Malarstwo II i III
Cd. sztuki angielskiej
Joshua Reynolds - tematyka portretowa, portret całopostaciowy, poza na wprost wzorowana na antyku, „Autoportret” na wzór Rembranta
William Hogarth – sceny rodzajowe, prozaiczne, cykle o moralizatorskim charakterze, m.in. „Kariera Kurtyzany”, „Kariera Rozpustnika”, „Wybory”, „Dzieci doktora Grahama”, „Kariera marnotrawcy” (dzieje młodzieńca, otrzymuje spadek który trwoni, rosną długi za co trafia do więzienia i popełnia samobójstwo) kompozycje bardzo teatralne
Joseph Wright – „Eksperyment z ptakiem w pompie próżniowej” 1768, zainteresowania doświadczeń ze światłem, sztuczne oświetlenie, prace nad doświadczeniami
Benjamin West – Filadelfia i NY, przybył do Europy, w Rzymie poznał Winckelmanna, jest współzałożycielem Akademii Królewskiej w Londynie
„Śmierć gen. Wolfe’a” – śmierć w wojnie brytyjsko-francuskiej
„Śmierć na Bułanym Koniu” – apokaliptyczna wizja
Johann Heinrich Füssli – inspirował się sztuką Michała Anioła, prace o erotyczno-sadystycznym charakterze: „Nocna Mara” „Koszmar” „Lady Makbet”
Wiliam Blake – pisał książki o tematyce średniowiecznej, tajemnicza aura i symbolika, wykonywał ryciny i poznał prace Dűrera, Michała Anioła, Rafaela – uczył się kopiować, przebywa ł w Akademii Królewskiej ale nie spodobało mu się i rozpoczął samodzielną twórczość; odwoływał się do utworów Dantego, Miltona oraz swoich
„Radość dziecięcia i chora róża” – ilustracja z cyklu „Pieśni niewinności” idealna niewinność – nowonarodzone dziecko w kwiecie, po drugiej stronie chora róża wciąż piękna choć zjadana przez robale, zwiewne postaci, faliste formy, przeskalowania – zapowiedzi secesji
„Bóg stwarzający świat” – duża ilustracja,
„Europa proroctwo” – wykonane do własnych utworów
„Hekate” – inspiracje z różnych źródeł: Szekspir, mitologia, Biblia; uosabia siły niszczycielskie, księga i sowa to symbole czarnej magii
„Narodzenie Pańskie” – tematyka biblijna, ok. 30 ilustracji, sceny z życia Chrystusa, tu omdlewająca Maria, wyciągnięte ramiona Anny, Jezus uniesiony w powietrzu przedstawiony w konwencji zmartwychwstałego
„Ezechiel” – wizja to 90% powierzchni obrazu, prorok mały z boku, wir z gwiazd
„Szatan wzywa do powstania swoje zastępy” – z cyklu do „Raju utraconego” Miltona, szatan jako bóg wojny (atrybuty tarczy i dzidy), leniwe zastępy, wpływ Michała Anioła i fascynacja średniowieczem
„Szatan podglądający pieszczoty Adama i Ewy” – szatan owinięty w węża , wystylizowana roślinność
„Wielka Nierządnica” – wielogłowa bestia pożerająca ofiary grzechu, wir postaci wychodzących z naczynia, połączenie postaci o różnych wielkościach
„Chrystus odrzucający zaproszenie na ucztę” – subtelna, łagodny gest Jezusa, szatan pozbawiony grozy służący jako zamknięcie kompozycji
„Widzenie królowej Katarzyny” – utwór Szekspira „Henryk VIII” –osadzona w więzieniu, jej sny wirują, połączenie postaci rożnej wielkości, charakterystyczne fale
„W kręgu zmysłowości”
Prerafaelici
Füssli i Blake- ogromny wpływ na młodych artystów, w 1848 założenie Bractwa Prerafaelitów
Wiliam Holman Hunt - za 3 razem dostał się do Akademii Królewskiej, lubił rozprawy na temat sztuki, zaprzyjaźnił się z Johnem Millaisem, który rozpoczął studia w wieku 11lat, ukończył w 16
Dante Gabriel Rossetti – 3 założyciel, jego ojciec był wykładowcą włoskiego, miał kontakty , Rossetti zafascynowany Blakiem – kupił „Szkicownik Blake” ilustracje + myśli na temat sztuki
James Collison – zakochał się w siostrze Rossettiego, wstąpił do jezuitów
Fredric George Stivens – zniszczył swoje obrazy i został krytykiem
Thomas Woolner
Wiliam Rossetti – został sekretarzem, 7 członek – magiczna liczba
Podpisywali się jako PR (prerafaelici), literacko inspirowali się Dantem i Szekspirem, malarstwo włoskie przed Rafaelem, znali dzieła z publikacji, wzorowania na Nazareńczyków, nie pili alkoholu, ratowali upadłe kobiety, stworzyli „Listę nieśmiertelnych” – wzory dla artystów: Homer, Kościuszko, Jezus; występowali przeciwko Akademii, dążyli do wierności natury – dużo szkiców, malowali w plenerze, najdrobniejszy detal, inspiracje średniowieczem , wydawali pismo „The Germ” gdzie poezje, listy, ilustracje, nie stworzyli manifestu
Millais
„Chrystus w domu swoich rodziców” – obraz zawierający wiele treści pasyjnych, nawiązanie do Ukrzyżowania, drabina to zdjęcie z krzyża, kątownica to Trójca Święta, owce na dolnym planie to chrześcijańska owczarnia, pełno symboli
„Ferdynand zwabiony przez Ariela” – drobiazgowo oddana w plenerze, duża świetlistość
„Marianna” – nawiązanie do utworu Tennysona, traci nadzieję bo czeka od wielu lat na kochanka- symbol zwiędłych liści, herb z przebiśniegiem wymyślony przez artystę
„Córka Drwala” – opowieść miłości dziewczyny do syna dziedzica
„Ofelia” – w Hamlecie królowa Gertruda opowiada o śmierci Ofelli która zabija się na wieść o śmierci ojca, modelka Elizabeth Siddall – żona Rossettiego, pozowała w wannie
„Niewidoma dziewczyna” – żebraczka i dziecko grające
D.G. Rossetti
„Zwiastowanie” – anioł z lilią, gołębica, surowe i ascetyczne pomieszczenie, czysta duchowość, wrażenie dramatu, zasmucona i zamyślona Maria
„Zaślubiny św. Jerzego i księżniczki Sandry” – święty po zabiciu smoka
„Beata Beatrix” – Siddall pozowała, postać w ekstazie, ciało na ziemi a dusza wędruje, wieczny sen po przedawkowaniu opium
„Prozerpina” – nawiązanie do mitu, prowadzona do piekieł, symbol granatu utożsamiany z uwięzieniem w małżeństwie, u dołu kazielnia(?)
„Astarte Syriaca” – personifikacje Słońca i Księżyca
Hunt
„Nawrócona rodzina brytyjska ukrywa chrześcijańskiego misjonarza przez prześladowaniem druidów” – winorośl symbolem wiary chrześcijańskiej itd.
„Najemny pasterz/Zły pasterz” – moralna wymowa, pasterz to symbol duchownego, nie zajmuje się posługą dla wiernych, krytyka
„Przebudzone sumienie” – kochanka bogatego mężczyzny który jej śpiewa i tu się budzi sumienie bo to piosenka z dzieciństwa
„Poświata”
Artysta wyjechał do Ziemi Świętej, „Odnalezienie Chrystusa w Świątyni – szkice do obrazu gdy przebywał w Jerozolimie
„Sidomia Fromborro”
Eller Berm Johns – młody artysta, zafascynowany malarstwem prerafaelitów, prekursor symbolistów
„Złote Schody”
„Zaczarowany Merlin”
„Król, kuwertura i żebraczka” – księżniczki nieziemskiej urody, inspiracja włoskim manieryzmem
Hiszpania
Francisco José Goya y Lucientes – podróżował we Włoszech, współpracował z manufakturą królewskich gobelinów, projektował sceny polowań, tańców
„Parasolka” – lekkość i radość życia, arystokracja, rokoko
„Kwiaciarka/Wiosna” – lekki i przyjemny temat
„Św. Franciszek Borgia i konajacy zatwardziały grzesznik” – zamówienie księcia Ossunta(?), grupy wypędzonych demonów
„Maja ubrana i naga” – książę Godoya trzymał w swoim gabinecie, naga ukryta pod ubraną
„Żona Godoya” – pierścień symbolizuje miłość do księcia, kobieta oczekuje na męża
„Rodzina Karola IV” – kojarzony z obrazem Velazqueza „Dwórki”
„Kolos/Olbrzym” – ucieka lub kogoś goni, alegoryczne przedstawienie Napoleona w Hiszpanii, zwierzęta uciekają
„Rozstrzelanie….” – w momencie wyjazdu rodziny królewskiej do Paryża z rozkazu Napoleona wkurzony tłum rzucił się na wojska francuskie, stąd rozstrzelanie, miał wpływ na wiele artystów- Edwarda Maneta „Rozstrzelanie cesarza Maksymiliana”, Picassa
Rozwój choroby, kupił dom i żył w izolacji
Dom Głuchego – traci nadzieję i zapełnia wnętrza czarnym malarstwem, ekspresyjne pociągnięcia pędzla
1823 – Ferdynand VII obala konstytucje i ściga liberałów, Goya ucieka w 1828
„Mleczarka z Bordeaux” – młoda kobieta, drobne pociągnięcia pędzlem – zapowiedź rewolucji w malarstwie
„Kaprysy” – 1799, satyra społeczeństwa, antyklerykalne sceny z zabobonami, zjadliwe komentarze artysty, „Kiedy śpi rozum budzą się upiory”
„Okropności wojny” – ukończony w 1820, po śmierci artysty ujawniony, sceny z rewolucji francuskiej
Prekursor romantyzmu
Francja
Tu się rozwija romantyzm
Theodore Gericault – studiował w Paryżu, kopiował Caravaggia, Velazqueza, Rubensa
„Portret konny oficera szaserów” – symbol większej zbiorowości, śmiałość, nie starał się idealizować sceny, dynamiczna postać, kolorystyka od Rubensa, 1 żołnierz to całe wydarzenie na obrazie, nie ma gładkiej powierzchni – nie zacierał pędzla
Wyjechał do Włoch i śledził przedstawienia koni
„Wyścigi konne/ The Derby of Epsom” „Wyścigi wolnych koni w Rzymie”, „Zachód w Rzymie”(?)
„Tratwa Meduzy”– studia rozkładających się zwłok, nawiązywał do tragicznych wydarzeń z 1816, u wybrzeży Afryki rozbiła się fregata królewskiej marynarki, 2 osoby opublikowały wspomnienia
„Portret Luizy Vernet” – 4letnia dziewczynka, przerysowana i przez to niepokojąca
„Porter kleptomaniaka” – z serii „Monomania” – postacie chore psychicznie, duży ładunek emocjonalny
Eugène Delacroix – początki twórczości razem z Gericault, uczył się u Pierre-Narcisse Guérina, kopiował Rembranta i Rubensa – poznawał malarstwo dawne
„Rzeź na Chios” – 1832 wykona przez Turków na ludności greckiej, dwa lata później powstał obraz, wystawiony na Salonie – krytyka żywych kolorów, nazwany przez akademistów rzezią na malarstwie
„Śmierć Sardanapala” – wizja śmierci asyryjskiego władcy na bazie utworu lit., też duża kompozycja
„Kobieta z papugą” – praca kameralna
„Martwa natura” – z pejzażem, nawiązanie do dawnych mistrzów
„Wolność wiodąca lud na barykady” – rewolucja lipcowa (przyczyny wybuchu - rozwiązanie prasy, kontrola wyborów) w tle katedra Notre Dame, różne środowiska Paryża: mieszczanin, lud paryski(chłopiec), student politechniki; wolność z wzorów antycznych
„Grecja umierająca na ruinach Missolungi” – alegoryczna postać kobieca, wojna wyzwoleńcza Greków, postać w ruinach miasta
Zafascynowany Afryką Północną, podróż przez Hiszpanię do Algierii i Maroka, oczarowany kulturą, przepychem, pejzażem
„Kobiety algierskie” – 1834 bardzo poetycki, nie ma ekspresji i dramatu
„Arabski jeździec napadnięty przez lwa” – dynamizm, skłębienie postaci, zapętlone postacie, nawiązanie do Rubensa
„Polowanie na lwy”
„Autoportret w zielonej kamizelce” 1837
„Portret Chopina” – przyjaźń z Chopinem
Niemcy
Sytuacja polityczna – rozbicie Niemiec,
Nazareńczycy – powstanie 1809 w Wiedniu, 6 młodych artystów założyło Bractwo Św. Łukasza, sprzeciwiali się akademizmowi, wzorowali się na średniowieczu, Pforr fascynował się średniowieczem, Overbeck wczesnorenesansowym mal. włoskim, Cornelius wczesnym malarstwem niemieckim, grupa wyjechała do Rzymu - zamieszkała w opuszczonym klasztorze Sant'Isidoro, wyglądem przypominali Chrystusa stąd nazwa; dążyli do odrodzenia starego malarstwa tablicowego i sztuki włoskiej – ideałem było połączenie północnej pobożności z południowym powabem; razem wykonywali dekoracje ścienne; 1816 rozpadli się, Overbeck pozostał w Rzymie reszta się rozproszyła
Franz Pforr
„Wjazd cesarza Rudolfa Habsburga do Bazylei w 1273” – 1808-10, praca rozpoczęta jeszcze w Wiedniu, malowana drobiazgowo, rzemieślnicza precyzja
Johann Friedrich Overbeck – ewolucja od klasycyzmu do romantyzmu, sztywny, rysunkowy styl, kolor drugorzędny
„Germania i Italia” – połaczenie malarstwa włoskiego i niemieckiego
„Tryumf religii w sztuce” – podkreślony kult, Mantegna inspirował
„Zaślubiny Panny Marii” – wpływ Rafaela
Philipp Otto Runge – nie miał nic wspólnego z Nazareńczykami, studiował z Kopenhadze (klasycystyczne tradycje), w jego malarstwie klasycyzm, szczególnie w portretach
„Nas troje”
„Dzieci Hülsenbecków”
„Odpoczynek w czasie ucieczki do Egiptu” – religijne malarstwo, fantastyczne elementy – postacie w drzewie
Caspar David Friedrich – ur. w Greifswaldzie, zm. w Dreźnie, studiował w Kopenhadze, potem w Dreźnie gdzie został profesorem, pełny romantyzm ideowa kreacja natury – niespokojna, niesamowita, wymusza kontemplację, brak akcji ale mnóstwo treści symbolicznych
„Poranna mgła w górach” – na szczycie krzyż – element religijny, krzyż za mgłą symbol granicy ludzkiego poznania
„Ołtarz deczyński/Krzyż w górach” – odrodzenie – symbole woda + rosnące rośliny
„Opactwo w dębowym lesie” – natura z momencie przemiany, częsty motyw u Friedricha to ruiny gotyckie – symbol dawnej przeszłości lub dzieło człowieka ulegające rozpadowi i zaanektowane przez naturę, brama symbolizuje moment przejścia od praw ludzkich, sztucznych do naturalnych, u dołu mnisi niosący zwłoki – sfera doczesna idzie ku życiu wiecznemu, krucyfiks rozdzielający arkadę na 2 części, drzewa bardzo drapieżne
„Kościół w zimowym pejzażu” – z mgły wyłaniający się kościół – odrodzenie kościoła
„Kredowe skały Rugii” – kompozycja kulisowa, układ skał, 3 postacie na 1 planie wpatrują się zaaferowane ale my nie widzimy czym się interesują, nie wiadomo co jest tematem obrazu
„Kobieta nad brzegiem morza” – częsty motyw F. to odwrócone postacie od strony widza
„Kobieta w oknie”
„Watzmann” – bieg duszy ludzkiej, od kwiatów do ośnieżonego szczytu
„Pierwszy śnieg/Świeżo spadły śnieg/Ponowa” – ślady kół, nie wiemy o co chodzi, co się wydarzyło, ślady do pewnego momentu, widz stoi przed nieprzekraczalna granicą
„Fazy życia/Progi życia” – połączenie życia człowieka z podróżą, przybycie do portu to symbol śmierci, żaglowce to symbole życia – największy to starość, mniejsze to młodsze lata
Romantyzm wnosi uwielbienie natury, realizm stara się odejść od pejzażu wyidealizowanego, zachodzą zmiany w malarstwie Kamil Corot, jako 26-letek zaczął malować, kopiował Poussina i Lorraina, starał się malować w plenerze, 1825-28 odbył podróż do Włoch, zwiedził Szwajcarię i się zauroczył intensywnością światła i pejzażu – szkice z prostotą ujęcia, śmiałym kolorytem, świetliste
„Most w Narni”
„Św. Hieronim”
Też portrety: „Kobieta z perłą” – ponadczasowo piękna, wzorowanie na Rafaelu i Leonardzie
„Wiejski koncert” – pejzaż z postaciami mitologicznymi, liryzm, wymiar emocjonalny
„Pracownia Corota” – kontemplująca kobieta
„Kobieta w błękicie”
Barbizończycy – grupa założona w Barbizon, kolonia artystyczna, zerwali z idealizacją pejzażu, odrzucone prace z Salonu Paryskiego
Théodor Rousseau - ideowy przywódca, uległ wpływom holenderskiego malarstwa pejzażowego,
„U wodopoju”
Narcisse Díaz de la Peña – sceny historyczne, orientalne, wzorował się na Delacroix, zaczął pejzaże gdy wstąpił do grupy
Constant Troyon – sceny związane z życiem na wsi, animalistyczne tematy
Charles-François Daubigny – przyjaźnił się z Corotem, pracował w plenerze, miał pracownie na łodzi
Jean-François Millet – sceny na wsi, praca
„Kobiety zbierające kłosy” – realistyczny
„Anioł Pański” – para chłopów, na dźwięk kościelnego dzwonu przestaje pracować
Honoré Daumier – sceny z miasta, studiował pod kierunkiem Davida, uczył się sztuki dawnej, polityczne postępowe poglądy
„Alegoria Republiki” – gdy powstała druga republika ogłoszono konkurs na upamiętnienie, tu republika jako matka karmiąca dzieci, pierwszy obraz, wcześniej rysunki i karykatury, od tego obrazu zaczął malować
„Brzemię”, „Chcemy Barabasza” – syntetyczne
„Parada” – karykatura
„Kolekcjoner rycin” – wielokrotny motyw
„Don Kichot” – 18070, ekspresyjny, nieskończony, odważny, odstający od ram czasowych, zapowiedź nowych stylów
„Matka niosąca dziecko”
Gustave Courbet – pod wpływem romantyzmu, w Holandii zainteresował się realizmem, sztuka zwiazana z rzeczywistością, jego wielkie tematy to sceny rodzajowe i z jego życia
„Autoportret z czarnym psem” – jako młody dandys
„Pogrzeb w Ornans” – dziadek artysty umarł, mieszkańcy wsi przedstawieni, podniósł to wydarzenie formą i rozmiarami obrazu do rangi wydarzenia historycznego, chciał zgłosić na Salon
„Spotkanie/Dzień dobry Panie Courbet” – 1852, spotyka się ze swoim mecenasem i jego sługą
„Atelier/Alegoria realna określająca 7letnią fazę mojego życia artystycznego” – on sam w centrum pracujący nad pejzażem, kobieta jako muza, mnóstwo osób – przyjaciele, znawcy sztuki, poeci, ale też inne jak św. Sebastian
1850- kolejny raz odrzucono jego obrazy, jego mecenas go wspierał i wybudował własny pawilon, napisał na nim „Realizm”, szerokie echo- wystawa niezależna, kolejni artyści odchodzili od Salonu
Kontrowersyjne obrazy:
„Panienki nad Sekwaną” – uznane na potępione, nienasycone kobiety
„Sen” - temat lesbijskiej miłości
„Kobieta z psem”
„Początek świata”
a.bunia