16) Siła napędowa, bilans sił, sprawność głównych zespołów.doc

(225 KB) Pobierz
Lekcja 16

3

POD.NAD-TS-3

 

Lekcja 16

 

Temat: Siła napędowa, bilans sił, sprawność głównych zespołów

 

  [N]

jeżeli

  [Nm]

a

to

    

gdzie:

- siła napędowa na kole pojazdu w N,

- moment napędowy na kole w Nm,

- moment obrotowy silnika w Nm,

- promień dynamiczny koła w m,

- przełożenie całkowite w układzie napędowym na poszczególnym biegu,

- przełożenie w skrzyni biegów,

- przełożenie przekładni głównej,

- sprawność układu napędowego (- czytaj eta).

 

Prędkość samochodu obliczamy ze wzoru:

  [m/s],

 

gdzie:

- promień toczny koła w m,

- obroty koła w rad/s,

- obroty silnika w obr/min.

 

Sprawność mechaniczna jest zawsze mniejsza od jedności i przeciętnie wynosi:

w samochodach osobowych

na biegu bezpośrednim

ok. 0,92

na biedach niższych

ok. 0,88

w samochodach ciężarowych
i autobusach

na biegu bezpośrednim

ok. 0,90

na biedach niższych

ok. 0,85

 

Siła przyczepności

gdzie:

- współczynnik przyczepności,

- nacisk na oś napędzaną.

 

Wartości współczynnika przyczepności opon do jezdni

Rodzaj nawierzchni i jej stan

Współczynnik przyczepności

przylgowej

poślizgowej

Beton

suchy

mokry

0,8¸1,0

0,6¸0,8

0,7¸0,8

0,5¸0,6

Asfalt

suchy

mokry

0,7¸0,8

0,4¸0,5

0,6¸0,7

0,3¸0,4

Kostka granitowa

sucha

mokra

0,6¸0,7

0,3¸0,5

0,5¸0,8

0,3¸0,5

Droga gruntowa

sucha

mokra

0,5¸0,6

   0,3¸0,4

0,2¸0,3

0,2¸0,3

Droga zaśnieżona

 

0,1¸0,4

0,1¸0,3

Droga oblodzona

 

0,05¸0,15

0,05¸0,1

 

Siła przyczepności jest proporcjonalna do nacisku i współczynnika przyczepności .

 

Siła przyczepności ogranicza maksymalną wartość siły napędowej, jaką może przenieść połączenie koło – jezdnia.

 

Warunek zachowania przyczepności ma postać:

 

Gdy spełniony jest warunek:

F             - samochód porusza się ruchem jednostajnym,

F             - samochód porusza się ruchem jednostajnie przyspieszonym,

F             - samochód porusza się ruchem jednostajnie opóźnionym.

 

- siła oporów toczenia,

- siła oporów wzniesienia,

- siła oporów powietrza,

- siła oporów bezwładności.

 

Nie wszystkie wymienione siły muszą działać na pojazd jednocześnie. Zależy to od chwilowych warunków ruchu. Na przykład na płaskiej nawierzchni siła oporów wzniesienia ; jeżeli samochód porusza się ruchem jednostajnym, siła oporów bezwładności . Niezależnie
od warunków ruchu na pojazd znajdujący się w ruchu działa zawsze: siła oporów toczenia oraz siła oporów powietrza .

 

Równanie bilansu sił

Siła oporów toczenia

 

 



Orientacyjny zakres wartości współczynnika oporu toczenia opon promieniowych samochodów osobowych

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Siła oporów wzniesienia

Siła oporów powietrza

Wartość współczynnika oporu powietrza

Typ samochodu i rodzaj nadwozia

Współczynnik oporu powietrz

Samochody osobowe

- z nadwoziem zamkniętym

- z nadwoziem otwartym

Samochody ciężarowe

Autobusy i furgony

 

0,30 ¸ 0,45

0,45 ¸ 0,65

0,70 ¸ 1,00

0,60 ¸ 0,80

 

Siła oporów bezwładności

Wartość współczynnika mas wirujących

Samochody

Bieg

pierwszy

najwyższy

osobowe

ciężarowe i autobusy

1,4 ¸ 1,8

2,4 ¸ 3,6

1,04 ¸ 1,08

1,05 ¸ 1,12

Zgłoś jeśli naruszono regulamin