ŚMIERĆ
Pojęcia
Śmierć osobnicza – ustanie pracy mózgu
Śmierć biologiczna – po okresie interletalnym; ostateczna śmierć całego organizmu
Agonia – bezpośrednio poprzedza śmierć kliniczną; całkowicie odwracalne zanikanie istotnych dla życia czynności
Okres interletalny – po agonii; zawarty pomiędzy momentem wystąpienia śmierci klinicznej a śmiercią biologiczną
- powolna (z agonią)
- nagła
C. Śmierć gwałtowna – przyczyny urazowe
Reakcje interletalne (suprawitalne, międzyśmiertne)
- są to reakcje fizjologiczne, które możemy wywołać w okresie międzyśmiertnym
1. Uderzenie młoteczkiem neurologicznym w przednią powierzchnię uda, około 4 palce nad rzepką, w okresie 1,5-2,5 h po zgonie wywołuje – falę skurczową mięśni udowych dochodzącą do pachwiny
2. Uderzenie twardym przedmiotem w mięsień, poprzecznie do jego długiej osi, wywołuje w okresie 2-3 h po śmierci - pojawienie się zgrubienia tzw. wałka miotonicznego
3. Pobudzenie prądem elektrycznym mięśni mimicznych (okrężnych oka i ust) – skurcz w postaci zaciskania powiek i ust (pierwsze 5-8 h), a drżenia włóknikowe tych mięśni jeszcze dłużej
4. Podskórne wstrzyknięcie pilokarpiny lub acetylocholiny – reakcja gruczołów potowych (8-16 h po zgonie)
5. Podanie leków miotropowych (chlorek barowy, ergometryna) lub neutrotropowych (atropina, pilokarpina) do przedniej komory oka – rozszerzenie lub zwężenie źrenicy w pierwszych 20 h po zgonie
- zaczynają powstawać z chwilą ustania czynności serca
- ich wspólną cechą jest to, że przechodzą one pełną ewolucję i całkowicie wykształcają się w pierwszych 12 h po zgonie – wczesne cechy śmierci
- zwłoki muszą przebywać na oddziale – co najmniej 2 h przed odesłaniem do kostnicy
- sekcja – po 12 h od momentu śmierci klinicznej
1. Plamy pośmiertne = opadowe
- z chwilą ustania czynności serca krew pod wpływem siły ciężkości zaczyna spływać do naczyń żylnych i włosowatych znajdujących się w najniżej położonych częściach ciała
- zaczyna się w ostatnim stadium okresu agonalnego
- plamy o sinowiśniowym zabarwieniu
- czas:
ü 30 min po zgonie – nieduże plamki (kark, małżowiny uszne); później zaczynają się one zlewać obejmując całą niżej położoną powierzchnię skóry zwłok; BRAK – miejsca uciśnięte przez podłoże lub uciśnięte przez odzież
ü 4-6 h – plamy w pełni wykształcone i nie ulegają dalszemu powiększaniu
ü 6-8 h – przy zmianie pozycji zwłok plamy ulegają jeszcze całkowitemu przemieszczeniu, tworząc się ponownie w obszarach najniżej położonych (wędrówka plam); nie są już tak intensywne
ü 10-12 h – plamy utrwalają się i nie przemieszczają się lub przemieszczają się częściowo przy zmianie pozycji zwłok; hemoliza i zwiększona przepuszczalność naczyń – zmiana w brunatnowiśniową plamę dyfuzyjną (barwnik krwi przenika przez ściany)
ü 24-48 h – imbibicja tkanki podskórnej barwnikiem krwi
- bledną pod wpływem ucisku (im dłużej tym słabiej)
- zmiana koloru:
Ø długo w niskiej temperaturze – czerwone
Ø zatrucie CO – malinowoczerwone
Ø zatrucie cyjanowodorem – odcień karminowy
Ø zatrucia utleniaczami (chlorany, azotany, azotyny, anilina – methemoglobina) – brunatne
- lokalizacja:
¨ utonięcie – twarz, głowa, okolice barków, górna klp
¨ powieszenie – obwodowe części kończyn (tzw. skarpetki i rękawiczki)
¨ zmiana położenia – różne wysycenie, przednia i tylna powierzchnia ciała
- stopniowe skrócenie mięśni oraz ich usztywnienie
ü 30-60 min – cały mięsień sercowy (serce w skurczu; ale najpierw KL), przepona (wdechowa), przewód pokarmowy (pofałdowanie), pęcherz moczowy (beleczkowanie), mięśnie przywłośne (gęsia skórka)
ü 1-3 h – mięśnie szkieletowe (mimiczne oraz drobne palców rąk i stóp)
ü 6-8 h – pozostałe mięśnie szkieletowe
ü 8-10 h – dalszy rozwój; po przełamaniu nie powraca
ü 15-24 h – stężenie w pełni rozwinięte we wszystkich mięśniach; przewaga ZGINACZY nad prostownikami (zwłoki mają przywiedzione do tułowia kończyny górne, które są lekko zgięte w łokciach i mają ręce zaciśnięte w pięść; kończyny dolne są wyprostowane w biodrach i lekko zgięte w kolanach, stopy szpotawo-końskie)
- ustępuje w takiej kolejności w jakiej się pojawiło – po 48-72 h od śmierci
3. Oziębienie pośmiertne
- stopniowe oziębienie się zwłok
- trwa tak długo, aż dojdzie do wyrównania temperatury ciała z temperaturą otoczenia (16-20 h)
- najszybciej oziębiają się – części odkryte
4. Bladość pośmiertna
5. Wysychanie pośmiertne (rogówka)
a. autoliza – enzymy proteolityczne
b. gnicie – bakterie gnilne
Zmiany pośmiertne utrwalające (przeobrażenia)
a. strupieszenie (mumifikacja) – środowisko suche i wysoka temp. otoczenia
b. przeobrażenie tłuszczowo-woskowe (saponifikacja) – środowisko wilgotne, mało tlenu i niska temp.; początek po 2-3 mcach a pełna po 1-3 latach
c. przemiana w torfowiskach
1. Kiedy wraca stężenie pośmiertne – 5-7 h
2. Plamy opadowe stwierdzono na grzbiecie i brzuchu. W jakim okresie zwłoki były przez 8-10 h - były przewracane
3. Czerwono-różowe plamy opadowe powstają w – zatruciu CO
4. Dlaczego znika stężenie pośmiertne – gnicie i autoliza
5. Przeobrażeniem zwłok jest – saponifikacja
6. Jakimi metodami możemy określić moment zgonu jeśli zwłoki mają powyżej 30 lat – po wyglądzie kości
7. Przeobrażenie zwłok – strupieszenie, przeobrażenie tłuszczowo-woskowe, przemiana w torfowiskach
8. Źrenice po śmierci –
9. Pierwsze objawy śmierci – zmętniała rogówka, błona bębenkowa i dno oka
10. Reakcje supraletalne (interletalne) – ruchy źrenic
kasiula264