URAZY ZADANE NARZĘDZIAMI TĘPYMI I KRAWĘDZISTYMI
- pałki, łomy, rurki, sztachety, młotki, obuch siekiery, pięść ludzka, but, zderzak samochodu
Podbiegnięcia krwawe
- zwane także sińcami, a jeśli są rozległe – krwiakami
- powstają gdy dochodzi do wynaczynienia krwi w obrębie tkanki podskórnej lub głębiej leżących tkanek miękkich w wyniku przerwania ciągłości naczyń krwionośnych
- kształtu owalnego lub okrągłego
- na podstawie rozległości i kształtu wylewu krwawego nie można jednak na ogół wysnuwać wniosków co do narzędzia
- wyjątek – narzędzia elastyczne płaskie (listwa, pas) ;lub obłe (kabel, drut) – obecność dwóch równoległych pasm zasinienia i obrzęku, przedzielonych pasmem bladej, nie zmienionej skóry
- początkowo ma kolor różowoczerwony, po kilkunastu h sinowiśniowy, a po kilku dniach niebieskawooliwkowe, a na końcu brunatnożółtawe – przemiany barwnika krwi
- najczęściej resorbują się bez powikłań i pozostawienia śladów
- znaczenie – gdy stanowią odbicie naczynia lub lokalizacja
§ plackowate na szyi – ucisk palców (dławienie)
§ wewnętrzne pow. ud – próba gwałtu
§ okularowe w okolicy oczodołów i powiek – złamanie kości podstawy czaszki
- powstają pod wpływem urazu wtedy, gdy działające narzędzie ociera skórę z warstwy zrogowaciałej naskórka, obnażając przy tym brodawki skóry właściwej
- dochodzi do słabego krwawienia lub wynaczynienia cieczy tkankowej
- w efekcie otarcie pokrywa się strupem czerwonobrunatnym lub miodowożółtawym
- goją się w klika dni bez śladu
- na ogół na podstawie wyglądu otarć nie da się odtworzyć rodzaju narzędzia
- wyjątki – półksiężycowate otarcia wywołane uciskiem paznokci na szyi (dławienie), wokół ust i nosa (zatykanie otworów oddechowych), wewn. uda i srom (gwałt)
- powstają w następstwie urazu zadanego z dużą siłą narzędziem twardym, tępym lub krawędzistym
- kształt osełkowaty, z odgałęzieniami lub nieregularny (L, V gdy narzędzie pod kątem młotek)
- brzegi ran – nierówne, otarte z naskórka, ściany strzępiaste
- dno rany – widoczne mostki tkanek opornych na działanie urazu (włókna sprężyste, nerwy, naczynia i ścięgna)
- 88
- mnogie łączące się ze sobą rany tłuczone, powstałe pod wpływem silnych urazów są określane jako rany miażdżone (zgniatanie ciała pod znaczną siłą)
- powstają w wyniku silnego urazu zadanego narzędziem tępym godzącym stycznie lub skośnie do powierzchni skóry
- 89
- są to rany płatowe, których brzegi mogą być stosunkowo równe z otarciami naskórka
- nadto jeden z brzegów jest szeroko oderwany od podłoża
- decollement – w wypadkach komunikacyjnych gdy koło pojazdu oddziela skórę od jej podłoża (89); wytwarza się wówczas w przestrzeni podskórnej jak gdyby torba wypełniona krwią i zmiażdżoną tkanką podskórną, łączącą się (lub nie) z raną tłuczoną
- obrażenia zadawane narzędziem krawędzistym, którym są zęby ludzi i zwierząt
- badanie identyfikacyjne – określenie cech uzębienia
- narzędzia tępe lub krawędziste
- następstwa zależą od siły i lokalizacji
1. Uszkodzenia kości czaszki
- złamania występują pod postacią włąmań lub pęknięć
A. Włamanie – powierzchnia godzącego narzędzia jest nieduża; odłamek/mki ulegają przemieszczeniu w głąb czaszki
B. Pęknięcie – powierzchnia działająca przekracza 20 cm2 albo gdy uraz zadany był z niezbyt dużą siłą; szczeliny obejmujące jedną lub obie blaszki kostne; na skutek urazów biernych (upadek, uderzenie o podłoże) rzadko czynnych (przedmiot); najczęściej pęknięcie podstawy czaszki
C. Układ koła ze szprychami – upadek z wysokości na twarde podłoże z wielokrotnym złamaniem kości czaszki
- linia kapeluszowa – obrażenia powyżej niej (uraz czynny) i w linii lub poniżej (uraz bierny)
2. Krwiak nadtwardówkowy
- zawsze pochodzenia urazowego i tylko wyjątkowo może powstać bez równoczesnego złamania kości
- najczęściej przerwana bywa gałąź tętnicy oponowej środkowej
- lokalizacja krwiaków – okolica skroniowa
- objawy kliniczne narastają wolno
- bezpośrednio po urazie przejściowa utrata przytomności – okres bez- lub skąpoobjawowy kilka-kilkanaście h – wtórna utrata przytomności i zgon (z powodu ucisku mózgu przez krwiak)
3. Krwiak podtwardówkowy
- w swej ostrej postaci jest prawie wyłącznie następstwem urazu
- krew gromadzi się w przestrzeni międzyoponowej
- wypływa z rozerwanych naczyń żylnych przeszywających przestrzeń podtwardówkową
- zazwyczaj jednostronny
- nie narasta szybko
- syndrom dziecka szarpanego
4. Krwiaki podpajęczynówkowe
- przede wszystkim chorobowe (pęknięcie tętnic podstawy mózgu – tętniaki, miażdżyca, zapalenia)
5. Krwiak śródmózgowy
- najczęściej w okolicy jąder podkorowych
- następstwo zmian chorobowych
6. Wstrząśnienie mózgu
- zespół objawów pourazowych
ü natychmiastowa utrata przytomności
ü przejściowe zaburzenia wegetatywne (bradykardia, nudności)
ü niepamięć samego wydarzenia i okoliczności poprzedzających (amnezja wsteczna)
- nie prowadzi do zgonu (chyba, że obrzęk mózgu)
7. Stłuczenie mózgu
- skupienia drobnych, punkcikowatych, ciemnoczerwonych i sinawych wybroczyn krwawych
- głównie w korze mózgu i w sąsiadujących obszarach istoty białej
- po uderzeniu głową o twarde podłoże – mniejsze obrażenia (lub brak) w miejscu i okolicy uderzenia oraz większe po przeciwległej stronie na osi działania siły (contre-coup = obrażenia z przeciwuderzenia)
- narzędzia ostre - o ostrych krawędziach (siekiery, tasaki) oraz o brzegach ostrych, tnących, jak tępo zakończone (noże, brzytwy, żyletki)
- narzędzia ostrokończyste – kończyste zakończenie z jedną lub więcej powierzchni tnących (noże jedno- lub dwusieczne, bagnety, szable)
- narzędzia kończyste – nie mają żadnej powierzchni tnącej (szpady, ostro zakończone druty, szpilki, gwoździe)
- narzędzia ostrokrawędziste: siekiera, tasak, szabla
- pomost między ranami tłuczonymi a ciętymi – zależy to od ostrości działającej krawędzi
a. krawędź tępa – obrażenie przypomina ranę tłuczoną (wąski rąbek otarcia naskórka, zmiażdżone brzegi, obfite podbiegnięcia krwawe w otoczeniu rany)
b. krawędź ostra – upodobnienie do ran ciętych (bez wyraźnego rąbka otarcia naskórka, mniej obfite podbiegnięcia)
- RÓŻN – mostki tkankowe łączące brzegi rany (obecne w tłuczonych – nie w ciętych i rąbanych)
- rąbane od ciętych – drążą do tkanek głębiej położonych (mm, kk)
- zazwyczaj goją się przez ziarninowanie z pozostawieniem blizn, zrośniętych z podłożem kostnym
- powstają w następstwie równoczesnego pociągania i wgniatania ostrza w powierzchnię ciała
- narzędzia ostrokończyste
- mogą być:
A. Linijne – brzegi ran są gładkie, równe, nie otarte z naskórka; równoległe do włókien
B. Wrzecionowate – uraz działa prostopadle do powierzchni ciała; względne poszerzenie rany w następstwie kurczenia elementów sprężystych skóry
C. Płatowe – uraz działa stycznie do powierzchni ciała; na brzegu obwodowym może wystąpić wąski rąbek otarcia naskórka
- nie wykazują zazwyczaj rozleglejszych podbiegnięć krwawych – krew spływa swobodnie na zewnątrz z gładko przeciętych naczyń
- na przekroju poprzecznym rany cięte są zwykle klinowate, zwężające się w kierunku ich dna
- goją się przez rychłozrost pozostawiając cienkie, równe blizny
- narzędzia ostrokończyste i kończyste
- w ich obrębie wyróżniamy: otwór wkłucia, kanał i otwór wykłucia (w ranach przeszywających)
- otwór wkłucia ma kształt odpowiadający przekrojowi narzędzia
- jednosieczne (osełka), dwusieczne (szczelina), wielosieczne (gwiazdka)
- 118
- ma kształt okrągłego lub owalnego otworu o średnicy zwykle mniejszej od przekroju pocisku
- stałe elementy – rąbek otarcia naskórka i rąbek zabrudzenia
- ubytek skóry
- strefa osmalenia (sadzy) jest wąska, lecz silnie wysycona przy strzałach z bliska; w miarę zwiększania się odległości strzału poszerza się i staje się słabiej widoczna; fotografia w podczerwieni
- obecność ziaren nie spalonego prochu – najcenniejszy dowód postrzału zadanego z pobliża; w otoczeniu rany wlotowej i na odzieży
- obowiązki lekarza – dokładne określenie promienia rozrzutu ziaren prochu, zabezpieczenie wycinków skóry z raną wlotową, zabezpieczenie odzieży denata
- badanie ziaren prochu – odczynnik Wellensteina-Kobera (nasycony r-r dwufenyloaminy DFA, w stęż. kw. siarkowym)
- ślady metali w brzegu rany obecne w rąbku zabrudzenia (od smarów technicznych lufy i od pocisku)
- objaw Paltaufa – hemoglobina krwi w otaczających tkankach wiąże się z tlenkiem węgla tworzą COHb a okolica rany staje się jasnoczerwona
- strzał z przyłożenia do skóry – duża rana wlotowa, kształt gwiazdy (wraz z pociskiem do kanału rany wnikają gazy pod dużym ciśnieniem, a odbijając się od kości rozrywają brzegi rany); plus obrażenia odciskowe = sztancowe w wyniku silnego dociśnięcia lufy
- obecność strzępków ubrania w początkowej części kanału postrzałowego w pobliżu rany wlotowej
...
kasiula264