AGAJ.doc

AGAJ – HAN powieść historyczna
streszczenie by Sandra

WST ĘP

-samozwaniec bawi w Kałudze – zabija go Urassow strzałem  tył głowy; u samozwańca w komnacie znaleziono Biblię, Talmud i guzy rzemienne do modlitw

-Maryna blaga o pomstę i zostaje wtrącona do więzienia przez Moskali w Kałudze, Zarucki odbija ją po otrzymaniu lisu (z 1611), uchodzi nad rzekę Jaik, Maryna zostaje utopiona, jej dwuletni syn zostaje uduszony.

-cyt. Z Dantego

I

Przeszła godzina gadów, powywracane stoły, porzucone kożuchy i oręż, trupy 3 pacholąt, trup króla bez głowy - Był to krzyk królowej na ruinach swojego pałacu, wojownika na polu przegranej — ale nie żony nad ciałem męża.

-Maryna wdowa po dwóch Dymitrach, carowa moskiewska Agah-Han oddaje jej pierścień męża – jest jego hurysą, mówi jaka ona piękna.

-nadciągają Tatarzy Urassowa po Marynę AH stoi w jej obronie- Znikło pacholę marzące o kwieciach i słońcu. Dziki stanął, krwi niesyty mąż. W jego żyłach płynie krew przejrzysta a Dimitr to był Żyd i zdrajca, ale Maryna odrzuca jego umizgi.

II

-lud chce wykorzystać śmierć Dymitra by Maryna ich obdarowała. Rycderstwo wita ją swoją panią. Czuje obrzydzenie do martwego kniazia zamiast żalu. Dostaje się do jego tajemnego pokoju w którym znajduje 2 księgi i guzy rzemienne – sprawdziły się słowa AH, który notabene za nią szedł.

-Igor Sahajdaczny Zarucki odbywa z nią tajną rozmowę, z której wychodząc ma na palcu jeden z jej pierścieni.

III

-Moskwa oblega zamek nie uznaje carowej, Zarucki wydaje rozkazy. AH dogryza Zaruckiemu zabijając jednego z wodzów moskiewskich. Maryna każe Z. bić się do ostatniego człowieka.

Przy Marynie zostały jeno dwie służące polki i AH. Carowa każe Zaruckiemu bronić jej do ostatniej kropli krwi, sama zbiega z wierzy AH atakuje Zaruckiego.

-Omdlałą Marynę zabierają moskale, AH stąpa za nimi.

-Zarucki budzi się omdlony – AH jednak go nie zabił, ucieka z wierzy.

IV

-W więźniu Maryna płacze za I Dymitrem. Maryna córka Mniszka z Wielkich Kończyc, wojewody sandomierskiego, lwowskiego, samborskiego, medenickiego starosty, carowa moskiewska!

-AH błaga ją by go kochała – taki sen, że on śpiewa, jest wtedy w celi jasno. Nie wierzy, że zabił Zaruckiego.

V

-AH dostarcza Zaruckiemu list od Maryny i wyprowadza ją z więzienia, on uświadomił sobie, że nie zabił Zaruckiego.

-AH nadal nie dobłagał się u Maryny litości, ta później ucieka konno z Zaruckim, potem przesiadają się na łódki.

VI(nic się nie dzieje)
VII

-Maryna i Zarucki docierają do Azji, do Astrachanu.

-Bitwa na Wołdze – Zarucki obalił miasto najwspanialsze zaraz za Moskwą. Chciał komuś przebaczyć, po czym kazał tego kogoś prowadzić żołnierzom na śmierć.

-Rozpacza nad stratą wyborowych koni.

VIII

-Goniec ostrzega Zaruckiego, że wrogowie nadciągają, przeczuwa, że są to ostatnie chwile jego panowania.

IX

-Zarucki bił się do ostatniego aż w końcu zniknął w Stepach – moskale ruszają w pościg za nim i Maryną. Z powodu ostrej zimy rezygnują z pościgu.

-Nuradynowi (tatarowi) podobno ktoś doniósł, gdzie jest Maryna, Horbroków ostrzega go – albo głowa Maryny, albo jego.

X

Nuradynow rusza w pościg za Zaruckim – w wąwozie rozgrzewa bitwa.

XI

-Maryna tuli do siebie martwego synka – uszyła mu giezło z ostatnich drogocennych kamieni i materiałów, które jej pozostały. W jednym grobie i ty, i nasze państwo legniecie razem na wieki, synu mój, syneczku mój drogi

-Błogosław niebu, że na anioła go dzisiaj wezwało. Jutro byłby cara niewolnikiem

-Pochowali malca, Igor łamie swój łuk by postawić dziecku krzyż.

-Igor szykuje się na ostatnią walkę.

-Zarucki zabija Hrehorego (kozaka), który umierając krzyczy imię swojego wodza, za co Igor jest pełny uznania.

-Maryna na widok siły wroga pyta gdzie jest Polska – jej ojczyzna, modlą się z Igorem – prosi o przebaczenie. Dają Igorowi szansę na poddanie się a ten im takiego wała, ale Maryna mdleje i każą go pojmać. Dla niego męki, dla niej IV mąż.

XII

-W południe Moskale wprowadzają ją do namiotu - Ona weszła z głową schyloną, jako przystało królowej bez królestwa, niewieście bez towarzyszki, chrześcijance wśród pogan, Polce wśród służalców Moskwy

-W namiocie bogactwo – piękne dywany, jedwabie, szafiry, wśród tego leży Nuradyn bliski śmierci, trawiony przez chorobę, ale rzuca się na Marynę.

-O Agaj-Hanie nikt nie słyszał od dawna — pamięć pacholęcia zaginęła, jak gdyby to pacholę przypomnieć się nigdy nie miało; prawda — on był lękliwym, kochał panią i służył wiernie

-Maryna trafia do swojego sługi: Owym pierwszym chrześcijanką jestem: uchyl czoła, pohańcze; owym drugim Polką: pamiętny klęsk i wstydu swojej braci, uniż się, Tatarze!

-Oskarża ją, że bawiła się jego uczuciem i była nieczuła, jej uroda dawno przeminęła. Proponuje jej by uciekli – stał się człowiekiem na podobieństwo szatana. Rzuca jej pod nogi ściętą głowę Igora, któremu ona poświęca modlitwę.

-AH ostatni raz ucieka się do prośby o litość – poświęcił jej młode lata, jest ostatnim w swoim szczepie, zatracił naukę ojców, nie potrafi rozmawiać z duchami ani rozkazywać ludziom, ona nim gardzi na co on: Miłość twoja była dla mnie jako ten most śliski nad otchłanią, po którym wszyscy w godzinę sądu przechodzić mamy do nieba; ale teraz dostałem się do raju — do raju zemsty! Przepowiada jej, że nie odżyje więcej.

-Polka jednak nigdy się przed nim nie ukorzy.

-Zaprowadził ją nad Jaik w którym się utopiła. Maryjo, Królowo Polski! daj jej zasiąść u stóp Twoich, bo korona carów była dla niej wieńcem cierniowym, życie całe długą pielgrzymką, daleko od Ojczyzny, wśród obcych i zawistnych. Królowo Polski, zlituj się nad córą Twoją!