Ratownictwo medyczne W  22.10.2005 

Badanie neurologiczne

Elementy badania neurologicznego:

1.      badanie stanu świadomości

2.      badanie głowy

3.      badanie objawów oponowych

4.      badanie nerwów czaszkowych

5.      badanie układu ruchu

6.      badanie czucia

7.      badanie mowy

Badanie stanu świadomości:

a)      ocena orientacji co do miejsca, czasu i własnej osoby,

       ocena śpiączki w skali Glasgow:

13- 15 pkt → zaburzenia orientacji

12- 9 pkt → półśpiączka

3- 8 pkt → śpiączka

Badanie głowy

·         kształt, symetria czaszki

·         obecność blizn i ubytków kostnych

·         bolesność przy opukiwaniu

·         obecność szmeru przy osłuchiwaniu w przypadku tętniaka

Badanie objawów oponowych

·         sztywność karku

·         objaw Kerniga górny i dolny

·         objaw Brudzińskiego karkowy i łonowy

·         objaw Hermana

·         objaw Amosa

·         objaw całowania kolan

·         objaw Zlatana (do 1- ega roku życia)

·         objaw karkowo - pediatryczny (→ poszerzenie źrenic przy wyprostowaniu karku)

Badanie nerwów czaszkowych

I nerw węchowy

czynność: węch

badanie: poprosić pacjenta o rozpoznanie zapachów różnych substancji

II nerw wzrokowy

czynność: wzrok

badanie: ostrość wzroku, pole widzenia, dno oka

III nerw okoruchowy

IV nerw bloczkowy

VI nerw odwodzący

czynność: ruch gałek ocznych, zwężenie źrenicy, akomodacja

badanie:  ruch gałek ocznych, ocena źrenic, reakcja źrenic na światło

V nerw trójdzielny (n. czuciowo - ruchowy)

czynność: czucie na twarzy, unerwia mm żwacze,

badanie:  bolesność uciskowa, odruch rogówkowy i spojówkowy, czucie na twarzy, napięcie mm żwaczy przy zaciskaniu zębów

VII nerw twarzowy

czynność: włókna ruchowe do mm mimicznych twarzy, włókna smakowe do 2/3 przedniej części języka, włókna wydzielnicze do ślinianek

badanie:  marszczenie czoła, zaciskanie oczu, szczerzenie zębów, badanie smaku na 2/3 przednich języka

VIII nerw przedsionkowo- ślimakowy

czynność: słuch i równowaga

badanie: badanie słuchu szeptem, audiogram, próby błędnikowe (np. pięta-kolano)

IX nerw językowo- gardłowy

X nerw błędny

czynność: włókna ruchowe do mm gardła, podniebienia i krtani, włókna smakowe do 1/3 tylnej języka, włókna czuciowe do gardła, przełyku, krtani i tchawicy, włókna przywspółczulne do oskrzeli, żołądka i jelit

badanie: ocena mowy i połykania, odruch gardłowy, odruch podniebienny

XI nerw dodatkowy

czynność: unerwia ruchowo m mostkowo-obojczykowo-sutkowy i czworoboczny.

badanie: ocena napięcia mm

XII n. podjęzykowy

czynność: unerwia ruchowo mm języka

badanie: -ocena symetrii i ruchomości języka

Badanie układu ruchu

1.      oglądanie kończyn

2.      badanie ruchów biernych i napięcia mm

3.      badanie ruchów czynnych i siły mm (zmniejszenie zakresu ruchu i osłabienie siły → niedowład, całkowity brak ruchów → porażenie)

4.      badanie ruchów zborności:

- próba palec - nos

- próba palec - palec

- próba pięta - kolano

- próba Romberga (przejście po linii prostej)

5.      badanie odruchów:

·         fizjologicznych:

- odruch z m dwugłowego

- odruch z m trójgłowego

- odruchy brzuszne

- odruch kolanowy

- odruch skokowy

·         patologicznych:

- objaw Babińskiego,

- objaw Oppenhaima (przy drażnieniu piszczeli→ paluch wygina się do góry)

6.      badanie chodu

Badanie czucia

1. Badanie czucia powierzchownego:

o       czucia dotyku

o       czucia bólu

o       czucia temperatury

2. Badanie czucia głębokiego

Orientacyjne badanie neurologiczne

- ocena orientacji co do miejsca, czasu i własnej osoby

- ocena śpiączki w skali Glasgow

Głowa:

·         kształt, symetria, bolesność opukowa

·         źrenice - kształt, symetria, odruch na światło

·         orientacyjne badania pola widzenia

·         badanie ruchomości gałek ocznych

·         bolesność uciskowa ujście gałęzi nerwu trójdzielnego

·         jama ustna - symetria i ruchomość języka, symetria łuków podniebiennych, odruch gardłowy i podniebienny

·         marszczenie czoła, zaciskanie powiek, szczerzenie zębów.

Szyja: sztywność karku

Kończyny górne i dolne:

§         oznaki zaników mięśniowych

§         ruchy bierne

§         ruchy czynne

§         siła mięśniowa

§         odruch kolanowy, skokowy, Babińskiego

§         orientacyjne badanie czucia dotyku i bólu

Ocena zborności ruchów: próba palec- nos, palec- palec, pięta- kolano, Romberga

Ocena mowy

Badanie neurologiczne u pacjenta po urazie

·         Stan przytomności (AVPU):

A – alert → przytomny i zorientowany

V – verbal/ voice → reaguje na bodźce werbalne

P – pain → reaguje na bodźce bólowe

U – unresponding → nie reaguje

·         Ocena źrenic:

- kształt

- symetria

- reakcja na światło

·         Ocena kończyn:

- tętno !

- ruchomość

- czucie

·         Poziom glukozy

4