Pyt. 7 Rola społeczna
Rola społeczna – to zespól trwałych cech jednostki, wpływających na jej postępowanie, wyrastających na podbudowie cech biologicznych i psychicznych, a pochodzących z wpływu kultury u struktury zbiorowości, w których jednostka została wychowana i w których uczestniczy.
Biologiczna podstawa osobowości to róże cechy i funkcjonowanie organizmu, natomiast na psychiczne podłoże osobowości społecznej składa się pamięć, inteligencja, temperament, charakter, uczucia itp.
Elementami osobowości społecznej wg Szczepańskiego są:
1. kulturowy ideał osobowości – czyli zespół cech mówiących o tym, jaki ideał wychowawczy należy propagować w danej epoce historycznej, aby młodą jednostkę wychować na dobrego członka społeczeństwa
2. rola społeczna – czyli względnie stały i wewnętrznie spójny system zachowań będących reakcjami na zachowania innych ludzi, które przebiegają wg wzoru przyjętego w danej grupie.
3. jaźń subiektywna – stanowiąca zespól wyobrażeń o sobie, wytworzonych na podstawie traktowania nas przez otoczenie społeczne
4. jaźń odzwierciedlona – zespół wyobrażeń jakie każdy z nas posiada o sobie, na podstawie tego, co naszym zdaniem sądzą o nas inni ludzie
Istotnym elementem osobowości jest rola społeczna. Proces socjalizacji jest etapem uczenia się i nabywania różnych ról społecznych.
Rola społeczna jest spójnym systemem zachowań wynikających przynależności jednostki do określonych grup i innych zbiorowości.
Potocznie mówimy o pełnieniu roli członka rodziny, kolegi.
Na każdą rolę społeczną składają się odpowiednie prawa i obowiązki, przywileje i powinności. Realizacja ich jest właśnie pełnieniem roli.
Zakres realizacji każdej roli zależy od:
1. właściwości anatomiczno- psychicznych
2. wzoru osobowego akceptowanego w określonej grupie czy innego typu zbiorowości ludzkiej
3. sposobu zdefiniowania danej roli
4. struktury i organizacji grupy oraz sankcji
Od jakości i zakresu realizacji ról zależy funkcjonowanie społeczeństwa, jego gospodarki, administracji, kultury.
Rola społeczna – to zbiór praw i obowiązków które instytucjonalnie określają zachowanie jednostki zajmującej daną pozycję.
Grupa jest układem różnorodnych ról, które w niej pełnią poszczególni członkowie. Jednostka należąca do różnych grup niekiedy wypełnia sprzeczne role, czyli mamy wówczas do czynienia ze zjawiskiem konfliktu ról.
Niejednokrotnie jednostka znajduje się w sytuacji, gdy oczekiwania związane z rolą organizacyjną stoją w sprzeczności z wymogami innych ról.
Poszczególni ludzie wykonując swoje funkcje w danej organizacji zgodnie z obowiązującymi ich wzorami społecznymi wchodzą w określone role społeczne, które mogą urzeczywistniać w sposób wzorowy, przeciętny lub naganny.
mbenio85