WYKŁAD  5  -   18.11.2008

Źródła kryzysu nowoczesności wg. Nietschego.

·                     Nowoczesność jako kontynuacja, a nie zerwanie z chrześcijaństwem.

·                     Metafizyczny charakter chrześcijaństwa:

- Dualizm świat-zaświaty

- Zaprzeczenie wartości życia

- Wiedza(nie tylko) moralna jako zaprzeczenie twórczości i zamknięcie na przyszłość.

Źródła chrześcijaństwa wg. Nietschego.

·                     Resentyment

·                     Dzieje resentymentu: bunt "motłochu" przeciw "panom"; rola "kapłanów"

- RESENTYMENT – coś podobnego do zawiści, stosowanie chwytów nie fair w pewnych konkurencjach, mieć komuś coś za złe, że jest lepszy od tej osoby.

·                     Redefinicja "dobra”:

- dobre-liche (dostojne, silne twórcze - słabe bierne wtórne)

- złe-dobre(egoistyczne-nieegoistyczne)

- dobre, czyli dostojne staje się złe, a liche staje się dobre, czyli nieegoistyczne.

·                     Przykłady resentymentu "Bóg miłosierny", "błogosławieństwa" etc.

      dobre(twórcze) – liche

dobre(nieegoistyczne) – złe

              *Podobnie jak w 8błogosławieństwach.

Kapłani napuszczają motłoch na panów, ponieważ nie mogą się z nimi równać, więc mówią: to wy jesteście wybranymi i chcą polepszyć swój status. Nietsche nie chce jednak uśmiercić boga, lecz chce powiedzieć, że bóg w waszym życiu już jest martwy.

Chrześcijaństwo a nowoczesność:

·                     Zaprzeczenie:

- „Bóg jest martwy” - Bóg nie wpływa na życiowe decyzje człowieka.

- Samouwielbienie ostatniego człowieka. Ubóstwia się człowieka nowoczesnego, porzucającego boga, stawiającego się w centrum świata.

·                     Kontynuacja:

- Kultura masowa a resentyment.

- Świat odarty z sacrum, wydany na pastwę człowieka.

- "Pacyfikacja" życia.

„Nadczłowiek” [Zaratustra, fragmenty]

Człowiek jest tylko mostem pomiędzy zwierzęciem, a nadczłowiekiem. Nie może się zatrzymywać w rozwoju i ma dojść do momentu, kiedy będzie nadczłowiekiem. To przejście wymaga od nas nieustającego przekraczania siebie, odbijania się od swoich osiągnięć i stawiać sobie kolejne cele na swojej drodze. Trzeba otworzyć się na życie, mieć wole mocy, czyli sztukę afirmacji(akceptacji) życia.

Kiedy stajemy się nadczłowiekiem?

Gdy człowiek się nieustannie rozwija. „Człowiek jest czymś co trzeba przezwyciężać”. Należy przezwyciężyć swoje bariery (uaktywnienie swojego społeczeństwa).

„Nadczłowiek” jako sens bycia człowiekiem

·                     być człowiekiem – „nadczłowieczyć się”

-          wykraczać ponad siebie,

-          transgresja (ruch na dwie strony).

·                     tworzyć „poza dobrem i złem”

-          otwartość na inność,

-          tworzyć wartości.

·                     otworzyć się na życie

-          wola mocy – sztuka afirmacji życia (zaangażowanie się w życie ze wszystkimi jego aspektami, nawet ze śmiercią),

·                     elitaryzm czy egalitaryzm

-          czy chodzi o ocalenie wybitnych jednostek, czy o całą ludzkość?

Świata nie da się zrewolucjonizować – idea nadczłowieka to apel do jednostki.

„Nadczłowiek” – reakcja na kryzys

·                     „nadczłowiek”

-          staje się człowiekiem; wykracza ponad siebie; transgresja,

-          tworzy ponad „dobrem i złem”; otwarcie na inność; tworzy wartości,

-          otwartość na życie; wola mocy – sztuka afirmacji życia; śmierć jako część życia.

·                     „ostatni człowiek”

-          jest już „człowiekiem”; jest dla siebie celem,

-          zna „dobro i zło” (posiada gotową wiedzę); tolerancja ksenofoba; cyniczny stróż wartości,

-          okiełznanie życia; negacja transowej dynamiki życia; wyparci życia.