Ćwiczenia 1 - ŹRÓDŁA PRAWA W POLSCE (08.10.09).docx

ŹRÓDŁA PRAWA W POLSCE.

Źródła prawa w Polsce ustala Konstytucja RP w art. 87. Są nimi kolejno:

Akt prawa niższego rzędu MUSI być zgodny z aktem prawa wyższego rzędu.

1.      Konstytucja RP

·         wszystkie akty prawne muszą być zgodne z Konstytucją

·         ustawodawca tworząc prawo powinien konkretyzować i realizować postanowienia Konstytucji

·         jest ustawą szczególna (ustawą zasadniczą), ponieważ:

§  zawiera kardynalne prawa, stanowiące fundament politycznego i społecznego ładu

§  zawiera podstawowe zasady dotyczące treści Orawa, form oraz trybu ustalania i kompetencje organów do wydawania aktów prawnych

§  zajmuje najwyższe miejsce w hierarchii aktów prawnych

2.      Ustawa

·         jest aktem prawnym o najwyższej mocy prawnej po Konstytucji

·         zawiera normy ustawowe

·         może być zmieniona lub uchylona tylko innym aktem przepisem z innej ustawy

·         jest uchylana przez Parlament w specjalnej procedurze

·         zmiana ustawy – nowelizacja

·         zawiera prawa i obowiązki

·         publikowana jest w Dzienniku Ustaw

·         Kodeks jest ustawą

3.      Rozporządzenie

·         akt wykonawczy do ustawy

·         do wydania rozporządzenia jest niezbędna delegacja ustawowa – przepis uprawniający/zobowiązujący organ do wydania aktu oraz zakres spraw jakie podlegają regulacji

·         musi być zgodne z ustawą

·         wydawane są przez organy władzy wykonawczej (Prezydent RP, Rada Ministrów, Konkretny Resort)

·         publikowane jest w Dzienniku Ustaw

4.      Akty Prawa Miejscowego

·         uchwalane przez ograny samorządu terytorialnego (rada gmin, rada powiatu, sejmik województwa)

·         mają ograniczony zasięg terytorialny

·         publikowane są Dziennikach Urzędowych

Nieformalne źródła prawa

Oprócz źródeł prawa wpływ na stosowanie prawa mają:

·         orzecznictwo sądowe (głównie Sądu Najwyższego)

·         poglądy przedstawicieli nauki z zakresu prawa

·         doktryna prawnicza

·         zwyczaj

Hierarchiczność Norm Prawnych

·         akt niższego rządu MUSI być bezwzględnie zgodny z aktem wyższego rzędu

·         moc obowiązywania norm niższego rzędu wypływa z autorytetu norm wyższego rzędu

·         norma wyższego rzędu może uchylić moc obowiązująca normy niższego rzędu

·         norma prawna wyższego rzędu jest podstawą obowiązywania norm prawnych niższego rzędu