Chrzan B. - Ekspertyza Zdrowotne następstwa przedwczesnej inicjacji seksualnej u dziewcząt.pdf - problem nieletnich ciężarnych - laleczka1514

Bogdan Chazan

Marian Gabry ś

Maria Ś rodo ń

Wiktoria Wróblewska

Ekspertyza

Zdrowotne nast ę pstwa przedwczesnej

inicjacji seksualnej u dziewcz ą t

redakcja tekstu

Prof. dr hab. med. B. Chazan

Warszawa, 16.01.2007r.

Ekspertyza

przygotowana dla Rzecznika Praw Dziecka

pt. „Zdrowotne nast ę pstwa inicjacji seksualnej u dziewcz ą t”.

Wst ę p str. 3

Prof. dr hab. med. Bogdan Chazan – dyrektor Szpitala Ginekologiczo-PołoŜniczego

im. Św. Rodziny, ul. Madalińskiego 25, 02 544 Warszawa, przewodniczący Sekcji

Demografii Medycznej Komitetu Nauk Demograficznych PAN,

sekretariat@szpitalmadalinskiego.pl

Cze ść I. str. 7

Dr Wiktoria Wróblewska – adiunkt w Instytucie Statystyki i Demografii Szkoły Głównej

Handlowej al. Niepodległości 164, 02 554 Warszawa, wwrobl@sgh.waw.pl

1. Wprowadzenie

2. Dane epidemiologiczne dotyczące inicjacji seksualnej młodzieŜy w

Polsce i na świecie

3. Społeczne, demograficzne i psychologiczne następstwa przedwczesnej

inicjacji seksualnej – przegląd literatury światowej

4. Wczesna inicjacja seksualna a wielopartnerstwo .

5. Społeczne i demograficzne aspekty ciąŜ i rodzicielstwa u nastolatek.

6. Piśmiennictwo

Cze ść II. str. 51

Prof. dr hab. med. Marian St. Gabryś – prof. nadzw. AM we Wrocławiu, Al. Wiązowa 8a ,

53 127 Wrocław , mst_garys@post.pop.pl

1. Rozwój układu immunologicznego u dziewcząt

2. Inicjacja seksualna a zdrowie kobiety

3. Wpływ inicjacji seksualnej kobiety na funkcje prokreacyjne w

przyszłości.

4. Medyczne aspekty macierzyństwa nieletnich.

5. Związek pomiędzy inicjacja seksualną i patogenezą nowotworów

narządów płciowych u kobiet.

6. Piśmiennictwo.

Cze ść III. str. 64

Maria Środoń, MA(Cantab)- dyrektor wykonawczy MaterCare Polska, m.srodon@wp.pl

1. Psychologiczne i społeczne aspekty

2. Polityka zdrowotna w dziedzinie aktywności seksualnej nieletnich

3. Podsumowanie

4. Przegląd piśmiennictwa

Bogdan Chazan

Wst ę p.

Zbyt wczesna aktywność seksualna często prowadzi do niekorzystnych

następstw zdrowotnych (choroby przenoszone drogą płciową, niepłodność i

powikłania przebiegu ciąŜ w przyszłości), urazów emocjonalnych, innych

ryzykownych dla zdrowia zachowań i urodzeń pozamałŜeńskich.

Choroby przenoszone drogą płciową (sexually transmitted diseases –

STD) pojawiają się najczęściej u osób młodych, jedna czwarta aktywnych

seksualnie nastolatek ulega takim zakaŜeniom. Szczególnie niebezpieczne są

zakaŜenia wirusowe: HIV, wirusem opryszczki a przede wszystkim wirusem

brodawczaka (HPV), który jest przyczyną zachorowań w dorosłym wieku na

raka szyjki macicy. Z kolei wśród zakaŜeń bakteryjnych najgroźniejsze dla

młodych dziewcząt jest zakaŜenie Chlamydia trachomatis, poniewaŜ prowadzi

do zapalenia jajowodów i niepłodności.

Istnieje korelacja pomiędzy aktywnością seksualną młodych osób i pojawieniem

się u nich innych antyzdrowotnych zachowań: paleniem tytoniu, piciem

alkoholu i uŜywaniem narkotyków.

Przedwczesna aktywność seksualna prowadzi nierzadko do urazów

psychologicznych, pojawienia się poczucia winy i depresji. Emocjonalne

trudności mogą wynikać z poczucia zagroŜenia chorobą lub pojawić się po

zakaŜeniu lub zajściu w nieplanowaną ciąŜę. Intymne związki wśród młodych są

często niestabilne i ich rozpad stanowić moŜe zagroŜenie dla trwałych relacji w

przyszłości. Relacje te mogą być zagroŜone poprzez pojawienie się niepłodności

czy trudności w donoszeniu ciąŜy, będących skutkiem zbyt wczesnych i

licznych kontaktów seksualnych.

Urodzenia pozamałŜeńskie zdarzają się szczególnie często wśród

młodocianych w porównaniu z innymi grupami wiekowymi. Szerzej o

problemach z tym związanych, czynnikach ryzyka jak i następstwach będzie

mowa w dalszych częściach ekspertyzy.

Jak widać, problem przedwczesnej aktywności seksualnej jest istotny z

punktu widzenia zdrowia publicznego. Walka z zagroŜeniami zdrowotnymi jest

najbardziej skuteczna wówczas, kiedy w działaniach prozdrowotnych skupimy

się na profilaktyce pierwotnej, to znaczy usuwaniu czynników ryzyka zachowań

niesprzyjających zdrowiu. Profilaktyka wtórna, to znaczy działania w kierunku

ograniczenia szkód wynikających z ryzykownych dla zdrowia zachowań jest

mniej skuteczna. Jako przykład moŜe słuŜyć zapobieganie przypadkom raka

płuca, którego jedną z przyczyn jest palenie papierosów Profilaktyka wtórna

polegać tu będzie na zaleceniu uŜywania papierosów z filtrem lub częstego

wykonywania prześwietlenia płuc. Oczywiście, takie postępowanie

profilaktyczne będzie mniej skuteczne niŜ porzucenie palenia. Podobnie w

przypadkach zagroŜeń związanych z przedwczesną aktywnością seksualną

dobre rezultaty przynoszą programy prozdrowotne ukierunkowane na

profilaktykę pierwotną – wierność, wstrzemięźliwość seksualną, opóźnienie

podjęcia współŜycia seksualnego. Barierowe środki antykoncepcyjne (wtórna

profilaktyka) są mało skuteczne w zapobieganiu STD spowodowanych przez

wirusy. Rada jaką przedstawia się w niektórych programach edukacji

seksualnej: „JeŜeli podjęłaś współŜycie płciowe, powiemy ci jak to robić

bezpiecznie” osłabia podstawowy, skuteczny przekaz zachęcający do

przedmałŜeńskiej abstynencji seksualnej : „Nie rób tego jeszcze, poczekaj na

prawdziwą miłość i małŜeństwo”. Wychowanie seksualne nie moŜe być

oderwane od świata uczuć, przyjaźni i odpowiedzialności, tłumić wraŜliwości i

wstydu. Doświadczenie uczy (przykład Wielkiej Brytanii), Ŝe wdroŜenie

programów, których celem było zmniejszenie liczby niezamierzonych ciąŜ u

nastolatek poprzez zwiększenie dostępności środków antykoncepcyjnych nie

spowodowało zmniejszenia aktywności seksualnej w grupach docelowych ani

liczby ciąŜ.

Programy edukacyjne ukierunkowane na abstynencję seksualną nie tylko

przekazujące wiedzę ale takŜe wpływające na zachowania i postawy okazały się

skuteczne w zmniejszaniu aktywności seksualnej u ich uczestników. Niektóre z

tych programów dostarczają wiedzę rodzicom, potrzebną by doradzić dzieciom

jak zapobiec destrukcyjnym zachowaniom seksualnym, zmniejszyć ryzyko STD

i nieplanowanych ciąŜ. Doceniając konieczność rozumienia korzyści płynących

z abstynencji seksualnej trzeba jednak umoŜliwić młodym ludziom pełne

zrozumienie istoty ryzyka i moŜliwości zapobiegania.

Zmniejszenie częstości zakaŜeń HIV w Ugandzie jakie obserwuje się od

1993 roku, w tym wśród kobiet w ciąŜy przypisuje się w duŜej części zmianom

zachowań, przede wszystkim zmniejszeniu liczby partnerów seksualnych. Nie

uwaŜa się, by decydujące było znaczenie promocji stosowania barierowych

środków antykoncepcyjnych.(J.A. Hogle – ed: What Happened in Uganda ?

Declining HIV prevalence, behavior change and the national response. USAID,

September 2002).

Zmniejszenie częstości niekorzystnych następstw zdrowotnych wczesnej

inicjacji seksualnej młodych ludzi moŜna uzyskać zwiększając dostępność

poradnictwa medycznego. Pamiętajmy, Ŝe łatwiej sprzedać lub podarować

prezerwatywę niŜ zachęcić do wizyty u ginekologa. Porada medyczna w

dostępnym miejscu, przyjazna dla pacjenta umoŜliwia podjęcie działań

wpływających na zmianę postaw i/lub minimalizujacych ryzyko powikłań.

Konieczne jest szkolenie personelu medycznego dotyczące zarówno

merytorycznej wiedzy jak i podejścia do młodego pacjenta i jego/jej rodziców.

Lekarz jest autorytetem, takŜe w edukacji dotyczącej zdrowia prokreacyjnego,

ale trzeba stwierdzić, Ŝe nie jest od do tej roli odpowiednio przygotowany. Nie

naleŜy pomijać potrzeb zdrowotnych chłopców. Dziewczęta są biologicznie

bardziej podatne na choroby przenoszone drogą płciową jednak chłopcy są

Chrzan B. - Ekspertyza Zdrowotne następstwa przedwczesnej inicjacji seksualnej u dziewcząt.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: