LITERATURA WSPÓŁCZESNA
– INFORMACJE OGÓLNE
(źródło: www.klp.pl)
Zawartość
WSPÓŁCZESNOŚĆ - INFORMACJE WSTĘPNE 5
NARODZINY I NAZWA EPOKI 5
LITERATURA POWSZECHNA II POŁOWY XX WIEKU 5
POWOJENNA LITERATURA NIEMIECKA 5
POWOJENNA LITERATURA AMERYKAŃSKA 6
LITERATURA IBEROAMERYKAŃSKA 7
POWOJENNA LITERATURA ROSYJSKA 8
LITERATURA POLSKA – OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA 9
KALENDARIUM EPOKI 9
WPŁYW WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH NA EPOKĘ WSPÓŁCZESNOŚCI 16
KALENDARIUM POLSKIEJ LITERATURY WSPÓŁCZESNEJ 17
KALENDARIUM ŚWIATOWEJ LITERATURY WSPÓŁCZESNEJ 20
PRĄDY FILOZOFICZNE I LITERACKIE EPOKI 20
EGZYSTENCJALIZM 20
POSTMODERNIZM 21
PERSONALIZM 22
DZIAŁALNOŚĆ LESZKA KOŁAKOWSKIEGO 23
PERIODYZACJA EPOKI 24
OKRES 1945 – 1949 24
OKRES 1949 – 1956 24
OKRES 1956 – 1968 25
OKRES 1968 – 1978 25
OKRES 1978 – 1989 25
LITERATURA II WOJNY ŚWIATOWEJ 26
POKOLENIE KOLUMBÓW 26
LITERATURA LAGROWA 27
LITERATURA ŁAGROWA 28
POKOLENIA LITERACKIE, NAJWAŻNIEJSZE ZAŁOŻENIA, PRZEDSTAWICIELE 28
POKOLENIE PRYSZCZATYCH 29
POKOLENIE WSPÓŁCZESNOŚCI (’56) 29
NOWA FALA (’68) 30
POKOLENIE ‘76 30
POKOLENIE „BRULIONU” 30
GŁÓWNE GATUNKI I KONWENCJE PROZATORSKIE WSPÓŁCZESNOŚCI 31
ESEJ LITERACKI 31
DZIENNIK INTELEKTUALNY 33
GROTESKA 33
REPORTAŻ 34
FANTASTYKA NAUKOWA 35
GŁÓWNE NURTY POEZJI PO 1956 ROKU 36
TURPIZM (ANTYESTETYZM) 36
KLASYCYZM – NEOKLASYCYZM 37
POEZJA LINGWISTYCZNA 39
POEZJA WYZWOLONEJ, NIESKRĘPOWANEJ WYOBRAŹNI 40
POEZJA „KONKRETNA” 41
LIRYKA RELIGIJNA 42
POEZJA EROTYCZNA J 42
POEZJA EMIGRACYJNA 43
POEZJA CODZIENNOŚCI 44
POEZJA METAFIZYCZNA 44
POEZJA INTELEKTUALNA 45
GŁÓWNE POJĘCIA LITERATURY WSPÓŁCZESNEJ 45
STALINIZM 45
ODWILŻ ‘56 46
NOWOMOWA 47
MAŁA STABILIZACJA 48
STAN WOJENNY 1981 R. 48
CENZURA PREWENCYJNA I REPRESYWNA 49
RADIO WOLNA EUROPA 50
DRUGI OBIEG – BIBUŁA 51
LITERATURA FAKTU 52
AUTOTEMATYZM 52
UNDERGROUND – TRZECI OBIEG 53
ODMIANY WSPÓŁCZESNEJ POLSKIEJ PROZY 53
PROZA EMIGRACYJNA 53
PROZA SOCREALISTYCZNA (TZW PRODUKCYJNIAKI) 54
PROZA ŚRODOWISKOWA – NP. MAŁY REALIZM 55
PROZA NURTU CHŁOPSKIEGO, TZW CHŁOPSKA 55
PROZA KATOLICKA 57
PROZA HISTORYCZNA 57
PROZA POLITYCZNA I NURT ROZRACHUNKOWY 58
PROZA AWANGARDOWA, EKSPERYMENTALNA 59
PROZA KRESOWA 60
LITERATURA EMIGRACYJNA I OŚRODKI EMIGRACYJNE 61
LONDYN – POLSKA EMIGRACJA 63
PARYŻ – POLSKA EMIGRACJA 63
MEKSYK – POLSKA EMIGRACJA 64
ARGENTYNA – POLSKA EMIGRACJA 64
MONACHIUM – POLSKA EMIGRACJA 65
CZASOPIŚMIENNICTWO 65
NOWE TYTUŁY PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ 66
CZASOPISMA EMIGRACYJNE 67
ARTZINY 67
„BIBUŁA” – DRUGI OBIEG 68
WALKA Z CENZURA PRL 69
ZNACZENIE EPOKI 70
TEATR POLSKI PO R. 1945 70
TEATR ABSURDU I GROTESKI 71
ADAM HANUSZKIEWICZ 71
ERWIN AXER 72
HENRYK TOMASZEWSKI 72
KRYSTIAN LUPA 73
JERZY GRZEGORZEWSKI 74
TADEUSZ KANTOR 74
KAZIMIERZ DEJMEK 75
JERZY GROTOWSKI 76
FILM POLSKI PO 1945 R. 77
KINO POWOJENNE 78
POLSKA SZKOŁA FILMOWA 78
KINO MORALNEGO NIEPOKOJU 79
NIEZAPOMNIANE POLSKIE KOMEDIE 80
ŻYCIE SPOŁECZNO – KULTUROWE WSPÓŁCZESNOŚCI 81
MUZYKA WSPÓŁCZESNA 81
WSPÓŁCZESNA NAUKA 83
RADIO I TELEWIZJA W POLSCE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ 84
INTERNET 85
KULTURA ALTERNATYWNA I KONTRKULTURA 86
Literatura współczesna, której początek umownie sytuujemy w latach 1944-1945, nie posiada nazwy charakteryzującej ją przez obowiązujący, powszechnie przyjęty prąd, styl, kierunek filozoficzny, jak na przykład romantyzm czy pozytywizm. Powojenna współczesna literatura polska (epitet „powojenna” nie określa literatury, a jedynie wskazuje na jej historyczny zakres) nie stanowi jakiejś odrębnej epoki literackiej. Nie istnieje w jej obrębie prąd, który stanowiłby podstawę charakterystyki twórczości tego okresu i dałby nazwę wyróżniającą go spośród innych epok (jak to się stało w przypadku romantyzmu czy baroku)
pisze Bernadetta Żynis, autorka rozdziału Współczesność w pracy Ilustrowane dzieje literatury. Epoka literatury współczesnej budzi wiele kontrowersji wśród badaczy, ponieważ w zasadzie wszystko w niej jest umowne.
Znawcy tematu do dziś toczą spór, czy za oficjalny początek omawianego okresu przyjąć zakończenie drugiej wojny światowej, czy może datę jej wybuchu. Pierwsi argumentują swoje racje tym, że po 1945 roku nastał nowy ład polityczno-gospodarczy. Drudzy odpowiadają, że we wrześniu 1939 roku dokonał się przewrót na niespotykaną dotąd skalę w niemal każdej dziedzinie ludzkiego życia. Częściej jednak możemy spotkać się z tezą, że współczesność rozpoczęła się w momencie zakończenia działań wojennych. Można jednak zadać sobie pytanie, jak nazwać okres pomiędzy zakończeniem dwudziestolecia międzywojennego w 1939 roku, a rozpoczęciem epoki współczesnej w 1945 roku. Niektórzy z badaczy określają ten czas jako międzyepoka.
Nastroje panujące w Niemczech po zakończeniu drugiej wojny światowej były fatalne. Społeczeństwo masowo odcinało się od reżimu, który wywołał największy światowy konflikt w dziejach, lecz w narodzie panowało wielkie poczucie winy za, co tu dużo mówić, zniszczenie dotychczasowego globalnego porządku.
Niemieckie środowisko intelektualne niemal jednogłośnie orzekło, że naród znalazł się w punkcie zerowym, od którego należałoby zacząć ponowne budowanie kultury. Zaraz po zakończeniu wojny u naszych zachodnich sąsiadów dominowała tak zwana Trümmerliteratur, czyli „literatura zgliszcz”. Jak łatwo się domyślić opierała się na opisywaniu zniszczeń i krzywd wyrządzonych przez wojnę.Po jakimś czasie twórcy postanowili nawiązać do niesłychanie bogatej tradycji literackiej. Wówczas to szczególną popularnością zaczęła cieszyć się twórczość Franza Kafki, który pr...
isamar