowiednim dobraniu sposobu oświetlenia drogi ewakuacyjnej z odpowiednim rozmieszczeniem znaków ewakuacyjnych. Rozróżnia się:
· wysoko umieszczone oświetlenie podstawowe
· wysoko umieszczone oświetlenie ewakuacyjne
· nisko umieszczone oświetlenie ewakuacyjne
· wysoko umieszczone znaki ewakuacyjne
· nisko umieszczone znaki ewakuacyjne.
W zależności od obiektu w jakim przebiega droga ewakuacyjna, stopnia niebezpieczeństwa, liczby potencjalnych osób przebywających w danym obiekcie, rodzaju obiektu i innych warunków środowiskowych system oświetlenia i oznakowania dróg ewakuacyjnych powinien być dobrany indywidualnie.
Podstawowy system oświetlenia o oznakowania dróg ewakuacyjnych powinien składał się z wysoko umieszczonego oświetlenia ewakuacyjnego oraz wysoko umieszczonych znaków ewakuacyjnych. System ten może być uzupełniony nisko umieszczonymi znakami ewakuacyjnymi, na przykład w przypadku możliwości dużego zadymienia.
Jeżeli zastosowanie wysoko umieszczonego oświetlenia ewakuacyjnego i wysoko umieszczonych znaków ewakuacyjnych nie jest możliwe, system ten może składać się tylko z nisko umieszczonego oświetlenia ewakuacyjnego i nisko umieszczonych znaków ewakuacyjnych.
W przypadku braku oświetlenia ewakuacyjnego (występuje tylko oświetlenie podstawowe), należy stosować dodatkowe oznakowanie dróg ewakuacyjnych.
Wymagania dotyczące oświetlenia i znaków ewakuacyjnych.
Wysoko umieszczone oświetlenie podstawowe i/lub ewakuacyjne powinno być usytuowane powyżej 200cm od podłogi. Pozostałe wymagania dotyczące oświetlenia - wg PN-E-02033:1984 (PN-84/E-02033).
Wysoko umieszczone znaki ewakuacyjne powinny być zgodne z PN-N-01256-1:1992 (PN-92/N-01256/1) i PN-N-01256-2:1992 (PN-92/N-01256/2) pod względem barwy, wielkości i grafiki. Wysokość umieszczenia znaków:
¨ na ścianach – od 150cm do 200cm od podłogi,
¨ zawieszone – powyżej 200 cm od podłogi.
Nisko umieszczone oświetlenie ewakuacyjne powinno być osiągnięte poprzez:
¨ punktowe źródła światła – źródło światła emitujące światło o powierzchni punktowej rozstawione w łańcuszku w odległościach max 20cm lub przez płaskie oprawy oświetlenia miejscowego o wymiarach od 7,5cm do 10cm x 15 cm do 20cm ustawione w łańcuszku w odległościach max 35cm;
¨ liniowe źródła światła w postaci pasa o szerokości od 2cm do 5cm o wysokich wartościach natężenia oświetlenia lub w postaci pasa o szerokości od 15cm do 20cm o niskich wartościach natężenia oświetlenia.
Nisko umieszczone oświetlenie ewakuacyjne wytyczające drogę ewakuacji powinno być usytuowane nie wyżej niż 40cm od podłogi. Pozostałe wymagania dotyczące oświetlenia – wg PN-E-02033:1984 (PN-84/E-02033).
2.2.4 Nisko umieszczone znaki ewakuacyjne powinny być zgodnie z PN-N-01256-1:1992 (PN-92/N-01256/1) i PN-N-01256-2:1992 (PN-92/N-01256/2) pod względem barwy, wielkości i grafiki i powinny być usytuowane - nie wyżej niż 40cm od podłogi.
3. OZNAKOWANIE DRÓG EWAKUACYJNYCH
Wymagania dotyczące oznakowania
Niezbędne informacje do ewakuacji można uzyskać poprzez:
a. umieszczanie w miejscach widocznych wykazu telefonów alarmowych oraz instrukcji postępowania na wypadek pożaru;
b. oznakowanie znakami bezpieczeństwa zgodnie z Polskimi Normami PN-N-01256-1:1992, PN-N-01256-2:1992 i PN-N-01256-4:
¨ drogi, wyjścia i kierunki ewakuacji;
¨ miejsca usytuowania urządzeń przeciwpożarowych;
¨ lokalizacją przeciwpożarowych wyłączników prądu oraz głównych zaworów gazu;
¨ pomieszczeń, w których występują materiały niebezpieczne pożarowo
Podstawową zasadą rozmieszczenia znaków ewakuacyjnych na drodze ewakuacyjnej jest to, że z każdego miejsca na drodze ewakuacyjnej, w którym może pojawić się wątpliwość co do kierunku ewakuacji, powinien być widoczny znak ewakuacyjny. Przy rozmieszczeniu znaków ewakuacyjnych należy zwrócić uwagę na ich rozmieszczenie w stosunku do źródeł światła. Należy dążyć do umieszczania znaków ewakuacyjnych możliwie blisko źródeł światła w celu zapewnienia ich dostatecznej luminacji. Wymiary znaków ewakuacyjnych są uzależnione od odległości z jakiej powinien ten znak by dostrzegany przez ewakuujących się ludzi.
Rodzaje oznakowania ewakuacyjnego
W zależności od pomieszczeń i oświetlenia drogi ewakuacyjne można oznaczać:
a. znakami ewakuacyjnymi fotoluminescencyjnymi
b. znakami ewakuacyjnymi podświetlanymi
c. znakami ewakuacyjnymi fotoluminescencyjnymi i znakami ewakuacyjnymi podświetlanymi.
Znaki ewakuacyjne wykonane na materiale fotoluminescencyjnym powinny być stosowane tam, gdzie funkcjonuje oświetlenie dzienne i/lub elektryczne podstawowe, oświetlające te znaki w czasie wystarczającym do dostarczenia materiałom fotoluminescencyjnym niezbędnej energii.
Znaki ewakuacyjne podświetlane powinny być stosowane tam, gdzie pomieszczenia lub drogi ewakuacyjne nie są oświetlone światłem dziennym lub sztucznym przez długie okresy i materiały fotoluminescencyjne nie mogą się naładować, a mianowicie:
¨ w teatrach, kinach, gdzie drogi ewakuacyjne nie mogą być okresowo oświetlone podczas przedstawień
¨ tam gdzie drogi ewakuacyjne nie mogą być okresowo oświetlone z powodu braku instalacji elektrycznej
¨ tam, gdzie drogi ewakuacyjne lub ich części nie są oświetlone przez długie okresy.
Znaki ewakuacyjne fotoluminescencyjne można stosować na przemian ze znakami ewakuacyjnymi podświetlanymi, na przykład w teatrach i kinach, gdzie drogi ewakuacyjne nie mogą być okresowo oświetlone podczas przedstawień, można zastosować na sali widowiskowej znaki ewakuacyjne podświetlane a na korytarzach i schodach mogą być znaki ewakuacyjne fotoluminescencyjne.
Lokalizacja znaków ewakuacyjnych na drodze ewakuacyjnejZnak WYJŚCIE EWAKUACYJNE
należy stosować do oznakowania drzwi, przegradzających drogę ewakuacji, takich jak:
a. wyjścia ewakuacyjne z pomieszczeń, w których są wymagane co najmniej dwa takie wyjścia
b. wyjścia prowadzące z budynku, innego obiektu budowlanego - na zewnątrz
c. wyjścia prowadzące do innej strefy pożarowej, w tym na obudowaną i zamkniętą drzwiami klatkę schodową w budynku o wysokości ponad 25m (wysokim lub wysokościowym)
d. wyjścia prowadzącego przez przedsionek i dotyczy drzwi wyjściowych z przedsionka.
Znak WYJŚCIE EWAKUACYJNE powinien być umieszczony nad drzwiami.
Rozmiary znaku WYJŚCIE EWAKUACYJNE powinny być dostosowane do odległości, z jakiej ten znak powinien być dostrzegany przez ewakuujących się ludzi, a także do ewentualnego jego przesunięcia w stosunku do normalnej linii środkowej widzenia. Na rysunku podano zależność szerokości znaku od kąta przesunięcia w stosunku do linii środkowej widzenia dla odległości 10m.
Znak DRZWI EWAKUACYJNE
znak umieszczany nad drzwiami skrzydłowymi otwierającymi się w lewo lub w prawo
Znak: KIERUNEK DROGI EWAKUACYJNEJ
Znak drzwi ewakuacyjne i znak kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej należy stosować do oznakowania drzwi skrzydłowych przegradzających ustaloną drogę ewakuacyjną w tym także drzwi wyjściowych do przedsionka.
Znakowi DRZWI EWAKUACYJNE powinien towarzyszyć znak KIERUNEK DO WYJŚCIA DROGI EWAKUACYJNEJ umieszczony na drodze ewakuacyjnej, chyba, że drzwi są bezpośrednio widoczne. W przypadku zmiany kierunku drogi ewakuacyjnej za drzwiami skrzydłowymi przegradzającymi ustaloną drogę ewakuacyjną należy znak DRZWI EWAKUACYJNE i znak DO WYJŚCIA DROGI EWAKUACYJNEJ umieścić razem nad drzwiami skrzydłowymi zgodnie z wariantami zmiany kierunku drogi ewakuacyjnej według tablicy 1.
W przypadku gdy droga ewakuacyjna nie zmienia kierunku, nad drzwiami skrzydłowymi należy umieścić sam znak DRZWI EWAKUACYJNE.
Warianty i zastosowanie znaków przy zmianie kierunku drogi ewakuacyjnej – tablica 1.
Zestaw znaków
Znaczenie znaków
Zastosowanie
Kierunek do wyjścia w lewo i prosto
Do oznakowania drzwi ewakuacyjnych za którymi droga ewakuacyjna skręca w lewo i biegnie prosto
Kierunek do wyjścia w prawo i prosto
Do oznakowania drzwi ewakuacyjnych za którymi droga ewakuacyjna skręca w prawo i biegnie prosto
Kierunek do wyjścia w lewo i w dół
Do oznakowania drzwi ewakuacyjnych za którymi droga ewakuacyjna skręca w lewo i biegnie w dół
...
bhp.KarolKa