Metoda_gimnastyki.doc

Metoda gimnastyki twórczej R. Labana

          Pionierem gimnastyki twórczej (ekspresyjnej), zwanej również „nowoczesnym tańcem wychowawczym”, jest Rudolf Laban. Jego metoda była protestem przeciwko ruchowi odwzorowanemu skrępowanemu tradycyjnymi kanonami piękna ruchu, porządku, dyscypliny i dokładności. „Jego metoda nie opiera się na  żadnej ze znanych technik tanecznych, lecz na naturalnych tendencjach zakodowanych w duszy człowieka. Zmierzają one do samowyrażania się przy pomocy ruchu, co jest swoistym  przejawem tańca, który podkreśla to, co indywidualne, osobiste.”[1]

          Metoda ta nazywana jest również metodą improwizacji ruchowej i daje nauczycielowi dużą swobodę wyboru zadań ruchowych. Trzeba dzieciom wyjaśnić, co mają robić, natomiast „jak robić”, to będzie wynikało z inwencji twórczej ćwiczących, ich pomysłowości, fantazji, doświadczeń ruchowych. Pokaz nauczyciela na zajęciach prowadzonych tą metodą staje się zbędny, schodzi na dalszy plan. W metodzie tej posługujemy się różnymi formami ruchu, takimi jak: odkrywanie, naśladowanie, inscenizacja, mimika, pantomima, gimnastyka...

          Metoda ruchowej ekspresji twórczej oparta jest na 16 tematach generalnych, z który każdy uwzględnia inny charakter ruchu, bądź różnorodne kombinacje czynności. Tematy stosowane na zajęciach w przedszkolu dotyczą głównie tematów o najniższym stopniu trudności:

·         wyczucie własnego ciała;

·         wyczucie ciężaru (siły, energii) i czasu;

·         wyczucie przestrzeni;

·         wyczucie płynności ruchów i ciężaru (siły, energii) w przestrzeni i w czasie;

adaptacja ruchów własnych do ruchów partnera lub grupy.

Gimnastyka twórcza (ekspresyjna) mocno eksponuje sprzężenie zwrotne między charakterem ruchu a przeżyciami i stanami psychicznymi. Tak np. pochylenie głowy, skłon całego ciała                i trwanie w tej pozycji oznacza posłuszeństwo, pokorę, poddaństwo, szacunek lub smutek, senność. Wyprostowany tułów z podniesioną głową oznacza dumę, godność, zarozumiałość, pewność, odwagę. Ruch i pozycje symetryczne oznaczają harmonię, spokój, skończoność, stateczność, zaś ruch i pozycje asymetryczne – dysharmonię, niepokój, dynamikę, agresywność, bunt. Szczególną uwagę skierował Laban na ruchy i pozycje asymetryczne                   i skośne linie ruchu; są one szczególnie charakterystyczne dla jego gimnastyki ekspresyjnej. Linie skośne nazwał on „czwartym wymiarem”. R. Laban twierdził, że „nie tylko ruch jest wyrazem stanów psychicznych, lecz i odwrotnie: przez określony ruch czy pozycję można wywołać odpowiednie stany psychiczne (przeżycia).”[2]

          Gimnastyka twórcza wyrzeka się komend, stereotypowych kolumn ćwiczebnych, wprowadza zaś przyjemny nastrój sprzyjający twórczości, stosuje często muzykę, przybory, przyrządy, pracę z partnerem i w grupie oraz różne formy aktywizacji ruchowej (pantomima, improwizacje ruchowe, inscenizacje, groteska, sceny dramatyczne, batalistyczne, ćwiczenia muzyczno – ruchowe, tańce regionalne i narodowe itp.). Nauczyciel, wymagający od swych wychowanków kreatywności, sam musi się wykazać tą cechą tworząc coraz to nowe pomysły zadań ruchowych stosowanych do właściwości wieku, warunków pracy i temperamentu swych podopiecznych oraz wykorzystując regionalne formy kultury muzyczno – ruchowej, zabaw, zwyczajów i obyczajów.

          Dzieci poznają nowe sposoby wyrażania siebie i swoich odczuć poprzez ruch własnego ciała zgodnie z rytmem muzyki lub własnej wyobraźni. Na zajęciach występuje tak pożądana integracja grupy, dzięki kontaktom między wszystkimi jej członkami, także między dziećmi bardziej lub mniej sprawnymi ruchowo. Dzieci uczą się przestrzegać norm i zasad współżycia grupowego. Poznają też różne gatunki muzyki, wyrabiają sobie nawyk wsłuchiwania się w jej przesłanie, dostosowując się do poleceń osoby prowadzącej niezależnie od tego, czy jest to nauczyciel, czy kolega z grupy. Kształtuje to umiejętność reakcji na znaki umowne, symbole, rozwija poczucie rytmu, umiejętność swobodnego i spontanicznego  wyrażania muzyki ruchem całego ciała, co w rezultacie usprawnia motorykę.

          Zabawy tego typu dają wiele radości i okazji do spontanicznej aktywności, rozładowania nadmiaru energii, a także prowadzą do wyciszenia nagromadzonej energii.[3]

              opracowała

mgr Kubica Ewa

nauczyciel PP Gorzyce