metody aktywizujące w przedszkolu.pdf

(185 KB) Pobierz
untitled
METODY AKTYWIZUJĄCE JUŻ W PRZEDSZKOLU
AUTORKA: Anna Bogdan
Dziecko rozwija się najlepiej poprzez własną aktywność. dlatego też
nauczyciel, organizujący sytuacje edukacyjne, powinien tak dobierać metody
pracy, aby miało ono możliwość doświadczania, poszukiwania, dyskutowania,
wnioskowania a nawet oceniania.
Metody aktywizujące proces edukacyjny można krótko określić jako te, w
których dziecko jest bardziej aktywne od nauczyciela. W moim warsztacie pracy
występuje różnorodność takich sposobów pobudzania dzieci do działania, a tym
samym uczenia się przez zabawę. Chcę je zaprezentować na przykładzie
scenariusza przeprowadzonych przeze mnie zajęć pt. „Dary jesieni”. Ale zanim
to przedstawię, opiszę zaplanowane metody i techniki aktywizujące, którymi
posłużyłam się w trakcie zajęć. Są to:
- metody integracyjne,
- „kula śniegowa” należąca do grupy metod definiowania pojęć,
- promykowe uszeregowanie,
- metody ewaluacyjne.
Kula śniegowa jest techniką należącą do metod tworzenia i definiowania
pojęć. J. Krzyżewska określa je również jako „dyskusję piramidową”, która
polega na przechodzeniu od pracy indywidualnej do pracy w całej grupie i
każdemu daje szansę na sprecyzowanie swojego zdania i stanowiska na dany
temat, umożliwia nabywanie doświadczeń. Dzięki „kuli śniegowej” mogą też
doskonalić się w wyrażaniu i uzgadnianiu stanowisk. „Ogólny schemat techniki
jest następujący:
uczniowie pracują indywidualnie nad danym problemem,
łączą się w pary – ustalają wspólne stanowisko,
pary łączą się w czwórki – ustalają wspólne stanowisko,
czwórki łączą się w ósemki – ustalają wspólne stanowisko,
ósemki łączą się szesnastki – ustalają wspólne stanowisko,
prezentacja wspólnie wypracowanego stanowiska” 1
W zajęciu „Dary jesieni” występuje tylko etap rozmowy w parach. Dzieci
wypowiadają się na temat: „Moje ulubione owoce to...” przez co operują
nazwami ulubionych owoców i dzielą się swoimi upodobaniami.
Promyczkowe uszeregowanie należy zarówno do grupy metod służących
definiowaniu pojęć, jak i do metod hierarchizacji (uporządkowania w relacjach
wyższość-niższość wg określonego kryterium. Główne etapy promyczkowego
uszeregowania to:
usadzenie grupy w kręgu w środku którego jest koło z wpisanym
tematem,
rozdanie karteczek (2-3) i podanie tematu „Dobry kolega”,
wpisanie przez dzieci na karteczkach cech lub zasad dotyczących
podanego tematu,
odczytanie np. cech i ułożenie wokół koła przez pierwsze dziecko,
dzieci, które mają te same lub bliskie cechy, układają je w promyczek,
odczytywanie cech, których jeszcze nie było i układanie w kolejne
promyczki,
omówienie słoneczka.
W zorganizowanej przeze mnie sytuacji edukacyjnej „promyczkowe
uszeregowanie” posłużyło do utrwalenia pojęcia „dary jesieni”. Modyfikacja
1 J. Krzyżewska, Metody i techniki aktywizujące cz. I, Suwałki 2000, s. 34.
polegała na tym, ze cztero- i pięciolatki wybierały po 3 obrazki przedstawiające
„dary jesieni”, a następnie układały „słoneczko”.
Metody ewaluacyjne umożliwiają ocenę, zbieranie danych, kontrolę oraz
refleksję własną w celu podwyższania jakości oddziaływań edukacyjnych.
Oceniać mogą nauczyciele – aktywność i wiedzę dzieci, dzieci – pracę
nauczycieli, rodzice – pracę placówki edukacyjnej itp. Przedmiotem ewaluacji
zazwyczaj jest atmosfera zajęć, aktywność uczestników, przygotowanie
merytoryczne i praktyczne nauczycieli.
Aby dokonać ewaluacji odbioru moich zajęć przez wychowanków,
użyłam prostego sposobu – „Słoneczko i chmurka”. Jeśli dziecko było
zadowolone z udziału w zajęciach, przyklejało „cenkę” na symbol słoneczka,
jeżeli nie – na chmurkę.
Wymieniłam i scharakteryzowałam tylko kilka ze znanych metod
aktywizujących, które wykorzystuję w pracy edukacyjnej z dziećmi
przedszkolnymi. Dodam jeszcze, iż stosowanie ich ułatwia mi zarówno
wspomaganie rozwoju wychowanków jak i współpracę z rodzicami (spotkania
okolicznościowe, zajęcia otwarte, zebrania), jak również dzielenie się wiedzą z
koleżankami na radach szkoleniowych.
Po „powtórce z wiadomości”, czas przedstawić moją propozycję
scenariusza zajęć z wykorzystaniem metod aktywizujących.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ Z WYKORZYSTANIEM METOD
AKTYWIZUJĄCYCH
Grupa: cztero- i pięciolatki.
Rodzaj zajęć: Rozmowa z działaniem; zabawy integracyjne.
Temat: „Dary jesieni”
Cele:
- utrwalenie zabaw integracyjnych („Orzeszek”, „Kasztany”, „Sałatka”,
- kształcenie poczucia rytmu,
- operowanie nazwami owoców, warzyw, darów lasu,
- rozumienie pojęcia „dary jesieni”,
- przestrzeganie kontraktów dotyczących kolejnego wypowiadania się i układania
obrazków,
- wyrażanie własnych odczuć – „jestem zadowolony”, „jestem smutny”.
Metody: z. integracyjne,, kula śniegowa, promyczkowe uszeregowanie, metoda ewaluacji
„Słoneczka i chmurki”.
Pomoce: strój jesieni, nagrania do zabaw integracyjnych, puzzle – pocięte na dwie części
sylwety jabłek z kolorowego kartonu, obrazki przedstawiające dary jesieni (owoce i jabłka,
gruszki, śliwki, warzywa – marchewki, ziemniaki, selery, kapusta, pietruszki; dary lasu –
żołędzie, kasztany, jarzębina, orzechy, grzyby); „buźka” z kartonu, kartonowe sylwety słońca
i chmur; orzechy laskowe.
Prowadząca: Anna Bogdan.
PRZEBIEG
1. Powitanie. Zabawa integracyjna „Orzeszek”.
N-lka przebiera się za P. Jesień, wchodzi do grupy nucąc melodię
„Orzeszka”, dzieci włączają się do zabawy.
P.Jesień przedstawia się dzieciom:
- „Jestemjesień z pełnym koszem, różne dary wam przynoszę”.
2. Rozmowa w parach na temat ulubionych owoców.
P. Jesień rozdaje dzieciom papierowe „puzzle – dwuczęściowe
jabłka. Dzieci dobierają się w pary dopasowując części do
siebie.
W parach dzieci rozmawiają na temat ulubionych owoców.
Chętne dzieci mogą opowiedzieć, czego dowiedziały się o
koledze lub koleżance.
3. Zabawa integracyjna „Sałatka z warzyw”.
Dzieci ustawione w kole. P. Jesień wylicza je: marchewka,
kapusta, papryka.
Na hasło mieszają się w środku koła („miseczce”) wywołane warzywa.
4. „Dary Jesieni” – promyczkowe uszeregowanie.
P. Jesień wysypuje na stolik z koszyka obrazki mówiąc:
- „Wiał wiatr i pomieszał mi wszystkie „dary” (owoce, warzywa, dary
lasu).
Po tym prosi dzieci, aby każde wybrało sobie 3 obrazki, które się
im podobają.
Dzieci siadają w kręgu , a w środku koła położona jest „buźka
jesieni”.
Chętne dziecko omawia swoje obrazki i układa je wokół „buźki
jesieni”.
Dzieci, które mają takie same obrazki układają w promyczek.
Zachowując kolejność nazywają swoje obrazki i rozkładają je
kolejne dzieci w następne promyczki.
P. Jesień pyta: „ - Co przypominają ułożone obrazki?”
(słoneczko).
Zabawa integracyjna „Kasztany”. Pani Jesień zaprasza na
jesienny spacer do lasu.
Omówienie słoneczka::
Pani Jesień pyta dzieci:
- „jak możemy nazwać jabłka, gruszki, śliwki?” (owoce),
- „jak możemy nazwać marchewkę, kapustę...?” (warzywa),
- „jak możemy nazwać grzyby, orzechy, kasztany?” (dary lasu),
- „a jak nazwiemy wszystko?” (dary lasu).
5. „Słoneczko i chmurka” – ewaluacja wrażeń.
Pani Jesień rozdaje dzieciom „cenki”. Jeśli są szczęśliwe, mają
przykleić je na słoneczko, jeśli jest im smutno – na chmurkę.
6. Zakończenie
Zgłoś jeśli naruszono regulamin