Zasady:
-zamkniętego katalogu praw rzeczowych (numerus clausus)
do życia można powołać takie prawa rzeczowe, które są przewidziane przez ustawy,
-zasada trójpodziału praw rzeczowych
oznacza, że mamy do czynienia z trzema prawami rzeczowymi:
1.własność (jest ograniczone przepisami prawa i zasadami współżycia społecznego)
2.użytkowanie wieczyste
3.ograniczone prawa rzeczowe
-zasada jawności praw rzeczowych (Ustawa o Księgach Wieczystych)
Podział praw rzeczowych:
-bezterminowe(własność) i terminowe(użytkowanie wieczyste)
dokonuje się je w zależności od tego czy chodzi o prawo, którego czas trwania lub nie jest z góry określony. Część praw rzeczowych może być ukształtowane wolą stron jako terminowe lub bezterminowe np. użytkowanie.
-nie związane (wolne) i związane
w zależności od tego czy prawo ma być niezależne czy też może przysługiwać wyłącznie podmiotowi innego prawa np. prawo własności budynku wzniesionego przez użytkownika wieczystego. Dom jest użytkownika wieczystego a grunt jest własnością Skarbu Państwa lub Samorządu Terytorialnego.
-samoistne(samodzielne) i niesamoistne(niesamodzielne) np. hipoteka-zastaw
w zależności od tego czy prawo może istnieć samodzielnie czy też jego byt jest uzależniony od istnienia innego prawa hipoteka-huba, kredyt- drzewo
-zbywalne i niezbywalne
w zależności od tego czy możliwe jest przeniesienie danego prawa na inną osobę np. użytkowanie
-odpłatne (użytkowanie wieczyste) i nieodpłatne
w zależności od tego czy ustanowienie prawa dokonywane jest za wynagrodzeniem czy też bez, prawa rzeczowe mogą być ustanowione zarówno odpłatnie jak i pod tytułem darmo, ustawa nie przewiduje aby jakiekolwiek prawa rzeczowe z natury istoty miały charakter odpłatny.
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Rodzaje nieruchomości:
-nieruchomości gruntowe (podział ziemi na grunty),
-nieruchomości budynkowe,
-nieruchomości lokalowe.
Super fisci solo credit- wszystko co jest na trwałe związane z gruntem stanowi część tego gruntu (art.191) wyjątkiem jest nieruchomość budynkowa i lokalowa, ponieważ stanowi o tym ustawa.
Ustawa o własności lokali – lokale są odrębne id gruntu
Ustawa lokatowa – ustawa o ochronie praw lokatorów
Wywłaszczenie – możliwość odebrania ziemi bez zgody właściciela ograniczone ustawami:
- o gospodarce nieruchomościami,
- KC o własności lokali.
( dobro społeczeństwa jest ważniejsze niż dobro jednostki)
art.5 – przesłanka przeciwko erga omnes
art.140- ograniczenia prawa własności
art.144- naruszanie praw własności
Immisja :
- pośrednia,
przyjmuje się określanie ujemnego oddziaływania na nieruchomość sąsiednią przy czym źródłem tych oddziaływań jest korzystanie przez właściciela z jego nieruchomości.
- bezpośrednia.
Ingerowanie w sposób bezpośredni na moją nieruchomość.
Między immisją bezpośrednią a pośrednią od strony podmiotowej nie ma różnicy.
Forma i rygor rozporządzenia (f. pisemna kwalifikowana akt notarialny pod rygorem nieważności – art.158)
Gdy jest nieruchomość to zawsze akt notarialny
Forma i rygor umowy przedwstępnej (f. pisemna kwalifikowana akt notarialny pod rygorem ad eventum)
Każde obciążenie jest rozporządzeniem ale nie każde rozporządzenie jest obciążeniem
Nabycie nieruchomości:
-w sposób pierwotny – I właściciel – uwłaszczenie
-w sposób wtórny – kupno- sprzedaż itp.
Zasiedzenie
Jest sposobem nabycia własności rzeczy w drodze długotrwałego posiadania. Terminy zasiedzenia określa kodeks prawa cywilnego (art. 172-176). Przez zasiedzenie może nabyć prawo własności tylko posiadacz samoistny, czyli taka osoba, która włada rzeczą w charakterze właściciela.
Termin zasiedzenia własności nieruchomości wynosi 20 lub 30 lat. Po 20 latach nieprzerwanego posiadania nabywa własność ten, kto w posiadanie nieruchomości wszedł w dobrej wierze, a więc był w tym momencie przekonany, że staje się właścicielem.
Natomiast osoba, która weszła w posiadanie nieruchomości w złej wierze, staje się jej właścicielem po upływie 30 lat.
Nabycie własności rzeczy ruchomej prze zasiedzenie następuje po upływie 3 lat posiadania w dobrej wierze. Brak dobrej wiary, zarówno w momencie objęcia rzeczy w posiadanie, jak i później, wyłącza w ogóle możliwość nabycia własności rzeczy ruchomej przez zasiedzenie.
Odnosi się jedynie do gruntów Skarbu Państwa położonych w administracyjnych granicach miast. Może być ustanowione na rzecz osoby fizycznej lub prawnej, oddanie gruntu w wieczyste użytkowanie następuje na podstawie umowy, zawartej w formie aktu notarialnego, podlega wpisaniu do księgi wieczystej
Są to prawa przysługujące osobie fizycznej lub prawnej względem rzeczy będących własnością innej osoby. Rozróżnia się siedem rodzajów ograniczonych praw rzeczowych:
1.użytkowanie
-użytkowaniem może być obciążona rzecz ruchoma, nieruchoma lub prawo,
-użytkowanie można ustanowić na rzecz osoby fizycznej lub prawnej,
-może być ustanowione darmowo lub odpłatnie,
-jest prawem niezbywalnym, ściśle związanym z osobą, na rzecz której je ustanowiono,
-gaśnie wraz ze śmiercią użytkownika,
2.zastaw
-wyróżniamy zastaw umowny oraz zastaw ustawowy,
-celem zastawu jest zabezpieczenie istniejącej, przyszłej lub warunkowej wierzytelności,
3. służebność
-polega na tym, że osoba uprawniona może korzystać z cudzej nieruchomości w określony sposób
-podlega wpisowi do księgi wieczystej,
-wyróżniamy służebność gruntową oraz osobistą,
4.spółdzielcze prawa do lokali i domów
-składa się z 1.własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego
2.spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego
3. prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
-mogą być obciążone hipoteką
5.hipoteka
-jej celem jest zabezpieczenie wierzytelności,
-może być ustanowiona jedynie na nieruchomości,
-nie ma samodzielnego bytu prawnego, lecz powstaje i istnieje tak długo jak wierzytelność,
-dokonuje się jej w umowie zawartej w formie aktu notarialnego + wpis do kw
Wpis:
-konstytutywny (prawo tworzący, dopiero wpis tworzy prawo)
-deklaratywny (deklaratoryjny, wpis potwierdzający istniejący stan prawny)
Wpis do księgi wieczystej, orzeczenie, sądy, współwłasność są wpisami deklaratywnymi.
Współwłasność:
-udziałowa, podzielna
-łączna, niepodzielna
stary_hipis