wykonanie2006.pdf

(1207 KB) Pobierz
Microsoft Word - Sprawozdanie ZPP06 final.doc
S p r a w o z d a n i e z w y k o n a n i a
założeń polityki pieniężnej
w 2 0 0 6 r o k u
W a r s z a w a , 2 0 0 7 r .
3247723.001.png
Spis treści
1. Strategia polityki pieniężnej w 2006 r.............................................................................................. 3
2. Polityka pieniężna w 2006 r. ............................................................................................................ 7
3. Instrumenty polityki pieniężnej...................................................................................................... 16
3.1. Nadpłynność sektora bankowego........................................................................................16
3.2. Instrumenty polityki pieniężnej...........................................................................................17
Załącznik nr 1. PKB i popyt finalny ................................................................................................. 25
Załącznik nr 2. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych ................................................................... 28
Załącznik nr 3. Bilans płatniczy ........................................................................................................ 32
Załącznik nr 4. Pieniądz i kredyt........................................................................................................ 36
Załącznik nr 5. Projekcje inflacji NBP............................................................................................... 43
Załącznik nr 6. Wyniki głosowania członków Rady Polityki Pieniężnej nad wnioskami i
uchwałami w 2006 r. .......................................................................................................................... 47
2
1. Strategia polityki pieniężnej w 2006 r.
Niniejsze sprawozdanie dotyczy realizacji polityki pieniężnej w 2006 r., której zasady
zostały sformułowane w dokumencie Założenia polityki pieniężnej na rok 2006 .
Zgodnie z art. 227 ust. 1 Konstytucji RP „Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość
polskiego pieniądza”. Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim w art. 3
określa, że „podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy
jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu
NBP”.
Współcześnie banki centralne przez stabilność cen rozumieją stopę inflacji na tyle niską,
aby nie wywierała ona negatywnego wpływu na inwestycje, oszczędności i inne ważne decyzje
podejmowane przez uczestników życia gospodarczego. Zapewnienie tak rozumianej stabilności
cen jest podstawowym sposobem, w jaki bank centralny przyczynia się swoimi decyzjami do
osiągania wysokiego i trwałego wzrostu gospodarczego.
Rada Polityki Pieniężnej opiera swoją politykę na strategii bezpośredniego celu
inflacyjnego (BCI). Doświadczenia międzynarodowe pokazują, że taka strategia jest skutecznym
sposobem zapewnienia stabilności cen. W przyjętej w lutym 2003 r. Strategii polityki pieniężnej
po 2003 roku RPP przyjęła tzw. ciągły cel inflacyjny na poziomie 2,5% z symetrycznym
przedziałem dopuszczalnych wahań o szerokości ± 1 punkt procentowy.
W Założeniach polityki pieniężnej na rok 2006 Rada przedstawiła sposób rozumienia celu
inflacyjnego i jego realizacji:
Po pierwsze, określenie cel ciągły oznacza, że odnosi się on do inflacji mierzonej roczną
zmianą cen towarów i usług konsumpcyjnych w każdym miesiącu w stosunku do
analogicznego miesiąca poprzedniego roku. Dla lepszego zrozumienia procesów inflacyjnych
uzasadnione jest również posługiwanie się rocznymi i kwartalnymi wskaźnikami inflacji,
takimi jak stosowane w projekcji inflacji NBP i w budżecie państwa. Przy ocenie presji
inflacyjnej ważną rolę odgrywają także miary inflacji bazowej.
Po drugie, przyjęte rozwiązanie oznacza, że polityka pieniężna jest jednoznacznie
ukierunkowana na utrzymanie inflacji jak najbliżej celu 2,5%, a nie jedynie wewnątrz
przedziału wahań bez określenia jego środka. Rozwiązanie takie pozwala na zakotwiczenie
3
oczekiwań inflacyjnych, co sprzyja prowadzeniu polityki pieniężnej, która w reakcji na
wstrząsy wymaga mniejszych i rzadszych zmian stóp procentowych.
Po trzecie, w gospodarce nieuniknione jest pojawianie się wstrząsów. W zależności od siły
wstrząsu i stopnia inercyjności oczekiwań inflacyjnych różne są skala i okres odchylenia
inflacji od przyjętego celu. Bank centralny zazwyczaj nie reaguje na takie odchylenia inflacji,
które uznaje za przejściowe i które mieszczą się w przedziale wahań wokół celu. W krajach o
trwale niskiej stopie inflacji bank nie musi reagować nawet wówczas, gdy przejściowo
inflacja odchyli się poza granice tego przedziału. W przypadku wstrząsów, które oceniane są
jako powodujące trwałe odchylenie inflacji od celu, bank centralny odpowiednio modyfikuje
politykę pieniężną.
Po czwarte, reakcja polityki pieniężnej na wstrząsy będzie także zależała od ich przyczyn i
charakteru. Reakcja na wstrząsy popytowe stanowi problem relatywnie łatwiejszy, ponieważ
w tym przypadku inflacja i produkcja zmieniają się w tym samym kierunku. Przy inercyjnym
charakterze oczekiwań inflacyjnych, podwyżka stóp procentowych osłabia aktywność
gospodarczą i w dalszej kolejności presję inflacyjną.
Wstrząsy podażowe stanowią trudniejszy problem dla polityki pieniężnej, bowiem w tym
przypadku produkcja i inflacja zmieniają się w przeciwnych kierunkach. Niewłaściwa reakcja
polityki pieniężnej może mieć daleko idące niekorzystne skutki dla gospodarki. Próba
całkowitego zneutralizowania przez politykę pieniężną wpływu wstrząsu podażowego na
inflację może prowadzić niepotrzebnie do znacznego spadku produkcji, ponieważ już sam
wstrząs podażowy wpływa niekorzystnie na popyt i inwestycje. Z kolei, próba pełnego
zamortyzowania skutków wstrząsu podażowego wywołującego wzrost cen i spadek produkcji
- na drodze prowadzenia zbyt łagodnej polityki pieniężnej - powoduje z reguły utrwalenie się
wyższej inflacji i wymaga podjęcia w następnych okresach znacznie bardziej restrykcyjnej
polityki pieniężnej, powodującej relatywnie silne spowolnienie tempa wzrostu
gospodarczego. Reakcja banku centralnego powinna zależeć od oceny trwałości wstrząsu.
Po piąte, znaczna część wstrząsów podażowych ma przejściowy charakter i niewielką skalę,
w związku z czym nie ma potrzeby natychmiastowego reagowania na nie. Przy większych
wstrząsach nawet przejściowe przyspieszenie wzrostu cen może wywołać względnie trwały
wzrost oczekiwań inflacyjnych, a w konsekwencji wzrost inflacji ze względu na pojawienie
się żądań płacowych. Zadaniem polityki pieniężnej jest więc w takiej sytuacji zapobiegnięcie
4
pojawieniu się wtórnych skutków wstrząsu podażowego (tzw. efektów drugiej rundy).
Ryzyko powstania tego rodzaju efektów jest znaczne w krajach o krótkiej historii niskiej
inflacji. Przy analizie wstrząsów podażowych bardzo przydatne stają się miary inflacji
bazowej, które pozwalają przynajmniej częściowo odróżnić skutki przejściowe od trwałych
zmian presji inflacyjnej.
Po szóste, ze względu na opóźnienia reakcji produkcji i inflacji na prowadzoną politykę
pieniężną, wpływa ona w niewielkim stopniu na poziom bieżącej inflacji. Bieżące decyzje
władz monetarnych oddziałują na zachowanie cen w przyszłości, podobnie jak bieżąca
inflacja pozostaje pod wpływem zmian stóp procentowych dokonanych kilka kwartałów
wcześniej. Niestety długość tych opóźnień nie jest wielkością stałą i zależy w dużej mierze od
zachodzących w gospodarce zmian strukturalnych i instytucjonalnych. Zmiany w
mechanizmie transmisji impulsów monetarnych powodują, że banki centralne tylko w
przybliżeniu mogą określić opóźnienie, jakie występuje od podjęcia decyzji do
zaobserwowania najsilniejszego jej wpływu na wielkości realne (produkcję, zatrudnienie), a
następnie na inflację.
Po siódme, polityka pieniężna oddziałuje na gospodarkę nie tylko poprzez zmiany stóp
procentowych, ale również poprzez utrzymanie ich przez pewien czas na określonym
poziomie. Utrzymanie stóp procentowych przez kilka okresów (miesięcy lub kwartałów) na
niezmienionym poziomie jest również decyzją o istotnych konsekwencjach dla gospodarki,
gdyż prowadzi do stopniowego zamykania albo otwierania się luki popytowej.
Po ósme, polityka pieniężna jest prowadzona w warunkach niepewności. Wysoka niepewność
wynika między innymi z faktu, że modele wykorzystywane przez bank centralny do
prognozowania inflacji mogą zacząć gorzej odwzorowywać zachowanie gospodarki ze
względu na zachodzące w niej zmiany strukturalne. Oznacza to, że a) przy podejmowaniu
decyzji konieczne jest uwzględnianie całokształtu dostępnej informacji, a nie tylko wyników
projekcji inflacji; b) nie jest możliwe posługiwanie się prostą regułą polityki, która ex ante
mogłaby być znana uczestnikom rynku oraz c) ukierunkowana na przyszłość polityka
pieniężna musi być przedstawiana otoczeniu jako dążenie do zrealizowania celu inflacyjnego
w warunkach niepewności, a nie jako sprawowanie ścisłej kontroli nad przebiegiem procesów
gospodarczych.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin