Teatr powstał niedaleko:
Przejdź się i podziękuj Grekom…
A w teatrze
wszystko inaczej.
Tu naprawdę żyje to, na co patrzę.
Aktor,
co króla gra,
wcale nie jest za szybą ze szkła.
Ta aktorka
widzi mnie na pewno,
chociaż jest złotowłosą królewną.
I ten Książe,
piękny szalenie,
jest o krok ode mnie – choć na scenie…
Króciutka historia teatru…
Teatr starożytny związany był z kultem boga Dionizosa. W czasie tzw. Wielkich i Małych Dionizji przedstawiano na scenie tragedie i komedie opowiadające o sprawach codziennych, o dobrych i złych postępkach i o wszystkim, co wiązało się z człowiekiem. Teatry były duże, a ponieważ nie było współczesnych urządzeń typu mikrofon, budowano je w miejscach, gdzie dobrze roznosiło się echo. Wszystkie role na scenie odgrywali mężczyźni.
W teatrze średniowiecznym większość przedstawień była tematycznie związana z Kościołem i religią. Chętnie oglądano tzw. Misteria – przedstawienia z życia Jezusa i jego rodziny. Ponadto dużym powodzeniem cieszyły się także tzw. Moralitety – przedstawienia o charakterze obyczajowym z morałem na końcu. Aktorzy sami kupowali sobie stroje i często się przebierali wprost na scenie.
W epoce renesansu powstał nowy typ teatru zwany operą, w którym wszystkie role odgrywano śpiewając. Ponadto w sztukach teatralnych nastąpił powrót do starożytności. Obok wielkich przedstawień pojawiły się tzw. commedia dell’ arte, czyli teatr ludowy. W Anglii rozwinął się teatr elżbietański, w którym swoje sztuki wystawiał m.in. William Szekspir.
W XIX wieku wystawiano najchętniej dramaty. Rozwinęła się sztuka zdobienia sceny do wystawianego przedstawienia, czyli scenografia. W teatrze występowały kobiety, m.in. słynna na całym świecie polska aktorka Helena Modrzejewska.
W teatrze współczesnym wystawiane są różne rodzaje sztuk. Obok typowych, takich jak dramat, tragedia czy komedia pojawiają się sztuki eksperymentalne, które często przypominają bardziej popisy cyrkowe czy seanse spirytystyczne niż przedstawienie teatralne.
Kilka pojęć teatralnych na wesoło:
AFISZ – plakat, ogłoszenie, kiedy będzie przedstawienie.
AKT- część przedstawienia, w której są zdarzenia.
SUFLER – to podpora pamięci aktora.
REŻYSER – zwykle nie występuje, lecz jak aktorzy się denerwuje.
DRAMATY – komedia się śmieje, tragedia łzy leje…
OKLASKI – przepis na bis
BIS – to miłe powtórzenie, gdy się uda przedstawienie.
SCENOGRAF – dba o dekoracje i o strój aktorów (kreacje).
PREMIERA – gdy już dobrze role zagramy,
do teatru zapraszamy!
PANTOMIMA – to ruch ciała, gesty, mina.
PACYNKA – kukiełka znana, dłonią poruszana.
MARIONETKA – aktoreczka na drucikach lub sznureczkach.
TEATR JEDNEGO AKTORA – ale publiczność spora.
Miej swój teatr i odwiedzaj
Aktorów na scenach,
By powtarzać i odmieniać
Wraz z nimi – MARZENIA.
Opracowała: Joanna Sikorska
Bibliografia:
· Inscenizacje pełne radości, opr. Ryszard Przymus, Łódź 1995
· Słownik wiedzy o teatrze
lusbel