Temat: Łuk odruchowy. Rodzaje odruchów.
Odruch jest to wrodzona automatyczna reakcja organizmu na podnietę.
Jeśli staniemy na coś ostrego, dotkniemy gorącego przedmiotu to reagujemy natychmiast np. cofając ręce, podnosząc stopę – odruchowo, przed zarejestrowaniem bólu przez mózg.
Wiele codziennych czynności np. chodzenie, jest regulowane przez odruchy.
Wrodzone odruchy występujące u wszystkich ludzi nazywamy ODRUCHAMI BEZWARUNKOWYMI. Odruchy nabyte później w wyniku doświadczeń nazywamy ODRUCHAMI WARUNKOWYMI.
Schemat łuku odruchowego.
Łuk odruchowy to droga nerwowa po której biegnie impuls od receptora do efektora.
Receptory na skórze to eksteroreceptory.
Receptory na błonach śluzowych to interoreceptory.
Schemat:
droga dośrodkowa w rdzeniu kręgowym droga odśrodkowa
Receptor → neuron czuciowy → neuron pośredniczący → neuron ruchowy → efektor
zwoju rdzenia
Rodzaje łuków odruchowych:
· łuk odruchowy monosynaptyczny
· łuk odruchowy bisynaptyczny
· łuk odruchowy polisynaptyczny
Łuk odruchowy jednosynaptyczny (monosynaptyczny) – jest to taki układ, gdzie istnieje jedno połączenie synaptyczne pomiędzy neuronem czuciowym a ruchowym.
Przykłady odruchów prostych:
- odruch ssania
- odruch źrenicy
- odruch łzawienia
- odruch kolankowy
- odruch ścięgna Achillesa
- odruch podeszwowy
- odruch rogówkowy
Bardziej złożone odruchy polegają na łańcuchach szybkich i celowych czynności warunkujących zaspokajanie podstawowych potrzeb biologicznych organizmu i obrona przed niebezpieczeństwem . Odruchy umożliwiają więc utrzymanie się organizmu przy życiu.
Pytania kontrolne:
Co to jest łuk odruchowy?
Jakie znasz rodzaje odruchów.
Co to są odruchy warunkowe.
Co to są odruchy bezwarunkowe.
Podaj przykłady odruchów bezwarunkowych.
Narysuj schemat łuku odruchowego monosynaptycznego.
1
inverso88