3718.pdf
(
998 KB
)
Pobierz
ep_03_039-042_analog_center.indd
W rubryce „Analog Center” prezentujemy skrótowe opisy urządzeń charakteryzujących się interesującymi, często
wręcz odkrywczymi, rozwiązaniami układowymi. Przypominamy także cieszące się największym powodzeniem, proste
opracowania pochodzące z redakcyjnego laboratorium.
Do nadsyłania opisów niebanalnych rozwiązań (także wyszukanych w Internecie) zachęcamy także Czytelników.
Za opracowania oryginalne wypłacamy honorarium w wysokości 300 zł brutto, za opublikowane w EP informacje
o interesujących projektach z Internetu honorarium wynosi 150 zł brutto. Opisy, propozycje i sugestie prosimy przesyłać
na adres: analog
@
ep.com.pl.
Miniaturowy stabilizator impulsowy
Miniaturowy stabilizator impulsowy
Elementy R1, C2 ustalają czę-
stotliwość pracy generatora wzor-
cowego. Kondensator C3 wraz z re-
zystorem R2 spełniają rolę układu
kompensującego wzmacniacz błę-
du. Kondensator C4 ustala szyb-
kość startowania przetwornicy po
włączeniu zasilania. Kondensator
ten zapewnia odpowiednio długi
czas powolnego narastania szeroko-
ści impulsów na wyjściu układu,
co zapobiega możliwości powsta-
nia stanów nieustalonych na wyj-
ściu zasilacza. Zadaniem diody D1
jest stworzenie drogi dla przepływu
prądu zwrotnego, który jest induko-
wany przez energię nagromadzoną
w rdzeniu dławika L1. Dioda LED
D2 sygnalizuje pracę stabilizato-
ra, a rezystor R5 ogranicza płynący
przez nią prąd. Podana na schema-
cie wartość rezystancji R5 pozwala
na pracę diody w zakresie napięć
wyjściowych 5...15 V. Rezystory R3
i R4 stanowią dzielnik sprzężenia
zwrotnego, który ustala wartość
napięcia wyjściowego. Napięcie to
można najłatwiej regulować poprzez
zmianę rezystancji R3.
W
tab. 1
podano wartości R3
dla najbardziej typowych napięć
wyjściowych.
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–1081 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Tab. 1.
Uwy
R3
Właściwości:
• zakres napięcia wejściowego: 8...50 V,
• zakres napięcia wyjściowego: 5...40 V,
• maksymalny prąd obciążenia: 2,5 A,
• częstotliwość kluczowania: 100 kHz,
• temperatura zadziałania bezpiecznika ter-
micznego: 150˚C
5 V
12 V
15 V
18 V
24 V
0
V
6,2 k
V
<234>
9,1 k
V
<234>
12 k
V
<234>
18 k
V
<234>
Rys. 1. Schemat elektryczny miniaturowego stabilizatora impulsowego
Układ opóźniania włączania zasilania
sieciowego
Układ opóźnienia jest przezna-
czony do stopniowego włączania
zasilania sieciowego do dużych ob-
ciążeń i nieliniowej charakterysty-
ce oporności. Elementami, które są
przyczyną przepływu dużych prą-
dów grożących przepaleniem bez-
piecznika przy włączaniu są na
przykład kondensatory elektrolitycz-
ne w zasilaczach wzmacniaczy dużej
mocy. Także transformatory o dużej
mocy pobierają w momencie włącze-
nia prąd o wiele rzędów wielkości
większy od ich prądu nominalnego.
Prąd ten może być ograniczony
poprzez włączenie proponowane-
go układu opóźniającego pomiędzy
gniazdko sieciowe i pierwotne uzwo-
jenie transformatora. W wyniku tego
wzmacniacz lub inny odbiornik
energii jest zasilany dwustopnio-
wo; w pierwszym etapie prąd jest
ograniczony rezystorem szeregowym
o dużej obciążalności, a w sekundę
później rezystory te są zwierane
przez zestyk przekaźnika.
cd
na str. 40
Właściwości:
• stopniowe włączanie zasilania sieciowego
• wymiary płytki: 47x70 mm
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–1226 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Elektronika Praktyczna 3/2006
39
Po włączeniu zasi-
lania kondensator elektrolityczny
C1 zaczyna się ładować poprzez
rezystor R3, kondensator C2 pro-
stownik pełnookresowy BR1. Do
odbiornika energii dołączonego do
złącza CON2 prąd płynie poprzez
dwa szeregowo połączone rezystory
R1 i R2 i ograniczony jest do war-
tości ok. 5 A. Moc strat wydziela-
na w tym momencie na rezystorach
R1 i R2 jest bardzo duża, lecz ze
względu na krótki czas działania
układu nie może ona doprowadzić
do ich zniszczenia.
W momencie kiedy wartość na-
pięcia na C1 przekroczy napięcie
zadziałania przekaźnika PK1 styki
Rys. 1. Schemat elektryczny układu opóźniania włączania zasilania sieciowego
zostaną zwarte i prąd zaczyna pły-
nąć do odbiornika z pominięciem
rezystorów ograniczających. Czas
działania układu zależy od pojem-
ności kondensatora C1 i z wartościa-
mi elementów podanymi na sche-
macie wynosi ok. 0,5 sekundy.
Zasilacz napięć symetrycznych
Głównym elementem zasila-
cza jest scalony stabilizator napię-
cia typu 723. Pracuje on w typo-
wej konfiguracji, w której napięcie
pobierane z wewnętrznego źródła
o wysokiej stabilności porównywane
jest przez wbudowany w struktu-
rę układu komparator z napięciem
wyjściowym zasilacza. Wynik tego
porównania przekazywany jest na
wyjście VO IC1 i odpowiednio wy-
sterowuje tranzystory wykonawcze
T1 i T2. Do regulacji napięcia wyj-
ściowego służą potencjometry P1
i P2. Potencjometrem P2 ustawiamy
napięcie zgrubnie, a P1 służy do
dokładnej regulacji.
Tranzystor T6 (oraz T5 w ukła-
dzie stabilizatora napięcia ujemne-
go) służy ograniczaniu prądu po-
bieranego z zasilacza. W momencie
kiedy napięcie odkładające się na
rezystorze pomiarowym R3 przekro-
czy wartość ok. 0,6 V, tranzystor T6
zaczyna przewodzić, zwierając bazę
tranzystora T2 i skutecznie ogra-
niczając prąd wyjściowy do war-
tości określonej wzorem I=0,6/R3.
Stabilizator napięcia ujemnego,
sprzężony z opisanym
cd
na str. 41
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–1253 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Właściwości:
• maksymalne napięcie wejściowe: 2x30 VAC
• minimalne napięcie wyjściowe: ±7,8 V
• wydajność prądowa zasilacza zależy
wyłącznie od typu zastosowanych tran-
zystorów mocy, sposobu ich chłodzenia
i transformatora zasilającego
Rys. 1. Schemat elektryczny zasilacza napięć symetrycznych
40
Elektronika Praktyczna 3/2006
cd
ze str. 39
stabilizatorem napięcia
dodatniego został zbudowany z wy-
korzystaniem wzmacniacza opera-
cyjnego IC2 typu TL081. Zbudowa-
ny na IC2 komparator porównuje
ze sobą napięcie wytworzone przez
dzielnik R6+R7 z napięciem panu-
jącym na masie układu. Ponieważ
wzmacniacz operacyjny „dąży” do
wyrównania napięć na jego wej-
ściach, tranzystory T3+T4 będą
wysterowywane tak, aby napię-
cie na wejściu 2 IC2 było równe
napięciu na masie układu, czyli
0 V. Ponieważ wartości rezystorów
w dzielniku napięciowym są sobie
równe, wyjściowe napięcie ujem-
ne będzie także dokładnie równe
napięciu dodatniemu (z odwróconą
polaryzacją).
Minitester pilotów
Konstrukcję wykonano na jed-
nym tranzystorze, jednej diodzie
odbiorczej podczerwieni oraz jednej
diodzie świecącej LED. Aby być
bardziej dokładnym w wyliczaniu
elementów, to dojdą jeszcze dwa
rezystory R1 i R2 oraz zasilanie
w postaci baterii litowej o napięciu
3 V typu CR2025. Promieniowanie
podczerwone wysyłane z np. pilo-
ta TV padając na diodę odbiorczą
D1 włączoną w kierunku zaporo-
wym pomiędzy bazę tranzystora T1
a plus zasilania układu powoduje
wprowadzenie go w stan przewodze-
nia. W wyniku tego dioda świecąca
LED D2 zaczyna się świecić. Przy
praktycznych próbach z pilotem te-
lewizyjnym działanie diody D2 ob-
jawia się jej migotaniem.
Rys. 1. Schemat elektryczny miniteste-
ra pilotów
Właściwości:
• układ możliwia w prosty sposób, dokona-
nia sprawdzenia żywotności pilota telewi-
zyjnego lub jakiekolwiek innego urządzenia
wykorzystującego podczerwień.
• napięcie zasilania: 3 V
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–1337 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Próbnik tranzystorów
Generator astabilny (klasyczna
aplikacja NE555) generuje ciąg im-
pulsów będących źródłem zasilania
i sygnałów sterujących dla bada-
nych tranzystorów. Takie rozwiąza-
nie umożliwia badanie tranzystorów
odmiennych polaryzacji bez stoso-
wania jakiegokolwiek mechanicznego
przełącznika zmieniającego polaryza-
cję NPN–PNP. Stan niski na wyjściu
generatora umożliwia badanie tran-
zystora o polaryzacji PNP, a wysoki
NPN. Po dołączeniu do zacisków
pomiarowych tranzystora dowolnego
typu układ automatycznie wyświetli
jego polaryzację i określi jego spraw-
ność. Działanie części pomiarowej
wygląda następująco: do układu
podłączamy tranzystor powiedzmy
PNP. W chwili, gdy impuls na wyj-
ściu generatora wynosi 0 tranzystor
T1 pozostaje zablokowany, a emiter
tranzystora badanego zostaje spola-
ryzowany dodatnio, a jego baza i ko-
lektor ujemnie. W ten oto sposób
zostały stworzone warunki do za-
działania tranzystora PNP, w wyniku
czego zaświeca się dioda LED. Przy
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–1347 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Właściwości:
Wskazania testera:
• świeci jedna z diod: NPN lub PNP – tran-
zystor sprawny,
• świecą obie diody na przemian – tranzy-
stor niesprawny (przebicie emiter–kolektor),
• nie świeci żadna dioda – tranzystor nie-
sprawny (przerwa w tranzystorze).
• napięcie zasilania: 5 VDC
Rys. 1. Schemat elektryczny próbnika tranzystorów
zmianie stanu na wyjściu generatora
z 0 na 1 badany tranzystor zostaje
zablokowany i dioda świecąca prze-
staje działać. Opisany cykl pracy
powtarza się powodując impulsowe
działanie diody świecącej.
Elektronika Praktyczna 3/2006
41
cd
ze str. 40
Wskaźnik przychodzących rozmów
telefonicznych
Jako licznik oraz sterownik diod
świecących został zastosowany
układ typu CD4017, który zlicza
impulsy wejściowe i zamienia je na
kod „1 z 10”. Dioda D1 służy jako
wskaźnik informujący o tym, czy
był jakikolwiek sygnał dzwonienia,
natomiast pozostałe diody D2...D10
określają ich liczbę. Po wyzerowa-
niu układu US1 wszystkie diody
zostają wygaszone. Po pierwszym
dzwonieniu zostaje zapalona dioda
D1 oraz dioda D2. Dioda D1 po-
zostaje zapalona na stałe, a każda
kolejna rozmowa przychodząca po-
woduje zapalenie kolejnych diod
od D2 do D10 (w tym samym cza-
sie świeci tylko jedna dioda). Jeśli
licznik zostanie przepełniony (na-
stąpi to po 9 rozmowach przycho-
dzących), możliwość zliczania przez
układ US1 zostaje zablokowana po-
przez podanie stanu wysokiego na
wejście !ENABLE. Następuje to po
dziewięciu impulsach na wejściu
CLK. Do zerowania służy przy-
cisk S1. Jego naciśnięcie powodu-
je zerowanie licznika i wygaszenie
wszystkich diod. Wejście zegarowe
układu US1 jest sterowane z wyj-
ścia detektora prądu dzwonienia
zbudowanego w oparciu o transop-
tor TS. Dioda transoptora jest zasi-
lana poprzez szeregowo połączony
kondensator C2, rezystor R1 i dio-
dy Zenera D12 i D13. Układ ten
zasila diodę transoptora w przypad-
ku wystąpienia w linii telefonicz-
nej prądu dzwonienia. Równolegle
włączona dioda D14 zabezpiecza
diodę transoptora przed uszkodze-
niem napięciem wstecznym. Diody
Zenera eliminują wpływ równole-
gle włączonego do linii w czasie
rozmowy kondensatora C2. Przy
pomocy kondensatora C3 i rezysto-
ra R1 został wykonany na wyjściu
transoptora układ całkujący o stałej
czasowej równej około 5 sekund.
W ten sposób sygnał dzwonienia
oraz przerwy pomiędzy poszczegól-
nymi dzwonkami jest traktowany
jako jeden sygnał dzwonienia i po-
woduje powstanie stanu niskiego
na wejściu CLK układu US1. Po
czasie około 5 sekund od ostatnie-
go dzwonka, kondensator C3 zo-
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–1402 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Właściwości:
• dziesięć diod LED informujących o liczbie
rozmów przychodzących
• napięcie zasilania: 9 VDC
staje naładowany poprzez rezystor
R4 i zostaje ustawiony stan wyso-
ki. W ten sposób wygenerowany
zostanie jeden impuls powodujący
zwiększenie wartości licznika ukła-
du CD4017. Zasianie układu do-
starczane jest poprzez diodę D11,
która zabezpiecza układ przed na-
pięciem o odwrotnej polaryzacji.
Rys. 1. Schemat elektryczny wskaźnika przychodzących rozmów telefonicznych
4
42
Elektronika Praktyczna 3/2006
Plik z chomika:
sg19970419
Inne pliki z tego folderu:
3656.pdf
(1199 KB)
3718.pdf
(998 KB)
3748.pdf
(1410 KB)
4271.pdf
(1959 KB)
Analog Center 3787.pdf
(1263 KB)
Inne foldery tego chomika:
[1]
[2]
[4]
▃Schematy elektryczne
█ Schematy Audio
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin