MIĘDZYNARODOWE OŚRODKI I CENTRA TURYSTYCZNO – HOTELARSKIE- WYKŁAD 2, 14.11.2010 –
Zwyczajowe miejsca święte miejsce związane z oczyszczającym kultem rzek:
GangotriHaridwarSagaraWaranasiAllahabad
Waranasi, miasto między rzeczkami Varuną i Asi, w XVIII i XIX wieku nazywane Banaras, Benares, a przez hindusów — Kaśi, światło jest jednym z najstarszych siedlisk ludzkich, zamieszkałych nieprzerwanie od trzech-czterech tysięcy lat. Jest poświęcone Śiwie w podzięce za udział w stworzeniu rzeki Gangi. Ortodoksyjny hindus pragnie umrzeć nad Gangą i zostać spalonym na Manikarnika ghat, gdzie łączą się trzy poziomy — boski, ziemski i demoniczny. Spalenie w tak świętym miejscu pozwala żywić nadzieję na lepszą inkarnację w przyszłości.
Gath – są to schody w hinduizmie prowadzące do świętych rzek.
Od zawsze istniały tu wielkie ośrodki duchowe. Varanasi jest położone nad świętą rzeką Ganges (Ganga). Ludzie przybywają tu z najdalszych stron Indii, żeby dokonać religijnej kąpieli, a marzeniem każdego Hindusa jest to, żeby po śmierci jego ciało zostało spalone właśnie tu, a prochy wrzucone do Gangesu.
Cały brzeg rzeki zabudowany jest hinduskimi świątyniami z różnych okresów, ale zarówno starsze, jak i młodsze jednakowo obsuwają się do rzeki. Kilka z nich zanurzona jest nawet do połowy w wodzie. W Waranasi przebywa nieustannie tłum pielgrzym ów, którzy chcą dokonać rytualnych ablucji właśnie w tym miejscu i umrzeć.
Allahabad - miasto w północno-środkowych Indiach, w stanie Uttar Pradesh, gdzie łączą się dwie święte rzeki hinduizmu: Ganga i Jamuna. Jedno z czterech miast, w których obchodzi się święto kumbhamela, obchodzi się je co 12 lat. Święto to przyciąga ok 1 miliona pielgrzymów.
Jest ośrodkiem religijnym, wyznawców hinduizmu gdzie raz do roku odbywają się rytualne ablucje. W miejscu świętym dla Hindusów - przy połączeniu Jamuny i Gangesu - znajdują się schody (Tribeni Ghat), gdzie tysiące pielgrzymów dokonują rytualnych kąpieli podczas corocznego Festiwalu Kąpieli (Magh Mela).
PIELGRZYMKOWE CENTRA TAOIZMU
Wg założeń taoizm świata składa się z pięciu podstawowych elementów (żywiołów): ogień, woda, ziemia, drzewo, metal.
Drugim głównym założeniem taoizmu jest podział i złożoność świata z dwu przeciwstawnych, ale dopełniających się elementów yin i yang.
Głównym przedstawicielem taoizmu był myśliciel III wieku p.n.e. Lao Tsy. Jego główne postulaty to: porządek życia, któremu nie należy się przeciwstawiać, pochwała skromności i umiłowanie pokoju. Jednak podstawowym źródłem religii taoistycznej była kombinacja starochińskiej mitologii, wierzeń ludowych i w pływów buddyzmu. W odróżnieniu od systemu Lao-tsego religia taoistyczna stworzyła szereg bóstw, zbiory dzieł literackich rytuały i ceremonie.
Święte góry chińskie to określenie, które odnosi się do dwóch grup gór, jednej związanej z taoizmem , a drugiej związanej z buddyzmem. Góry były i są ośrodkiem kultu religijnego i miejscem licznych pielgrzymek.
Pięć wielkich gór taoizmu
Taoistyczne pięć wielkich gór ulokowane jest zgodnie z chińskimi zasadami stron świata, gdzie centrum również wyznacza kierunek:- wschód - Taishan w prowincji Szantung, 1545 m- zachód - Hua Shan w prowincji Shaanxi, 1997 m- południe - Nan Hengshan w prowincji Hunan, 1290 m- północ - Bei Hengshan w prowincji Shanxi, 2017 m- centrum - Songshan w prowincji Henan, 1494 m
Zgodnie z mitologią chińską, święte góry pochodzą z głowy oraz kończyn Pan Gu, pradawnego herosa chińskiego i stworzyciela świata, pierwszego człowieka narodzonego z 5 żywiołów. Z jego ciała zostało stworzone niebo, ziemia i wszystkie ziemskie stworzenia.
PIELGRZYMKOWE CENTRA SHINTOIZMU
Shintoizm jest religią, która narodziła się i powstała w Japonii. Jest głęboko zakorzenioną w historii starożytnej i mitologii kraju. Słowo Shinto można przetłumaczyć jako "Droga Bogów".
Podstawą religii Shinto są Kami (bogowie = siły duchowe czuwające nad domowym ogniskiem i zapewniają szczęcie całej okolicy), które kryją się w drzewach, górach, morzu i wietrze. Może być także Kami konkretnej rzeki lub też każdego, dowolnego przedmiotu. Starożytni oddawali cześć tym siłom i żyli w harmonii z naturą.
W miarę rozwoju shintoizmu, kami poszerzyły się o przodków, bohaterów i ludzi obdarzonych szacunkiem. Główną rolę przejęli najważniejsi bogowie panteonu japońskiego: Amaterasu - bogini słońca i Susanoo - bóg burzy.
Początkowo cześć kami oddawano pod gołym niebem. Później zaczęto budować świątynie. W niektórych domach są "półeczki bogów" - ołtarze, na których stawia się ofiary dla bóstw.
Dogmatem shintoizmu było boskie pochodzenie rodziny cesarskiej. W XIX wieku shintoizm został podniesiony do rangi religii państwowej i był nią jeszcze w okresie II wojny światowej. Dopiero po zakończeniu II wojny światowej ogłoszono w Japonii, iż cesarz nie jest bogiem.
Najbardziej znanym i związanym z japońską religią jest góra Fudzi (Fuji-san, lub Fudżi-jama) jest wulkanem i najwyższym szczytem w Japonii ( 3776 m. n. p.m). Położona jest na wyspie Honsiu, na południowy zachód od Tokio.
Góra Fudżi (po japońsku Fudżijama) jest cudem natury i miejscem świętym, czczonym przez buddystów, którzy uważają ją za wrota do innego świata. Krater znany jest pod nazwą Naiin (Świątynia).
Fudżi jest też świętą górą dla wyznawców shintō - jako żeńskie bóstwo Konohana-no-sakuyahime-no-mikoto. Zbudowano na niej trzy bramy torii i dwie świątynie. Do 1868 obowiązywał zakaz wstępu na górę dla kobiet.
Amaterasu – naczelne bóstwo panteonu shintoistycznego.Tylko w bardzo nielicznych wypadkach można podać wygląd bóstwa shintoistycznego na podstawie opisu w „świętych księgach” Kojiki i Nihongi. Na ogół bóstwa shintoistyczne mają bliżej nie sprecyzowany wygląd, a jeżeli pojawiają się w malarstwie czy rzeźbie, to są to indywidualne wyobrażenia poszczególnych artystów.
Chramy (świątynie) shintoistyczne w zasadzie unikają przedstawień plastycznych.
PIELGRZYMKOWE CENTRA BUDDYZMU
Buddyzm zaliczany jest do 5 największych religii świata.
Budda urodził się przed około 2560 laty w północnych Indiach. Po sześciu latach poszukiwań rozpoznał w głębokiej medytacji naturę umysłu. W ten sposób stał się Buddą – „Przebudzonym” lub „Oświeconym”. Jego nauka sprawiająca, że stajemy się samodzielni, nieustraszeni i pełni radości, jest główną religią w wielu azjatyckich krajach.Od lat siedemdziesiątych głęboki pogląd buddyzmu i jego liczne metody inspirują przyciągają coraz więcej ludzi na Zachodzie.
- Pierwsza Szlachetna Prawda o Cierpieniu mówi, o tym, że istnieje cierpienie;- Druga Szlachetna Prawda o Przyczynie Cierpienia mówi, że przyczyną cierpienia jest pragnienie;- Trzecia Szlachetna Prawda o Ustaniu Cierpienia – mówi ona o tym, że ustanie cierpienia to całkowite zaniknięcie i ustanie, wyrzeczenie się, zaniechanie, wyzwolenie, puszczenie pragnienia.
- Czwarta Szlachetna Prawda o Ścieżce Prowadzącej do Ustania Cierpienia mówi o tym, że drogą do ustania cierpienia jest Szlachetna Ośmiostopniowa Ścieżka – właściwy pogląd, właściwe postanowienie, właściwa mowa, właściwie działanie, właściwy żywot, właściwie dążenie, właściwie skupienie, właściwa medytacja.
Pierwsze święte miejsca powstały zaraz po śmierci Buddy, gdy popioły jego podzielono na osiem części i rozdano przybyłym poselstwom, które zaniosły je do swoich krajów i tam wzniesiono kopce, które z biegiem czasu przekształciły się w stupy (świątynie buddyjskie), najpierw ziemne jak możemy oglądać dzisiaj w Patanie nieopodal Kathmandu. Podobnie zaczęły powstawać czajtie pierwotnie związane z miejscami pobytu Buddy, a więc było to drzewo pipalowe , zwane drzewem bodhi, pod którym medytował Gautama lub kamień, na którym siedział czy też gaj Lumbini, będący świadkiem narodzin Oświeconego, albo Park Jeleni, gdzie wygłoszone zostało pierwsze kazanie.
Cztery święte góry buddyzmuBuddystyczne cztery święte góry to:
- Wutaisan położona w prowincji Shanxi, 3058m- Emeishan, w prowincji Syczuan, 3099m- Jiudruashan, w prowincji Anhui, 1311m- Putushan, w prowincji Zhejiang, 281m
Lumbini jest jednym z czterech najbardziej świętych i najważniejszych miejsc buddyzmu. Według tradycji urodził się tu książe Siddhurtha Gautama, który stał się potem Buddą
(Przebudzonym, Oświeconym). Lumbini leży w północnej części subkontynentu indyjskiego w Nepalu. Nazwa Lumbini pochodzi od babi Buddy.
Bodhgaja - najważniejsze miejsce pielgrzymkowe buddystów z całego świata, gdyż tutaj Siddhartha Gautama doznał oświecenie, po dziewięciu tygodniach medytacji i stąd zaczął się zwycięski pochód buddyzmu.
Największą atrakcję stanowi świątynia Mahabodhi , której powstanie wiąże się z królem Asioką . Król ten rozkazał ją zbudować na cześć Buddy. Świątynia ta stanowi centrum współczesnego buddyzmu.
W jej sąsiedztwie znajduje się kilkanaście klasztorów należących do społeczności buddyjskich ze wszystkich krajów, w których mieszkają buddyści. Tuż obok świątyni rośnie drzewo bodhi (pipalowe), ale nie jest to już to samo, pod którym siedział Gautama, jednakże pochodzi ono od niego, gdyż w czasach Asioki pobrano z tamtego prawdziwego drzewa szczep i przewieziono go na Cejlon, gdzie został zasadzony, a następnie, gdy zabrakło drzewa w Bodhgaji, przywieziono szczep z Cejlonu z powrotem i posadzono tutaj. Inną pamiątką po Buddzie jest wadżrasana , czyli kamień z czerwonego piaskowca, nazywany też tronem, gdyż na nim rzekomo miał medytować Gautama i osiągnąć stan oświecenia. Ślady stóp Buddy odtworzono w jego posadzce w postaci szeregu kwiatów lotosu.
Sarath jest trzecim świętym miejscem buddyzmu, miastem które słynie z tego iż w tym miejscu Budda wygłosił swe pierwsze kazanie do pięciu ascetów, nazwane później symbolicznie dharmaczakraprawartana ( puszczenie w ruch koła praw). Położone jest około 10 km od najświętszego hinduskiego miasta Waranasi i stanowi największe centrum buddyjskie w Indiach. Miejsce, gdzie wygłoszone zostało pierwsze kazanie, dawniej zwane było Parkiem Jelenim. W miejscu tym dwa wieki później król Asioka postawił swoją kolumnę (lat ), upamiętniającą to zdarzenie oraz wystawił stupę Dharmaradżika , która niestety nie przetrwała do dziś, ale wykopaliska wykazały, że pod ziemią kryją się pozostałości budowli z II w. przed Chr
Obecna stupa znana jako Dhamekh ma 34 metry wysokości i pochodzi prawdopodobnie z epoki dynastii Guptów , na co wskazują zdobiące ją ornamenty. Stoi ona podobno dokładnie w tym samym miejscu, gdzie Budda wygłosił swe pierwsze kazanie. Z kolumny aktualnie pozostały jedynie szczątki, ale zachował się wspaniały kapitel z rzeźbami czterech lwów i kołem dharmy, które znalazło się w obecnej fladze Republiki Indii, natomiast sam kapitel stał się godłem państwowym. Innym słynnym zabytkiem znajdującym się w muzeum archeologicznym w Sarnath jest płaskorzeźba Buddy z rękami ułożonymi w geście dharmaczakraprawartana mudra.
Kusinagar . Spotyka się również formę Kusinagara lub Kusinara (pali). Należy ono do czterech świętych miejsc buddyzmu ze względu na fakt, że tutaj osiągnął parinirwanę Budda. Obecnie znajduje w indyjskim stanie Uttar Pradeś niedaleko miasta Gorakhpur , ale w czasach Gautamy było stolicą państwa Mallów. W czasie najazdu Białych Hunów w V w. uległo
znacznym zniszczeniom. Do dziś pozostały szczątki wielkiej stupy Ramabhar , zawierającej popioły Buddy i postawionej zaraz po jego śmierci. Jest to miejsce buddyjskich pielgrzymek.
Obecnie Kushinagar jest miejscem pielgrzymek, często odwiedzanym też przez zagranicznych turystów. W okolicach ruin klasztorów i stup powstało wiele świątyń zbudowanych przez buddystów z Chin, Sri Lanki, Tajlandii i Japonii.
Oprócz czterech świętych miejsc związanych z życiem Buddy w Indiach istnieje wiele miejscowości, które przyciągają do siebie licznych pielgrzymów buddyjskich z całego świata.Należą do nich między innymi Sanczi, Adżanta i Ellora.
Sańczi położone jest w stanie Madhja Pradeś , około 50 km od Bhopalu , stolicy tego stanu. Znajdują się tutaj trzy wielkie stupy, pochodzące być może z epoki Maurjów oraz kilka świątyń i klasztorów. Największa jest stupa nr 1 o średnicy 40m i o wysokości 13m, otoczona balustradą (wedika ), w której znajdują się cztery bramy (torana ), słynne ze swych rzeźb, przedstawiających sceny z Dżatak . Obok portalu południowego stoją resztki kolumny Asioki, na której wyryty został edykt Kauśambi . Kapitel jej wieńczy rzeźba lwów z kołem dharmy, która to rzeźba stanowi dzisiaj godło Indii. Między balustradą, a kopułą stupy (anda ) znajduje się taras (pradakszinapatha ) służący do obchodzenia stupy w kierunku zgodnym z kierunkiem ruchu wskazówek zegara.
Na szczycie kopuły umieszczano maszt (jaszti ), na nim parasol (stupa 3.) lub trzy parasole (stupa 1.); niestety na stupie drugiej parasol (czhatra ) się nie zachował. Wokół masztu budowano kwadratowy ganek (harmika ). Każdy z elementów stupy posiada własną treść symboliczną, i tak np. maszt oznacza oś świata (axis mundis), kopuła symbolizuje kosmos, parasol władzę królewską, obchodzenie stupy ruch słońca, portale kierunki świata.
Adżanta i Ellora . W stanie Maharasztra znajdują się dwa wielkie skupiska grot, dawne miejsca zamieszkania mnichów buddyjskich, tzw. wihara, jak również świątynie, zwane czajtia. Nie są one jakimś szczególnym wyjątkiem w Indiach, gdyż możemy takie jaskinie spotkać także w innych miejscach, ale te z Adżanty i Ellory przekraczają wszelkie wyobrażenia, zwłaszcza pod względem ich liczby i artyzmu ich malowideł, rzeźb i form architektonicznych. Wykute zostały one w skałach w okresie od II w. przed Chr. do VII w. po Chr. w Adżancie i od VII do IX wieku w Ellorze, przy czym w tej pierwszej są dziełem wyłącznie mnichów buddyjskich, podczas gdy w Ellorze te najpóźniejsze z IX w. są poświęcone bogom hinduistycznym.
Lhasa jest najważniejszym ośrodkiem buddyzmu lamaistycznego na świecie, chociaż od opuszczenia go przez Dalaj Lamę XIV w roku 1959 polityczne jego znaczenie nieco się zmniejszyło. Na jej terenie znajdują się zabytki jak pałac zimowy dalaj lamów Potala, uważany za jeden z cudów świata oraz świątynia Dżokhang i Norbulinka , letnia rezydencja władców Tybetu.
Nazwa Potala pochodzi od siedziby „pana świata” Lokeśwary, który przez buddystów utożsamiany jest z Awalokiteśwara, natomiast przez hinduistów brany jest za inną postać Siwy. Pełna nazwa rezydencji brzmi „Potala – pała drugiego sternika”.
Potala jest warownym pałacem dalajlamy, duchownego i politycznego przywódcy Tybetu. Obecnie pałac został przekształcony w muzeum.
Wysokość budowli wynosi 117 m. i posiada 13 kondygnacji. Składa się z trzech części: środkowego budynku, koloru czerwonego i dwóch białych, stojących po bokach. Wykonany jest z drewna, ziemi i kamienia, przy czym w celu wzmocnienia jego murów wlano między nie roztopioną miedź.
W Potali znajduje się 1000 pomieszczeń i 10 000 kapliczek, zawierających 200 000 posągów i figur. W czerwonym pałacu mieszczą się sale zgromadzeń, świątynie, kapliczki i siedem mauzoleów, w których leżą szczątki dalaj lamów od piątego do trzynastego z wyjątkiem tylko szóstego. W tej części znajduja się także komnaty dalaj lamy i jego pierwszego doradcy, w białym pałacu ulokowane są pomieszczenia innych dostojników. Sam czorten kryjący prochy Dalaj Lamy V jest wysoki na 20m i pokrywa go 3700kg złota, stupa zaś mieszcząca szczątki Dalaj Lamy XIII również pokrywa jest złotą folią i drogocennymi kamieniami. Magazyny Potali kryją niezliczone ilości starych ksiąg i zwojów oraz zabytkowej, starej broni.
U podnóża pałacu powstało osiedle mieszkalne dla mnichów zwane Sho, w którym mieszczą się również biura i oficyny drukarskie. Obecnie wzgórze pałacowe stało się celem pielgrzymek buddystów nie tylko z Tybetu, ale także z całego świata.
Borobudur - Miejsce to słynne na cały świat położone jest na wyspie Jawie, około 40 km od Yogyakarty . Znajduje się tam budowla buddyjska wzniesiona na początku IX wieku za panowania dynastii Sejlandry . Ma ona kształt piramidy, na której szczycie ustawiona została stupa o średnicy 11 m i wysokości około 15 m. Cały monument składa się z dwóch tarasów i trzech stopni, na których stoją, zawierające posągi Buddy, 72 stupy. Na czterech galeriach znajduje się ponadto kilkaset jeszcze mniejszych stup. Na ścianach galerii umieszczonych zostało 1460 posągów i 1212 płaskorzeźb, których całkowita długość wynosi pięć i pół kilometra. Oprócz tego znajdujemy na galeriach portale, zbiorniki wodne i nisze, które mieszczą około 500 posągów Buddy i bodhisattwów. Bok podstawy piramidy liczy 123 m, natomiast wznosi się ona na wysokość 40 m. Stopnie prowadzące do najwyższej stupy symbolizują ośmiostopniową ścieżkę wiodącą do wyzwolenia. Płaskorzeźby przedstawiają sceny z życia Buddy, jego rodziny i bodhisattwów.
Nazwa Borobudur prawdopodobnie pochodzi od słów „wihara w Budur”, przy czym wihara znaczy klasztor a Budur nazwę miejscowości. Później wihara zamieniono na „byhara”, a następnie skrócono na „bara” i tak powstało ostatecznie „ boro budur”.
PIELGRZYMKOWE CENTRA JUDAIZMU
Biblia Hebrajska składa się z:- Tory- Talmudu(Miszna + Gemara + Midrasz = Talmud)
Miszna jest kompilacją opinii i zasad dawnych mędrców i uczonych z których podstawą dla rozmyślań są Święte Teksty.Gemara – jest komentarzem do Miszny stworzonym przez amoraitów (czyli egzegetów) Gemara pokrywa się właściwie znaczeniowo z Talmudem i często jest traktowana jako Talmud właściwy. Zebrano dwa zbiory Gemary:- w Babilonii, ukończony w IV lub V wieku n.e.- w Palestynie, który jest znany jako Talmud Jerozolimski, skończony około sto lat wcześniej.
Oba zbiory są niepełne, komentują jedynie niewiele więcej niż połowie rozpraw zawartych w Misznie.
Midrasz jest interpretacją Biblii głownie Tory. Kompletowany przez ponad tysiąc lat od roku 1040 zawiera przede wszystkim materiał anegdotyczny i alegoryczny zaczynający się często jako kazanie lub mowa religijna, zainspirowany fragmentem pisma świętego.
Chasydyzm - „chasid – pobożny”.Izrael Ben Elizera (zwany „Baal Szem Tow” czyli „Pan Dobrego Imienia”) (ur. 1700-zm. 1760 r.n.e)Down Ber z Międyrzecza („Wielka Magid”) (ur. 1703- zm. 1772 r.n.e)Nachman z Bacławia (ur. 1772-zm. 1811 r.n.e)
Najważniejsze miejsca święte judaizmu to:
- Jerozolima (Izrael) – miasto i dawna stolica państwa Dawida i Salomona. Zawiera ruiny świątyni-ściana zachodnia – tzw. ściana płaczu.- Hebron (Izrael) – miasto, miejsce pobytu Abrahama, Izaaka i Jakuba, gdzie zostali pochowani w grocie Makpela.- Synaj (Egipt) – góra , miejsce spotkania Mojżesza z Bogiem, miejsce w którym Mojżesz otrzymał tablicę z przykazaniami.- Safed (Izrael) – miasto, od XVI w.n.e centrum studiów kabalistycznych, synagogi upamiętniające działalność kabalistów.- Leżajsk (Polska) miasto, grób cadyka Elimelecha (ur 1717-zm 1787 r.n.e) jednego z przywódców ruchu chasydzkiego.Jerozolima - Ściana Płaczu zwana też Murem Zachodnim – jedyna zachowana do dnia dzisiejszego pozostałość Świątynia Jerozolimska. Obecnie jest to Najświętsze miejsce Judaizm. Zachowane Murmury (ściana zachodnia) są fragmentem drugiej świątyni wybudowanej na Wzgórzu Moria .
Świątynia po pierwszym zniszczeniu została odbudowana przed Heroda, a zniszczona przez Rzymian. Nazwa pochodzi od żydowskiego święta opłakiwania zburzenia świątyni przez Rzymian, obchodzonego corocznie w sierpniu.
Wierni zgodnie z tradycją wkładają między kamienie ściany karteczki z prośbami do Boga.
Hebr Hebron jest to obecnie palestyńskie miasto położone na południu Zachodniego Brzegu. Położone ok. 36 km na południe od Jerozolimy.
W 1997 roku na mocy tzw, umowy hebrońskiej miasto zostało podzielone na dwie części: H1 o wielkości 18 km kw., zamieszkana przez większą część hebrończyków i kontrolowaną całkowicie przez Palestyńczyków, oraz H2 o powierzchni około 4,5 km kw. pod kontrolą izraelską. W H2 leżą izraelskie osiedla.
Najważniejszą rolę w Hebronie pełni religia, gdyż miasto jest ważnym ośrodkiem kultu religijnego Muzułmanów i Żydów. Hebron jest nierozerwalnie związany z tradycją biblijna jako miejsce pobytu Abrahama, Izaaka i Jakuba. W mieście jest ponad 40 meczetów, ale najważniejszym miejscem kultu jest grób patriarchy Abrahama.
Jest to masywna, przypominająca twierdzę budowla, z przełomu XIII i XIV wieku. Jest to jedno z najbardziej czczonych miejsc przez współczesnych Żydów. Została ona wzniesiona dokładnie nad Grotą Makpela, którą Abraham zakupił na miejsce swego pochówku i gdzie pochowano również innych patriarchów (Abraham i Sara, Izaak i Rebeka, Jakub i Lea). Sama pieczara jest od XIV wieku zamknięta.
Ważność tego miejsca wynika z faktu, że to właśnie z Abrahamem zawarł przymierze Bóg, obiecując mu i jego potomkom na własność ziemię kananejską.
Już Herod Wielki wzniósł okalający mur, a później Muzułmanie wznieśli meczet Ibrahima (hebr. Abrahama), gdyż uważają go za przyjaciela Allacha Miłosiernego. Obok znajduje się również kościół wzniesiony przez Krzyżowców, związany tradycją biblijną jako miejsce pobytu Abrahama, Izaaka i Jakuba.
Obecnie z powodu nieustającej fali przemocy, odwiedzanie i modlenie się w Grocie Patriarchów jest mocno utrudnione. Przed wejściem znajdują się posterunki izraelskiej policji, która może przeprowadzić kontrolę dokumentów i bagaży. Należy we wszystkim podporządkować się zaleceniom służb bezpieczeństwa.
Synaj, Góra Mojżesza – góra w Egipcie, w południowej części Półwyspu Synaj, w muhafazie Południowy Synaj. Wysokość 2285 m n.p.m. Jest to poszarpany nagi masyw z szaroczerwonego granitu
Tradycyjnie utożsamiana z biblijną górą Horeb i Synaj, gdzie, według Starego Testamentu, Bóg Jahwe przekazał Mojżeszowi kamienne tablice z dziesięciorgiem przykazań i zawarł przymierze z narodem izraelskim.
W pobliżu góry Synaj (Horebu) Mojżeszowi ukazał się anioł Boga Jahwe w płonącym krzewie i polecił mu wyprowadzić Izraelitów niewolonych w Egipcie (Wj 3:1-10; Dz 7:30).
Prawdopodobnie mniej więcej rok później do góry tej przybył wyzwolony już naród (Wj 19:2), obozował na równinie Wadi er-Raha u podnóża góry. Mojżesz wszedł wówczas na szczyt. Ponieważ już przy płonącym krzewie usłyszał: "oddacie cześć Bogu na tej górze", zapewne spodziewał się kolejnych wskazówek od Jahwe (Wj 3:12; 19:3).
Po stuleciach do "Bożej góry Horeb", czyli Synaju — przybył prorok Eliasz, uciekając przed królową Izebel (1Kl 19:8).
Zgodnie z lokalną tradycją beduińską, to na Górze Synaj Bóg dał swoje prawa Izraelowi. Jednakże wczesnochrześcijańska tradycja lokalizowała to wydarzenie na pobliskiej Górze Sirbal. To u jej podnóża w IV w. powstał Klasztor Świętej Katarzyny, który w VI w. przeniesiono pod Górę Świętej Katarzyny. Oparto się bowiem o informacje przekazane przez Józefa Flawiusza, jakoby Góra Świętej Katarzyny była najwyższym szczytem na Synaju. Chrześcijanie zaczęli identyfikować biblijną Górę Horeb z Górą Synaj (Jabal Mūsá) dopiero począwszy od XV wieku.
Istnieją dwa szlaki turystyczne prowadzące na górę Synaj:- Dłuższy, łatwiejszy szlak, z którego korzysta zdecydowana większość turystów wchodząc na szczyt, prowadzi krętą tzw. Wielbłądzią Ścieżką lub Ścieżką Paschy, zaczynającą się około 50m za murami klasztoru, trasę można pokonać w ciągu 2-3 godzin (2/3 trasy również na wielbłądzie) , po drodze zlokalizowane są prowadzone przez miejscowych Beduinów budki z przekąskami. Za rozpadliną pod samym szczytem łączy się z drugą trasą, z tego miejsca pozostaje 750 stopni do szczytu. Na szczycie znajduje się murowana kamienna kapliczka koło jaskini, na której według Biblii Bóg kazał ukryć się Mojżeszowi i która służyła mu za schronienie w czasie jego 40-dniowego pobytu na górze (Wj 33:22, 28). Kapliczka ta zbudowana została w 1934 roku na miejscu wcześniejszej, która powstała w V w. pozostaje tam mały kościół sięga piątego wieku. Istnieje także bardzo mały meczet.
- Krótsza (trudniejsza przy wchodzeniu, dlatego większość turystów nią schodzi ze szczytu) to Ścieżka Mojżesza lub Schody Pokuty. Składa się 3750 stopni, jak głosi legenda, wykutych w skale w VI w, przez mnicha jako pokutę za zbrodnię, której miał się dopuścić. W ciągu 1,5 godziny można zejść nimi do klasztoru. Szlak biegnie przez nieckę z 500 letnim (inne źródła mówią 1000-letnim) cyprysem, jest to małe zagłębienie w połowie ponad trzykilometrowej grani Synaju. Nazwana jest Równią Cyprysów (inne nazwy to Kotlina Eliasza; Basen Eliasza; Płaskowyż Eliasza lub Amfiteatr Siedemdziesięciu Mędrców), w której zatrzymują się pielgrzymi, jest tu również stara studnia, z której Beduini czerpią wodę. Znajduje się tam Brama Eliasza, a 450 stopni niżej Brama Wiary, pod którą w XIX w. pielgrzymi błagali o darowanie im grzechów, zanim przepuszczono ich dalej.
Według tradycji w tym miejscu prorok Eliasz usłyszał głos Boga (1K1 19:9-18) i ukrywał się w pobliskiej grocie przed królową Izebel. Jedna z kapliczek poświęcona jest temu prorokowi, druga natomiast innemu prorokowi, Elizeuszowi. Miejsce kojarzone jest również z osobami towarzyszącymi Mojżeszowi w wejściu na górę, gdzie mieli pozostać i czekać na niego, gdy zejdzie ze szczytu. Zejście tym szlakiem wiedzie przez miejsca o interesującym krajobrazie widokowymi na Klasztor św. Katarzyny, przy którym kończy się trasa.
Co roku przez szczyt przewija się prawie 100 000 osób. Najwięcej nocno-poranne wspinaczki na Górę Synaj, by podziwiać wschód słońca, organizują biura turystyczne w oddalonym o około 100 km kurorcie Szarm El-Szejk, a przewodnikami są miejscowi Beduini z osady Al.-Milga.
W pobliskim klasztorze św. Katarzyny – u stóp góry, można przenocować w tzw. Domu Gościnnym, prowadzonym przez mnichów, oraz pożywić się w niewielkim punkcie gastronomicznym. Beduini z drużyny piłkarskiej pobliskiej Świętej Katarzyny, w ramach treningu dwa razy dziennie wbiegają na Synaj.
Ohel Elimelecha w Leżajsku - ohel cadyka Elimelecha znajdujący się na cmentarzu żydowskim w Leżajsku, przy ulicy Górnej.
Pierwszy drewniany, kryty gontem ohel powstał w XIX wieku. Wiąże się z nim historia mówiąca o tym, iż W 1940 roku hitlerowcy zburzyli go i rozkopali grób cadyka, z nadzieją że znajdą drogocenne przedmioty. Według podań podczas rozkopywania grobu cadyk spojrzał na prześladowców smutnymi oczami, poprzez co wystraszeni uciekli i dalej nie niszczyli grobu, jak i całego cmentarza. Szczątki cadyka leżały kilka dni pod jednym z drzew. Wkrótce zostały ponownie pochowane w białym ręczniku przez Feliksa Wagnera i kilku innych Żydów.
Po zakończeniu wojny, w latach 60. XX wieku ohel został odbudowany z inicjatywy Borucha Safira i ówczesnego burmistrza Leżajska Kazimierza Gduli. Przez długi czas rabin Friedman z Wiednia, absolwent Krakowskiej Szkoły Rabinackiej zbierał pieniądze wśród amerykańskich Żydów na ten cel.
Ohel składa się z trzech części: centralnej z nową macewą cadyka, otoczonego kutą kratą i dwóch pomieszczeń, jednym dla mężczyzn, drugim dla kobiet. Do dnia dzisiejszego zachowała się oryginalna macewa cadyka Elimelecha z 1776 roku.
W marcu 2008 roku ohel cadyka został sprofanowany i pokryty antysemickimi napisami, co zdarzyło się po raz pierwszy w powojennej historii Leżajska.Ohel jest obecnie najliczniej i najchętniej odwiedzanym grobem cadyka w Polsce, a nawet i Europie.
PIELGRZYMKOWE CENTRA ABORYGENÓW
Uluru, Oolora (znana także pod nazwą ang. Ayers Rock oraz The Rock) – formacja skalna w centralnej części Australii, Terytorium Północne. Znajduje się w parku narodowym Uluru-Kata Tjuta, niedaleko miasteczka Yulara, 400 km na południowy zachód od Alice Springs (Zobacz w Google Earth). Ma ponad 300 m wysokości i 8 km obwodu. Przez wiele lat Uluru było uznawane za największy monolit świata.
Uluru po raz pierwszy zostało opisane przez podróżnika Ernesta Gilesa w 1872 jako "zadziwiający kamyk"
Największą atrakcję dla turystów stanowi obserwatorium skały. Uluru o zachodzie słońca lub o wschodzie słońca kiedy z minuty na minutę zmienia ona swój kolor w zależności od oświetlenia. Turyści gromadzą się na miejscach widokowych gdzie przez parę godzin piknikują. Do dobrego tonu należy otwarcie butelki szampana w momencie gdy słońce zachodzi i przestaje oświetlać skałę.Większość turystów przylatuje samolotami na położone w pobliżu skały lotnisko, ogląda Uluru o zachodzie i wschodzie słońca. W pobliżu jest też kompleks hoteli i kempingów oraz restauracji.
Dla Anangu Ululu jest świętym miejscem i woleliby oni aby turyści nie wchodzili na górę. Nie istnieje oficjalny zakaz, ale przebywając pod górą aborygeni często starają się przekonywać turystów aby oni respektowali ich zwyczaje. Zakazane jest natomiast fotografowanie niektórych fragmentów skały.
Uluru jest świętym miejsciem dla aborygenów, w jaskiniach u podnóża skały znajduje się wiele malowideł ściennych . Nazwa "Ayers Rock"została nadana przez europejskich osadników na cześć premiera Australii Południowej sir Henry'ego Ayersa. Tradycyjną, aborygeńską nazwą jest ...
shelby_lane