TRB - wykład - całość.pdf

(2594 KB) Pobierz
WYKŁAD 1
WYKŁAD 1
Technologia:
- nauka o metodach przeróbki i obróbki materiałów ( Kopaliński ). TECHNO w
założeniach: sztuka, rzemiosło; techniczny; technologiczny; stosowany.
- przetwarzanie w sposób celowy i ekonomiczny dóbr materialnych w dobra użytkowe
a także wiedza o tym procesie (Słownik Języka Polskiego).
Technologię łączą silne związki z organizacją i ekonomiką procesów wytwórczych, co
znajduje odbicie w drugiej def. : ”przetwarzanie w sposób celowy” czyli przemyślany,
sprawny i zorganizowany;
„przetwarzanie w sposób ekonomiczny” czyli opłacalny, tani i niewymagający nadmiernych
nakładów finansowych.
Dzisiejsza technologia robót budowlanych najczęściej sprowadza się do zastąpienia pracy
ludzkiej pracą maszyn i sprzętu budowlanego ewentualnie do ograniczenia nakładów pracy
człowieka przez wprowadzenie nowych rozwiązań materiałowych, konstrukcyjnych itd .
POJĘCIE PROCESU BUDOWLANEGO
PROCES BUDOWLANY procesy proste – operacje – czynności – ruchy robocze .
(Rowiński)
Elementy składowe procesu technologicznego ( Dyżewski )
Podstawowymi elementami składowymi procesu technologicznego są operacje, które dzieli
się na zabiegi .
Proces budowlany – zespół technologicznie powiązanych procesów produkcyjnych (robót).
Proces pomocniczy – wykonywany poza wznoszonym obiektem lub na obiekcie lecz nie
związany z wbudowywaniem materiałów, wyrobów itp.
Proces zasadniczy – wykonywany na wznoszonym obiekcie.
Proces złożony – równolegle przebiegające procesy proste, powiązane technologicznie i
organizacyjnie w celu wytworzenia produktu budowlanego.
Procesy proste – wykonywane przez robotników jednego zawodu lub maszynę
jednoczynnościową powiązane technologicznie czynności robocze.
Operacja robocza – organizacyjnie niepodzielna i jednorodna technologicznie część procesu
wykonywana przez stałą grupę robotników tymi samymi środkami technicznymi.
Czynność robocza – składowa operacji roboczej- ciąg ruchów roboczych.
Ruchy robocze – pojedyncze ruchy podstawowe robotnika lub maszyny.
Front robót – część obiektu przekazana robotnikowi, brygadzie lub maszynie do wykonania
określonego procesu budowlanego.
Operacją nazywa się zamkniętą część procesu technologicznego, obejmującą całokształt
czynności wykonywany w sposób ciągły na określonym przedmiocie, na jednym stanowisku
produkcyjnym, przez jednego robotnika, zespół lub brygadę roboczą albo przez maszynę lub
agregat wytwórczy (operacja stanowi więc jedność czterech elementów: przedmiotu, czasu
przestrzeni i wykonawcy)
Zabiegiem nazywa się zamkniętą część operacji, przy której następuje zmiana kształtu,
wymiarów, właściwości lub stanu fizycznego obrabianego elementu lub materiału, albo w
procesie montażu – zamkniętą część operacji wykonaną w jednym ściśle określonym miejscu
połączenia, za pomocą jednego narzędzia (maszyny)
Pomocniczymi elementami składowymi procesu technologicznego są: przejścia stanowiące
elementarną część zabiegu, czynności, stanowiące część operacji lub zabiegu, ruch robocze i
ruchy elementarne, stanowiący najmniejszy składnik czynności.
BRYGADY
specjalizowana – grupa robotników jednego zawodu wykonująca wielokrotnie jednoimienny,
jednotypowy proces budowlany
branżowa – grupa robotników zorganizowana do wykonania procesów wchodzących w
zakres umiejętności specjalności rzemieślniczej
wielobranżow a – do wykonania złożonego procesu jednotypowego lub jednorodnego np.
monolityczne konstrukcje żelbetowa
kompleksowa – do wykonania wielokrotnie powtarzającego się złożonego procesu
jednorodnego lub jednotypowego. Zazwyczaj składa się z kilku brygad (zespołów)
specjalizowanych
 
264814214.001.png
Współczesne wykonawstwo budowlane polega na wykonaniu różnych procesów
budowlanych, które są wykonywane na budowie według określonych technologii i wzajemnej
zależności. Wyróżnia się procesy zasadnicze i pomocnicze w realizacji budowy. Do
zasadniczych zaliczane są wszystkie procesy realizowane na budowanym obiekcie. Procesy
pomocnicze związane są z przygotowaniem ogólnym budowy, przygotowaniem materiałów i
konstrukcji, transportem, itp. Proces budowlany jest połączeniem powiązanych ze sobą robót
o różnym stopniu złożoności. Terminem tym określa się zarówno wykonanie całego obiektu
budowlanego, czy etapu budowy (np. wykonanie fundamentów), jak i prace powierzone do
wykonania jednej brygadzie lub robotnikowi. Pod tym względem wyróżnia się:
przedsięwzięcia budowlane, złożone procesy budowlane j podstawowe procesy
budowlane. Podstawowe procesy budowlane angażują jeden stały (niezmienny w czasie
realizacji procesu) zestaw środków pracy (ludzi i maszyn). Są wiec jednostkami najniższymi
w hierarchii struktury procesowej przedsięwzięć - dla ich realizacji projektuje się skład i
wyposażenie zespołów wykonawczych Projektowanie wykonawstwa złożonych procesów
budowlanych i przedsięwzięć polega na określeniu sposobu realizacji procesów
podstawowych i określeniu systemu organizacyjnego w ramach rozpatrywanego planu.
Organizacja prac jest pochodną technologii . Organizując prace należy określić
przestrzenną (gdzie?) i rzeczową (co?) strukturę procesu budowlanego oraz przyjętą bądź
zaprojektowaną czasową strukturę wykorzystywanego potencjału wykonawczego (kto?,
czym?, w jakim czasie?).
Technologia i organizacja prac jest we wzajemnym związku. Technolog bowiem musi
uwzględniać osiągnięcia organizacji (możliwe na danym etapie rozwoju formy organizowania
pracy). Organizator zaś ocenia technologię po efektach – rzeczowych (jakościowych) i
wykonawczych (nakładach na osiągnięcie celu). Stąd powstaje problem doskonalenia
rozwiązań technologicznych, wyboru technologii do realizacji procesów w danych
warunkach, projektowania technologii nowych procesów i warunków odmiennych od
typowych
WYKŁAD 2
Współcześnie dobór sposobów realizacji procesów budowlanych powinien być
podporządkowany wymaganiom technologiczności rozwiązań budowlanych . Rozumie się
przez to dążenie do jawnego oraz efektywnego wykonania budowli lub procesów
budowlanych, bez szkody dla rozwiązań funkcjonalno-konstrukcyjnych i jakości wykonania,
przez pryzmat następujących wymagań:
- minimalizacji nakładów robocizny - konieczność poszukiwania i stosowania rozwiązań o
małej pracochłonności (inicjowanie nowych metod budowania, stosowanie sprawnych
systemów organizacyjnych, ograniczenie przeładunków materiałów budowlanych);
- maksymalizacji mechanizacji procesów produkcyjnych – wykorzystywanie maszyn i
urządzeń do realizacji procesów budowlanych w celu ograniczenia pracy ręcznej,
podniesienia jakości i sprawności ich wykonania;
- racjonalizacji wykorzystania środków i urządzeń transportowych – przygotowanie
zespołów konstrukcyjnych, jednostek ładunkowych środków za- i wyładowczych oraz
systemów montażowych, jak i ograniczenie przeładunków materiałów, powinno być
podporządkowane efektywności wykorzystania transportu budowlanego;
- bezpieczeństwa robót – izolacji między sobą różnych stanowisk pracy, ergonomii pracy na
stanowiskach, zapewnienie bezpieczeństwa konstrukcji, stosowanie zabezpieczeń
technologicznych i urządzeń bhp;
- ograniczenie wpływu wykonawstwa budowlanego na środowisko – eliminowanie
czynników degradujących środowisko, izolowanie placu budowy od otoczenia, zapewnienie
odtworzenia naturalnych warunków środowiska i infrastruktury w rejonie budowy;
- sprawności wykonania – dążenie do krótkich cykli realizacji procesów budowlanych przy
racjonalnym zatrudnieniu ludzi i maszyn, synchronizacja wykonania procesów budowlanych
w całym procesie budowy;
Projektowanie realizacji procesów budowlanych.
W praktyce planowania budowy planuje się wykonanie poszczególnych rodzajów robót i cały
system realizacji obiektu budowlanego. System realizacji obiektu jest projektowany w postaci
harmonogramu ogólnego i organizacji zaplecza (placu) budowy, po ustaleniu sposobów
wykonania poszczególnych robót. Mogą one być mniej lub bardziej złożone w danym
procesie realizacji budowy, jednak zawsze mają swoje właściwości wykonania i wymagają
szczegółowego zaprojektowania. W szczególności dotyczy to, np. w budownictwie
kubaturowym, takich procesów budowlanych jak:
- roboty ziemne i transportowe
- roboty betonowe i towarzyszące im roboty zbrojarskie i ciesielskie
- roboty montażowe
- roboty murowe, ślusarskie, ciesielskie i dekarskie
- roboty instalacyjne i wykończeniowe
Projektowanie tych robót polega głównie na sformułowaniu wymagań technicznych
wykonania i odbioru robót oraz przyjęciu i przedstawieniu w opisie i na schematach,
sposobu wykonania prac. Punktem wyjścia jest przyjęcie technologii wykonania i
przedmiarowanie robót, ustalając rodzaj i zakres prac.
Dokumentacja budowy
Projekt budowlany
Projekt technol-organiz
inne
Projekt arch.-budowl
Zagosp. placu bud.
Dziennik budowy
Proj. zagosp. dzialki
Proj. organizacji
Ksiazka obmiarow
Osw. o dostawach
Proj. org. montazu
Dziennik montazu
. . .
Atesty i aprobaty
. . .
Wybór technologii wykonania procesu dokonywany jest dwukrotnie. Pierwszy raz – na
etapie projektowania technicznego budowy, gdzie decyduje się o rozwiązaniach materiałowo-
konstrukcyjnych i metodzie rozwiązania. Drugi natomiast, w czasie rozpatrywania
szczegółowego sposobu wykonania – na etapie projektowania organizacji robót – gdzie
264814214.002.png
decyduje się o zastosowanych środkach mechanizacji robót. Pierwszy wybór jest podstawą do
sformułowania wymagań technicznych wykonania i odbioru robót.
Wymagania techniczne wykonania i odbioru robót powinny być określone przez projektanta
w tzw. Specyfikacji wykonania i odbioru robót budowlanych lub w opisie technicznym
projektu architektoniczno-budowlanego (lub dokumentacji wykonawczej) z przywołaniem
odpowiednich norm technicznych. Powinny one ustalać:
- zakres robót
- właściwości wykorzystywanych materiałów i wymagania dotyczące ich transportu i
składowania
- wymagania technologiczne dotyczące samego procesu budowlanego, w tym
mechanizacji procesu
- system kontroli jakości odbioru robót (badania, kontrole, odbiory częściowe,
odbiór końcowy )
- procedury uzgodnień i dokumentowania wykonawstwa
Normy nakładów rzeczowych wykorzystujemy tylko wtedy, jeżeli znamy technologię
wykonania obiektu budowlanego (tzn. poszczególnych procesów, operacji o czynności i kiedy
znamy przedmiar robót (najlepiej projekt budowlany)
Normy nakładów rzeczowych powszechnie wykorzystywane są przy:
- opracowaniu szczegółowych kosztorysów
- określeniu potrzeb siły roboczej i sprzętu
- ustaleniu zestawów brygad roboczych i sprzętu
- ustaleniu wysokości wynagrodzenia pracy
- opracowaniu harmonogramów (planowaniu robót w czasie)
- bieżącej kontroli postępu robót na placu budowy
Zgłoś jeśli naruszono regulamin