ZABAWY edukacyjne.doc

ZABAWY WSPOMAGAJĄCE WYOBRAŹNIĘ I ROZWÓJ MOWY

Kuferek skarbów
Nauczyciel wyciąga z kuferka zgromadzone w nim przedmioty i pokazuje dzieciom.

Zadaniem dzieci jest odgadnąć do czego służy każdy przedmiot. Następnie dzieci wymyślają inne zastosowanie znanych na co dzień przedmiotów.

Snuj się, snuj bajeczko

Nauczyciel wprowadza nastrój i zaczyna opowiadać wymyśloną bajkę np.

dawno, dawno temu, za lasem, w maleńkiej chatce mieszkała dziewczynka… Kolejne dziecko opowiada dalej dodając jedno swoje zdanie itd. Na zakończenie dzieci podejmują próbę odtworzenia całej bajki. Mogą odegrać ją w formie dramy, scenki rodzajowej lub pantomimy.

Teatr małego aktora
Dzieci podzielone na kilka grup. Każda z grup otrzymuje zadanie do wykonania, a polega ono na wymyśleniu i przedstawieniu krótkiej historyjki na podany przez nauczyciela temat np. zakupy w sklepie, wizyta u lekarza itp. Grupy nie mogą się ze sobą kontaktować. Dla pełniejszego wyeksponowania granej roli mogą skorzystać z przygotowanych wcześniej przez nauczyciela rekwizytów. Następuje prezentacja poszczególnych grup, a pozostali uczestnicy odgadują miejsce akcji lub tytuł prezentowanej bajki czy opowieści.

Skarbnica
Zabawa polega na wymienianiu słów według określonych wymogów treściowych. Dzieci wymieniają rzeczy – obiekty np. tylko białe (śnieg, mąka, cukier itp.). Następnie nauczyciel dodaje kolejne kryterium: wymień rzeczy lub obiekty białe i miękkie itp. Nauczyciel może podawać różne kryterium w zależności od opracowywanej tematyki.

W krainie fantazji
Dzieci zastanawiają się, gdzie chciałyby się przenieść: w przeszłość lub w przyszłość.

Nauczyciel podpowiada, że aby się tam przenieść, należy użyć swojej wyobraźni. Tam każde dziecko zobaczy siebie, co robi, kto tam jest, jak wygląda kraina, jak się tam czuje itp. Dzieci opowiadają o swojej krainie fantazji, mogą też przedstawić ją w formie plastycznej.

Podobieństwa i różnice
Dzieci dobierają się dwójkami i losują pojęcia przeciwstawne np. bogaty-biedny, wysoki-niski, słodki-kwaśny, wolny-szybki itp. Każda z par ma zaprezentować wylosowane pojęcie. Zadaniem pozostałych uczestników jest odgadnięcie, o jakie pojęcie chodziło.

Przedstawione zabawy rozwijają podstawowe operacje umysłowe myślenia twórczego. Dominują w nich metody poszukujące, ekspresyjne i praktyczne, najbardziej wyzwalające aktywność twórczą dziecka.

Bibliografia:

·  A. Góralski, Być nowatorem. Poradnik twórczego myślenia, Warszawa 1990

·  B. Hołyńska, Zabawy rozwijające mowę dziecka, Warszawa 1986

·  J. Zborowski, Rozwijanie aktywności twórczej dzieci, Warszawa 1986

ZABAWY ĆWICZĄCE PAMIĘĆ

Podaj kolejność
Za parawanem jest zgromadzonych kilka przedmiotów. Nauczyciel odsłania parawan, dzieci przyglądają się przedmiotom zapamiętując ich kolejność. Nauczyciel ponownie zasłania parawan a zadaniem dzieci jest wymienić przedmioty w kolejności. Utrudnieniem może być podanie koloru każdego z przedmiotów.

Co się zmieniło?
Dzieci siedzą w kole. Wybrane dziecko wychodzi z sali , a pozostałe dzieci zmieniają coś w swoim wyglądzie (kilkoro dzieci). Wybrane dziecko ma znaleźć różnice w wyglądzie dzieci.

Zapamiętaj


Dzieci siedzą w kole. Wybrane dziecko wykonuje jeden prosty ruch np. kiwa głową. Kolejne dziecko powtarza ruch kolegi i dodaje swój. Następne dziecko powtarza ruchy kolegów dodając swój ruch.Zabawę prowadzimy z niewielką ilością dzieci.

Wyliczanki
Człowiek może mieszkać w …….
Człowiek może siedzieć w ……
Narzędziem pracy człowieka jest …….

Dopasuj
Dzieci siedzą w kole i przyglądają się sobie. Jedno z dzieci stoi tyłem do środka koła. Nauczyciel wskazuje jedna osobę, którą wszyscy będą opisywać (wygląd zewnętrzny). Dziecko stojące tyłem ma odgadnąć, o kogo chodzi.

Bibliografia:

·  A. Góralski, Być nowatorem. Poradnik twórczego myślenia, Warszawa 1990

·  B. Hołyńska, Zabawy rozwijające mowę dziecka, Warszawa 1986

·  J. Zborowski, Rozwijanie aktywności twórczej dzieci, Warszawa 1986

ZABAWY ROZWIJAJĄCE ZDOLNOŚCI SKOJARZENIOWE I SPOSTRZEGAWCZOŚĆ

Skojarzenia
Nauczyciel prezentuje dowolny obrazek pytając dzieci z czym im się kojarzy. Dzieci podają swoje skojarzenia lub tworzą rysunki np. Co kojarzy mi się z latem? Dzieci swoje skojarzenia mogą rysować w formie małych piktogramów dookoła obrazka wyjściowego.

Znana postać
Nauczyciel zaczyna opowieść opisując dzieciom znaną postać bajkową np. Kopciuszka. Podczas opowiadania za każdym razem dodaje jedno zdanie na temat tej postaci. Zadaniem dzieci jest jak najszybciej odgadnąć o jaką postać chodzi.

100 określeń


Dzieci próbują definiować znane przedmioty codziennego użytku. Jak myślicie, jak moglibyśmy nazwać stół? W odpowiedzi jedna z cech powinna być wyabstrahowana np. stół to olbrzym na szczudłach, to wielka deska na 4 nogach, to kolega ławy itp.

Wymień 5 przedmiotów
Dzieci ustawione w kole, przy dźwiękach muzyki podają sobie piłkę. Gdy muzyka umilknie dziecko, które jest w posiadaniu piłki losuje z czarodziejskiej kuli jedną z liter. Ma wymienić 5 przedmiotów zaczynających się na podana literę, a piłka krąży dalej po kole. Gdy piłka wróci do dziecka, a ono nie wymieni 5 przedmiotów daje fanta.

Magiczna plama
Każde dziecko otrzymuje kartkę, którą składa na połowę. Na jedną połowę kartki wyciska kilka kropel tuszu i przykłada druga połową dokładnie przyciskając. Po rozłożeniu kartki ma dwie identyczne plamy. Próbuje porównać z czym mu się plama kojarzy. Potem obrysowuje pisakiem wyobrażoną postać dorysowując inne charakterystyczne elementy postaci.

Magiczny przedmiot
W czarodziejskim woreczku znajduje się kilka przedmiotów trudnych do identyfikacji. Za pomocą dotyku dzieci mają odgadnąć nazwę przedmiotu i podać do czego on służy.

Bibliografia:

·  A. Góralski, Być nowatorem. Poradnik twórczego myślenia, Warszawa 1990

·  B. Hołyńska, Zabawy rozwijające mowę dziecka, Warszawa 1986

·  J. Zborowski, Rozwijanie aktywności twórczej dzieci, Warszawa 1986 

ZABAWY TWÓRCZE ROZWIJAJĄCE MOWĘ I MYŚLENIE

Ucząc dzieci samodzielności w rozwiązywaniu zadań dydaktycznych wykorzystuję zabawy twórcze związane z doskonaleniem myślenia, a w szczególności takich jego cech jak: oryginalność, płynność, giętkość itp. Atrakcyjność zabaw tematycznych, badawczych czy poznawczych nie tylko rozwija zainteresowania dzieci, ale również podwyższa ich motywację, zdolności skojarzeniowe, rozwija koncentrację uwagi i pamięć. Rozwój tych procesów myślowych gwarantuje w przyszłości doskonały start do podjęcia nauki w szkole i powodzenia w nauce.
Oto kilka wybranych przykładów zabaw, które stymulują rozwój mowy, myślenia, wyobraźni, koncentrują uwagę i zdolności skojarzeniowe.

Zabawy rozwijające koncentrację uwagi

Słuchaj uważnie
Dzieci siedzą w kole. Kilkoro z dzieci jest wybraną postacią z opowiadania, które nauczyciel zaczyna opowiadać. Jeżeli dziecko rozpozna postać, którą prezentuje, obiega siedzące dzieci w kole i wraca na swoje miejsce. Nauczyciel stara się tak opowiadać, aby każde dziecko miało możliwość wystąpienia.

Pilot w samolocie
Nauczyciel wybiera dwoje dzieci. Jedno jest pilotem samolotu i ma zamknięte oczy, natomiast drugie odgrywa role kapitana wieży kontrolnej i za pomocą słów kieruje samolotem, aby bezpiecznie wylądował na lotnisku. Pilot musi maksymalnie się skoncentrować, poruszając samolot

między ustawionymi na dywanie przeszkodami.

Kacper mówi wam
Nauczyciel wybiera jedno dziecko, które będzie Kacprem, a reszta dzieci będzie go naśladować. Przed pokazaniem kolejnej czynności Kacper wypowiada słowa: Kacper mówi wam np. klaśnijcie nad głową. Jeżeli Kacper nie poprzedzi czynności magicznymi słowami, wówczas dzieciom nie wolno go naśladować. Które z dzieci się pomyli odpada z gry.

Wprawki pantomimiczne
Zabawa wymaga ciszy i koncentracji uwagi. Nauczyciel zaprasza dzieci do inscenizowania różnych scenek rodzajowych, np. przechodzimy ostrożnie po oblodzonej kładce, wspinamy się na wysoką skałę, chodzimy po kamieniach, dekorujemy tort, omijamy kałuże itp.

Personifikacja
Nauczyciel wspólnie z dziećmi wybiera przedmiot znany dzieciom z życia codziennego np. krzesło i razem nadają mu jak najwięcej ludzkich cech. Nauczyciel naprowadza dzieci pytaniami: co krzesło robi, gdzie mieszka, kogo lubi, jak spędza czas, jak się zachowuje itp.

Kim jestem?
Dzieci losują kartoniki z różnymi postaciami np. żaby, króla, dziewczynki itp. Każde z dzieci ruchowo lub werbalnie przedstawia daną postać.

ZABAWY UCZACE RADZIC SOBIE Z EMOCJAMI


 

Na pewno każdy z nas był kiedyś na coś tak zły, że chciał wybuchnąć… dzieci ciągle uczą się, jak radzić sobie z emocjami, dlatego czasami nie udaje im się powstrzymać złości. Mogą na przykład rzucić zabawkami lub uderzyć kolegę. Dlatego też stworzenie im okazji do odczytywania sygnałów niewerbalnych wysyłanych przez innych, a także prawidłowego rozpoznawania i nazywania własnych i cudzych emocji sprzyja rozwojowi ich zachowań prospołecznych. Daje im możliwość porównania postaci fikcyjnych, ich emocji oraz sposobów postępowania z własnymi doświadczeniami. Pozwala dzieciom wczuć się w sytuację innego człowieka i uczy ich umiejętności „skutecznego” porozumiewania się oraz nazywania i wyrażania uczuć. Sprzyja kształtowaniu osoby otwartej na świat i innych ludzi.

Cele ogólne:

·  kształtowanie empatii oraz umiejętności rozpoznawania i nazywania uczuć własnych i innych ludzi,

·  rozwijanie umiejętności werbalnego i pozawerbalnego wyrażania uczuć.

Cele operacyjne:

·  Dziecko potrafi:

·  określić uczucia drugiego człowieka korzystając z własnych doświadczeń,

·  przedstawić uczucia za pomocą mimiki, gestów, mowy ciała, słów, a także symboli – „buźki”,

·  wypowiadać się na temat wiersza i filmu animowanego, analizować ich treść,

·  współdziałać w parach i w zespole,

·  wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności w działaniu.

Metody:

·  eksponujące,

·  waloryzacyjne,

·  praktyczne (drama – gra mimiczna, burza mózgów).

Pomoce dydaktyczne:

plansze z sylwetką dziewczynki, pluszowe zabawki, napisy, „buźki”, lusterka, „worek szczęścia”, papierowe twarze i serduszka itp

Przebieg zajęć

1. Powitanie
Powitanie metodą: Czuję się… i wspólnym okrzykiem „Cześć”
Dzieci wraz z nauczycielką stoją w kole, po kolei wysuwają przed siebie zaciśniętą pięść z kciukiem wysuniętym do góry, w bok lub w dół – w zależności od samopoczucia. Mówią: „Czuję się…”. Następnie wszyscy chwytają się za ręce i wyskakując w górę, krzyczą „cześć!”

2. Inscenizacja wiersza D. Gellner „Zły humorek”:
- odczytanie imienia głównej bohaterki (z planszy dzieci odczytują):

- dobieranie symboli wyrażających emocje (buźki) oraz nazw uczuć odpowiednio do prezentowanych fragmentów wiersza
- dzieci słuchają inscenizowanych przez nauczycielkę kolejnych fragmentów wiersza (z wykorzystaniem odpowiednich rekwizytów – pluszowych zwierząt, niebieskiej folii itp.), analizują ich treść, mówią o własnych doświadczeniach i dobierają pasującą do sytuacji „buźkę” i nazwę uczucia.

Zły humorek
Jestem dzisiaj
zła jak osa!
Złość mam w oczach
i we włosach!
Złość wyłazi
mi uszami
i rozmawiać
nie chcę z wami!
A dlaczego?
Nie wiem sama.
Nie wie tata,
nie wie mama…
Tupię nogą,
drzwiami trzaskam
i pod włos
kocura głaskam.
Jak tupnęłam lewą nogą,
nadepnęłam psu na ogon.
Nawet go nie przeprosiłam -
taka zła okropnie byłam.

Mysz wyjrzała
z mysiej nory:
- Co to znowu za humory?

Zawołałam:
- Moja sprawa!
Jesteś chyba zbyt ciekawa.
Potrąciłam stół i krzesło,
co mam zrobić, by mi przeszło,!?
Wyszłam z domu
na podwórze,
wpakowałam się w kałużę.
Widać, że mi złość nie służy,
skoro wpadłam do kałuży.
Siedzę w błocie, patrzę wkoło,
wcale nie jest mi wesoło…

Nagle co to?
Ktoś przystaje.
Patrzcie!
Rękę mi podaje!
To ktoś mały,
Tam ktoś duży -
Wyciągają mnie z kałuży.
Przyszedł pies i siadł koło mnie
kocur się przytulił do mnie,
mysz podała mi chusteczkę:
- Pobrudziłaś się troszeczkę!
Widzę, że się pobrudziłam,
ale za to
złość zgubiłam
Pewnie w błocie gdzieś została,
NIE BĘDĘ JEJ SZUKAŁA!

3. Zabawa przy muzyce „Ja jestem…”
Dzieci bawią się przy muzyce, tańczą, podskakują, wykorzystując kolorowe wstążki, apaszki i papierowe kapelusze. Na przerwę w muzyce wszyscy mówią: „ja” (tupnięcie prawą nogą) – „jestem” (tupnięcie lewą nogą”, a nauczycielka dodaje: „zły”. Dzieci niewerbalnie (mową ciała, gestem, mimiką) oraz werbalnie przedstawiają, jak się czują i zachowują, gdy są złe. Podczas następnych przerw ilustrują (pantomimicznie) radość, smutek, zdziwienie, strach, spokój.

4. Gra mimiczna z wykorzystaniem lusterek
Dzieci siedzą w kole na dywanie, każde z nich trzyma w rękach lusterko. Do każdego wypowiedzianego przez nauczycielkę zdania mają zrobić odpowiednią „minę”, wyrażającą ich uczucia i oglądają swoje miny w lusterku, np.
„Ewa dostała prezent od babci”
„Bartek zgubił swój ulubiony samochód”
„Za oknem pada zielony śnieg”
„Zobaczyłem groźnego, dużego psa” itp.

5. Zabawa „W kręgu” – ruch rozwijający (W. Sherborne)
Dzieci i nauczycielka improwizują – udają, że mieszają klej w dużym wiadrze, smarują nim dłonie i sklejają. Następnie nie puszczając sklejonych „dłoni”, siadają, klękają, kładą się na podłodze, przesuwają się na siedząco do tyłu, tworząc coraz większe koło, potem do przodu, jak najbliżej środka koła itp.

6. „Worek szczęścia” – burza mózgów
Nauczycielka odsłania umieszczoną na tablicy dużą sylwetkę czarodzieja z workiem, a dzieci odgadują kto to jest i co niesie. Następnie opowiada dzieciom, ze nie jest to zwykły worek, lecz jest to: umieszcza napis, a dzieci odczytują:
W-O-R-E-K S-Z-C-Z-Ę-Ś-C-I-A
Prosi dzieci, aby zamknęły oczy i wyobraziły sobie, że są bardzo dobrymi czarodziejami i mają worek szczęścia, który chciałyby podarować ludziom, aby byli szczęśliwi. Co włożą do tego worka? Po chwili zastanowienia dzieci wymieniają swoje propozycje i z pomocą nauczycielki zapisują lub rysują „w worku” odpowiednie symbole.

7. Masażyk
Dzieci dobierają się w pary. Na plecach kolegi lub koleżanki z pary „rysują” treść recytowanego przez nauczycielkę wierszyka. Następnie dzieci zamieniają się miejscami i powtarzają czynność:
Stolarz młotkiem stuka (stukanie pięścią)
Lekarz w plecy stuka (delikatne pukanie palcami)
Kucharz w garnku miesza (koliste ruchy płaską dłonią lub pięścią)
Praczka pranie wiesza (delikatne szczypanie)
Rolnik grabi siano (grabienie palcami obu rąk z góry na dół)
Muzyk gra co rano (naśladowanie ruchów pianisty)
I ja też pracuję (wskazanie na siebie)
Obrazek rysuję (dowolny rysunek palcami na plecach partnera)

8. Wyrażanie uczuć oraz swojego nastroju za pomocą rysunków (serduszka i kółka-twarze)
Dzieci siadają przy stolikach. Każde z nich otrzymuje duże serduszko z naklejonym w górnym rogu kółkiem-twarzą. Zadaniem dzieci jest przedstawienie na „twarzy” swojego nastroju (wykorzystanie kredek, plasteliny, kawałków wełny itp.) oraz narysowanie w serduszku tych, których kochają i ich podpisanie (w zależności od indywidualnych możliwości).

JAK DOBRZE ZDROWO ŻYĆ!
Celem edukacji zdrowotnej jest ukazanie dzieciom wartości zdrowia jako potencjału, którym dysponują, kształtowanie poczucia odpowiedzialności za zdrowie, wyposażenie ich w odpowiednią wiedzę i umiejętności, kształtowanie odpowiednich postaw i nawyków.
Zdrowie, to nie tylko prawidłowe funkcjonowanie organizmu, jest to również zdolność do jasnego i logicznego myślenia, do rozpoznawania uczuć i radzenia sobie z nimi, to także utrzymywanie prawidłowych relacji z innymi ludźmi oraz sposób na zachowanie wewnętrznego spokoju.Wiek przedszkolny jest najbardziej elastyczny i podatny na wpływy wychowawcze i kształtowanie się nawyków oraz postaw niezbędnych dla zdrowia. Jeżeli odpowiednio pokierujemy działaniem i myśleniem dziecka stosując odpowiednie formy i metody, to dziecko stanie się twórcą własnego stanu zdrowia, zawsze będzie chciało być zdrowe.
Zdrowe i szczęśliwe dzieci to efekt wspólnej pracy.

Postacie:


Mikroby (wirus, bakteria)
Dzieci czyścioszki
Kotki
Wiewiórki
Zajączki

Scena I

Wstęp muzyczny dowolny z nastrojem grozy, kurtyna wolno się podnosi.
Widać w tle brudny pokój.

Mikroby (razem):
My jesteśmy mikroby,
Roznosimy choroby,
Czaimy się skrycie,
Czyhamy na zdrowie,
Czyhamy nawet na życie!

Wirus:
Gdzie pani lubi mieszkać, pani Bakterio?

Bakteria:
Za brudnym paznokciem,
W nie wypranych kocach,
W kurzu na podłodze,
W niemytych owocach,
W pierwszych lepszych brudach,
Wszędzie, gdzie się uda.
A pan, panie Wirusie?

Wirus:
Ja zwłaszcza lubię Józia Niemyjka.
Czarne ma ręce, nogi i szyję.
Twarz ma od ucha brudną do ucha.
Uwielbiam takiego smolucha.

Bakteria:
A ja jeszcze na brudnym obrusie,
W nieumytych rękach,
Z daleka od wody!
Woda to udręka!

Wirus:
Tak, tak, zwłaszcza, jeśli z mydłem.

Bakteria:
Ach! Mydło obrzydłe.
Na myśl samą słabnę z trwogi.

Wirus:
Nie przesadzaj tak mój drogi!
Szczęściem dla nas wiele ludzi
Zbytnio myciem się nie trudzi.
Więc choroby kwitną zdrowo.

Razem:
Do ataku, marsz bojowo!
My jesteśmy mikroby,
Roznosimy choroby,
Czaimy się skrycie,
Czyhamy na zdrowie,
Czyhamy nawet na życie!

Muzyka głośniej.

Śpiewają piosenkę “Zarazki”.

Zarazki wszędzie się czają i chrapkę na ciebie mają.
Wszędzie się zarazki kryją, nawet na owocach żyją
I to ważne jest szalenie myj owoce przed jedzeniem.
Zarazki to takie są potworki bardzo wstrętne, wstrętne stworki.
Zarazki czają, czają się stale nie widać, nie widać ich wcale.
Zarazki to nasi są wrogowie znajda znajdą już będzie po tobie.
Zarazki trzeba pokonać szybko myjąc zawsze wszystko.

Scena II

Wchodzą dzieci czyścioszki z rekwizytami: ręcznikiem, miotłą, ścierką, wiadrem z wodą, łopatką na śmieci w rytm piosenki “Mydło lubi zabawę”.

Mydło lubi zabawę w chowanego pod wodą.
Każda taka zabawa jest wspaniałą przygodą.
Kiedy dobry ma humor to zamienia się w pianę,
A jak znajdzie gdzieś słomkę puszcza bańki mydlane.
Mydło wszystko umyje nawet uszy i szyję.
Mydło, mydło pachnące jak kwiatki na łące.

Dziecko I:
O, nieprawda!
Tupnął nogą.
Tu choroby nie zakwitną!
Na groźne choroby znamy różne sposoby.

Dzieci I i II:
Zaraz przepędzimy te mikroby, co roznoszą groźne choroby.

Dziecko II (otwiera okno):
Wpuścimy tu trochę słonka,
Niechaj zaświeci po różnych kątkach.

Dziecko III (z ręcznikiem):
U nas w przedszkolu każdy pamięta,
Że myć się trzeba nie tylko od święta,
W poniedziałki, wtorki, środy,
W każdy dzień tygodnia.
My się nie boimy wody, jeśli nawet chłodna.

Dziecko IV (z miotłą):
Na tom jest miotła,
Abym co dzień izbę zamiatała.
Na to mam nóżek trzysta,
Abym zamiotła do czysta.
Na to tu stoję w kątku,
Abym pilnowała porządku!

Dziecko V ...