UE - PODRÓŻE.pdf - Unia Europejska - akanda

e p

r op i

2007

Unia Europejska

e p

r op i

to kontynent szczycący się historią

liczoną w tysiącleciach, bogaty w dziedzictwo kul-

turowe i krajobrazy należące do najpiękniejszych na

świecie. Każdy podróżnik znajdzie tu wiele do odkry-

cia i do poznania, a Unia Europejska (UE) dokłada

starań, by podróżowanie stało się jeszcze prostsze.

Większość granic na terenie UE przekracza się bez

kontroli, a wspólna waluta – euro – ułatwia zakupy.

W razie potrzeby można liczyć na opiekę medyczną,

a ulubionych czworonogów wcale nie musimy już

zostawiać w domu. Prawo jazdy oraz ubezpieczenie

pojazdu wydane zmotoryzowanym podróżnikom

w jednym z państw członkowskich UE są ważne również

w pozostałych. Wszędzie działają telefony komórkowe.

Więcej informacji

i porad oraz mapę Europy znaj-

dziesz w środku.

Niniejszą broszurę Podróże po

Europie 2007 opublikowano

dodatkowo w Internecie

w poszerzonej wersji, zawierającej

linki do bardziej szczegółowych

informacji na tematy związane

z podróżami:

Broszurę wraz z innymi krótkimi

wyjaśnieniami na temat UE

znajdziesz na stronie internetowej:

ec.europa.eu/publications

Komisja Europejska

Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji

Dział Publikacji

B-1049 Bruksela

Tekst ukończono w styczniu 2007 r.

Zezwala się na reprodukcję

niniejszej broszury.

Ilustracja na okładce:

Van Parys Media, Corbis.

ISBN 92-79-02909-6

,!7IJ2H9-acjajh!

Europa

europa.eu/abc/travel/

Podróże po Europie 2007

Obszar Unii Europejskiej obejmuje cały kontynent, od północ-

nych rubieży Laponii aż po Morze Śródziemne i od zachod-

nich krańców Irlandii aż do cypryjskich plaż na wschodzie.

Zawiera się w nim niezmierzone bogactwo krajobrazów: ska-

liste wybrzeża i piaszczyste plaże, żyzne łąki i pola, pustynne

równiny, jeziora i lasy, a nawet arktyczna tundra.

Narody Europy z różnorodnością tradycji, kultur i języków

stanowią łącznie ponad 7% ludności świata. Ślady europejskiego

dziedzictwa kulturowego znajdujemy w prehistorycznych

malunkach w grotach, antycznych przedmiotach greckiego

i rzymskiego pochodzenia, architekturze Wikingów i Maurów,

średniowiecznych twierdzach, renesansowych pałacach i baro-

kowych kościołach. Współczesna Europa także przyciąga tury-

stów miastami tętniącymi życiem, barwnie obchodzonymi

świętami i wydarzeniami kulturalnymi, ośrodkami sportów

zimowych i letnich oraz bogactwem tradycji kulinarnych.

Dwie trzecie Europejczyków wybierających się na wakacje

decyduje się na wyjazd do innego kraju Unii. Podróżowanie po

krajach UE stało się znacznie łatwiejsze dzięki zlikwidowaniu

wielu formalności związanych z kontrolą paszportową i baga-

żową. Już trzynaście krajów UE posługuje się wspólna walutą:

euro, co ułatwia porównywanie cen oraz niweluje koszty i nie-

dogodności związane z wymianą pieniędzy. Stworzenie jedno-

litego rynku o blisko 490 milionowej populacji, razem z nowo

przybyłymi Bułgarami i Rumunami, przyczyniło się do wzboga-

cenia oferty i obniżenia cen. Dla większości Europejczyków już

dziś podróżowanie w granicach Unii stało się równie łatwe jak

podróżowanie po własnym kraju.

Niezbędne dokumenty

‰

DLA OBYWATELI UE

Paszport lub dowód osobisty

Trzynaście krajów UE zlikwidowało wszelkie kontrole na dzie-

lących je granicach wewnętrznych. Było to możliwe dzięki tzw.

układowi z Schengen, stanowiącemu część prawa unijnego.

Przepisy Schengen likwidują wszelkie kontrole na granicach

wewnętrznych, w zamian ustanawiając skuteczną kontrolę

na granicach zewnętrznych UE i wprowadzając wspólną poli-

tykę wizową. Pełnoprawnymi członkami Schengen są nastę-

pujące kraje: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja,

Hiszpania, Luksemburg, Niderlandy, Niemcy, Portugalia,

Szwecja i Włochy (ale nie Irlandia i Zjednoczone Królestwo)

oraz Islandia i Norwegia (które nie należą do UE).

Dwanaście nowych krajów należących do UE od 2004 r. nadal

nie w pełni uczestniczy w układzie z Schengen. Oznacza to, że

wybierając się w podróż do jednego z tych krajów, a także do

Irlandii lub Zjednoczonego Królestwa, należy posiadać ważny

paszport lub dowód osobisty.

Wjeżdżając na obszar UE lub opuszczając go, na zewnętrznej

granicy trzeba okazać ważny paszport lub dowód osobisty.

W niektórych przypadkach konieczne jest posiadanie paszportu,

aby zostać wpuszczonym do kraju docelowego podróży.

Podróżując po UE, dobrze jest mieć zawsze ze sobą ważny pasz-

port lub dowód osobisty, na wypadek gdyby wymagano od

nas potwierdzenia tożsamości. Jeżeli wymaga tego porządek

publiczny lub bezpieczeństwo narodowe, na czas ograniczony

mogą zostać wprowadzone kontrole graniczne.

Upewnij się, że podróżujące z Tobą dziecko ma własny paszport

lub inny dokument tożsamości albo że jest wpisane w Twoim

dokumencie.

Na podstawie umów zawartych z Islandią, Liechtensteinem,

Norwegią i Szwajcarią obywatele tych krajów są traktowani

w taki sam sposób jak obywatele UE i mogą poruszać się po

terytorium UE z dowodem osobistym lub paszportem.

Wizy

Do podróży po UE nie potrzeba wizy.

‰

DLA OBYWATELI PAŃSTW SPOZA UNII

Paszport

Potrzebny jest ważny paszport.

Wizy

Obywatele 29 krajów nie potrzebują wizy, aby przebywać

na terytorium UE przez okres nie dłuższy niż trzy miesiące.

Obejmuje to Chorwację, jako kraj kandydujący do człon-

kostwa w UE (nie dotyczy wprawdzie Turcji) oraz Australię,

Japonię, Kanadę, Nową Zelandię i Stany Zjednoczone. Wykaz

krajów, których obywatele muszą uzyskać wizę, udając się do

Zjednoczonego Królestwa lub Irlandii różni się nieco od ana-

logicznego wykazu dla pozostałych krajów UE. W razie wątpli-

wości dokładnych informacji można zasięgnąć w najbliższym

konsulacie dowolnego państwa Unii.

Uzyskanie wizy jednego z państw stosujących w pełni przepisy

układu z Schengen automatycznie pozwala podróżować po

pozostałych krajach obszaru Schengen. Ponadto, jeżeli posia-

dasz ważne pozwolenie na pobyt w jednym z krajów obszaru

Schengen, jest ono równoznaczne z wizą. Oddzielną wizę trzeba

będzie jednak uzyskać, wybierając się do Irlandii, Zjednoczonego

Królestwa oraz do nowych państw członkowskich.

Pieniądze

Euro

Euro jest dziś prawnym środkiem płatniczym dla ponad

300 milionów Europejczyków, żyjących w 13 krajach. Symbolem

euro jest €.

Państwa UE, w których używa się euro, to: Austria, Belgia, Finlandia,

Francja, Grecja, Hiszpania, Niderlandy, Irlandia, Luksemburg, Niemcy,

Portugalia, Słowenia i Włochy.

Kraje UE nieposługujące się euro.

Banknoty euro są takie same we wszystkich krajach, przy czym

każde państwo wydaje własne monety o wspólnym awersie,

lecz odmiennym w zależności od kraju rewersie, na którym wid-

nieje symbol narodowy. Wszystkimi banknotami i monetami

można się posługiwać w całej strefie euro.

Euro jest także używane w Monako, San Marino i Watykanie

(które również biją własną monetę), w Andorze, w Kosowie

i Czarnogórze na zachodnich Bałkanach. Można nim płacić rów-

nież w takich miejscach jak Azory, Wyspy Kanaryjskie, Gujana

Francuska, Gwadelupa, Madera, Majotta, Martynika, wyspy

Reunion oraz Saint Pierre i Miquelon – są to bowiem terytoria

zależne państw członkowskich UE posługujących się euro.

Dania, Szwecja i Zjednoczone Królestwo nie przyjęły jak dotąd

wspólnej waluty. W styczniu 2007 r. euro weszło do obiegu

w Słowenii, a jedenaście pozostałych państw, które przystąpiły

do UE od 2004 r., zobowiązało się do przyjęcia wspólnej waluty

euro, gdy tylko będą na to gotowe.

Kursy wymiany

Kursy wymiany są zmienne, w styczniu 2007 r. jedno euro kosz-

towało około:

lew bułgarski

1,95

funt cypryjski

0,58

korona czeska

korona duńska

7,45

EST

korona estońska

brytyjski funt szterling

0,68

węgierski forint

256

litewski lit

3,45

łotewski łat

0,70

lir maltański

0,43

polski złoty

3,83

lej rumuński

3,43

korona szwedzka

9,05

korona słowacka

japoński jen

153

chiński juan renminbi

10,4

USA

dolar amerykański

1,33

Niektóre hotele, sklepy i restauracje w krajach znajdujących

się poza strefą euro przyjmują płatności zarówno w euro, jak

i w walucie krajowej, jednak nie są do tego prawnie zobowią-

zane.

Znaczki pocztowe

Znaczków pocztowych możesz używać tylko w kraju, w którym

je kupiłeś, nawet jeśli zapłacisz za nie w euro.

Wypłacanie gotówki

Dzięki przepisom wspólnotowym koszty podjęcia gotówki

z bankomatu, zapłaty kartą czy dokonania przelewu w euro

(do kwoty 50 000 euro) wynoszą obecnie tyle samo na całym

terytorium UE. Te same zasady odnoszą się do transakcji na

kontach w euro prowadzonych na terytorium państw europej-

skich spoza strefy euro.

Posługiwanie się gotówką

Przy wkraczaniu na terytorium Unii lub przy opuszczaniu

go można posiadać kwotę do 10 tys. euro bez konieczności

deklarowania przewożonej gotówki. Począwszy od 15 czerwca

2007 r., każdą większą gotówkę należy deklarować władzom

celnym. To zaostrzenie kontroli przewożonej gotówki jest

uzasadnione walką z praniem brudnych pieniędzy i innymi

formami przestępczości. W niektórych państwach członkow-

skich kontrola obejmuje również osoby podróżujące między

krajami Unii.

Zakupy

Wewnątrz UE

Nie ma ograniczeń w ilości produktów, które można zakupić i zabrać

ze sobą w trakcie podróżowania po krajach UE, pod warunkiem że

są one przeznaczone na własny użytek, a nie na handel. Podatki

(VAT i akcyza) są zawarte w cenie zakupu, co oznacza, że w żadnym

innym kraju UE nie trzeba płacić żadnych dodatkowych podatków.

Wyroby tytoniowe i alkoholowe

Aby określić, czy przewożone ilości wyrobów tytoniowych

i alkoholu są przeznaczone do użytku własnego, każdy kraj może

ustalić orientacyjne poziomy. Innymi słowy, jeżeli przewozi się

większe ilości wymienionych towarów, można zostać poproszonym

o udowodnienie, że są one przeznaczone na własny użytek, i uza-

sadnienie ich zakupu. Wymienione poziomy orientacyjne nie mogą

być jednak niższe niż:

Papierosy – 800 sztuk • Cygaretki – 400 sztuk •

Cygara – 200 sztuk • Tytoń – 1 kg •

Napoje spirytusowe – 10 litrów •

Wino alkoholizowane (porto, sherry) – 20 litrów •

Wino – 90 litrów (z czego wino musujące –

do 60 litrów) • Piwo – 110 litrów

Niektóre kraje – Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Irlandia,

Niemcy, Szwecja i Zjednoczone Królestwo, a także Włochy (wyłącz-

nie w stosunku do Słowenii) – postanowiły utrzymać jeszcze przez

pewien czas ograniczenia dotyczące papierosów, a w pewnych

przypadkach – niektórych wyrobów tytoniowych przywożonych

z ośmiu krajów, które przystąpiły do UE w 2004 r. Są to: Estonia, Litwa,

Łotwa, Polska, Republika Czeska, Słowacja, Słowenia i Węgry. Pewne

czasowe ograniczenia obejmują również Bułgarię i Rumunię.

Podróżni spoza Unii

Przyjeżdżając spoza UE, można wwieźć ze sobą do Unii towary wolne

od podatku VAT i akcyzy przeznaczone na użytek własny w określo-

nych poniżej ilościach. Te same zasady odnoszą się do podróż-

nych przybywających z Wysp Kanaryjskich, Wysp Normandzkich,

Gibraltaru i innych terytoriów, gdzie nie mają zastosowania wspól-

notowe przepisy w odniesieniu do podatku VAT oraz akcyzy.

Wyroby tytoniowe

Papierosy – 200 sztuk lub

Cygaretki – 100 sztuk, lub

Cygara – 50 sztuk, lub

Tytoń – 250 gramów

Wyroby alkoholowe

Wyroby spirytusowe o obj. alkoholu powyżej 22%

– 1 litr lub

Wino alkoholizowane albo wino musujące – 2 litry

Wino – 2 litry

Perfumy 50 gramów

Woda toaletowa 250 ml

Inne towary

Do całkowitej wartości 175 euro. Limit ten jest

jednak w niektórych państwach członkowskich

ograniczony do 90 euro dla podróżnych poniżej

15. roku życia. W ramach ograniczenia do 175 euro

Finlandia zezwala na wwiezienie maksymalnie

16 litrów piwa na osobę.

System zwrotów VAT od wywożonych towarów

Goście spoza Unii mogą otrzymać zwrot podatku VAT uiszczonego

przy zakupie w trakcie pobytu w UE, pod warunkiem przedłożenia

przy wyjeździe wywożonych towarów wraz z dokumentacją zwrotu

VAT urzędnikom kontroli celnej, jednak nie później niż w trzy miesią-

ce od zakupu. Wymagane dokumenty powinny być przygotowane

przez sprzedawcę, jednak – ponieważ program ten jest dobrowol-

ny, nie wszyscy handlowcy w nim uczestniczą.

Ochrona konsumentów

Każdego z nas, konsumentów, chronią podstawowe prawa nieza-

leżnie od tego, w jakim kraju przebywa:

• Przepisy UE dotyczące etykietowania żywności pozwalają dokład-

nie sprawdzić, co się kupuje. Na opakowaniu szukaj wyczerpujących

informacji na temat wszystkich składników – w tym modyfikowa-

nych genetycznie – a także barwników, środków konserwujących,

środków słodzących oraz innych dodatków chemicznych. Istnieją

również ustalone normy pozwalające na umieszczenie na produk-

cie etykiety „produkt ekologiczny”.

• Cena jednostkowa produktów (za kilogram lub za litr) musi być

podana tak, aby można było łatwo porównać ceny.

• Produkty kosmetyczne, jak choćby krem przeciwsłoneczny, muszą

mieć wyraźnie oznaczony okres przydatności do użycia po otwarciu

opakowania. Zwróć uwagę na znak otwartego słoika!

• Prawo unijne zapewnia ochronę Twoich praw w przypadku wycie-

czek zorganizowanych oraz systemów użytkowania nieruchomości

na zasadzie współwłasności.

Szukaj kwiatka!

Zwróć uwagę na kwiatek, unijny znak dla produktów ekologicz-

nych, produktów konsumpcyjnych codziennego użytku od deter-

gentów po ubrania – wyróżnia on produkty szczegól-

nie przyjazne środowisku. Wykaz produktów ekolo-

gicznych można znaleźć na stronie

www.eco-label.

Znaczek ten może teraz również przydać się

w poszukiwaniu przyjaznego środowisku hotelu, pen-

sjonatu, schroniska czy pola namiotowego. Kwiatek

oznacza, że ośrodek, któremu został przyznany, ogra-

niczył ilość śmieci, zużycie energii i wody, korzystając

z energii ze źródeł odnawialnych.

com.

Samochodem

Prawo jazdy

Ważne prawo jazdy wydane w jednym z państw Unii zachowuje

ważność we wszystkich pozostałych krajach UE. W niektórych kra-

jach oprócz ważnego prawa jazdy musisz mieć ze sobą także dowód

rejestracyjny pojazdu.

Nie należy zapominać, że w większości państw samochód

można prowadzić dopiero w wieku 18 lat. Minimalny wiek

w przypadku wynajmu samochodu nie jest ustalony na jednym

poziomie dla wszystkich krajów UE, ale zazwyczaj wymagane jest

ukończenie od 20 do 23 lat. Może także istnieć ograniczenie maksy-

malnego wieku, waha się ono od 65 do 75 lat.

Ubezpieczenie pojazdu

Gdziekolwiek się podróżuje na terytorium Unii, ubezpieczenie samo-

chodu automatycznie zapewnia wymagane przez prawo ubezpie-

czenie od odpowiedzialności cywilnej. Ma to także zastosowanie

w Islandii, Norwegii i Szwajcarii. Jeżeli w swoim kraju posiadasz pełne

ubezpieczenie, sprawdź, czy polisa obejmuje podróże zagraniczne.

Zielona karta nie jest wymagana od podróżujących po UE, jest

jednak międzynarodowo uznawanym dowodem posiadania poli-

sy ubezpieczeniowej i może ułatwić otrzymanie odszkodowania

w razie wypadku. Jeżeli nie zabierasz zielonej karty, powinieneś

mieć ze sobą zaświadczenie o ubezpieczeniu.

Ubezpieczyciel może Ci także dostarczyć europejski formularz pro-

tokołu z wypadku – standardowy dokument, który ułatwia spisanie

oświadczenia na miejscu zdarzenia, jeżeli masz wypadek za granicą.

Przepisy wspólnotowe ułatwiają otrzymanie odszkodowania

ofiarom wypadków drogowych poza ich krajem zamieszkania,

a kierowcom dopomagają w szybkim załatwieniu niezbędnych for-

malności.

Bezpieczna jazda

We wszystkich państwach UE zapinanie pasów bezpieczeństwa jest

obowiązkowe dla wszystkich pasażerów samochodów, autokarów,

a także mikrobusów. Dzieci podróżujące w każdym samochodzie

– gdzie tylko to możliwe – muszą korzystać ze stosownych zabez-

pieczeń.

Należy pamiętać, że na Cyprze, w Irlandii, na Malcie oraz

w Zjednoczonym Królestwie obowiązuje ruch lewostronny,

a w niektórych krajach, takich jak Belgia, Francja, Niderlandy

i Portugalia, zasadą jest ustępowanie pierwszeństwa pojazdowi

nadjeżdżającemu z prawej strony.

Na autostradach obowiązuje ograniczenie prędkości do 110,

120 lub 130 km/h, natomiast na terenie zabudowanym dozwolo-

na prędkość wynosi 50, a miejscami 60 km/h. Należy też uważnie

patrzeć na znaki, aby upewnić się, jakie ograniczenia obowiązują

w danym miejscu.

Rozmawianie przez telefon komórkowy w trakcie jazdy zwiększa

pięciokrotnie ryzyko groźnego wypadku i jako takie jest wprost

bądź pośrednio zabronione w większości państw unijnych.

Maksymalny dozwolony poziom alkoholu we krwi waha się od 0,2

do 0,9 mg/ml, niektóre zaś kraje nie dopuszczają nawet śladu alko-

holu we krwi kierowcy samochodu.

Samolotem

Stworzenie jednolitego europejskiego rynku usług transportu lotni-

czego doprowadziło do obniżenia cen oraz większego wyboru prze-

woźników i usług. UE ustaliła również szereg reguł zapewniających

uczciwe traktowanie pasażerów linii lotniczych.

Prawa pasażera linii lotniczych

Jako pasażerowi linii lotniczych przysługują Ci pewne prawa co do

rozkładu lotów i rezerwacji, szkód dotyczących bagażu, opóźnień

i odwołań lotów, przypadków niewpuszczenia na pokład, odszko-

dowania w razie wypadku lub problemów z wyjazdem zorgani-

zowanym. Przepisy te mają zastosowanie do pasażerów lotów

krajowych i zagranicznych ujętych w rozkładzie i czarterowych,

odbywających się z lotniska na terytorium UE lub na lotnisko w UE

z lotniska poza UE, jeżeli lot jest obsługiwany przez linie lotnicze

UE. W UE obowiązuje ponadto czarna lista linii lotniczych, którym

nie wolno działać na jej terenie ani korzystać z europejskich lot-

nisk. Stopniowo wprowadzane są regulacje dotyczące pasażerów

niepełnosprawnych i o ograniczonej możliwości poruszania się

– dla zapewnienia im darmowej i skutecznej obsługi na pokładzie

samolotów i na unijnych lotniskach, przy uwzględnieniu równego

traktowania i ochrony przed dyskryminacją.

W razie konieczności złożenia skargi należy zwrócić się do linii lotni-

czych lub do organizatora wyjazdu zorganizowanego. W przypad-

ku niespełnienia przez nich zobowiązań pasażer może skierować

skargę do właściwego krajowego organu odpowiedzialnego za

wdrażanie prawa. Jeśli nie jest Ci znana nazwa i adres właściwego

organu, skorzystaj z darmowej linii informacyjnej Europe Direct:

00 800 6 7 8 9 10 11.

Bezpieczeństwo

Unikniesz opóźnień lub niedogodności związanych z konfiskatą rze-

czy przez służby ochrony lotniska, jeśli wcześniej dokładnie spraw-

dzisz, czy w bagażu podręcznym nie posiadasz żadnych przedmio-

tów, których nie wolno zabierać na pokład samolotu. Ustalony został

zarówno powszechny wykaz przedmiotów niedozwolonych w kabi-

nie w trakcie lotów z lotnisk UE, jak i skrócony wykaz przedmiotów,

których nie wolno zabrać do luku bagażowego. Takie listy znajdują

się również na każdym lotnisku w terminalu odpraw.

Ostatnio zaostrzono przepisy w odniesieniu do płynów wno-

szonych przez pasażerów w bagażu ręcznym przez punkty

kontrolne na lotniskach. Pasażerom zezwala się na posiadanie

pojemników zawierających maksymalnie 100 ml płynów, żelów

lub aerozoli umieszczonych w przejrzystej torbie z tworzywa

sztucznego – a także napojów i perfum zakupionych w miejscu

odlotu. Wprowadzane są również dalsze ograniczenia rozmia-

rów bagażu wnoszonego do kabiny.

UE - PODRÓŻE.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: