Wypadanie płatka zastawki mitralnejProlapsus valvulae mitralisProlaps płatka zastawki mitralnej, zastawka mitralna prolaptyczna, zespół Barlowa
Opis
Jest to dość częsta i zwykle niegroźna dysfunkcja jednego lub obu płatków zastawki dwudzielnej (mitralnej). W czasie skurczu lewej komory jeden lub oba płatki wpuklają się do lewego przedsionka (to wpuklanie nazywane jest właśnie wypadaniem). Dochodzi wówczas do niepełnego zwarcia płatków zastawki i niewielkiego przecieku krwi zwrotnego z lewej komory do lewego przedsionka serca. Przeciek ten daje charakterystyczny szmer nad sercem słyszalny słuchawką, poprzedzony cichym kliknięciem. Wada ta dotyczy zwykle młodych ludzi, w szczególności kobiet.
Najczęstsze dolegliwości i objawy
Wypadanie płatka zastawki mitralnej przebiega najczęściej bez jakichkolwiek objawów, a wadę stwierdza się przypadkowo podczas rutynowego badania lekarskiego. Objawy są mało charakterystyczne i mogą przypominać objawy innych chorób układu krążenia. Są to:
· Ból w klatce piersiowej
· Nadmierne zmęczenie, duszność
· Zawroty głowy, szczególnie przy nagłym wstaniu z pozycji leżącej lub siedzącej
· Niepokój
· Nieregularna akcja serca
· Omdlenia Kontaktu z lekarzem wymaga:
· Pojawienie się powyższych objawów u osób młodych, dotychczas nie chorujących
· Dołączenie się nowych objawów do dotychczas występujących, u osób ze zdiagnozowanym wypadaniem płatka zastawki mitralnej Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
· Pojawienie się przedłużającej się gorączki lub stanu podgorączkowego u pacjentów z wypadaniem płatka zastawki mitralnej, szczególnie jeśli wystąpienie gorączki było poprzedzone procedurami medycznymi, w czasie których doszło do naruszenia ciągłości powłok (np. wyrwanie zęba, zabiegi chirurgiczne, gastroskopia)
· Pojawienie się zaburzeń rytmu serca, jeśli towarzyszą im inne objawy, jak duszność czy ból za mostkiem
Przyczyny
Uważa się, że przyczyną choroby jest zbyt duża wielkość płatka lub płatków zastawki mitralnej w porównaniu ze średnicą samej zastawki. Płatki zastawki nie mieszczą się w jej pierścieniu, co doprowadza do wybrzuszania się części płatka do lewego przedsionka serca podczas zamykania się zastawki mitralnej, w czasie skurczu lewej komory serca. Nie wiadomo jednak co doprowadza do tej „niewymiarowości” w budowie zastawki. Zaburzenie to może być skojarzone z innymi chorobami, jak np. zespół Turnera lub zespół Marfana.
Sposoby zapobiegania
Nie są znane metody zapobiegające wystąpieniu tej wady.
Przewidywany przebieg choroby
Jest to wada serca, która nie pogłębia się, nie ogranicza zwykłej aktywności życiowej i nie skraca przewidywanego czasu życia człowieka.
Możliwe powikłania
· Zapalenie wsierdzia, szczególnie zlokalizowane na zastawce mitralnej, z powodu osadzenia się na niej bakterii. Bakterie mogą pojawić się we krwi po wszystkich procedurach medycznych, w czasie których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek, np. wyrwanie zęba, operacje chirurgiczne itp.
· Udar niedokrwienny mózgu – spowodowany zaczopowaniem tętnic mózgowych przez materiał zakrzepowy powstały na płatkach zastawki mitralnej (bardzo rzadko)
· Niewydolność krążenia
· Zaburzenia rytmu serca
Badania dodatkowe
Badaniem w pełni diagnozującym i oceniającym zaawansowanie wady jest echokardiografia.
Cele leczenia
Celem leczenia jest przede wszystkim uspokojenie i zapewnienie pacjenta o łagodnym charakterze wady i małym jej wpływie na ogólną jakość życia. Dodatkowym celem leczenia jest zapobieganie wystąpieniu zapalenia wsierdzia.
Leczenie
Zalecenia ogólneWada wymaga kontroli lekarskich w odstępach 2-3 lat (jeśli nie pojawiają się dodatkowe objawy). Aktywność fizyczna zwykle nie musi być ograniczana. Wyczynowe uprawianie sportu może być niewskazane.W diecie należy ograniczyć ilość spożywanej kawy, mocnej herbaty, alkoholu i napojów chłodzących zawierających kofeinę. Leczenie farmakologiczneZwykle nie ma potrzeby stosowania żadnych leków. W przypadku nasilonych objawów, szczególnie przy zaburzeniach rytmu serca stosuje się beta-blokery (np. propranolol). Dobre efekty daje też uzupełnianie poziomu magnezu we krwi. W przypadku wspomnianych wcześniej zabiegów dentystycznych lub chirurgicznych należy zastosować profilaktykę antybiotykową w celu zapobiegania zapaleniu wsierdzia.
Leczenie operacyjne
Chirurgiczna korekta wady może okazać się konieczna w przypadku innych współwystępujących chorób układu krążenia, którym może towarzyszyć lub które może nasilać wypadanie płatka zastawki mitralnej.
Opracowałlek. med. Wiktor Kuliczkowski
3
piotrus87