elementy stykowe bascom czesc2.pdf

K Ą C I K B A S C O M O W Y

Obsługa elementów stykowych:

przyciski, klawiatury, impulsatory,

część 2

W tej części artykułu skupimy się na prezentacji sposobów obsługi w języku

Bascom klawiatur AT oraz obrotowych enkoderów (impulsatorów), które są

niezwykle wygodne w obsłudze.

Klawiatura AT

W przypadku potrzeby zastosowa-

nia klawiatury z dużą ilością przy-

cisków ekonomiczniejsze może się

wydać zastosowanie klawiatury kom-

puterowej AT, której koszt może być

nieporównywalnie niższy niż budowa-

nej klawiatury. Można także w tym

przypadku zyskać na uproszczeniu

budowanego systemu, gdyż do stero-

wania tego typu klawiaturą potrzeb-

ne będą tylko 2 linie mikrokontrole-

ra. Na rys. 6 przedstawiono sposób

podłączenia klawiatury AT do mikro-

kontrolera. W Bascom AVR nie ma

większych problemów z obsługą tego

typu klawiatur, gdyż są przeznaczone

do jej obsługi odpowiednie funkcje.

Na list. 5 przedstawiono przykład

obsługi klawiatury AT, której naciska-

ne znaki są wyświetlane w pierwszej

linii wyświetlacza LCD. Naciśnięcie

przycisków SHIFT+znak powoduje

wyświetlenie dużych znaków. Po za-

pełnieniu linii wyświetlacza znakami

wpisany tekst po każdym następnym

znaku jest przesuwany o jedna pozy-

cje w lewo. Linie mikrokontrolera ko-

munikujące się z klawiatura AT na-

leży skonfigurować instrukcją Config

Keyboard , w której prócz linii DATA

i CLK należy podać tablicę kodów,

które zamieniają kody naciśniętych

klawiszy na ich odpowiedniki ASCII.

Tak wiec np. po naciśnięciu klawisza

„A” zostanie zamieniony jego umowny

kod na odpowiednik ASCII litery „A”

czyli na wartość 41. W przykładzie

tablica nazywa się Keydata i zawiera

kody dla małych jak i dużych liter.

Do odczytu kodu klawiszy klawiatu-

ry AT służy funkcja Getatkbd() , która

nie wstrzymuje działania programu.

Funkcja ta na podstawie tablicy Key-

data zwraca kod ASCII naciśniętego

przycisku. W programie jeśli zwróco-

ny zostaje kod ASCII większy od 31

i mniejszy od 127 zwiększana zosta-

je o jeden zmienna I . Przy wartości

zmiennej I równej 17 (zapełniona zo-

Rys. 6.

stała tekstem cala linia wyświetlacza)

następuje przepisanie znaków tablicy

Znaki (tablica 16-elementowa prze-

chowująca znaki kody ASCII znaków

dla całej linii wyświetlacza) o jedna

pozycje w lewo i wyświetlenie prze-

suniętego tekstu o jedna pozycje w

lewo na LCD. Na pozycji 16 tablicy

Znaki zostaje wpisany nowy znak,

który następnie zostaje wyświetlony.

W ten sposób zrealizowano prze-

suwanie się tekstu na wyświetlaczu

LCD po każdym odebraniu naciśnie-

tego znaku klawiatury AT. Jeśli linia

wyświetlacza LCD jeszcze nie została

zapełniona całkowicie znakami prze-

suwanie jest wyłączone a do tablicy

znaków Znaki ładowane są odebrane

znaki na pozycji wskazywanej przez

zmienną I . Kody ASCII odebranych

kodów są zamieniane przez funkcje

Chr() na znak a następnie wyświe-

tlane na wyświetlaczu LCD. Więc

kiedy potrzebna jest klawiatura z

dużą ilością przycisków bez wątpie-

nia należy rozważyć zastosowanie

klawiatury AT, gdyż jej niewielki

koszt oraz łatwość obsługi przeważa-

ją za jej użyciem we własnym syste-

mie mikroprocesorowym.

Enkoder (impulsator)

Do grona elementów umożliwiają-

cych zmianę parametrów systemu mi-

kroprocesorowego niewątpliwie można

zaliczyć enkoder, czyli znany z pro-

jektów publikowanych w EP nastaw-

nik impulsowy. Dostępne są różnego

rodzaju impulsatory, które mogą być

wyposażone także w dodatkowy przy-

cisk uruchamiany naciśnięciem jego

ośki. Impulsator umożliwia w prosty

sposób zmianę parametru poprzez jego

obrót w lewo lub w prawo. Na pod-

stawie stanów dwóch jego linii wyj-

ściowych A i B możliwe jest stwier-

dzenie w którym kierunku jest obra-

cana jego oś, co pokazano na rys. 8 .

Sygnały na liniach A i B impulsatora

są względem siebie przesunięte. Tak

więc możliwe jest poprzez obrót jego

osi w lewo zmniejszanie wartości

danego parametru a w prawo zwięk-

szanie. W przykładzie wykorzystany

został impulsator Alps z dodatkowym

przyciskiem uruchamianym naciśnię-

ciem jego ośki. Na rys. 8 przedsta-

wiono przykładowy schemat dołącze-

nia impulsatora do mikrokontrolera, a

na list. 6 przykład jego obsługi. Ob-

rót w lewo osi impulsatora powoduje

Elektronika Praktyczna 4/2005

K Ą C I K B A S C O M O W Y

List. 5.

‘Program obsługi klawiatury AT PC

‘Wpisywany z klawiatury tekst jesli zapelni

cala linie LCD

‘jest przesuwany o jedna pozycje w lewo.

$regﬁle = „m8def.dat”

‘informuje kompilator o pliku

dyrektyw mikrokontrolera

$crystal = 8000000

‘informuje kompilator o często-

tliwości oscylatora taktującego mikrokontroler

Conﬁg Lcd = 16 * 2

‘konﬁguracja typu wyświetlacza

LCD

Conﬁg Lcdpin = Pin , Db4 = Portc.3 , Db5 =

Portc.2 , Db6 = Portc.1 , Db7 = Portc.0 , E

= Portc.4 , Rs = Portc.5 ‘konﬁguracja

linii

‘mikrokontrolera, do których

dołączono LCD

Conﬁg Keyboard = Pind.0 , Data = Pind.1 , Key-

data = Keydata ‘konﬁguracja linii portu

do których dołączono klawiaturę AT

Dim Kod_kl As Byte

‘zmienna, do której wpisy-

wany jest przekonwertowany kod naciśniętego

klawisza

Dim I As Byte

‘zmienna licznikowa

Dim Znaki(16) As Byte

‘16 bajtowa tablica na

przechowanie danych wyswietlanych w pierwszej

linii LCD

Dim J As Byte

‘zmienna licznikowa

Cls

‘czyszczenie LCD

Cursor On

‘wlaczenie kursora

Cursor Blink

‘wlaczenie migania kursora

I = 0

‘zerowanie zmiennej I

‘nieskończona pętla Do...Loop

Kod_kl = Getatkbd()

‘odczytanie danej z klawiatury (kodu nacisnie-

tego klawisza)

If Kod_kl > 31 And Kod_kl < 127 Then

‘jeśli Kod_kl jest > od 31 oraz

mniejszy od 127, to

Incr I

‘zwiekszenie o jeden wartosci I

If I = 17 Then

‘jesli I osiagnie wartosc 17 to

I = 16

‘zapisanie do I wartosci 16

Home

‘kursor na poczatek pierwszej

linii LCD

For J = 1 To 15

‘petla wykonywana 15 razy dla J

rownego 1...15

Znaki(j) = Znaki(j + 1)

‘przepisanie znakow w tablicy

znaki do poprzednich komorek. Tzn znak z pozy-

cji 2 jest przepisywany na pozycje 1

‘znak z pozycji 3 na pozycje 2

itp. Na pozycji 16 wpisywany jest nowy znak a

znak na pozycji 1 jest tracony.

‘Czyli nastepuje przesuniecie

tekstu zawartego w tablicy znaki o jedna po-

zycje w lewo. W tablicy przechowywane sa kody

ASCII znakow.

Lcd Chr(znaki(j))

‘wyswietlenie znaku na wyswietlaczu LCD na

pozycji wskazanej przez J

Next J

‘zwiekszenie o jeden wartosci J

Znaki(16) = Kod_kl

‘zapisanie do tablicy nowego

znaku (komorka 16)

Else

‘w przeciwnym razie

Znaki(i) = Kod_kl

‘zapisanie odebranego znaku w

komorce tablicy wskazanej przez zmienna I

End If

Lcd Chr(znaki(i))

‘wyswietlenie znaku na wyswietlaczu LCD na

pozycji wskazanej przez I

End If

Loop

End

‘koniec programu

‘tablica Konwersji Kodów Odczytanych Z Klawia-

tury Na Kod Ascii

Keydata:

‘tablica kodów Keydata

‘klawisze normalnie - małe litery

Data 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 200 , 0 , 0 , 0 , 0 ,

0 , 0 , 0 , 0 , &H5E , 0

Data 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 113 , 49 , 0 , 0 , 0

, 122 , 115 , 97 , 119 , 50 , 0

Data 0 , 99 , 120 , 100 , 101 , 52 , 51 , 0 ,

0 , 32 , 118 , 102 , 116 , 114 , 53 , 0

List. 5. cd.

Data 0 , 110 , 98 , 104 , 103 , 121 , 54 , 7

, 8 , 44 , 109 , 106 , 117 , 55 , 56 , 0

Data 0 , 44 , 107 , 105 , 111 , 48 , 57 , 0 ,

0 , 46 , 45 , 108 , 48 , 112 , 43 , 0

Data 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 92 , 0 , 0 , 0 , 0 ,

13 , 0 , 0 , 92 , 0 , 0

Data 0 , 60 , 0 , 0 , 0 , 0 , 8 , 0 , 0 , 49

, 0 , 52 , 55 , 0 , 0 , 0

Data 48 , 44 , 50 , 53 , 54 , 56 , 0 , 0 , 0

, 43 , 51 , 45 , 42 , 57 , 0 , 0

‘klawisze z Shift - duże litery

Data 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 0 ,

0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 0

Data 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 81 , 33 , 0 , 0 , 0

, 90 , 83 , 65 , 87 , 34 , 0

Data 0 , 67 , 88 , 68 , 69 , 0 , 35 , 0 , 0 ,

32 , 86 , 70 , 84 , 82 , 37 , 0

Data 0 , 78 , 66 , 72 , 71 , 89 , 38 , 0 , 0

, 76 , 77 , 74 , 85 , 47 , 40 , 0

Data 0 , 59 , 75 , 73 , 79 , 61 , 41 , 0 , 0

, 58 , 95 , 76 , 48 , 80 , 63 , 0

Data 0 , 0 , 0 , 0 , 0 , 96 , 0 , 0 , 0 , 0 ,

13 , 94 , 0 , 42 , 0 , 0

Data 0 , 62 , 0 , 0 , 0 , 8 , 0 , 0 , 49 , 0

, 52 , 55 , 0 , 0 , 0 , 0

Data 48 , 44 , 50 , 53 , 54 , 56 , 0 , 0 , 0

, 43 , 51 , 45 , 42 , 57 , 0 , 0

Rys. 7.

ło w programie zrealizowane. Choć

obsługa impulsatora jest dosyć pro-

sta, w Bascomie stworzono specjalną

funkcję Encoder . Pierwszym i drugim

parametrem tej funkcji są linie por-

tu do których dołączono linie A i B

impulsatora. Trzecim parametrem jest

etykieta podprogramu, do którego na-

stąpi skok po wykryciu przez funkcje

obrotu impulsatora w lewo. W pod-

programie Lewo następuję zmniejsza-

nie o jeden wartości zmiennej Licz

oraz jej wyświetlanie na LCD. Czwar-

tym parametrem jest etykieta do pod-

programu, który będzie wywoływany

przy obrocie impulsatora w prawo. W

podprogramie Prawo następuje zwięk-

szanie zmiennej Licz o jeden oraz

zmniejszanie wartości zmiennej Licz

wyświetlanej na wyświetlaczu LCD, a

obrót w prawo jej zwiększanie. Stan

dodatkowego przycisku uruchamiane-

go osią impulsatora jest reprezentowa-

ny w drugiej linii wyświetlacza LCD.

Linie mikrokontrolera, które mają od-

czytywać stan linii A, B i przycisku

impulsatora powinny zostać skonfigu-

rowane jako wejściowe z włączonymi

rezystorami podciągającymi, co zosta-

List. 6.

‘Program obslugi impulsatora (enkodera) z do-

datkowym przyciskiem uruchamianym jego oska.

‘Obrot impulsatora w lewo zmniejsza wartosc

zmiennej Licz a w prawo zwieksza jej wartosc.

‘Stan dodatkowego przycisku jest wyświetlany

na wyświetlczu LCD

$regﬁle = „m8def.dat”

‘informuje kompilator o pliku

dyrektyw mikrokontrolera

$crystal = 8000000

‘informuje kompilator o

czŕstotliwosci oscylatora taktuj¦cego mikro-

kontroler

Conﬁg Lcd = 16 * 2

‘konﬁguracja typu wyswietlacza

LCD

Conﬁg Lcdpin = Pin , Db4 = Portc.3 , Db5 =

Portc.2 , Db6 = Portc.1 , Db7 = Portc.0 , E

= Portc.4 , Rs = Portc.5 ‘konﬁguracja

linii komunikacyjnych wyswietlacza LCD

Conﬁg Portd = Input

‘linie portu D jako wejsciowe

Dim Licz As Byte

‘pomocnicza zmienna zliczajaca

Dim Stan_enk As Byte

‘zmienna do ktorej zwracany

jest stan impulsatora (enkodera)

S Alias Pind.0

‘przypisanie nazwie Pind.0

nazwy S1

Portd = 255

‘dolaczenie do linii portu D

rezystorow podciagajacych

Cursor Off

‘wylaczenie kursora

Cls

‘czysci LCD

Lcd „Wartosc: „ ; Licz

‘wyswietlenie napisu i warto-

sci zmiennej Licz

Lowerline

‘przejscie do drugiej linii

Lcd „Przycisk: OFF”

‘wyswietlenie napisu w drugiej

linii

‘poczatek nieskoczonej petli Do-Loop

‘nieskoŻczona pÓtla Do...Loop

Debounce S , 0 , Obs_s , Sub

‘jezeli nacisniety przycisk

enkodera oznaczony jako S, to skok do podpro-

gramu Obs_s

Stan_enk = Encoder(pind.1 , Pind.2 , Lewo ,

Prawo , 0) ‘instrukcja obslugujaca impul-

sator (przy obrocie w lewym kierunku skok do

podrogramu Lewo przy prawym

List. 6 cd.

‘kierunku skok do podprogramu

Prawo. Do zmiennej Stan_enk zwracany sie stan

linii 1 i 2 impulsatora

Waitms 10

‘czekaj 10 ms

Loop

End

‘koniec programu

Lewo:

‘podrogram wywolywanym przy

poruszaniu osia impulsatora w lewo

Decr Licz

‘zmniejszenie o jeden wartosci

zmiennej Licz

Locate 1 , 10

‘kursor na 10 pozycje pierw-

szej linii LCD

Lcd Licz

‘wyswietlenie wartosci zmien-

nej Licz na wybranej pozycji LCD

Lcd „ „

‘wyswietlenie dwoch spacji

Return

‘powrot z podprogramu

Prawo:

‘podrogram wywolywanym przy poruszaniu osia

impulsatora w prawo

Incr Licz

‘zwiekszenie o jeden wartosci

Licz

Locate 1 , 10

‘kursor na 10 pozycje pierw-

szej linii LCD

Lcd Licz

‘wyswietlenie wartosci zmien-

nej Licz na wybranej pozycji LCD

Lcd „ „

‘wyswietlenie dwoch spacji

Return

‘powrot z podprogramu

Obs_s:

‘podrogram wywolywanym przy

uruchomieniu dodatkowego przycisku impulsa-

tora

Locate 2 , 11

‘kursor do drugiego wiersza

LCD na pozycje 11

Lcd „ON „

‘wyswietlenie tekstu ON

Bitwait S , Set

‘czekaj na puszczenie przyci-

sku S impulsatora

Locate 2 , 11

‘kursor do drugiego wiersza

LCD na pozycje 11

Lcd „OFF”

‘wyswietlenie tekstu OFF

Return

‘powrot z podprogramu

Elektronika Praktyczna 4/2005

K Ą C I K B A S C O M O W Y

wyświetlanie jej wartości na LCD.

Ostatni parametr funkcji Encoder okre-

śla czy funkcja będzie wstrzymywała

działanie programu czy nie (tzn. czy

będzie czekała na obrót ośki impulsa-

tora). Przy wartości 1 tego parametru

funkcja Encoder będzie czekała na

obrót impulsatora a przy wartości 0

nie. W programie parametr ten został

ustawiony na wartość 0, gdyż jeszcze

do obsługi zostaje przycisk impulsa-

tora. Przy wartości 1 tego parametru,

dodatkowy przycisk nie mógłby być

obsłużony. Funkcja Encoder zwraca

stan linii A i B impulsatora, który w

przykładowym programie został zapi-

sany do zmiennej Stan_enk i nie jest

do niczego wykorzystywany. Przycisk

impulsatora jest podobnie obsługiwa-

ny jak przycisk w programie z list.

1, czyli za pomocą instrukcji Deboun-

ce . Po przyciśnięciu osi impulsatora

wywoływany jest podprogram Obs_s ,

w którym wyświetlany jest stan przy-

cisku oraz następuje oczekiwanie na

puszcze przycisku za pomocą instruk-

cji Bitwait . Jak pokazano obsługa po-

jedynczych przycisków, klawiatur czy

nawet impulsatora w Bascomie jest

Rys. 8.

dosyć prosta. Niewątpliwie ułatwi-

ły to dedykowane im instrukcje oraz

funkcje. Podczas budowania własnych

systemów mikroprocesorowych należy

wziąć pod uwagę, jeśli będzie po-

trzebnych wiele przycisków czy przy-

padkiem nie lepszym rozwiązaniem

będzie użycie klawiatury AT, z której

obsługą nie ma żadnych problemów,

czy zamiast stosowania kilku przyci-

sków czasem nie lepszym rozwiąza-

niem będzie przykładowo impulsator.

W budowanych urządzeniach można

także rozważyć możliwość zastosowa-

nia gotowej klawiatury matrycowej z

niewielką liczbą klawiszy (na przy-

kład taką jak na rys. 2, EP3/2005)

która ma już oznaczone przyciski i

jest łatwa w zamocowaniu poprzez

przyklejenie do obudowy urządzenia.

Marcin Wiązania, EP

marcin.wiazania@ep.com.pl

Elektronika Praktyczna 4/2005

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: