SZTUKA BAROKU.pdf

(63 KB) Pobierz
www.maturazpolskiego.pl
SZTUKA BAROKU
Sztuka baroku
barok
negatywne opinie o kulturze i sztuce baroku
Jacob Burckhard t 1 w dziele „Der Cicerone” nazwał epokę „zwyrodniałą formą renesansu”
twórcy oświecenia widzieli w nim:
przerost formy nad treścią
zepsucie smaku estetycznego
hołdowanie przesądom, zabobonom
brak intelektualnych propozycji
płaskość oraz powierzchowność kreacji rzeczywistości w dziełach sztuki
dążenie za wszelką cenę do szokowania widza, czytelnika
skupianie się na błahości, szczegółach – zamiast istotnych problemach egzystencjalnych
„dziwactwo” i „zły smak”
dopiero w II połowie XX wieku zdecydowanie zrehabilitowano tę odkrywczą, odważną i zaskakującą w swej for-
mie, a przede wszystkim w wartościach filozoficznych epokę
artyści epoki baroku dążyli do:
odkrycia nowych pól znaczeniowych i sensów sztuki
kreowania wolności twórczego działania
wywołania zdumienia u twórcy oraz odbiorcy
zaprezentowania wyrafinowanych pomysłów
zerwania z obojętnością wobec dokonań artysty
sztuka barokowa narodziła się we Włoszech – w Rzymie
barok wprowadził:
nowe koncepcje urbanistyczne
gigantyzm oraz masywność
zestawienia kontrastowe
operowanie światłocieniami
dynamizm (ekspresyjność)
malowniczość
teatralność pozy i gestu
sugestywność prezentowanej tematyki
bogate, pełne przepychu wnętrza
w sztuce świeckiej dominację:
tematyki alegorycznej, historycznej i portretowej
iluzjonizmu perspektywicznego
sarmatyzmu w Polsce
opery i teatru jako syntezy sztuk
sztuka
architektura
Europa
kościół II Gesu w Rzymie (projekt Vignoli)
kolumnada wokół Bazyliki św. Piotra w Watykanie
kościół św. Piotra i Pawła w Wilnie (najwspanialszy zabytek w stylu barokowym na świecie)
Polska
kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie
kościół św. Anny w Krakowie
Pałac w Wilanowie
siedziba magnacka Krzyżtopór (własność Krzysztofa Ossolińskiego)
muzyka
Claudio Monteverdi
Johann Sebastian Bach
Georg Friedrich Händel
1 Burckhardt Jacob – (1818–1897) szwajcarski historyk kultury i sztuki, eseista, tworzący w języku niemieckim; profesor uni-
wersytetu w Zurychu i Bazylei.
1 z 2
SZTUKA BAROKU
plastyka
świat
Caravaggio
„Złożenie do grobu”
„Chory Bachus”
„Ukrzyżowanie św. Piotra”
„Śmierć Matki Boskiej”
Diego Velasquez
„Damy dworskie”
„Prządki”
„Kuźnie Wulkanu”
Rembrandt van Rijn
„Lekcja anatomii doktora Tulpa”
„Uczta Baltazara”
El Greco
„Widok Toledo”
„Laokoon”
Georges de La Tur
„Magdalena”
„Grający w kości”
„Święty Tomasz z włócznią”
Vermeer van Delft
„Młoda kobieta z dzbankiem”
„Mleczarka”
„Widok z Delft”
Peter Paul Rubens
„Portret Markizy”
„Trzy Gracje”
Polska
portret trumienny
rzeźba
Giovanni Lorenzo Bernini
„Ekstaza św. Teresy” w kościele Maria delia Wittoria w Rzymie
Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie (pierwsza polska świecka rzeźba)
Utrwal terminy
iluzjonizm – dążenie do oddania w sposób jak najbardziej wierny, doskonały złudzenia rzeczywistości, np. malowanie
ścian w taki sposób, aby poszerzały przestrzeń lub zwiększały wysokość
portret trumienny – zabytek typowy dla Polski, a wyjątkowy w sztuce europejskiej; wieloboczna forma kształtowana
obrysem krótszego boku trumny (jej tył), do której przytwierdzano portret wykonany za życia zmarłej osoby, najczęst-
szym materiałem była blacha cynkowa; po uroczystościach pogrzebowych portrety umieszczano we wnętrzu kościoła
sarmatyzm – forma kultury szlacheckiej, a także ideologia szlachty polskiej XVII i 1 poł. XVIII w.; charakteryzowały
ją: poczucie posiadania głębokich korzeni rodowych, historii, odrębności kulturowej, społecznej i politycznej, ogrom-
na religijność, kult Matki Boskiej, niechęć do zmian oraz rozszerzania się obcych wpływów, pycha, sobiepaństwo,
jednocześnie posiadanie rozwiniętego poczucia dumy narodowej oraz patriotyzm, niechęć wobec wszelkich nowinek
stiuk – bardzo szlachetny gips tynkowy używany do wyrobu rzeźb, płaskorzeźb, sztukaterii
W literaturze i sztukach pięknych
Jerzy Harasymowicz, „Barokowe czasy” (wiersz)
Piotr Mitzner, „Jan Vermeer van Delft” („Poezja” nr 56, 1977)
Wisława Szymborska, „Kobiety Rubensa” (wiersz)
Stanisław Grochowiak, „Lekcja anatomii doktora Tulpa” (wiersz)
Gustaw Herling-Grudziński, „Sześć medalionów i srebrna szkatułka” (eseje)
2 z 2
Zgłoś jeśli naruszono regulamin