KONFERENCJA KRYMSKA JAŁTA.pdf

K O N F E R E NC J A K R YM S KA

J AŁT A , 4 – 1 1 l u t e g o 1 9 4 5 r .

EDYCJA KOMPUTEROWA: WWW.ZRODLA.HISTORYCZNE.PRV.PL

MAIL: HISTORIAN@Z.PL

MMIII©

Pierwsze posiedzenie w Pałacu Liwadyjskim

4 lutego 1945 r.

Stalin prosi Roosevelta, aby dokonał otwarcia posiedzenia.

Roosevelt oświadcza, że ani prawo, ani historia nie przewidują,

że powinien on otwierać posiedzenia. Jedynie przypadkowo

otwierał on obrady również w Teheranie. Roosevelt poczytuje

sobie za wielki zaszczyt otwarcie obecnej narady. Przede

wszystkim pragnie wyrazić wdzięczność za okazaną mu

gościnność.

Roosevelt mówi, że przywódcy trzech mocarstw już dobrze

rozumieją się nawzajem, a to wzajemne zrozumienie wzrasta.

Wszyscy oni pragną jak najszybszego zakończenia wojny oraz

trwałego pokoju. Dlatego też uczestnicy narady mogą przystąpić

do swych nieoficjalnych rozmów. Roosevelt uważa, że trzeba

rozmawiać szczerze. Doświadczenie wykazuje, że szczerość w

rokowaniach umożliwia szybsze osiągnięcie pomyślnych

rozwiązań. Uczestnicy narady będą mieli przed sobą mapy

Europy, Azji i Afryki. Jednak dzisiejsze posiedzenie poświęcone

jest sytuacji na froncie wschodnim, gdzie wojska Armii

Czerwonej tak pomyślnie posuwają się naprzód. Roosevelt prosi,

aby ktoś zreferował sytuację na froncie radziecko-niemieckim.

Stalin odpowiada, że może zaproponować, aby sprawozdanie

złożył zastępca szefa sztabu generalnego Armii Czerwonej,

generał armii Antonow.

Antonow: „1. Wojska radzieckie w okresie 12—15

1 Pałac Liwadyjski był siedzibą delegacji Stanów Zjednoczonych, a także

miejscem oficjalnych spotkań przywódców trzech mocarstw

uczestniczących w konferencji.

stycznia przeszły do ofensywy na froncie długości 700 km, od

rzeki Niemen do Karpat.

Wojska generała Czerniachowskiego nacierały na Królewiec.

Wojska marszałka Rokossowskiego — wzdłuż północnego

brzegu Wisły, odcinając Prusy Wschodnie od centralnych

regionów Niemiec.

Wojska marszałka Żukowa — na południe od Wisły, w

kierunku na Poznań.

Wojska marszałka Koniewa — na Częstochowę, Wrocław.

Wojska generała Piętrowa — w pasie Karpat, na Nowy Targ.

Główne uderzenie zostało wykonane przez grupę wojsk

Rokossowskiego, Żukowa i Koniewa na froncie Ostrołęka—

Kraków szerokości 300 km.

2. Ze względu na nie sprzyjające warunki atmosferyczne

operację tę zamierzano rozpocząć pod koniec stycznia, kiedy

spodziewano się poprawy pogody.

Zważywszy, że operację tę traktowano i przygotowywano jako

operację o decydującym znaczeniu, chciano ją przeprowadzić w

bardziej sprzyjających warunkach.

Jednakże, ze względu na niepokojącą sytuację powstałą na

froncie zachodnim w związku z ofensywą Niemców w Ardenach,

Naczelne Dowództwo wojsk radzieckich wydało rozkaz

rozpoczęcia ofensywy nie później niż w połowie stycznia, nie

czekając na poprawę pogody 2 .

2 Warto przypomnieć list Churchilla do Stalina z 6 stycznia 1945 r.:

„Walki na zachodzie są bardzo ciężkie i w każdej chwili Dowództwo

Naczelne może być zmuszone do podjęcia ważnych decyzji. Wie Pan z

własnego doświadczenia, jak niepokojąca jest sytuacja, gdy trzeba bronić

bardzo szerokiego frontu po przejściowej utracie inicjatywy. Dla generała

Eisenhowera jest rzeczą

3. Ugrupowanie przeciwnika po osiągnięciu przez wojska

radzieckie rzek Narew i Wisła było najbardziej gęste na

środkowym odcinku frontu, ponieważ uderzenie z tego odcinka

wyprowadzało nasze wojska najkrótszą drogą ku żywotnym

ośrodkom Niemiec.

Aby stworzyć sobie bardziej korzystne warunki do ofensywy,

radzieckie Naczelne Dowództwo postanowiło rozciągnąć to

centralne ugrupowanie przeciwnika.

W tym celu przeprowadzono operację pomocniczą przeciwko

Prusom Wschodnim oraz kontynuowano działania zaczepne na

Węgrzech w kierunku Budapesztu.

Obydwa te kierunki stanowiły bardzo słaby punkt Niemców,

toteż szybko zareagowali na naszą ofensywę przerzuceniem sił

na skrzydła kosztem środkowego odcinka frontu; tak więc z 24

dywizji pancernych, jakie znajdowały się na naszym froncie i

stanowiły podstawową siłę uderzeniową Niemiec, 11 dywizji

pancernych przerzucono na kierunek budapeszteński, 6 dywizji

pancernych — do Prus Wschodnich (3 dywizje pancerne

znajdowały się w Kurlandii) i w ten sposób na środkowym

odcinku frontu pozostały tylko 4 dywizje pancerne.

bardzo pożądaną i potrzebną, by w ogólnych zarysach wiedział, jakie są

wasze plany, ponieważ to oczywiście ma wpływ na wszystkie jego i nasze

najważniejsze decyzje... Będę wdzięczny, gdyby zechciał Pan podać mi, czy

możemy liczyć na wielką ofensywę rosyjską na froncie Wisły lub

gdziekolwiek indziej w ciągu stycznia, oraz inne dane, które będzie Pan

uważał za stosowne. Uważam sprawę za pilną". Już następnego dnia Stalin

odpowiedział: „Uwzględniając sytuację naszych aliantów na froncie za-

chodnim Kwatera Główna Naczelnego Dowództwa postanowiła w

przyspieszonym tempie zakończyć przygotowania i nie zważając na

warunki atmosferyczne, rozpocząć szerokie działania zaczepne przeciwko

Niemcom na całym froncie centralnym, nie później niż w drugiej połowie

stycznia" (patrz: „Korespondencja", t. I, ss. 294—295).

Zamierzony przez Naczelne Dowództwo cel został osiągnięty.

4. Stosunek sił na kierunku głównego uderzenia.

Na froncie od Ostrołęki do Krakowa, to znaczy na kierunku

naszego głównego uderzenia, przeciwnik posiadał blisko 80

dywizji; myśmy zaś utworzyli zgrupowanie z takim

wyliczeniem, by uzyskać przewagę nad przeciwnikiem:

w piechocie — ponad dwukrotną (około 180 dp 3 ),

w artylerii, czołgach i lotnictwie — przytłaczającą.

Na odcinku przełamania frontu doprowadzono do nasycenia

artylerią, które wynosiło 220—230 dział (76 mm i więcej) na

jeden kilometr frontu.

5. Ofensywa została rozpoczęta w nader niesprzyjających

warunkach (duże zachmurzenie, mgła), co całkowicie

eliminowało działalność lotnictwa oraz ograniczało artyleryjską

obserwację do stu metrów.

Dzięki dobrze przeprowadzonemu wstępnemu rozpoznaniu

oraz potężnej ofensywie artyleryjskiej system ogniowy

przeciwnika został obezwładniony, a jego umocnienia

zniszczone. Okoliczność ta pozwoliła naszym wojskom na

posunięcie się w pierwszym dniu ofensywy o 10—15 km, to

znaczy na całkowite przełamanie całej obrony przeciwnika na

głębokości taktycznej.

6. Wyniki ofensywy:

a) Do 1 lutego, to znaczy w ciągu 18 dni natarcia, wojska

radzieckie na kierunku głównego uderzenia posunęły się o blisko

500 km. Tak więc przeciętne tempo posuwania się wynosiło

25—40 km na dobę.

b) Wojska radzieckie osiągnęły rzekę Odrę na odcinku od

Kostrzyna (na północ od Frankfurtu) i bardziej na południe oraz

opanowały śląski rejon przemysłowy.

3 dp — dywizja piechoty.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: