Tunguska.pdf

Mroki tunguskiej tajemnicy

fot. RIA NOVOSTI/EAST NEWS

W mgnieniu oka piħkny czerwcowy poranek zmieniþ siħ w istne piekþo. W promieniu 30

kilometrw wszystko zostaþo zmiecione z powierzchni ziemi, a niezwykþa fala ciĻnienia

atmosferycznego dwukrotnie okrĢŇyþa caþy ziemski glob.

Kula ziemska w swojej historii musiaþa zmierzyę siħ z wieloma katastrofami. Jedna z nich wydarzyþa

siħ ponad 100 lat temu. Wtedy to na Ziemiħ spadþ ogromny meteoryt, ktry do dziĻ wywoþuje

zamħt w umysþach naukowcw.

W mgnieniu oka piħkny czerwcowy poranek zmieniþ siħ w istne piekþo. W promieniu 30 kilometrw

wszystko zostaþo zmiecione z powierzchni ziemi, a niezwykþa fala ciĻnienia atmosferycznego

dwukrotnie okrĢŇyþa caþy ziemski glob.

Najprawdopodobniej 65 mln lat temu to wþaĻnie olbrzymi meteoryt byþ sprawcĢ zagþady

dinozaurw. Spowodowaþ trzħsienia Ziemi oraz erupcje wulkanw, a w atmosferħ planety wyleciaþy

potħŇne iloĻci pyþw, popioþw i pary wodnej, przysþaniajĢc caþkowicie Ļwiatþo sþoneczne.

Czy jest moŇliwe, aby podobnej wielkoĻci planetoida uderzyþa w rejonie rzeki Podkamienna

Tunguska? Naukowcy nie zaprzeczajĢ, a w najwiħkszych centrach astronomicznych trwajĢ

nieustanne obserwacje nieba i obliczenia. Tunguski meteoryt byþ oczywiĻcie o wiele mniejszy od

wyŇej wspomnianego, ale naukowcy podajĢ, Ňe mgþ mieę Ļrednicħ nawet 60 m.

30 czerwca 1908 roku, dokþadnie o godzinie 7.17 niebo nad SyberiĢ rozdarþa potħŇna eksplozja,

ktrej siþa ognia spaliþa las i porozrzucaþa drzewa w promieniu 40 km. Namioty tunguskich

koczownikw w jednej chwili zostaþy zdmuchniħte, a w nielicznych osadach i mieĻcinach, odlegþych

o kilkadziesiĢt kilometrw od miejsca zdarzenia, zatrzħsþy siħ domy, z okien wyleciaþy szyby, a

przedmioty pospadaþy na podþogħ. Sþyszano silne grzmoty, a Ļwiadkowie powtarzali pŅniej, Ňe w

oddali widzieli czarnĢ chmurħ popioþw, wczeĻniej zaĻ wielkĢ kulħ ognia z opalizujĢcym warkoczem.

Eksplozja widziana byþa podobno w promieniu 1,5 tys. km i sþyszana w promieniu trzy razy

wiħkszym, a silny wstrzĢs zarejestrowaþy sejsmografy na caþej Ziemi. Mimo takich spustoszeı

Rosjanie mogli w tej sytuacji mwię o duŇym szczħĻciu, bowiem straty byþyby znacznie wiħksze,

gdyby nie fakt, Ňe teren wokþ Podkamiennej Tunguski to obszar sþabo zaludniony, ze wzglħdu na

mroŅny, ostry klimat.

Po ponad 100 latach badaı nadal pozostaje wiele nierozwiĢzanych zagadek katastrofy. WciĢŇ do

koıca nie wiadomo, co wywoþaþo tak potħŇny wybuch. Kolejny problem dotyczy relacji Ļwiadkw.

Wiele osb podawaþo inne kierunki przemieszczania siħ obiektu, podawano teŇ inny czas, w ktrym

byþ on widziany.

KolejnĢ tajemnicħ stanowiĢ trzy powaþy drzew na terenie katastrofy. Czy w rejonie rzeki spadþo

wiħcej meteorytw? Dlaczego wczesne wþadze rosyjskie z carem Mikoþajem II na czele, nie zrobiþy

nic, by szybko zebraę dowody i sprbowaę odpowiedzieę na pytanie : co takiego staþo siħ na

Syberii?

Pierwszy raz zbadano ten teren prawie 20 lat po katastrofie. WyprawĢ kierowaþ Leonid Kulik z

Rosyjskiej Akademii Nauk, na dodatek z wþasnej inicjatywy. Naukowiec przypadkiem odnalazþ

archiwalnĢ notatkħ o katastrofie w jednej z lokalnych gazet i wybþagaþ wrħcz od wczesnego ZSRR

zgodħ na badania. W rejonie zdarzenia ekspedycja ujrzaþa dziesiĢtki kilometrw poþaci z

powalonymi drzewami. Okazaþo siħ, Ňe w ciĢgu kilku minut padþo ponad 80 mln drzew.

Najwiħkszym zaskoczeniem byþ fakt, Ňe zamiast spodziewanego krateru znaleziono jedynie bagna i

las tak zwanych ásþupw telegraficznychÑ Î drzew, ktre wciĢŇ stojĢ, lecz zostaþy odarte ze

wszystkich gaþħzi. Po wyprawie Kulika zostaþo jedynie sporo fotografii. Ani krater, ani szczĢtki

meteorytu nigdy nie zostaþy odnalezione. Czy wybuch mgþ nastĢpię w powietrzu?

To wyjaĻniaþoby rŇne relacje Ļwiadkw, ktrzy oĻlepieni wielkim Ļwiatþem mogli ulec zþudzeniu.

Mimo Ļmiaþej tezy poszukiwania krateru nadal trwaþy. Jedni twierdzili, Ňe w rejon Podkamiennej

Tunguski spadþa skalna asteroida, inni przychylali siħ do koncepcji eksplodujĢcego w powietrzu

meteorytu, radioaktywnej komety bĢdŅ teŇ nawet eksplozji bagiennego gazu . ņadna z tych hipotez

nie braþa jednak pod uwagħ anomalii, z jakimi w obszarze tajgi zetknħþa siħ ekspedycja Kulika Î

wzrostu iloĻci zdeformowanych drzew na terenie katastrofy oraz odnalezieniu kulek szkþa o Ļrednicy

1 mm.

W latach 90. Chorwat Korado Korlevic po dziesiħciu dniach dokþadnych badaı oznajmiþ, Ňe wybuch

spowodowany zostaþ zderzeniem Ziemi z meteorytem o wielkoĻci porwnywalnej z drapaczami

chmur.

Nadal jedno pytanie caþy czas pozostawaþo bez odpowiedzi Î co siħ staþo z obiektem, ktry

eksplodowaþ? Poszukiwania nie przyniosþy rezultatw. Dopiero w 2007 roku grupa wþoskich

naukowcw wysunħþa przypuszczenie, Ňe jedno z pobliskich jezior, Cheko, mogþo powstaę wskutek

uderzenia meteoru. Teoria jest o tyle prawdopodobna, Ňe na Ňadnej z map sprzed 1929 roku nie

znaleziono tajemniczego jeziora.

Ostatecznie mroki tunguskiej tajemnicy czħĻciowo rozjaĻniþy najnowsze badania, uzyskane dziħki

zaawansowanym symulacjom komputerowym, przeprowadzonym w Sandia National Laboratories.

Obiekt nad tunguskĢ tajgĢ byþ najprawdopodobniej maþĢ kamiennĢ planetoidĢ,

w atmosferze rozpadþ siħ na kilka czħĻci, ktre eksplodowaþy jeszcze nad ZiemiĢ.

JeĻli teoria jest prawdziwa to znaczy, Ňe caþe to piekþo wywoþaþa potħŇna fala uderzeniowa, nie jak

wczeĻniej uwaŇano sam meteoryt. Jakie jeszcze tajemnice skrywa przed nami ten rejon

syberyjskiej tajgi? Potrzeba byþo prawie 100 lat badaı, by odkryę maþĢ czħĻę tego, co tak

naprawdħ wydarzyþo siħ na Syberii pamiħtnego 1908 roku.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: