Architektura baroku wobec renesansu.docx

Architektura baroku wobec renesansu
- w architekturze baroku zwiększono efekty optyczne.
- proporcje uległy zmianie nabierając ciężaru
- silne kontrasty form
- powierzchnia ścian zew i wew otrzymała linię plastyczną zmienną. Cofając się lub występując naprzód
- rzeźba i inne elementy plastyczne przekroczyły granice architektury i stworzyły dynamikę form
Przykłady:
1. Kościół II Gesu Rzym
- projekt Giacomo della Porta u Jacopo Barozzi da Vingola
- budowa 1568 – 1584
- zbudowany dla zakonu Juzeitów
- w Polsce odpowiednikiem jest kościół św Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie
- wnętrze pełne złoceń, imitacji marmurów i drogich kamieni
Lorenzo Bernini (1598 – 1680)
- Czołowy architekt XVII wieku
- Głównym dziełem owalny plac przed kościołem św. Piotra wraz z kolumnadą
- Kolumnada przez złudzenie perspektywy oddala od widza fasadę kościoła.
- W architekturze Bernini jest klasykiem
Przykłady rzeźb Berniniego:
1. Ekstaza św. Teresy 1644-46 (znajduje się w oknie kościoła w Rzymie); postać św. Teresy jest ekstatyczna i stała się powodem różnych interpretacji poza religijnych
2. Ludwika ; wykonana jest z dziwnej materii (?)
Caravaggio (1571 – 1610)
- Twórca, który wywarł piętno na sztukę jedynie jak Rembrandt, van Gogh czy Picasso.
- Wyznaczył nową estetykę malarską.
- Wierny naturalizmowi – wywyższył brzydotę i świat zwykłych ludzi
- Wprowadził ostry światłocień – „chiaroscuro”.
- Jako pierwszy „zatrzymał postacie w fotograficznym kadrze”
- W klasycyzmie zapomniany. Stał się znów słynny w XXw.
Przykłady:
1. Wieczerza w Emaus 1601
- tematyka religija w oparciu o metodę naturalistyczną
- ucięcie kompozycji przez ramę obrazu;
- każda postaci uchwycona jest w geście, w ruchu;
- wyraźne cienie i światła
- niepewność statyki
2. „Chory Bachus”
- Jeden z wcześniejszych obrazów
- „pół portret, pół postaci”
3. „Wróżąca cyganka”
- Obraz prosto z natury
- Scena powstała w wyniku bezpośredniego spotkania na ulicy
4. „Męczeństwo św. Mateusza”
Zawiera wszystkie cechy baroku; światło, kompozycja ucięta, gesty, wprowadzenie el dekoracyjnych
5. „Św. Mateusz z Aniołem”
- namalowany w 1600 do kaplicy Contarellich wywołał oburzenie i został określony przez księży jako zbyt prostacki
- obraz spłonął w Berlinie w 1945r.
W pierwszej wersji obrazu natchnienie pokazane jest poprzez akty fizyczny, czyli Anioł kieruje ręką św. Mateusza, a w drugiej już poprzez sam głos, podpowiedzi Anioła
Piotr Paweł Rubens (1577-1640)
- Maluje szybko, łatwo, nawet zbyt pobieżnie
- Żaden obraz nie jest kompozycją zamkniętą
- We wszystkich kompozycjach; zmysłowość, czar życia, zabawa formą, jakby nie istniały trudności techniczne.
Przykłady:
1.„Toaleta Wenus ” 1615; pokazanie twarzy z obu perspektyw
2.„Podniesienie krzyża” 1610-1611 [4,5mx3,5m
- tryptyk, czyli potrójny ołtarz.
- iluzja ciała pracującego
3.„Trzy Gracje” – synteza kobiety; u Rubensa są charakterystyczne kształty
4.„Autoportret z Izabelą Brandt”
5. „Autoportret z Heleną Furmier” z synem Fransem(?)
6. „Szczęśliwe rządy Marii Medici”
- seria zamówiona w 1622 przez Marię Medycejską do Pałacy Luksemburskiego w Paryzu
- powstało 21 obrazów i trzy portrety
- Rubens pracował nad cyklem trzy lata
- W 1802 przeniesiono dzieło do Luwru.
-Najciekawsze obrazy to:
1) Portret Marii Medycejskiej
2) Przyjazd do Marsylii
Następcy Rubensa
Antoni van Dyck (1599-1641); zatrudniony został na dworze angielskim i określił chłodną ostrożność ang. Portretu
Frans Hals – wyznaczył początki malarstwa holenderskiego; „Portret wesołego bibosza”, czyli pijaka; „Cyganka”;  „Zarządczynie szpitala św. Elżbiety”
Rembrandt (1606-1669)
Malował używając duże ilości farby; grubo
1. „Powrót syna marnotrawnego”; ojciec jako postać smutna ( jako jedyny Rembrandt tak właśnie go przestawił); interpretacją jest to, że Rembrandt w postaci ojca pokazał siebie a w postaci syna to co miało by się wydarzyć wcześniej, czyli sława, dorobek itd. (?)
2. Autoportret jako Apostoł Paweł
3. „Autoportret …” ; wesoły, szczęśliwy, radosny
4. „Lekcja anatomii dr Tupla” – portret zbiorowy; przyszły burmistrz Amsterdamu jako Tulp oraz przyjaciele Rembrandta
5. „Wymarsz strzelców” – portret zbiorowy powstały na zamówienie
Jacob van Ruisdael
- pejzaże holenderskie o charakterze symbolicznym

- „Pejzaż zimowy” – całkowity brak ruchu i przenikliwe zimno służy oddaniu wrażenia tragicznej bezradności
- „młyn” ; powiększony nienaturalnie, symbolizuje człowieka, skrzydła wiatraka są malowane po przekątnej by ukazać dokładnie ruch
Van den Velde ; ogromna wiedza na temat batalistyki morskiej wykorzystywane w obrazach
-„Wystrzał z działa”
- martwe natury, które budzą najwyższe uznanie z uwagi na precyzje ich wykonania
Malarstwo hiszpańskie
1. El Greco;  „Widok Toledo”, „Mater Dolorosa”, „Św. Jan Ewangelista”
2. Diego Velazquez; „Infantka Małgorzata” ukończony po śmierci malarza, broszka w kształcie orła austriackiego ma przypominać, że za kilka lat poślubi ona swojego kuzyna (cesarza(?)), charakterystyczne suknie, gorsety; dostał pozwolenie na przedstawianie postaci bez upiększania ich, malował takich jakimi są ( a urodziwi nie byli ;-))