ZARZĄDZANIE PODEJMOWANIEM DECYZJI.
Podejmowanie decyzji – jest aktem wyboru jednej możliwości spośród pewnego ich zestawu
Proces podejmowania decyzji – obejmuje rozpoznanie i zdefiniowane istoty sytuacji decyzyjnej, wyodrębnienie różnych możliwości, wybór możliwości „najlepszej” i wprowadzenie jej w życie
Typy decyzji
· Decyzja zaprogramowana to taka, która ma dość wyraźna strukturę lub powraca z pewna częstotliwością (albo jedno i drugie).
· Decyzje niezaprogramowane – decyzje o dość słabo wyrażonej strukturze; podejmowane są znacznie rzadziej niż decyzje zaprogramowane.
Warunki podejmowania decyzji
· Podejmowanie decyzji w warunkach pewności – kiedy podejmujący decyzję zna z rozsądnym zakresem pewności pewne dostępne możliwości i związane z każdą z nich warunki, ma do czynienia ze stanem pewności.
· Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka – w warunkach określonych jako stan ryzyka dostępność każdej z możliwości oraz związane z nią potencjalne korzyści i koszty zawsze kojarzą się z jakimś szacunkiem prawdopodobieństwa
· Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności – podejmujący decyzje nie zna wszystkich możliwości, ryzyka związanego z każdą z nich ani ich prawdopodobnych konsekwencji. Ta niepewność wynika ze złożoności i dynamizmu współczesnych organizacji i ich otoczenia.
Racjonalne podejście do podejmowania decyzji
Klasyczny model podejmowania decyzji – normatywne podejście do podejmowania decyzji, określające sposób, w jaki menedżerowie powinni podejmować decyzje. W modelu tym zakłada się, że menedżerowie są logiczni i racjonalni i że ich decyzje najlepiej służą interesom organizacji.
Etapy racjonalnego podejmowania decyzji
Są to następujące etapy: rozpoznanie i zdefiniowanie sytuacji decyzyjnej; zidentyfikowanie właściwych możliwości; ocena, czy każda z nich jest wykonalna, zadawalająca i jakie przyniesie konsekwencje; wybranie możliwości najlepszej; zastosowanie tego , co daje; obserwowanie i ocena rezultatów wybrania danej możliwości.
Etap
Szczegóły
Przykład
1. Rozpoznanie i zdefiniowanie sytuacji decyzyjnej
Jeśli bodziec wskazuje na konieczność podjęcia decyzji. Bodziec ten może być pozytywny lub negatywny
Kierownik zakładu zauważa wzrost fluktuacji o 5%
2. Identyfikacja alternatywnych możliwości
Pożądane są zarówno możliwości oczywiste, jak i twórcze; im ważniejsza decyzja, tym więcej alternatywnych możliwości trzeba rozpatrzyć
Kierownik zakładu może zwiększyć płace, premie lub zmienić zasady rekrutacji
3. Ocena różnych wariantów
Każdy wariant ocenia się, aby ustalić, czy jest wykonalny i zadawalający oraz jakie przyniesie konsekwencje
Może okazać się, że wzrost premii nie jest możliwy. Wzrost płac i zmiana zasad rekrutacji może spełnić wszystkie warunki
4. Wybór najlepszego wariantu
Należy ocenić wszystkie elementy sytuacji i wybrać wariant, który najlepiej pasuje do danej sytuacji
Zmiana zasad rekrutacji może dopiero po dłuższym czasie wpłynąć na zmniejszenie fluktuacji, trzeba więc podnieść płace.
5. Wdrożenie wybranego wariantu
Wybrany wariant zostaje wdrożony w systemie organizacji
Kierownik zakładu może potrzebować zezwolenia centrali firmy. Dział kadr ustala nową strukturę płac
6. Obserwacja wyników i ocena
W jakim momencie menedżer powinien ocenić zakres, w jakim wariant wybrany w etapie 4 i wdrożony w etapie 5 sprawdza się w praktyce
Kierownik zakładu zauważa, że po sześciu miesiącach nastąpił spadek fluktuacji załogi do poprzedniego poziomu
Ocena alternatywnych wariantów w procesie podejmowania decyzji
Behawioralne aspekty podejmowania decyzji
· Model administracyjny – model podejmowania decyzji, który zakłada, że podejmujący decyzję:
o Dysponuje niepełna i niedoskonałą informacją
o Działają na zasadzie ograniczonej racjonalności
o Mają skłonność do zadawalania się przy podejmowaniu decyzji pierwszym dopuszczalnym rozwiązaniem
· Ograniczona racjonalność – koncepcja, zgodnie z którą podejmujący decyzje są ograniczeni przez swe wartości i nieświadome odruchy, umiejętności zwyczaje
· Koalicja – nieformalny sojusz jednostek lub grup utworzonych do osiągania wspólnego celu
Grupowe lub zespołowe podejmowanie decyzji
· Grupy i zespoły interaktywne – grupa lub zespól podejmujący decyzję; ich członkowie otwarcie dyskutują, spierają się uzgadniają wybór najlepszego rozwiązania
· Grupa delficka - forma grupowego podejmowania decyzji, w której grupa autonomicznych, niezależnie wypowiadających się ekspertów jest wykorzystywana do sformułowania, zgodnej „uśrednionej” opinii.
Wykład #8: Podstawy organizacji i zarządzania
2
elyaught