Geografia-odp-ZR.pdf

Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM

Geografia

Poziom rozszerzony

Listopad 2009

W kluczu sà prezentowane przyk∏adowe prawid∏owe odpowiedzi. Nale˝y równie˝ uznaç odpowiedzi ucznia, jeÊli sà

inaczej sformu∏owane, ale ich sens jest synonimiczny wobec schematu, oraz inne odpowiedzi, nieprzewidziane w kluczu,

ale poprawne.

zadania

Prawid∏owa odpowiedê

Punktacja

zadania

Kryteria oceny

Obliczenia:

Na przyk∏ad:

1 cm – 50 000 cm, 1 cm – 500 m, 1 cm – 0,5 km;

1 cm 2 – 0,25 km 2 ,

136 cm 2 – x km 2 ,

Za poprawnà zamian´

podzia∏ki – 1 pkt

Za poprawne obliczenie

powierzchni rzeczywistej

parku – 1 pkt

x =

136 cm 2 . 0,25 km 2

––––––––––––––––––––

1 cm 2

= 34 km 2

A. kapliczka zbójecka, B. Barani Groƒ, C. Orawski Du˝y Stawek,

D. dzwonnica loretaƒska

Za poprawne rozpoznanie

trzech obiektów – 1 pkt

Za poprawne rozpoznanie

wszystkich obiektów – 2 pkt

Za prawid∏owe podkreÊlenie

odpowiedzi – 1 pkt

Diablak – 1725 m n.p.m.; Sokolica 1367 m n.p.m.

1725 m – 1367 m = 358 m

Za podanie poprawnego

wyniku w metrach – 1 pkt

Wyrazy wykreÊlone:

Karpat Wschodnich, kredzie, zr´bowe, magmowych

i osadowych, zlepieƒcem, kosodrzewina

Za prawid∏owe wykreÊlenie

czterech sformu∏owaƒ – 1 pkt

Za prawid∏owe wykreÊlenie

wszystkich sformu∏owaƒ – 2 pkt

Obliczenia:

Na przyk∏ad:

ró˝nica wysokoÊci S∏owacja – Diablak:

1725 m n.p.m. – 530 m n.p.m. = 1195 m;

Spadek temperatury:

0,6°C – 100 m

x – 1195 m

Za prawid∏owe obliczenie

temperatury w ka˝dym

z miejsc – po 1 pkt

x =

0,6°C . 1195 m

––––––––––––––––––––

100 m

= 7,17°C, w przybli˝eniu 7,2°C

–2°C – 7,2°C = –9,2°C

Ró˝nica wysokoÊci Diablak – Zawoja:

Zawoja: 1725 m n.p.m. – 530 m n.p.m. = 1195 m

Wzrost temperatury

1°C – 100 m

x – 1195 m

x =

1°C . 1195 m

––––––––––––––

100 m

= 11,95°C w przybli˝eniu 12°C

–9,2°C + 12°C = 2,8°C

Przyk∏adowe odpowiedzi:

schronisko PTSM, pole namiotowe, miejsca noclegowe, szlak

konny, bar

Za wymienienie trzech

elementów – 1 pkt

Za wymienienie wszystkich

elementów – 2 pkt

www.operon.pl

Geografia. Poziom rozszerzony

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

zadania

Prawid∏owa odpowiedê

Punktacja

zadania

Kryteria oceny

Obliczenia:

Na przyk∏ad:

Czas s∏oneczny:

ró˝nica d∏ugoÊci geogr. = 19°30’

ró˝nica czasu:

1° – 4 min 30’ – 2 min, 19 . 4 min + 2 min = 78 min = 1 h 18 min

czas w Zawoi: 18 h + 1 h 18 min = 19 h 18 min

Czas zimowy jest równy czasowi strefowemu:

18 h + 1 h = 19 h

Za obliczenie czasu

s∏onecznego – 1 pkt

Za obliczenie czasu

zimowego – 1 pkt

Odpowiedzi:

A. Wigierski PN, B. Bia∏owieski PN, C. Ojcowski PN,

D. Bieszczadzki PN

Za rozpoznanie trzech

parków – 1 pkt

Za rozpoznanie wszystkich

parków – 2 pk

10. A. { = 90° – x; { = 90° – 41°25’= 48°35’. Poniewa˝ S∏oƒce

góruje po po∏udniowej stronie, to { = 48°35’N .

B. ró˝nica czasu: 3 h 44 min = 224 min

1° – 4 min

x – 224 min

Za obliczenie szerokoÊci

geograficznej – 1 pkt

Za obliczenie d∏ugoÊci

geograficznej – 1 pkt

x =

1° . 224 min

––––––––––––––

4 min

= 56°

Poniewa˝ czas s∏oneczny jest wczeÊniejszy, to m = 56°W .

11. B

Za wybranie w∏aÊciwego

wzoru – 1 pkt

12. A. 18,0°C – (–1,8°C) = 19,8°C

B. 3 miesiàce

Za obliczenie

amplitudy – 1 pkt

Za podanie czasu trwania

lata – 1 pkt

13. Przyk∏adowe odpowiedzi:

Skutki pozytywne: 1. Sà êród∏em energii elektrycznej.

2. U∏atwiaja pozyskiwanie mi´czaków.

Skutki negatywne: 1. Utrudniajà zagospodarowanie turystyczne

regionu. 2. Utrudniajà komunikacj´ morskà.

Za wypisanie ka˝dego z dwóch

skutków (nie ma znaczenia,

czy pozytywnych czy

negatywnych) – po 1 pkt

14. Przyk∏adowe odpowiedzi:

Za prawid∏owe wype∏nienie

trzech wierszy tabeli – 1 pkt

Za prawid∏owe wype∏nienie

wszystkich wierszy tabeli

– 2 pkt

Rzeka

Typ klimatu

Wykres

stanów

wody

w rzece

Ebro, Duero, Tyber podzwrotnikowy

Kongo, Amazonka równikowy wybitnie wilgotny

Ganges, Jangcy,

Huang-ho

zwrotnikowy morski

Wisła, Odra, Łaba umiarkowany przejÊciowy

15.

Za prawid∏owe podpisanie

dwóch komórek – 1 pkt

90°

66 ° 33 ’ N

23 ° 27 ’ N

23 ° 27 ’ S

66 ° 33 ’ S

90°

www.operon.pl

Geografia. Poziom rozszerzony

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

zadania

Prawid∏owa odpowiedê

Punktacja

zadania

Kryteria oceny

16.

Za prawid∏owy ciàg trzech

wydarzeƒ – 1 pkt

Za prawid∏owy ciàg wszystkich

wydarzeƒ – 2 pkt

17. Przyk∏adowe odpowiedzi:

Za prawid∏owe wype∏nienie

trzech wierszy tabeli – 1 pkt

Za prawid∏owe wype∏nienie

ca∏ej tabeli – 2 pkt

Forma rzeêby

Czynnik

rzeêbotwórczy

Proces

rzeêbotwórczy

wody polodowcowe

akumulacja

klif

wody morskie

erozja (abrazja)

muton (baraniec)

lód lodowcowy

erozja (egzaracja)

meander

wody rzeczne

erozja (boczna)

barchan

wiatr

akumulacja

18. Przyk∏adowe odpowiedzi:

A.makia/frygana/chapparal/garig/wiecznie zielone twardolistne

zaroÊla, B. las deszczowy/puszcza/wilgotne lasy równikowe,

C.step/puszta/preria/pampa, D. ∏´g/las ∏´gowy

Za rozpoznanie trzech

formacji roÊlinnych – 1 pkt

Za rozpoznanie wszystkich

formacji roÊlinnych – 2 pkt

19.

Religia

Âwiàtynia Duchowny Âwi´ta ksi´ga

Za prawid∏owe uzupe∏nienie

trzech wierszy tabeli – 1 pkt

Za prawid∏owe uzupe∏nienie

ca∏ej tabeli – 2 pkt

islam

meczet

mu∏∏a

Koran

prawosławie

cerkiew

pop

Biblia

judaizm

synagoga

rabin

Tora

protestantyzm zbór

pastor

Biblia

20. Przyk∏adowe obliczenia:

Przyrost naturalny:

Pn = (u – z)/l . 1000‰

Za prawid∏owe obliczenie

przyrostu naturalnego – 1 pkt

Za prawid∏owe obliczenie

i podanie wyniku przyrostu

rzeczywistego – 2 pkt

Pn =

368 000 – 363 000

––––––––––––––––––

38 641 000

. 1000‰ = 0,13‰

Saldo migracji:

Sm = i – e; Sm =

6500 – 24 000

––––––––––––––

38 641 000

. 1000‰ = – 0,45‰

Przyrost rzeczywisty:

Pr = Pn (przyrost naturalny) + Sm (saldo migracji)

Pr = 0,13 + (–0,45)= – 0,32‰

21. Przyk∏adowe odpowiedzi:

A. ograniczenie prawa do swobodnej prokreacji, kary finansowe

B. 1. brak ˝on – handel kobietami, 2. emigracja

Za podanie ka˝dej

prawid∏owej odpowiedzi

– po 1 pkt

22. Przyk∏adowe odpowiedzi:

Rolnictwo ekologiczne polega na stosowaniu naturalnych

metod uprawy i hodowli oraz naturalnych sposobów

zapobiegania chorobom i szkodnikom.

Gospodarstwa ekologiczne muszà spe∏niaç wysokie normy

jakoÊci przy du˝ych kosztach produkcji.

Za wyjaÊnienie poj´cia – 1 pkt

Za podanie trudnoÊci – 1 pkt

23. Przyk∏adowe odpowiedzi:

A. USA, Francja, Australia; nadwy˝ka produkcji, korzystne ceny

B. odmienny klimat (np. Holandia – krótki okres wegetacji),

specjalizacja w innych uprawach, korzystne przeliczniki,

polityka rolna Unii Europejskiej

C. USA, Brazylia, Australia, Argentyna, Kanada, Ukraina

Za podanie ka˝dej prawid∏owej

odpowiedzi – po 1 pkt

www.operon.pl

Geografia. Poziom rozszerzony

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

zadania

Prawid∏owa odpowiedê

Punktacja

zadania

Kryteria oceny

24. Przyk∏adowe odpowiedzi:

Konsekwencje pozytywne: 1. zmniejszenie zu˝ycia ropy

naftowej, 2. impuls do rozwoju rolnictwa

Konsekwencje negatywne: 1. wzrost cen produktów rolnych,

2. wysoki koszt technologii produkcji biopaliw

Za podanie ka˝dej

prawid∏owej odpowiedzi

– po 1 pkt

25. B

Za wybranie w∏aÊciwej

mapy – 1 pkt

26. Przyk∏adowe odpowiedzi:

Argumenty za: 1. Jest to ˝ywnoÊç wzbogacona w witaminy

i aminokwasy. 2. Sà to na przyk∏ad wolno psujàce si´ owoce.

Argumenty przeciw: 1. Grozi niekontrolowanym przep∏ywem

genów mi´dzy gatunkami. 2. Byç mo˝e jest zagro˝eniem dla

zdrowia ludzkiego.

Za ka˝de dwa argumenty

(niezale˝nie czy za, czy

przeciw) – po 1 pkt

27. Przyk∏adowe odpowiedzi:

Jest to dowód na dost´pnoÊç i szans´ zu˝ycia energii

elektrycznej. Konsumenci dyktujà popyt na urzàdzenia zasilane

energià elektrycznà.

Za podanie poprawnego

wyjaÊnienia – 1 pkt

28. A. baza energetyczna – bliskoÊç elektrowni Pàtnów w Koninie,

B. baza surowcowa (np. rudy miedzi)

Za podanie ka˝dego

czynnika – po 1 pkt

29. Przyk∏adowe odpowiedzi:

A. 1. wydobycie odkrywkowe lub wytop podziemny

2. odsiarczanie ropy naftowej i gazu ziemnego

B. Polska wydobywa∏a siark´ górniczo, a siarka z odsiarczania

ropy i gazu jest taƒsza.

Za podanie dwóch

sposobów – 1 pkt

Za podanie wyjaÊnienia – 1 pkt

30. Przyk∏adowe odpowiedzi:

1. wysoki koszt instalacji, 2. ograniczony zasi´g,

3. ma∏a sprawnoÊç energetyczna

Za wypisanie trzech wad – 1 pkt

31. Przyk∏adowe odpowiedzi:

1. niewystarczajàca regulacja koryt rzek

2. czasoch∏onny transport

Za podanie ka˝dej przyczyny

– po 1 pkt

32. Przyk∏adowe odpowiedzi:

Koleje wàskotorowe: 1. ni˝szy koszt budowy, 2. mo˝na

budowaç na trudnym terenie (góry, puszcza, teren podmok∏y)

Koleje szerokotorowe: 1. wi´kszy tona˝ przewozu, 2. wi´ksze

bezpieczeƒstwo

Za podanie dwóch przyczyn

– po 1 pkt

33. Przyk∏adowe odpowiedzi:

A. 1. budowa sztucznych wysp, 2. wycinanie palm kokosowych,

a sadzenie krzewów ozdobnych lub ogrodów warzywnych

B. islam

Za podanie dwóch

argumentów – 1 pkt

Za podanie nazwy religii

– 1 pkt

www.operon.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: