1ROLA BANK�W W GOSPODARCE NARODOWEJ 1.Udzia� w kreacji pieni�dza � w systemie bankowym nast�puje zar�wno przez bank centralny, jak i pozosta�e banki komercyjne. Emisja pieni�dz w gospodarce polega na jego wprowadzeniu i wycofaniu z obiegu zar�wno przez bak centralny, jak i bank komercyjne. *Pieni�dz got�wkowy � jest pieni�dzem banku centralnego i jednocze�nie zobowi�zaniem tego banku. Emisja pieni�dza got�wkowego obejmuje zar�wno nadanie znakom pieni�nym wprowadzanym do obiegu charakteru prawnego �rodka zwalniania ze zobowi�za�, jak i wyp�at� z banku centralnego znak�w pieni�nych o wzorach i warto�ciach nominalnych okre�lonych przez prawo. Pieni�dz got�wkowy wyst�puje w obiegu w postaci banknot�w i bilonu. *Pieni�dz bezgot�wkowy (bankowy, depozytowy, wk�adowy, �yrowy) � jest pochodnym pieni�dza banku centralnego. Gdy pieni�dz got�wkowy trafia do bank�w w formie wk�ad�w, w�wczas staje si� podstawa kredytowej kreacji pieni�dza bankowego. Kreacja pieni�dza bankowego polega na wprowadzaniu i wycofywaniu jego z obiegu g��wnie za pomoc� udzielanych kredyt�w. Udzielane, z przyj�tych depozyt�w, kredyty powoduj� zmiany ilo�ci pieni�dza w obiegu. Kreacja pieni�dza �yrowego mo�e nast�powa� zar�wno w banku centralnym, jak i w bankach komercyjnych. 2.Udzia� w spo�ecznym podziale pracy � polega na przejmowaniu przez banki w gospodarkach o rozwini�tym podziale pracy szeregu czynno�ci finansowych od przedsi�biorstw i gospodarstw bankowych. Banki przede wszystkim przyjmuj� wk�ady i udzielaj� kredyt�w, co sprawia, �e przedsi�biorstwa i gospodarstwa domowe nie musz� szuka� kredytobiorcy czy kredytodawcy. Banki przejmuj� tak�e szereg czynno�ci w zakresie obrotu p�atniczego i obrotu papierami warto�ciowymi. 3.Dokonywanie alokacji i transformacji �rodk�w � po�rednictwo w doprowadzaniu do wzajemnego uzgadniania struktur poda�y i popytu w zakresie wielko�ci �rodk�w pieni�nych, terminu informacji i ryzyka. 4.Udzia� w dokonywaniu p�atno�ci � poprzez realizowanie p�atno�ci w imieniu i na rachunek klient�w. W rozwini�tej gospodarce zar�wno przedsi�biorstwa, jak i gospodarstwa domowe codziennie dokonuj� zap�aty za dobra i us�ugi. Banki pe�ni�c w gospodarce funkcj� rozliczeniow� kszta�tuj� zasady, organizuj� i kontroluj� rozliczenia pieni�ne. Jako�� tych rozlicze� wp�ywa na efektywno�� funkcjonowania ca�ej gospodarki. 2.OM�W FUNKCJE BANK�W JAKO PO�REDNIK�W FINANSOWYCH. Bank jako po�rednik finansowy � Po�rednictwo w zawieraniu transakcji finansowych mi�dzy pierwotnymi a po�rednimi biorcami i dawcami �rodk�w pieni�nych (po�rednictwo) � Informowanie potencjalnych dawc�w �rodk�w o istnieniu biorc�w �rodk�w lub form inwestycji (informowanie) � Przejmowanie okre�lonych rodzaj�w ryzyka, kt�re jest zwi�zane z roszczeniami wynikaj�cymi z r�nych form inwestowania pieni�dzy (przejmowanie ryzyka) � Redukcja koszt�w 3.BANK JAKO INSTYTUCJA ZAUFANIA PUBLICZNEGO. Bank jako instytucja zaufania publicznego � Dysponowanie �rodkami przyj�tymi od klient�w � Znaczenie bank�w w sprawnym funkcjonowaniu gospodarki � Jednostka �wiadcz�ca us�ugi publiczne � Ryzyko bankowe � ryzykiem ca�ego spo�ecze�stwa. � Zapewnienie przez pa�stwo stabilno�ci i ograniczenia ryzyka w dzia�alno�ci bank Doktryny: � �zbyt du�y, �eby upa�� (too big to fall TBTF) � �zbyt wa�ny, �eby upa�� ( too important too fall TITF) � Doktryny te przyczyniaj� si� do ratowania nieefektywnych bank�w z r�nych wzgl�d�w. Doktryny te sugeruj�, �e je�eli bank jest wystarczaj�co du�y lub o kluczowym znaczeniu dla gospodarki, to otrzyma pomoc finansow�, aby powstrzyma� go od upadku, a zatem wszystkie zobowi�zanie depozytowe zostan� pokryte. 4. ISTOTA SYSTEMU BANKOWEGO I CZYNNIKI WP�YWAJ�CE NA JEGO UKSZTA�TOWANIE SYSTEM BANKOWY- obejmuje og� jednostek zajmuj�cych si� dzia�alno�ci� bankow� w kraju, a tak�e cele, regu�y i procedury, wed�ug kt�rych jest ona wykonywana oraz wzajemne wi�zi wyst�puj�ce mi�dzy nimi. O systemie bankowym mo�na zatem m�wi� dopiero w�wczas, gdy istnieje wielopoziomowy uk�ad z�o�ony z banku centralnego i bank�w komercyjnych. Dwupoziomowo�� systemu bankowego jest rezultatem d�ugotrwa�ej ewolucji. FUNKCJE SYSTEMU BANKOWEGO MO�NA SCHARATKERYZOWA� NAT�PUJACO: stworzenie mechanizm�w gromadzenia �rodk�w oraz ich inwestowanie; *zapewnienie mo�liwo�ci dokonywania p�atno�ci mi�dzy podmiotami gospodarczymi i transferu w czasie ponad granicami; *zapewnienie rozwi�za� w zarz�dzaniu ryzykiem bankowym; *zapewnienie informacji cenowej o produktach bankowych; *stworzenie warunk�w do transformacji �rodk�w pieni�nych i ich inwestowania w czasie, zar�wno co do wielko�ci, jaki i ryzyka. Wsp�cze�nie wyst�puj�ce systemy bankowe s� wynikiem procesu ewolucji historycznej, a na ich ukszta�towanie, jak i przysz�e zmiany maj� wp�yw nast�puj�ce czynniki: *porz�dek spo�eczny i ekonomiczny; *struktura i wielko�� popytu na us�ugi bankowe; *regulacje prawne dzia�a� bankowych; *sk�onno�� bank�w do innowacji. 5.DWUPOZIOMOWO�� SYSTEMU BANKOWEGO. W procesie historycznego rozwoju, a w szczeg�lno�ci we wsp�czesnej gospodarce pieni�no-rynkowej, nast�pi�o ukszta�towanie dwupoziomowego systemu bankowego. W systemie tym pierwszy poziom stanowi bank centralny, natomiast drugi poziom- og� bank�w komercyjnych. Dwupoziomowo�� systemu bankowego jest rezultatem d�ugotrwa�ej ewolucji. Na kszta�towanie system�w bankowych wp�yn�o r�wnie� oddzielenie bank�w depozytowo-kredytowych od dzia�alno�ci na rynkach kapita�owych, czyli w dziedzinie emisji i obrotu papierami warto�ciowymi, a wi�c bankowo�ci inwestycyjnej. 6. KONKURENCJA NA RYNKU US�UG BANKOWYCH Teoria konkurencji doskona�ej � stoi na stanowisku, �e im wi�cej jest bank�w oraz im rozproszeni s� ich klienci, tym bardziej rynek zbli�a si� do idea�u wolnej konkurencji. Cena powstaj�ca na rynku jest do zaakceptowania zar�wno przez kredytobiorc�w, jak i deponent�w. Teoria ta okaza�a Si e nie w pe�ni zgodna z realiami gospodarki kraj�w rozwini�tych. Teoria konkurencji zdolnej do dzia�ania � zgodnie z t� teori� decydenci nie poszukuj� najlepszych rozwi�za�, ale jedynie rozwi�za� ich satysfakcjonuj�cych. Nie ilo��, a jako�� bank�w decyduje o tym czy istniej� warunki do konkurencyjno�ci jako�ci�, innowacjami, cen� i innymi elementami us�ug finansowych. Konkurencja cenowa nie jest, wi�c najwa�niejszym aspektem konkurencji w bankowo�ci. 7. RODZAJE BANK�W W GOSPODARCE NARODOWEJ W gospodarce �wiatowej bark jednolitych system�w bankowych. Systemy poszczeg�lnych kraj�w r�ni� si� mi�dzy sob�. Istniej� natomiast zjawiska wsp�lne dla prawie wszystkich system�w. Zaliczy� mo�na do nich: *istnienie bank�w centralnych; *istnienie bank�w komercyjnych; *istnienie licznych instytucji parabankowych. Bank centralny- jest to bank pa�stwowy, kt�ry spe�nia funkcje: banku emisyjnego, banku bank�w i banku gospodarki narodowej. Z jednej strony, jest regulatorem obiegu pieni�nego w karju i r�wnowagi bilansu p�atniczego, za� z drugiej strony, jest bankierem pa�stwa w zakresie obs�ugi d�ugu pa�stwowego oraz kasowej obs�ugi bud�etu. Baki komercyjne ��wiadcz� r�norodne us�ugi finansowe, kt�rych zakres okre�lony jest przez specyfik� ich dzia�alno�ci i d��� do maksymalizacji wynik�w finansowych. Banki uniwersalne- dokonuj� wszystkich czynno�ci bankowych, czyli ��cz� transakcje depozytowo-kredytowe z obrotem papierami warto�ciowymi i emisj� tych papier�w. Bank uniwersalny stwarza nast�puj�ce mo�liwo�ci: *pozwala na korzystanie z r�nych us�ug w jednym miejscu; *jest lepszym doradc�, bo wszechstronnie zna klienta; *pozwala na mniejsze zaanga�owanie �rodk�w finansowych, bowiem klient nie musi utrzymywa� ich w kilku , lecz tylko w jednym banku; *jest bankiem bardziej elastycznym cenowo (prowizje, oprocentowanie); *skuteczniej gromadzi zasoby pieni�ne i sprawniej dokonuje ich transformacji. Banki uniwersalne to banki, kt�re w swojej dzia�alno�ci nie maj� ogranicze� o charakterze ilo�ciowym, geograficznym, jako�ciowo-rzeczowym. Banki specjalne- s� to banki, kt�re maj� specjalny charakter pod wzgl�dem zakresu i formy dzia�ania albo rodzaju klienteli. Specjalizacja mo�e te� wyst�powa� pod wzgl�dem terytorialnym (banki regionalne i og�lnokrajowe), a tak�e bran�owym (banki rolne, budowlane czy handlu zagranicznego). Bankami specjalnymi s� przede wszystkim banki inwestycyjne, kt�re odgrywaj� coraz wi�ksz� rol� w �wiatowym systemie finansowym. Banki hipoteczne- s� to instytucje wyspecjalizowane w udzielaniu kredyt�w hipotecznych oraz refinansowaniu tej dzia�alno�ci specjalnymi papierami warto�ciowymi, zwanymi listami zastawnymi. Banki sp�dzielcze- nazywane bankami ludowymi, sp�dzielczymi kasami oszcz�dno�ciowo-kredytowymi, czy te� sp�dzielczymi towarzystwami kredytowymi. Banki sp�dzielcze powsta�y jako instytucje maj�ce na celu przeciwdzia�anie wielkokapitalistycznej konkurencji i solidarn� obron� interes�w drobnych producent�w. Holding bankowy � jest to korporacja, kt�ra jest posiadaczem akcji jednego lub wi�cej bank�w. Holding mog� tworzy� same banki, jak r�wnie� z przedsi�biorstwami niebankowymi. Holdingi z jednej strony ograniczaj� konkurencj�, co powoduje zwy�ki op�at, za� z drugiej strony, organizacje te s� bardziej efektywne i maj� szerszy wachlarz us�ug. . Poj�cie parabank�w �stanowi przedmiot regulacji w wielu krajach. Na og� to jednostki �wiadcz�ce us�ugi podobne do bankowych oraz r�nego rodzaju specjalistyczne instytucje finansowe. Parabanki rozumiane nieco szerzej obejmuj� instytucje dzia�aj�ce na podstawie przepis�w szczeg�lnych wobec prawa bankowego i nie s� obj�te nadzorem, jak i nie poddawane s� procedurze licencjonowania. W Polsce mo�na do nich zaliczy�: sp�dzielcze kasy oszcz�dno�ciowo- kredytowe, Narodowe Fundusze Inwestycyjne, kantory wymiany walut, firmy leasingowe, faktoringowe czy te� po�rednictwa kredytowego. 8.BANKI INWESTYCYJNE. Banki inwestycyjne � zwi�zane s� z bezpo�rednim transferem oszcz�dno�ci na rynek pieni�ny i kapita�owy. Podstawowym ich zadaniem jest organizacja przep�ywu kapita��w od podmiot�w posiadaj�cych jego nadwy�k...
stary_hipis