Wykład 9
Malaria
Na terenach endemicznych żyje 40% ludności świata. Odnotowuje się 300- 500mln zachorowań na rok
Sporozoity wstrzykiwane są człowiekowi w ślinie komara. Kirują się do wątroby.
Merozoity są fazą krwiakową. Ich wysiew do krwi po pęknięciu erytrocyta łączy się z gorączką.
Z merozoitów powstają mikro- i makrogametocyty- pobierane przez komara.
Gatunki:
1. plazmodium malarie- wykazuje tropizm do dojrzałych erytrocytów, <1% erytrocytów zarażonych w Afryce Subsaharyjskiej
2. plazmodium vivax- wykazuje tropizm do retikulocytów 2%, Ameryka łacińska, Indie
3. plazmodium ovale- wykazuje tropizm do retikulocytów2%, Afryka
4. plazmodium falciparum- tropizm do form młodych i dojrzałych 10% erytrocytów Aftyka, Nowa gwinea, Haiti
inwazja uwarunkowana oddziaływaniem receptora krwinki i merozoita.
Czynniki patogenetyczne:
- cytoadhezja przyleganie zakażonych erytrocytów do śródbłonka... zaburzenia krążenia
- agregacja zakażonych krwinek
rola w malari:
- TNF alfa
- IL 10
- IL 2 i INFgamma
- IL4
- Równowaga między Th1 i Th2
Czynniki decydujące o przebiegu klinicznym:
- kwasica metaboliczna
- zabrzenia ukrwienia i mikrozatory
- niedokrwistość
- powiększenie śledziony
- nieadekwatna hematopoeza
- obciążenie układu siateczkowo- śródbłonkowego- narażenie na zakażenia, posocznicę
- skaza krwotoczna, DIC
- hipoglikemia
odległe skutki:
- hipergammaglobulinemie
- splenomegalia
- zaburzenia odpowiedzi immunologicznej
- hiperplazja komórek układu siateczkowo- śródbłonkowego
- obecność kompleksów immunologicznych i uszkodzenie nerek
- chłoniak Burkita
- nasilenie replikacji HIV
Obraz kliniczny:
Plazmodium falciparum- może nie być charakterystycznych napadów malarycznych
Napad malaryczny:
I faza- zimna- dreszcze, rośnie temperatura do 40stC
II faza- gorąca- wysoka temperatura
III faza- mokra- zlewne poty, spadek temperatury
Postać mózgowa: gorączka, utrata przytomności, śpiączka, dreszcze
Postać czerwonkowa- z biegunką z krwią
Postać cholerowata- biegunka, stolce wodniste, odwodnienie
Postać krwotoczna- zespół hemolityczno- mocznicowy- mocznica, hemoglobinuria, niewydolność nerek
Diagnostyka:
- preparat grubej kropli krwi- nie pozwala na określenie gatunku
- rozmaz trwały barwiony- ustalenie gatunku, widać pasożyty w erytrocytach
- posiew krwi- na szczycie gorączki
- odczyny serologiczne- tylko u osób które nie mieszkają na stałe w obszarach endemicznych
- hybrydyzacja kwasów nukleinowych
- szybkie testy szkiełkowe- wstępny test przesiewowy
Leczenie
Meflochina
Chinina
Fansidar na postacie wątrobowe- prymachina
U dzieci i ciężarnych- chlorochina
Profilaktyka swoista:
Meflochina na tydzień przed wyjazdem, i 3 tygodnie po przyjeździe z tropików
Nieswoista- ochrona przed ugryzieniami komarów
Drogi zakażenia
- komar
- wertykalna
- transfuzje
dawcą nie może być osoba, króra była w tropikach w ciągu ostatnich 3 lat.
kasiula264