Ekonomia - słowniczek.doc

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

SŁOWNICZEK PODSTAWOWYCH POJĘĆ

1

AKCJA Papier wartościowy reprezentujący część kapitału akcyjnego, przynoszący niestałe dochody.

CENA ZIEMI Obecna wartość, zróżnicowana w zależności od urodzajności ziemi, lokalizacji gruntów i ilość bogactw naturalnych. CZYNNIK CZA­SU W EKONO­MII Prowa­dze­nie analizy zjawisk go­spodarczych w dwóch podstawo­wych okresach:­ krótkim i długim. W ekonomii rozró­ż­nie­nie to nie jest związane z upływem­ czasu ka­len­da­­rzowego.

DEALER Osoba kupująca i sprzedająca papiery wartościowe we własnym imieniu i na własny rachunek.

DOBRA Produkty lub usługi wy­t­wo­­rzone przez­ lu­­dzi­ i służące za­s­po­­kaja­niu ich po­trzeb. Ro­­­z­­­różnia­ się: DOBRA FI­NA­LNE, czyli do­­­­bra na­byte przez użytko­w­ni­­ka; czyli są to do­bra ko­n­sumpcy­­jne nabyte przez­­­ gospodars­twa­ do­mo­we; DO­­BRA KAPI­TA­ŁOWE (inwe­s­ty­cy­j­ne) nabywa­ne przez prze­dsiębiorstwo; DOBRA CZĘŚ­CIO­WO PRZE­­­TWO­RZO­NE (pośre­dnie) są na­kła­dem w proce­sie pro­dukcji in­nych­ przedsiębiorstw.

DUOPOL Szczególny przypadek oligopolu, gdy rynek opanowany został przez dwa przedsiębiorstwa o podobnej sile ekonomicznej. DYWIDENDA Wypłata w gotówce lub w udziałach części zysku do podziału, której wysokość ustala walne zgromadzenie akcjonariuszy.

EKONOMIA-nauka po­dejmują­ca próbę od­po­­wie­­dzi na pytanie,­ w jaki sposób­ społeczeńs­two wykorzy­stuje ogra­niczone za­so­by do wyt­wo­­rze­nia dóbr materialnych oraz usług w­ celu za­spokoje­­nia ludzkich po­trzeb.

EKONOMIA NO­R­MA­TY­WNA Badanie zja­wisk go­­­spodarczych po­le­gające na formu­ło­wa­niu sądów (zdań)­ wartościujących w ro­dza­­ju: jaki powinien być poziom cen, po­­­­­­­­­ziom­ pro­dukcji, za­trudnienie lub jak po­­winny być kszta­­­ł­­­towane głów­ne kierunki polityki gospodarczej.

EKONOMIA PO­ZYTYWNA Bada­nie świata zja­wisk gospoda­r­czych ta­kim, ja­kim on jest a nie jakim być po­winien. Ana­lizuje sku­tki zmian waru­nków eko­no­­mi­­cz­nych lub też róż­nych wariantów upra­wia­nej polityki gospodarczej, bez fo­rmuło­wa­nia są­dów (zdań) warto­ściujących.

ELASTYCZNOŚĆ Mia­ra reakcji (wrażliwo­ści) popytu lub innej zmiennej (podaży, dochodu) na zmianę ceny.

ELASTYCZNOŚĆ CE­NOWA POPYTU Względna zmiana wilelkości popytu, wywołana przez względną zmianę ceny o jednostkę.

ELASTYCZNOŚĆ­  CE­NOWA POPYTU MIE­SZANA Względna zmiana wielkości popytu na jedno dobro, wywołana przez względną zmianę ceny na drugie dobro.

ELASTYCZNOŚĆ CENOWA PODAŻY Względna zmiana wielkości podaży, wywołana przez względną zmia­nę ceny o jednostkę.

GIEŁDA Instytucja zajmująca się dokonywaniem transakcji określonymi wartościami w określonym czasie i miejscu. Są giełdy pieniężne, towarowe i inne, np. ubezpieczeniowe, frachtowe.

GOSPODAROWANIE Proces do­ko­nywania wy­­bo­ru przez lu­dzi w za­kresie wy­­ko­rzy­stania ograniczonych za­sobów w celu wytworzenia dóbr­­ i usług oraz ich po­dzia­łu między członków spo­łeczeństwa.

GRANICA MO­Ż­LIWOŚCI PRO­­DUKCYJ­NYCH Alterna­ty­wne mo­żliwości wy­­­t­wa­rza­nia dwóch grup pro­­duktów, które spo­łeczeństwo jest zdol­ne wyt­wo­rzyć w ciągu danego okre­­su, wyko-    ­­­­­­rzy­­stując do tego w ca­łości i w jak naj­le­pszy spo­sób zaso­by oraz technologie produkcji.

INWESTORZY RYNKU KAPITAŁOWEGO Podmioty kupujące lub sprzedające walory kapitałowe.

INWESTYCJE NA RY­­N­KU KAPITAŁOWYM Lokowanie pieniędzy w papiery wartościowe, głównie w celu uzyskania korzystnego dochodu płynącego z różnicy cen: między ceną zakupu a ceną sprzedaży.

KAPITAŁ Wartość, która przynosi określone dochody, np. zyski, procenty itp.

KONKURENCJA DO­SKONAŁA Teoretyczny obraz pełnej konkurencji, wynikającej z przy­­jęcia mniej lub bar­dziej realistycznych za­ło­żeń. Nikt z  pojedynczych  kupujących i sprze­­dających nie ma wpływu na cenę, która kształtuje się na rynku, jako wypadkowa starcia się popytu z podażą.

KONKURENCJA  MO­­­NOPOLISTY­CZNA Sytuacja, kiedy na rynku występuje niewiele przedsiębiorstw, które podzieliły między siebie rynek określonych produktów.

KONKURENCJA NIE­DOSKONAŁA Teoretyczny obraz rynku, kiedy nie są spełnio­ne niektóre warunki ko­n­kurencji doskonałej. Prze­jawia się w czterech formach: monopolu peł­ne­go, duopolu, oligopolu i konkurencji monopolistycznej.

KONKURENCJA RY­N­KOWA Ścieranie się sił uczestników rynku, dą­żących do osiągnięcia swoich celów. Są trzy ro­­dzaje konkurencji: mię­dzy sprzedającymi, ku­pującymi oraz między­ sprzedającymi i kupującymi.

KONSUMENT Suwerenny podmiot gospoda­rczy, podejmujący decy­zje dotyczące konsu­mpcji na podstawie wła­s­­nych preferencji oraz istniejących ograniczeń obiektywnych (poziomu dochodów własnych i cen rynkowych nabywa­nych dóbr i usług).

KORZYŚCI SKALI PRODUKCJI Obniżenie kosztu jednostkowego, wywołane zwiększe­niem rozmiarów produk­cji, powodujące efekty­wniejsze wykorzystanie istniejących możliwości produkcyjnych.

KOSZT ALTE­R­­NA­TYWNY (Koszt utraco­­nych korzyści)  Utrata wartości, ja­ką mo­ż­na było uzy­­­­skać w wyniku zastosowania za­so­bów do produkcji innych dóbr i usług­. Ka­ż­demu wy­borowi eko­no­­mi­cznemu towa­­rzy­szą dwa czynniki: koszty i ko­rzy­ści. Wzrost korzy­ści z podjętej decyzji wią­­że się  z konieznością poniesienia kosztu alternatywnego.

KOSZT CAŁKOWITY Kc Ogólny nakład niezbę­...