wypadki przy pracy.pdf

(354 KB) Pobierz
252060954 UNPDF
WYPADKI ZWIĄZANE Z PRACĄ
WYPADEK - CO ROBIĆ ?
Pracodawca
1. Zapewnić poszkodowanym pierwszą pomoc i podjąć niezbędne działania
eliminujące lub ograniczające zagrożenie (wyłączenie maszyn i urządzeń z ruchu,
odcięcie zasilania maszyn energią, materiałami itp.).
2. Zabezpieczyć miejsce wypadku
Miejsce wypadku należy zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych i
możliwością uruchomienia – bez potrzeby – maszyn i innych urządzeń
technicznych, których ruch wstrzymano w związku z tym zdarzeniem. Należy
wykluczyć możliwość zmian usytuowania maszyn i urządzeń oraz innych
przedmiotów, które spowodowały wypadek, jeżeli na podstawie ich położenia i
stanu będzie można odtworzyć okoliczności, przebieg i ustalić przyczyny.
Zgodę na uruchomienie maszyn i urządzeń lub inne zmiany w miejscu wypadku,
wydaje pracodawca, w uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy, po
dokonaniu oględzin miejsca wypadku oraz po sporządzeniu, jeśli zajdzie
potrzeba, szkicu lub fotografii miejsca wypadku itp.
Po wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym, zgoda może być wydana po
ustaleniu z inspektorem pracy i prokuratorem. W razie wypadków w zakładzie
górniczym, wymagana jest także zgoda właściwego organu państwowego
nadzoru górniczego.
Wprowadzanie zmian w miejscu wypadku bez wymaganej zgody jest
dopuszczalne tylko wówczas, jeżeli zachodzi konieczność ratowania
osób lub mienia albo zapobieżenia niebezpieczeństwu.
3. Zawiadomić o wypadku właściwego inspektora pracy i inne organy
Pracodawca ma obowiązek niezwłocznego zawiadomienia właściwego, ze
względu na miejsce zdarzenia, inspektora pracy Państwowej Inspekcji Pracy i
prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o
każdym innym wypadku, który wywołał takie skutki, a mającym związek z pracą,
jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy.
Inspektora pracy PIP można powiadomić o wypadku drogą telefoniczną. W
każdym okręgowym inspektoracie pracy prowadzone są całodobowe dyżury pod
Zaniechanie obowiązku powiadomienia o wypadku przy pracy (śmiertelnym,
ciężkim lub zbiorowym) wymienionych organów, w tym inspektora pracy, stanowi
wykroczenie z art. 283 § 2 pkt 6 Kodeksu pracy i jest zagrożone karą.
Postępowanie to, zwane też dochodzeniem powypadkowym, przeprowadza
podmiot, na rzecz którego poszkodowany świadczył pracę lub ZUS, a w
przypadku rolników indywidualnych - KRUS.
252060954.025.png 252060954.026.png 252060954.027.png 252060954.028.png 252060954.001.png 252060954.002.png
Poszkodowany
1. Zgłosić wypadek
Zgłoszenia wypadku dokonuje poszkodowany, jeśli jego stan zdrowia na to
pozwala.
Pracownik, który uległ wypadkowi, niezwłocznie zawiadamia o tym fakcie
swojego przełożonego, a świadczący pracę na innej podstawie – odpowiednie
osoby reprezentujące podmiot, na rzecz którego świadczyły pracę. Wypadek przy
pracy rolniczej zgłasza się właściwej jednostce organizacyjnej (oddziałowi
regionalnemu lub placówce, w której poszkodowany jest ubezpieczony) Kasy
Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) – bezpośrednio w jej siedzibie
albo za pośrednictwem poczty, telefonicznie lub pocztą elektroniczną.
2. Zgłosić ewentualne roszczenia z tytułu skutków wypadku .
Uprawnienia poszkodowanego nie są realizowane „z urzędu”. W sprawach
tych wymaga się złożenia odpowiednich wniosków – bezpośrednio do ZUS lub do
płatnika składek.
Zgłoszenie wypadku przy pracy rolniczej – do KRUS – jest traktowane jako
równoczesne zgłoszenie roszczenia o jednorazowe odszkodowanie.
WYPADEK PRZY PRACY
Art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków
przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.):
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące
uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń
przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy,
nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy między siedzibą pracodawcy a
miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Określone zdarzenie może być zakwalifikowane jako wypadek przy pracy jedynie wówczas, gdy
spełnia równocześnie wszystkie cztery warunki podane definicji.
Kategorie wypadków przy pracy:
Wypadek śmiertelny
Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
(Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.) - za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć poszkodowanego w
okresie 6 miesięcy od zdarzenia.
Ciężki wypadek
Zgodnie z art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (
Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.) - za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak:
utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba
nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub
zniekształcenie ciała.
Zbiorowy wypadek
Zgodnie z art. 3 ust. 6 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
(Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.) - za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej
dwie osoby.
WYPADEK TRAKTOWANY NA RÓWNI Z WYPADKIEM PRZY PRACY
Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
(Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.) - na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie
(cytowana ustawa z dnia 30 października 2002 r.), traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ :
1) w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w definicji wypadku przy pracy (art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 cytowanej ustawy z
2) dnia 30 października 2002 r.), chyba że wypadek został spowodowany postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z
252060954.003.png
3) wykonywaniem powierzonych mu zadań;
2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Przy kwalifikacji tej grupy wypadków nie stosuje się wykładni rozszerzającej , pozwalającej na zaliczenie do wypadków traktowanych
na równi z wypadkiem przy pracy, na podstawie podobieństwa, innych zdarzeń niż podane w punktach: 1, 2 i 3.
WYPADEK W OKRESIE UBEZPIECZENIA WYPADKOWEGO - WYPADEK PRZY PRACY ŚWIADCZONEJ
NA INNEJ PODSTAWIE NIŻ STOSUNEK PRACY
Zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
(Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.) - do wypadków przy pracy zalicza się także urazy doznane w okresie ubezpieczenia społecznego
podczas wykonywania
określonych świadczeń na innej podstawie niż stosunek pracy .
Do tej grupy wypadków można zakwalifikować nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło
w okresie ubezpieczenia wypadkowego, podczas:
1. uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe;
2. wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego
3. aresztowania;
4. pełnienia mandatu posła lub senatora, pobierającego uposażenie;
5. sprawowania mandatu posła do Parlamentu Europejskiego wybranego w Rzeczypospolitej Polskiej;
6. odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą stypendium w okresie odbywania
7. tego szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy
8. lub przez inny podmiot kierujący;
9. wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi z
10. członkiem spółdzielni w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych spółdzielni;
11. wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem
12. cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia;
13. współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie
14. z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia;
15. wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń
16. społecznych;
17. wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie
18. ubezpieczeń społecznych;
19. wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub
20. zakonnymi;
21. odbywania służby zastępczej;
22. nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobierających stypendium;
23. wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem
24. cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym
25. osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje
26. w stosunku pracy;
27. pełnienia przez funkcjonariusza celnego obowiązków służbowych.
WYPADEK W DRODZE DO PRACY I Z PRACY
Definicję tego zdarzenia podano w art. 57b ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z
2004 r. Nr 39, poz. 353 późn. zm.).
Za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z
miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie
została przerwana.
Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo iż droga ta została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej
czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych,
najdogodniejsza.
Za drogę do pracy lub z pracy uważa się, oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu, drogę do miejsca lub z miejsca:
1. innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego;
2. zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych;
3. zwykłego spożywania posiłków;
4. odbywania nauki lub studiów.
Użyte w definicji pojęcie „droga” nie dotyczy wyłącznie dróg publicznych i traktów znajdujących się na zewnątrz pomieszczeń. „Drogą” jest także ścieżka
prowadząca przez teren prywatny, w tym posesję należącą do osoby poszkodowanej. W przypadku budynku wielorodzinnego, „drogą” jest ogólnie dostępna
klatka schodowa na zewnątrz mieszkania. Nie ma również znaczenia fakt, ile razy poszkodowany przemieszczał się tą drogą w dniu wypadku.
W orzecznictwie sądowym występują różne poglądy na temat pojęcia „drogi do pracy i z pracy”. Można spotkać się ze stanowiskiem, wg którego tą drogą jest
tylko odcinek zaczynający się lub kończący w miejscu zamieszkania, a jej punktem wyjściowym lub docelowym jest miejsce zatrudnienia.
Z definicji wypadku w drodze do pracy i z pracy wynika, że nie jest traktowany jako droga z pracy odcinek między miejscem pracy a miejscem załatwiania
prywatnej sprawy w sytuacji, gdy nastąpi powrót do pracy, po załatwieniu sprawy. Jest to droga odbywana w czasie przerwy w świadczeniu pracy. O drodze z
pracy do domu można natomiast mówić w sytuacji, gdy będzie miało miejsce wcześniejsze wyjście z pracy z zamiarem załatwienia sprawy prywatnej, ale bez
powrotu do pracy. Przerwa w drodze do domu może być w tym przypadku potraktowana jako „życiowo uzasadniona” (załatwianie spraw osobistych,
rodzinnych, zdrowotnych itp.).
Jako droga z pracy do domu może być potraktowana droga na obiad (do domu lub innego miejsca) w czasie regulaminowej przerwy na spożycie posiłku.
W orzecznictwie sądowym przyjęło się stanowisko, że wypadek podczas pobytu w podróży służbowej przy pokonywaniu drogi między miejscem wykonywania
pracy a miejscem zakwaterowania jest wypadkiem zrównanym z wypadkiem przy pracy.
WYPADEK PRZY PRACY ROLNICZEJ
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291
z późn. zm.), za wypadek przy pracy rolniczej uważa się nagłe zdarzenie, wywołane przyczyną zewnętrzną, które
nastąpiło podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej albo
pozostających w związku z wykonywaniem tych czynności :
a.na terenie gospodarstwa rolnego, które ubezpieczony prowadzi lub w którym pracuje, albo na terenie gospodarstwa
domowego bezpośrednio związanego z tym gospodarstwem rolnym lub
b. w drodze ubezpieczonego z mieszkania do gospodarstwa rolnego, o którym mowa w pkcie 1, albo w drodze
powrotnej, lub
c.podczas wykonywania poza terenem gospodarstwa rolnego, o którym mowa w pkcie 1, zwykłych czynności związanych z
prowadzeniem działalności rolniczej lub w związku z wykonywaniem tych czynności, lub
d. w drodze do miejsca wykonywania czynności, o których mowa w pkcie 3, albo w drodze powrotnej.
Ze względu na specyfikę pracy w gospodarstwie rolnym, przy kwalifikacji tej grupy wypadków od lat występuje wiele
wątpliwości, czego wyrazem jest bogate orzecznictwo sądowe .
POSTĘPOWANIE POWYPADKOWE
Postępowanie powypadkowe (dochodzenie powypadkowe) obejmuje czynności, których celem jest:
a. dokonanie kwalifikacji prawnej zdarzenia – ustalenie, czy zdarzenie ma cechy wypadku związanego z pracą: „wypadku przy pracy”, „wypadku
traktowanego na równi z wypadkiem przy pracy”, „wypadku w okresie ubezpieczenia wypadkowego – innego wypadku przy pracy” itp.;
b. ustalenie, czy istnieją okoliczności wyłączające uprawnienia poszkodowanego do świadczeń odszkodowawczych;
c. określenie środków i wniosków prewencyjnych, tj. przedsięwzięć mających na celu niedopuszczenie do podobnych zdarzeń wypadkowych w
przyszłości.
Dochodzenie przeprowadza pracodawca lub innym podmiot określony w przepisach prawnych.
252060954.004.png 252060954.005.png 252060954.006.png 252060954.007.png 252060954.008.png
POSTĘPOWANIE POWYPADKOWE
WYPADEK PRZY PRACY
Zgłoszenia wypadku dokonuje poszkodowany (jeśli stan jego zdrowia na to pozwala) lub inna osoba, która to zdarzenie zauważyła. Pracodawca ma
następujące obowiązki:
UPRAWNIENIA POSZKODOWANYCH W WYPADKACH ZWIĄZANYCH Z PRACĄ
Ubieganie się o świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego - ZUS.
Określenie prawa do świadczeń i ich wypłata z ubezpieczenia wypadkowego należy do kompetencji płatnika składek lub placówki Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
Podstawą jest dokumentacja umożliwiająca ustalenie, czy okoliczności i przyczyny zdarzenia, które doprowadziło do urazu, uzasadniają uznanie
go za wypadek przy pracy .
Ubiegający się o świadczenia składa w tej sprawie wniosek do płatnika składek, który kompletuje dokumentację, a następnie przekazuje ją –
wraz z tym wnioskiem – właściwej, ze względu na miejsce zamieszkania poszkodowanego, placówce ZUS.
ZUS zwykle wymaga, by zostały złożone następujące dokumenty:
1.Wniosek z wyraźnym określeniem rodzaju świadczenia (np. jednorazowe odszkodowane z tytułu stałego uszczerbku na zdrowiu),
zawierający:
dane identyfikacyjne płatnika składek (NIP, REGON), a jeśli płatnik nie posiada tych numerów – nr PESEL lub serię i numer dowodu
osobistego albo paszportu;
dane ubezpieczonego (PESEL, NIP), a jeśli nie dysponuje on tymi numerami, to serię i nr dowodu osobistego albo paszportu.
2 . Protokół powypadkowy lub karta wypadku – z uwierzytelnionymi kopiami (lub oryginałami – do wglądu): wyjaśnień
poszkodowanego i informacjami uzyskanymi od świadków zdarzenia.
3.Zaświadczenie o stanie zdrowia (N-9), wypełnione przez lekarza leczącego, zawierające informację, że leczenie i rehabilitacja zostały
zakończone; w przypadku śmierci poszkodowanego – akt zgonu.
ZUS często żąda również:
1.Karty informacyjnej z udzielenia I pomocy – uwierzytelniona kopia (lub oryginał – do wglądu).
2.Wyjaśnień, czy poszkodowany odbył wymagane szkolenia z zakresu bhp.
3.Oświadczenie osoby, której poszkodowany zgłosił wypadek – uwierzytelniona kopia (lub oryginał – do wglądu).
Od poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych, ZUS często żąda również takich danych, jak: nr rejestracyjny pojazdu, personalia
współuczestników wypadku, informacje o dochodzeniu prowadzonym przez Policję i inne organy.
W kierowanym przez płatnika (pracodawcę) do ZUS piśmie, do którego załącza się wyżej wymienione dokumenty, wskazane jest podanie: daty
rozpoczęcia pracy, rodzaju umowy o pracę, a także informacji o odprowadzaniu składek na ubezpieczenie wypadkowe.
Protokół powypadkowy sporządza i zatwierdza pracodawca, a kartę wypadku – podmiot , na rzecz którego poszkodowany świadczył pracę – na
innej podstawie niż stosunek pracy (np. umowa agencyjna, umowa zlecenie, umowa o dzieło). Dla prowadzących pozarolniczą działalność
gospodarczą i współpracujących przy prowadzeniu tej działalności odpowiedni dokument sporządza Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
ZUS może odmówić przyznania świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego, jeśli w dostarczonych mu dokumentach zamieszczone zostaną
stwierdzenia bezpodstawne lub braki formalne, wymagające uzupełnienia. W przypadku wystąpienia braków formalnych, ZUS ma obowiązek
zwrócenia protokołu lub karty w celu uzupełnienia. Nieprzyznanie świadczeń następuje w drodze decyzji .
Świadczenia z tytułu wypadku przy pracy nie przysługują, gdy wyłączną przyczyną wypadków było naruszenie przez ubezpieczonego
przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa . Przepisy te to nie
tylko regulacje dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, ale również przepisy drogowe, przepisy ppoż. itp.
Świadczenia nie przysługują poszkodowanemu także wówczas, gdy będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem alkoholu lub środków
odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do wypadku. Okoliczności uzasadniające
nieprzyznanie świadczeń wymagają udowodnienia .
W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, świadczenia nie przysługują także wówczas, gdy w
dniu wypadku lub złożenia o nie wniosku, wystąpi zadłużenie z tytułu składek – na kwotę 6,60 zł do czasu ich spłacenia. W sytuacji, gdy nie
nastąpi uregulowanie tych należności, prawo do świadczeń przedawnia się z upływem 6 miesięcy od dnia wypadku lub złożenia wniosku .
Wypadek przy pracy
252060954.009.png 252060954.010.png 252060954.011.png 252060954.012.png 252060954.013.png 252060954.014.png 252060954.015.png 252060954.016.png 252060954.017.png 252060954.018.png 252060954.019.png 252060954.020.png 252060954.021.png 252060954.022.png 252060954.023.png 252060954.024.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin