zal_opiek_24092010.pdf

Załącznik do rozporządzenia

Ministra Zdrowia z dnia 23 września 2010 r.

Standardy postępowania oraz procedury medyczne przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z

zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży,

fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem

I. Postanowienia ogólne.

1. Standardy postępowania oraz procedury medyczne przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych

z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży,

fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem, zwane dalej „standardami”,

określają poszczególne elementy opieki medycznej sprawowanej w zakładach opieki

zdrowotnej, mającej na celu uzyskanie dobrego stanu zdrowia matki i dziecka, przy

ograniczeniu do niezbędnego minimum interwencji medycznych, w szczególności:

amniotomii, stymulacji czynności skurczowej, podawania opioidów, nacięcia krocza, cięcia

cesarskiego, z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa zdrowotnego, w ramach których opieka

opiera się na praktykach o udowodnionej skuteczności.

2. Użyte w standardzie określenia oznaczają:

1) I okres porodu – okres liczony od pojawienia się pierwszych regularnych skurczów

macicy powodujących zgładzanie i rozwieranie szyjki macicy aż do jej pełnego rozwarcia;

2) II okres porodu - okres między całkowitym rozwarciem szyjki macicy a urodzeniem

noworodka;

3) III okres porodu – okres rozpoczynający się po urodzeniu noworodka i obejmujący

oddzielenie oraz wydalenie popłodu;

4) IV okres porodu – okres trwający do 2 godzin po oddzieleniu i wydaleniu popłodu;

5) osoba bliska – małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej,

przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub inną osobę

wskazaną przez rodzącą;

6) osoba sprawująca opiekę - lekarza specjalistę położnictwa i ginekologii, lekarza w trakcie

specjalizacji z położnictwa i ginekologii, lekarza ze specjalizacją I stopnia w zakresie

położnictwa i ginekologii lub położną, sprawujących odpowiednio opiekę nad ciężarną,

rodzącą, położnicą i noworodkiem - odpowiedzialnych za prowadzenie porodu

fizjologicznego;

7) ciąża fizjologiczna - ciąża przebiegająca w sposób prawidłowy;

8) połóg - okres rozpoczynający się po porodzie i trwający 6 tygodni, w czasie którego w

organizmie kobiety następuje cofanie się zmian spowodowanych ciążą i porodem;

9) poród fizjologiczny - spontaniczny poród niskiego ryzyka od momentu rozpoczęcia

i utrzymujący taki stopień ryzyka przez cały czas trwania porodu, w wyniku którego

noworodek rodzi się z położenia główkowego, pomiędzy ukończonym 37. a 42.

tygodniem ciąży, i po którym matka i noworodek są w dobrym stanie.

3. Ingerencja w naturalny proces porodu wiąże się z uzasadnionym medycznie wskazaniem.

Uzasadniona konieczność ingerencji w naturalny proces ciąży lub porodu, w

szczególności leczenie cukrzycy ciężarnych, znieczulenie farmakologiczne, poród

zabiegowy, oznacza, że ciąża lub poród wymaga zastosowania szczególnych procedur,

wykraczających poza niniejsze standardy.

4. W dokumentacji medycznej należy odnotować dzień objęcia kobiety lub noworodka

opieką i zakończenia jej sprawowania, z adnotacją o świadczeniodawcy, który tę opiekę

przejmuje, chyba że kobieta lub przedstawiciel ustawowy nie podjął jeszcze decyzji w

tym zakresie.

5. Zadania osoby sprawującej opiekę nad rodzącą obejmują w szczególności:

1) ocenę stanu rodzącej kobiety, ocenę stanu płodu oraz stanu noworodka, wykrywanie

i eliminowanie czynników ryzyka, rozwiązywanie problemów oraz wczesne wykrywanie

patologii;

2) prowadzenie porodu wraz z koniecznymi zabiegami wg wskazań medycznych;

3) opiekę nad noworodkiem po urodzeniu;

4) zapewnienie opieki realizowanej przez specjalistów, jeżeli ujawnią się czynniki ryzyka

lub pojawią powikłania uzasadniające takie działanie;

5) wsparcie rodzącej oraz jej osoby bliskiej w trakcie porodu oraz w okresie połogu.

6. Odpowiedzialność prawną i zawodową osoby sprawującej opiekę za podejmowane

działania, regulują odrębne przepisy.

7. W przypadku wystąpienia objawów patologicznych, położna niezwłocznie przekazuje

rodzącą pod opiekę lekarza specjalisty w dziedzinie położnictwa i ginekologii. Dokładny

czas przekazania rodzącej pod opiekę lekarza specjalisty w dziedzinie położnictwa i

ginekologii oraz dane dotyczące stanu ogólnego rodzącej i dotychczasowego przebiegu

porodu należy odnotować w dokumentacji medycznej. Adnotacja ta winna być

autoryzowana zarówno przez położną jak i przez lekarza. W takim przypadku położna jest

osobą asystującą przy porodzie prowadzonym przez lekarza, który przejmuje

odpowiedzialność za dalsze prowadzenie porodu patologicznego.

8. Osoba sprawująca opiekę nad kobietą podczas porodu musi być przygotowana do

wykonania czynności interwencyjnych w zakresie opieki nad rodzącą oraz opieki nad

noworodkiem.

Czynności interwencyjne polegają w szczególności na:

1) podaniu wlewu kroplowego z płynami fizjologicznymi, z wyłączeniem substancji

stymulujących czynność skurczową oraz znieczulających;

2) zabezpieczeniu rany krocza lub szyjki macicy;

3) zabezpieczeniu dostępu do żyły obwodowej;

4) utrzymaniu drożności dróg oddechowych;

5) działaniach zmierzających do utrzymania czynności życiowych rodzącej lub położnicy

oraz płodu lub noworodka.

9. Osoba sprawująca opiekę zapewnia dostępność personelu przeszkolonego w resuscytacji

noworodka, w tym w zakresie intubacji noworodka, oraz zapewnia możliwość

przeniesienia rodzącej lub noworodka, w czasie zapewniającym zachowanie ich zdrowia i

życia, do oddziału położniczego lub noworodkowego odpowiedniego poziomu

referencyjnego zapewniającego opiekę perinatalną, jeśli pojawiające się powikłania

wymagają zastosowania procedur wysokospecjalistycznych. W takim przypadku osoba

sprawująca opiekę udostępnia jednostce przyjmującej kompletną dokumentację medyczną

dotyczącą opieki medycznej sprawowanej nad rodzącą lub noworodkiem.

10. Osoba sprawująca opiekę zapewnia ciągłość tej opieki w czasie porodu oraz w okresie

połogu. Jeżeli osoba ta nie może sprawować tej opieki osobiście powinna zapewnić

opiekę poprzez odpowiednią jej organizację. Organizacja opieki obejmuje opracowanie

i uzgodnienie z odpowiednimi zakładami opieki zdrowotnej porozumień obejmujących

tryb i warunki przekazania rodzącej lub położnicy lub noworodka do oddziału

położniczego lub noworodkowego odpowiedniego poziomu referencyjnego,

zapewniającego opiekę perinatalną lub neonatologiczną, w przypadku wystąpienia

objawów śródporodowych czynników ryzyka lub czynników ryzyka występujących u

płodu lub noworodka.

11. Realizacja praw pacjenta w przypadku sprawowania opieki nad kobietą w okresie ciąży,

porodu i połogu polega w szczególności na:

1) respektowaniu jej prawa do świadomego udziału w podejmowaniu decyzji związanych

z porodem, obejmujących zakres podejmowanych działań i stosowanych procedur

medycznych;

2) prawie wyboru miejsca porodu w warunkach szpitalnych lub pozaszpitalnych,

w których czuje się bezpiecznie, i w których udzielane są świadczenia zdrowotne;

3) możliwości wyboru osoby sprawującej opiekę spośród osób uprawnionych do jej

sprawowania, z uwzględnieniem zasad organizacyjnych obowiązujących w miejscu

udzielania świadczenia, określonych w regulaminie porządkowym zakładu opieki

zdrowotnej.

II. Zalecany zakres świadczeń profilaktycznych i działań w zakresie promocji zdrowia oraz

badań diagnostycznych i konsultacji medycznych, wykonywanych u kobiet w okresie ciąży

wraz z okresami ich przeprowadzania.

Termin badania

Świadczenia profilaktyczne wykonywane przez

lekarza lub położną i działania w zakresie promocji

zdrowia

Badania diagnostyczne i konsultacje

medyczne

Do 10 tyg. ciąży.

1. Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.

2. Badanie we wzierniku i zestawione.

3. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi.

4. Badanie gruczołów sutkowych.

5. Określenie wzrostu i masy ciała.

6. Ocena ryzyka ciążowego.

7. Propagowanie zdrowego stylu życia, w tym

zdrowia jamy ustnej.

8. Przekazanie informacji o możliwości

wykonania badań w kierunku wad

uwarunkowanych genetycznie.

9. W przypadku opieki sprawowanej przez

położną obowiązkowa konsultacja lekarza

ginekologa.

1. Grupa krwi i Rh.

2. Przeciwciała odpornościowe.

3. Morfologia krwi.

4. Badanie ogólne moczu.

5. Badanie cytologiczne.

6. Badanie czystości pochwy.

7. Badanie stężenia glukozy we

krwi na czczo.

8. VDRL.

9. Badanie stomatologiczne,

uwzględniające ocenę stanu

zdrowia jamy ustnej, określenie

potrzeb profilaktyczno-

leczniczych i ustalenie planu

leczenia.

10. Badanie HIV i HCV.

11. Badanie w kierunku

toksoplazmozy (IgG, IgM) i

różyczki.

11-14 tydz. ciąży

1. Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.

2. Badanie we wzierniku i zestawione.

3. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi.

4. Pomiar masy ciała.

5. Ocena ryzyka ciążowego.

6. Propagowanie zdrowego stylu życia, w tym

zdrowia jamy ustnej.

7. Kontrola stanu zdrowia jamy ustnej.

1. Badanie ultrasonograficzne.

2. Badanie ogólne moczu.

3. Badanie cytologiczne, jeśli nie

było wcześniej wykonane w

okresie ciąży.

15-20 tydz. ciąży

1. Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.

2. Badanie we wzierniku i zestawione.

3. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi.

4. Pomiar masy ciała.

5. Ocena ryzyka ciążowego.

6. Propagowanie zdrowego stylu życia.

1. Morfologia krwi.

2. Badanie ogólne moczu.

3. Badanie czystości pochwy.

4. Badanie cytologiczne, jeśli nie

było wcześniej wykonane w

okresie ciąży.

21-26 tydz. ciąży

1. Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.

2. Badanie we wzierniku i zestawione.

3. Ocena czynności serca płodu.

4. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi.

5. Pomiar masy ciała.

6. Ocena ryzyka ciążowego.

7. Propagowanie zdrowego stylu życia, w tym

zdrowia jamy ustnej.

8. Kontrola stanu zdrowia jamy ustnej.

9. Praktyczne i teoretyczne przygotowanie do

porodu, połogu, karmienia piersią i

rodzicielstwa w formie grupowej lub

indywidualnej.

1. Badanie stężenia glukozy we

krwi po doustnym podaniu 75g

glukozy (w 24-28 tydz. ciąży) –

dwukrotne oznaczenie stężenia

glukozy: przed podaniem

glukozy (na czczo) oraz po 2

godz. od podania glukozy.

2. Badanie ultrasonograficzne.

3. Badanie ogólne moczu.

4. Przeciwciała anty-Rh u kobiet z

Rh (-).

5. U kobiet z ujemnym wynikiem

w I trymestrze – badanie w

kierunku toksoplazmozy.

6. Badanie cytologiczne, jeśli nie

było wcześniej wykonane w

okresie ciąży.

27-32 tydz.

ciąży

1. Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.

2. Badanie we wzierniku i zestawione.

3. Ocena czynności serca płodu.

4. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi.

5. Pomiar masy ciała.

6. Ocena ryzyka ciążowego.

8. Propagowanie zdrowego stylu życia.

9. Praktyczne i teoretyczne przygotowanie do

porodu, połogu, karmienia piersią i

1. Morfologia krwi.

2. Badanie ogólne moczu.

3. Przeciwciała odpornościowe.

4. Badanie ultrasonograficzne.

5. W przypadku występowania

wskazań - podanie globuliny

anty-D (28-30 tydz. ciąży).

6. Badanie cytologiczne, jeśli nie

było wcześniej wykonane w

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: