OCENA JAKOSCI WYKONANIA IZOLACJI MASZYN WN NA PODSTAWIE POMIARÓW NISKOCZESTOTLIWOSCIOWYCH.pdf

Zeszyty Problemowe Î Maszyny Elektryczne Nr 76/2007

101

Jan Subocz

Energo-Complex Sp. z .o.o. , Chorzw, Politechnika Szczeciıska, Szczecin

OCENA JAKOĺCI WYKONANIA IZOLACJI MASZYN WN

NA PODSTAWIE POMIARìW NISKOCZĦSTOTLIWOĺCIOWYCH

THE ASSESSMENT OF MANUFACTURING QUALITIES OF THE HV MACHINE

INSULATION ON THE BASE OF LOW FREQUENCY MEASUREMENTS

Abstract: This paper presents degradation mechanism of epoxy-mica-glass insulation and influence of service

conditions on kinetics of this mechanism. But the most important factor here is production quality. Basics of

dielectric spectroscopy in time and frequency domain were described and application of this method for esti-

mation of HV insulation condition. Research conducted on insulation models showed that good indicators of

insulation condition are value of charge and time of relaxation in low frequencies range. There was given an

example of FDS measurements application for estimation of quality of technology in postproduction tests.

This method is very accurate and allows to identify defective production technology and insulation aged in

service.

1. Wstħp

NajczħĻciej stosowanym obecnie ukþadem izola-

cyjnym maszyn WN jest termoutwardzalny

kompozyt typu áepoxy-mika-szkþoÑ. W zaleŇno-

Ļci od technologicznego zaawansowania produ-

centa spajanie miki, maty szklanej oraz Ňywicy

w jeden ukþad izolacyjny wykonuje siħ poprzez:

- przesycanie ŇywicĢ kolejnych warstw miki

i maty szklanej wraz z pŅniejszym formo-

waniem w wysokiej temperaturze i ciĻnie-

niu;

- ciĻnieniowo-prŇniowĢ impregnacjħ (VPI),

ktra to metoda jest technologicznie bar-

dziej skomplikowana w porwnaniu do

przesycania warstw.

Gþwne problemy z uzyskaniem naleŇytej jako-

Ļci koıcowego produktu wynikajĢ z zapewnie-

nia odpowiedniej technologii przetwarzania,

ktra powinna m.in. uwzglħdniaę zmieniajĢce

siħ wþaĻciwoĻci poszczeglnych partii Ňywicy

oraz wpþyw warunkw zewnħtrznych na kine-

tykħ procesw chemicznych. W rezultacie, do

najczħĻciej popeþnianych bþħdw produkcyj-

nych naleŇĢ:

- powstawanie kawern gazowych w objħtoĻci

izolacji,

- niedostateczna adhezja miħdzy ŇywicĢ,

a wþknem szklanym i mikĢ,

- nieprawidþowo utwardzona Ňywica.

Bþħdy te sĢ przyczynĢ nadmiernej awaryjnoĻci

maszyn WN. Pomiary dþugotrwaþej wytrzymaþo-

Ļci elektrycznej warstwowej izolacji kompozy-

towej dowodzĢ, ze uŇycie nawet bardzo dobrych

jakoĻciowo materiaþw wyjĻciowych nie gwa-

rantuje otrzymania dþugiej ŇywotnoĻci izolacji,

o ile nie dochowane bħdĢ odpowiednie reŇimy

przetwrstwa. IlustracjĢ tych podstawowych za-

sad jest rysunek 1, na ktrym pokazano, Ňe na

bazie takich samych materiaþw oraz technologii

impregnacji moŇna otrzymaę izolacje kompo-

zytowĢ o przewidywanym dþugim czasie Ňycia

lub teŇ o bardzo prawdopodobnym uszkodzeniu

po krtkim okresie eksploatacji. W tym przy-

padku, gþwna przyczyna zþej jakoĻci wiĢzaþa

siħ z rħcznym taĻmowaniem, ktre mimo Ňe wy-

konywane byþo przez doĻwiadczony, o duŇych

kwalifikacjach personel, powodowaþo powsta-

wanie delaminacji i kawern (inkluzji) [1].

Rys. 1. Wpþyw sposobu produkcji kompozytowej

izolacji WN na jej ŇywotnoĻę [1]

Prezentowany przykþad potwierdza oglne spo-

strzeŇenie, Ňe pierwsze inkluzje powstajĢ juŇ w

procesie produkcyjnym, a ich iloĻę i geometria

102

Zeszyty Problemowe Î Maszyny Elektryczne Nr 76/2007

jest funkcjĢ stosowanej technologii i jakoĻci

wykonania [2], co wyraŅnie moŇna zaobserwo-

waę na rysunku 2. W pierwszym przypadku

(technologia VPI Î rys.2.a) najczħĻciej wystħ-

pujĢcĢ wadĢ jest delaminacja na granicy faz

áŇywica - taĻma szklana lub mikaÑ. Natomiast w

technologii przesycania przewaŇajĢ wady zwiĢ-

zane z obecnoĻciĢ inkluzji (rys.2.b).

dla pierwszego etapu polimeryzacji, jest pŅniej

nieodwracalny [4]. W takich przypadkach miħ-

dzy wþknami powstaje obszar lepkosprħŇystej

interfazy o wþaĻciwoĻciach, ktre zaleŇĢ m.in.

od temperatury, wewnħtrznych naprħŇeı me-

chanicznych i elektrycznych . MoŇliwe sĢ rw-

nieŇ wtrĢciny wypeþnione nie przereagowanĢ

ŇywicĢ, pþynnymi substancjami technologicz-

nymi lub teŇ zanieczyszczeniami jonowymi np.

Cl - , Na + .

StaþĢ cechĢ wszystkich typw kompozytowej

izolacji staþej sĢ wewnħtrzne naprħŇenia mecha-

niczne. PowstajĢ one zarwno podczas natural-

nego skurczu matrycy w procesie Ňelowania jak

i w wyniku rŇnicy rozszerzalnoĻci cieplnej

miħdzy matrycĢ a napeþniaczem i/lub zbroje-

niem. Przykþadowo, dla osiowego ukþadu

wþkno szklane Î Ňywica, naprħŇenia ĻcinajĢce,

dla rŇnicy temperatury okoþo 115 o C, osiĢgajĢ

wartoĻę rzħdu 20 MPa [5]. Autorzy pracy [6]

stwierdzili, Ňe podczas chþodzenia kompozytu

od temperatury utwardzania (150Ô160 o C) do

pokojowej, dla odlegþoĻci miħdzy wþknami

rzħdu 1 mm powstajĢ naprħŇenia rozciĢgajĢce

okoþo 50 MPa, ktre przekraczajĢ wytrzymaþoĻę

na rozciĢganie kompozytu. WartoĻę naprħŇeı

zaleŇy rwnieŇ od rodzaju utwardzacza i moŇe

zmieniaę w granicach 7Ô52 MPa [5]. We-

wnħtrzne naprħŇenia mechaniczne koncentrujĢ

siħ gþwnie w interfazie i najczħĻciej wþaĻnie

ona, jako pierwsza ulega pħkaniu nawet przy

maþych odlegþoĻciach miħdzy wþknami. Wielu

autorw wskazuje, Ňe pod wzglħdem wþaĻciwo-

Ļci mechanicznych i elektrycznych interfaza jest

najsþabszĢ czħĻciĢ ukþadu izolacyjnego i w niej

koncentrujĢ siħ oddziaþywania naraŇeı Ļrodowi-

skowych [7,8]. Przykþadowo, powstawanie oraz

propagacja drzewienia elektrycznego wzdþuŇ

granicy faz napeþniacza i Ňywicy zachodzi

wskutek delaminacji i zmian morfologicznych w

interfazie. Interfaza ma decydujĢcĢ rolħ w zja-

wiskach elektrycznych [9], a podstawowym

czynnikiem zmieniajĢcym jej morfologiħ i po-

wodujĢcym pŅniejszĢ degradacjħ sĢ przede

wszystkim naprħŇenia mechaniczne, oddziaþy-

wanie termiczne a takŇe procesy chemiczne

[10]. Oddziaþywanie pola elektrycznego, pod

tym wzglħdem, jest poĻrednie tzn. moŇe zwiħk-

szaę kinetykħ zachodzĢcych procesw, nato-

miast jego bezpoĻredni wpþyw na interfazħ jest

ograniczony w porwnaniu do zespoþu naraŇeı

termomechanicznych i chemicznych. Jednak jest

ono niezbħdne do rozwoju mechanizmu drze-

wienia elektrycznego, ktre jest zasadniczo od-

Rys. 2. Przykþady wadliwego wykonania kompo-

zytowej izolacji WN [1]

TrzeciĢ, nie mniej istotnĢ wadĢ, ktra wynika

z natury zachodzĢcych podczas utwardzania zja-

wisk fizyczno-chemicznych dotyczy struktury

interfazy áŇywica Î zbrojenieÑ. Z punktu widze-

nia jej poŇĢdanej morfologii, podstawowym

problemem technologicznym jest zapewnienie

zadawalajĢcego przesycenia zbrojenia przez

ciekþĢ matrycħ polimerowĢ oraz likwidacja

ewentualnych wtrĢcin gazowych i wolnych

przestrzeni. Aby uzyskaę poŇĢdany efekt ko-

nieczne jest w pierwszej kolejnoĻci obniŇenie

lepkoĻci pþynnej matrycy do wartoĻci rzħdu

1 Pa . s. W takich warunkach moŇliwy staje siħ

przepþyw Ňywicy do szczelin miħdzy wþknami,

ktrych rozmiary w ukþadach warstwowych wy-

noszĢ ok. 15 - 20 mm [3]. Skomplikowany pro-

ces wytwarzania izolacji ( np. metoda VPI) po-

woduje, Ňe istnieje realna moŇliwoĻę powstania

rejonu águmyÑ miħdzy obszarem cieczy polime-

rowej a obszarem caþkowicie spolimeryzowa-

nym, ktry powoduje, Ňe Ňywica nie moŇe juŇ

przepþynĢę do wolnych przestrzeni miħdzy

wþknami zbrojenia. Stan ten, charakterystyczny

Zeszyty Problemowe Î Maszyny Elektryczne Nr 76/2007

103

mienne od mechanicznej delaminacji. W pra-

cach [11] podkreĻlono zasadniczy udziaþ we-

wnħtrznych naprħŇeı mechanicznych na degra-

dacjħ izolacji zawierajĢcych wþkno szklane.

Stwierdzono, Ňe nawet bardzo maþe, nie prze-

kraczajĢce 10% dopuszczalnych wartoĻci, na-

prħŇenia mechaniczne sĢ wystarczajĢce do ini-

cjacji wyþadowaı niezupeþnych (wnz).

2. Metody oceny jakoĻci wykonania

Zrozumienie opisanych wyŇej zjawisk wĻrd

wiodĢcych producentw warstwowych ukþadw

izolacyjnych prowadzi do poszukiwania jak

najlepszych sposobw identyfikacji stanu gra-

nicy faz oraz oceny stopnia utwardzenia Ňywicy

zarwno na etapie optymalizacji technologii

wytwarzania jak i kontroli gotowego wyrobu.

Stosowane od wielu lat standardowe techniki

pomiarowe pozwalajĢ wykryę istnienie kawern

(pomiary wnz), czy teŇ ewidentnie zþe przetwr-

stwo Ňywicy (pomiary tgd, rezystancji izolacji,

prba napiħciowa). W odniesieniu do oceny

stopnia utwardzenia Ňywicy jednoznacznie

wartoĻciujĢcĢ metodĢ jest pomiar DSC (rŇni-

cowa analiza kalorymetryczna). Pozwala ona

wyznaczyę pojemnoĻę cieplnĢ DC p oraz tempe-

raturħ zeszklenia (przejĻcia fazowego) T g ma-

trycy polimerowej. Oba te parametry sĢ ĻciĻle

powiĢzane ze strukturĢ morfologicznĢ Ňywicy

i zawierajĢ w sobie informacje o doborze ukþadu

utwardzajĢcego oraz stopniu przereagowania

utwardzacza z ŇywicĢ. Przykþadowo dla prawi-

dþowo wykonanej warstwowej izolacji epoksy-

dowej klasy B temperatura zeszklenia zawiera

siħ w przedziale

Rys. 3. Zasada kontroli czasu Ňycia i drzewienia

elektrycznego izolacji kompozytowej WN [1]

Stosowany promieı krawħdzi elektrody

(R<10 mm) zapewnia generacjħ drzewka prak-

tycznie bezpoĻrednio po przyþoŇeniu napiħcia

testowego, co pozwala dobrze oszacowaę

przewidywany czas Ňycia. Mimo swej prostoty,

jest to jednak metoda pracochþonna i niszczĢca,

tym samym nie moŇe byę stosowana jako test

kontrolny przy badaniach wyrobu.

Natomiast brak jest skutecznych, nieniszczĢcych

metod oceniajĢcych stopieı utwardzenia Ňywicy

oraz stan granicy faz (adhezja Ňywicy do wþkna

szklanego i miki). Ostatnio Autor zaproponowaþ

sposb identyfikacji fazy lepkosprħŇystej oraz

obecnoĻci þadunku przestrzennego w interfazie

izolacji kompozytowej w oparciu o pomiar re-

laksacji dielektrycznej w zakresie ultraniskich

czħstotliwoĻci (FDS) lub bardzo dþugich czasach

(PDC). PodstawĢ tych metod jest zmodyfiko-

wany schemat zastħpczy izolacji, ktry zawiera

jednĢ strukturħ relaksacyjnĢ w zakresie wyso-

kich (C HF ) czħstotliwoĻci oraz dwie w Ļrednich

(C MF ) i niskich (C LF ), czħstotliwoĻciach (rys.4).

145

155

. Dla izolacji

klasy F i H odpowiednio

185

190

oraz

= . NaleŇy przy tym podkreĻlię,

Ňe procesy termicznej degradacji Ňywicy rozpo-

czynajĢ siħ w temperaturze o kilkadziesiĢt

stopni wyŇszej od T g . Niestety, wadĢ pomiarw

DSC jest koniecznoĻę pobrania prbek materia-

þowych z wykonanych juŇ elementw. Inna pro-

pozycja polega na wprowadzaniu, na etapie

wytwarzania produktu, do wnħtrza izolacji pew-

nej kontrolnej iloĻci wyrobu dodatkowej elek-

trody pomiarowej (rys.3), ktra sþuŇy pŅniej do

prowadzenia testw na dþugotrwaþĢ wytrzyma-

þoĻę elektrycznĢ oraz ocenħ kinetyki procesw

drzewienia elektrycznego [1]. Osadzona we-

wnĢtrz izolacji miedziana elektroda pozwala w

bezpoĻredni sposb testowaę wþaĻciwoĻci izola-

cji, w tym rozwj drzewienia elektrycznego.

210

215

Rys. 4. Schemat elektryczny izolacji kompozyto-

wej

Przyjħto przy tym, Ňe relaksacja dipolowa w

kompozytach o duŇej masie molekularnej i wy-

raŅnej granicy faz odbywa siħ zgodnie z uniwer-

salnym prawem relaksacji Jonschera [12] lub

mechanizmem Dissado-Hilla [13]. Wykonane

dodatkowo pomiary prĢdw relaksacji w takich

kompozytach wykazaþy, Ňe tym procesom towa-

rzyszy relaksacja wedþug prawa uþamkowej po-

104

Zeszyty Problemowe Î Maszyny Elektryczne Nr 76/2007

- ) [14,15]. Z tego powodu

w modelu zastħpczym izolacji kompozytowej

(rys. 1), idealne elementy C , naleŇaþo zastĢpię

kondensatorami stratnymi C LF , C MF , C HF , ktre

powinny speþniaę warunki relaksacji dipolowej

wedþug Jonschera, a nie DebyeÓa. Natomiast

pojemnoĻę stratna C QDC reprezentuje relaksacjħ

staþoprĢdowĢ (np. wynikajĢcĢ z transportu jo-

nw na odlegþoĻci makroskopowe), konduktan-

cja G 0 - przewodnictwo staþoprĢdowe a C ¯ -

optycznĢ pojemnoĻę ukþadu.

W dziedzinie czħstotliwoĻci schemat zastħpczy

z rysunku 4 moŇna opisaę funkcjĢ Havriliaka-

Negamiego [16] w postaci:

( )

3. Ocena jakoĻci gotowego wyrobu

Zastosowanie pomiarw spektroskopowych do

oceny jakoĻci wykonania finalnego wyrobu

moŇna pokazaę na przykþadzie izolacji gþwnej

cewek stojana silnika 6 kV, 200 kW. Byþa to

izolacja warstwowa typu áepoksy-mika-szkþoÑ,

a cewkħ dostarczono do odbiorcy w ramach za-

mwienia na wiħkszĢ partiħ. NaleŇy zatem

przypuszczaę, Ňe producent udzielajĢc gwarancji

dokonaþ standardowych prb odbiorczych i za-

kwalifikowaþ cewkħ jako speþniajĢcĢ wymaga-

nia normatywne. Jednak przeprowadzona u od-

biorcy analiza DSC wykazaþa, Ňe temperatura

zeszklenia matrycy polimerowej wynosi tylko

114 o C, co jest wartoĻciĢ zbyt maþĢ jak dla de-

klarowanej przez producenta izolacji klasy F

(

( )

(1)

( ( )

= ). Test ten dowidþ, Ňe ma-

tryca polimerowa w izolacji jest niestechiome-

trycznie utwardzona i z pewnoĻciĢ wystħpujĢ

w niej faza lepkosprħŇysta oraz reaktywne sub-

stancje chemiczne. NaleŇy wiħc przypuszczaę,

Ňe izolacja cewki bħdzie bardziej podatna na

termomechaniczne starzenie, w tym m.in. na

delaminacjħ spowodowanĢ drganiami mecha-

nicznymi.

185

190

e * , e - zespolona i optyczna przeni-

kalnoĻę elektryczna, De Î polaryzowalnoĻę, s o Î

przewodnictwo staþoprĢdowe, t Î staþa czasowa

relaksacji, a, b, N Î staþe, w - pulsacja

Wykorzystanie zaleŇnoĻci (1) do oceny jakoĻci

wykonania izolacji kompozytowej wymaga wy-

konania pomiarw pojemnoĻci C uz oraz wspþ-

czynnika strat d

tan uzwojeı w zakresie

czħstotliwoĻci 0,1 mHz Î 100 Hz. Nastħpnie, na

drodze analizy charakterystyk przenikalnoĻci

elektrycznej izolacji

uz C

oraz jej

tan oceniane sĢ takie wielko-

Ļci opisujĢcymi materiaþ izolacji jak czas relak-

sacji dipoli i þadunku przestrzennego t , polary-

zowalnoĻę D oraz przewodnictwo s . Uzupeþ-

niony o wspþczynniki N

a zespþ tych

parametrw jest podstawĢ klasyfikacji izolacji.

W dziedzinie czasu funkcjħ relaksacji w izolacji

kompozytowej moŇna z duŇym przybliŇeniem

przedstawię w prostej i þatwej do fizycznej in-

terpretacji, postaci :

Rys. 5. Wpþyw czasu wibracji na charakterystyki

Cole-Cole izolacji silnika 6 kV

Dlatego poddano jĢ drganiom wymuszonym

przez wibrator indukcyjny, przy czym cewkħ

zamocowano obustronnie na sztywno, a zmien-

nĢ siþħ o czħstotliwoĻci 50 Hz przyþoŇono na

Ļrodku miħdzy punktami zamocowania. Od-

legþoĻę miħdzy punktami zamocowania wyno-

siþa 550 mm, natomiast amplituda drgaı w pun-

kcie przyþoŇenia siþy 0,15 mm.

(

)

exp

Ä -

(2)

gdzie: A, B Î staþe, n Î wspþczynnik Curie-von

Schweindlera, t Î staþa czasowa relaksacji

Podobnie jak w metodzie FDS ocenie podlegajĢ

wartoĻci staþych czasowych oraz zmiany þa-

dunku zawartych w poszczeglnych zakresach

polaryzacyjnych. Szersze uzasadnienie obu me-

tod w kontekĻcie izolacji kompozytowej zawarto

w [17].

tħgi ( ( )

gdzie: ( w

stratnoĻci

Zeszyty Problemowe Î Maszyny Elektryczne Nr 76/2007

105

Tablica. 1

Wpþyw czasu wibracji na parametry relaksacji w

zakresie 10 -1 Ô10 3 Hz w izolacji cewki silnika

6 kV

oraz K + ). Warto przy tym zaznaczyę, Ňe wartoĻę

wspþczynnika N = 1 wystħpuje w ukþadzie o jo-

nowym przewodnictwie. Dla N < 1 przewod-

nictwo ma charakter elektronowo-jonowy. W

sytuacji rozbudowanej i dominujĢcej w relaksa-

cji fazy lepkosprħŇystej wolnozmienne zjawiska

relaksacyjne þatwiej jest obserwowaę poprzez

wyznaczenie funkcji relaksacji prĢdw polary-

zacji i depolaryzacji oraz ich analizħ z wykorzy-

staniem fenomenologicznego modelu opisanego

rwnaniem (2). Wynika z niej (tablica 2), Ňe w

izolacji cewki wystħpuje duŇa relaksacja pocho-

dzĢca od termicznie aktywowanych jonowych

noĻnikw þadunku (áNÑ bliskie jednoĻci). Jest

ona niezaleŇna od czasu trwania wibracji i do-

minuje ona nad pozostaþymi strukturami dipo-

lowymi.

Parametr

Czas wibracji [h]

168

672

f wynika, Ňe wibracje spowodo-

waþy wzrost przenikalnoĻci elektrycznej ( e )

w caþym zakresie badanych czħstotliwoĻci

(10 -4 Ô10 6 Hz), podczas gdy nie obserwowano

istotnych zmian stratnoĻci ( e ). Wykonana przy

pomocy rwnania (1) analiza czħĻci rzeczywi-

stej i urojonej zespolonej przenikalnoĻci elek-

trycznej wykazaþa, Ňe w zakresie 10 -1 Ô10 3 Hz

wystħpuje duŇa struktura relaksacyjna, ktra

dominuje nad wysoko- i niskoczħstotliwoĻcio-

wymi relaksacjami. Wyliczone parametry (ta-

blica 1) dowodzĢ, Ňe sĢ to procesy dipolowe

wedþug modelu Havriliaka Î Negamiego o staþej

czasowej t =2.3ß10 -2 s i szerokim oraz

niesymetrycznym rozkþadem jej wartoĻci

(a = 0,21, b = 0,79). WartoĻę staþej czasowej t

wskazuje, Ňe tĢ relaksujĢcĢ strukturĢ jest

obszerna faza lepkosprħŇysta. Bowiem

b-relaksacja utwardzonej Ňywicy wystħpuje w

przedziale 10 -6 Ô10 -8 Hz, natomiast staþa czasowa

polaryzacji þadunku przestrzennego na granicy

faz wynosi okoþo 10 1 Ô10 3 sekund. Zatem,

uwzglħdniajĢc fakt bardzo niskiej temperatury

zeszklenia T g , moŇna z duŇĢ pewnoĻciĢ

stwierdzię, Ňe izolacja badanej cewki nie ma

optymalnej struktury morfologicznej.

Obserwowany wzrost przewodnictwa oraz

wspþczynnika N jest rezultatem powstawania

sprzyjajĢcych warunkw do zwiħkszonej dyfuzji

wolnych jonw w postaci np. powiħkszania ob-

jħtoĻci swobodnej przestrzeni lub generacji in-

kluzji czy teŇ promotorw dyfuzji. ýatwiejszy

ich transport umoŇliwiaę moŇe np. generacja w

matrycy polimerowej dodatkowych grup OH ĝ

lub ÎO ĝ jako rezultatu rozrywania wiĢzaı adhe-

zyjnych. Nie bez znaczenia jest rwnieŇ rosnĢca

w procesie delaminacji iloĻę noĻnikw þadunku,

ktrych Ņrdþem jest szkþo lub mika (jony Na +

Rys. 6. Wpþyw czasu trwania wibracji na prĢd

upþywu I 0

WyraŅny wpþyw wibracji obserwowano nato-

miast w zmianach przewodnictwa DC oraz

w zmianach þadunkw zawartych w relaksacjach

wolnozmiennych. Pokazana na rysunku 6 zaleŇ-

noĻę wyznaczonego z rwnania (2) prĢdu

upþywu I 0 od czasu wibracji dowodzi, Ňe

w miarħ ich przedþuŇania roĻnie przewodnictwo

izolacji, co jest potwierdzeniem danych uzyska-

nych z analizy czħstotliwoĻciowej.

Wzrost þadunkw zawartych w polaryzacji

strukturalnej i na granicy faz (Q 2 ) oraz polaryza-

cji dotyczĢcej dryftu jonw na odlegþoĻci ma-

kroskopowe ( Q 3 ) Î rysunek 7 oraz tablica 2.,

sugeruje, Ňe wibracje powodujĢ przede wszyst-

kim wzrost iloĻciowy relaksujĢcych domen, a

nie ich przemiany morfologiczne. Podsumowu-

jĢc dane otrzymane z analizy charakterystyk

prĢdowo Î czasowych moŇna stwierdzię, Ňe wy-

pþywajĢce z nich wnioski sĢ podobne do wnio-

skw wyprowadzonych z pomiarw w dziedzi-

nie czħstotliwoĻci.

s 0 [S/cm] 1.2e-16 4.0e-16 4.5e-16

N 3.3e-01 5.0e-01 6.5e-01

De 1 1.6e+00 2.1e+00 2.6e+00

t 1 [s] 2.3e-02 1.2e-01 4.5e-01

Z pokazanych na rysunku 5 zaleŇnoĻci Cole-

Cole ( e

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: