PROTOKÓŁ DYPLOMATYCZNY
WYKŁAD I
Ustawa z dnia 27 lipca 2001r. o służbie publicznej poz.1403.
Protokół dyplomatyczny:
- reguły postępowania i zachowania dyplomaty
- normy obowiązujące w kontaktach urzędowych z władzami państwa akredytacji
- normy obowiązujące we wzajemnych stosunkach między placówkami dyplomatycznymi innych państw danej stolicy
!!! 1815r. Kongres Wiedeński – spisano reguły traktowania dyplomatów z różnych państw (Zasada Precedencji), reguły te spisano w protokole, stąd nazwa protokół dyplomatyczny.
Funkcje dyplomaty mogą pełnić:
- ambasadorowie
- ministrowie
- każdy z nas, reprezentujący kraj
Reguły zasady precedencji:
- zasada pierwszeństwa określa, które rangi dyplomatów są wyższe, a które niższe (ambasador, ...., atasze)
- zasada starszeństwa określa precedencję wśród osób o tej samej randze lub klasie (listy uwierzytelniające – kto złożył wcześniej)
Protokół dyplomatyczny zawiera:
- zasady dobrych manier, powszechnie przyjętych i stosowanych w płaszczyźnie towarzyskiej
- sposób posługiwania się korespondencją, kontaktowania się telefonicznego, zachowania w towarzystwie, określa ubiór stosownie do sytuacji i konwenansów międzynarodowych
- ceremoniał państwowy i dyplomatyczny
- zasady zachowania się (etykieta)
- zasady organizacji oficjalnego życia dyplomatycznego (przyjęcia, spotkania, zasady precedencji, stroje, wymiana korespondencji dyplomatycznej itd.
Komórka Protokołu Dyplomatycznego:
· wydział Prezydialny – pisanie wszelkiej korespondencji podpisanej później przez prezydenta, premiera
- AGRIMENT – zgoda na to, aby dyplomata wjechał do kraju i objął swoje funkcje
- przyjmuje wnioski o odznaczenie obcokrajowców w naszym kraju i odznaczenia naszych obywateli w innych krajach
· wydział Protokolarny – dba o przestrzeganie etykiety, precedencji podczas uroczystości państwowych, wystosunkowuje zaproszenia na uroczystości, przygotowuje ceremonię wręczania listów uwierzytelniających
· wydział Przywilejów i Immunitetów – dba o to, aby państwo przestrzegało nadanych przez państwo przywilejów i immunitetów
· wydział Nieruchomości – szukanie pomieszczeń na ambasady, załatwianie spraw z tym związanych
· wydział Wizyt Oficjalnych – przygotowuje program i uczestniczy w uroczystościach premierów innych państw
Ceremoniał państwowy – zespół kurtuazyjnych form protokolarnych stosowanych zwyczajowo w stosunkach między szefami państw i rządów oraz innymi przedstawicielami państw szczebla rządowego, którym dzięki ceremoniałowi nadaje się uroczysty charakter państwowy, wojskowy, cywilny, religijny itp. (3 maja, 11 listopada)
Ceremoniał dyplomatyczny – zespół zasad i form obowiązujących przy realizacji obrotu dyplomatycznego.
Księga kondolencyjna - ....
Kurtuazja międzynarodowa – wszelkie akty grzecznościowe ze strony państwa przyjmującego wobec przedstawicieli innych państw lub samych tych państw, będące przejawem i podkreśleniem szacunku dla tego wszystkiego co reprezentuje i symbolizuje państwo.
Etykieta – dyplomatyczny savoir vivre, czyli przyjęte w służbie dyplomatycznej oraz w życiu oficjalnym grzecznościowe formy zachowania się, zwane także konwenansami.
Kto nie może zostać dyplomatą?
- osoby zbyt nieśmiałe lub zbyt impulsywne oraz takie, które mają problem z formułowaniem myśli.
- osoby, które nie znają języków obcych (i to kilku)
Dyplomacja dwustronna:
- paradyplomacja – okazjonalna, „bez krawatów”
- stałe reprezentacje – rezyduje na stałe w państwie przyjmującym
Dyplomacja wielostronna:
- powszechne, o uniwersalnym zasięgu, organizacje międzynarodowe (np.: Narody Zjednoczone)
- wielorakie, uniwersalne i regionalne organizacje międzynarodowe (np.: Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża)
- międzynarodowe organizacje pozarządowe (np.: Światowe Forum Ekonomiczne)
- międzynarodowe konferencje i spotkania
Konferencje:
- konferencje deliberacyjne – forum ogólnej prezentacji poglądów i stanowiska dotyczących wybranych problemów
- konferencje uchwałodawcze (konstytutywne) – wymiany poglądów, uzgodnienia wiążą państwa, które podpiszą ustalenia
- konferencje informacyjne – podzielenie się wypracowanymi rozwiązaniami, wymiana informacji
Podział konferencji ze względu na rozmiar:
- małe (do 20 delegacji)
- średnie (20-60 delegacji)
- duże (powyżej 60 delegacji)
Podział konferencji ze względu na rozmiar czasowy:
- krótkie (do jednego tygodnia)
- średnie (1-3 tygodnie)
- długie (powyżej 3 tygodni)
Ustawa o służbie zagranicznej
Organy wewnętrzne:
- głowa Państwa
- Parlament
- Rząd
- Szef Rządu
- Minister właściwy – do Spraw Zagranicznych
Organy zewnętrzne:
- stałe – misje dyplomatyczne, urzędy konsularne, misje wojskowe, biura radcy handlowego
- tymczasowe – misje specjalne, okręty wojenne, organy wewnętrzne tymczasowo za granicą
Parlament:
- nadzór nad polityką zagraniczną państwa
- uczestniczy w wyborze głowy państwa, ministrów, premiera
- zatwierdza umowy międzynarodowe
- uchwala budżet
- sprawuje kontrolę nad rządem
- Parlament wyraża zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej !!!
Głowa państwa:
- kompetencje uregulowane w Konstytucji
- wyraża wolę ludu
- ma prawo inicjatywy ustawodawczej
- ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe
- mianuje i odwołuje ambasadorów
- przyjmuje listy uwierzytelniające ambasadorów
- posiada najważniejszą pieczęć w państwie
- reprezentuje interesy naszego państwa
- pełni funkcję zwierzchnią sił zbrojnych
Premier i rząd:
- premier ma największe kompetencje w systemie parlamentarno – gabinetowym
- ustala również kierunki polityki zagranicznej
- zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa
- sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków z innymi państwami i organizacjami
- odpowiada za to co robi przez Sejmem i Trybunałem Stanu
- uczestniczy w spotkaniach
Minister Spraw Zagranicznych:
- podpisuje umowy międzynarodowe bez pełnomocnictwa
- proponuje kandydatów na ambasadorów
- nadaje stopień dyplomatyczny ambasadora dyplarnego
- pełni funkcje koordynacyjne
- podlegają mu instytuty polskie, sprawuje nad nimi kierownictwo
- odpowiada przed Premierem i przed Trybunałem Stanu, za działalność przed Sejmem
Dyrektor Generalny Służby Zagranicznej:
- zapewnia ciągłość polityki zagranicznej państwa
- pomaga w rozwiązywaniu problemów
- organizuje sympozja, wieczorki
Ustawa o służbie zagranicznej Art.1 – określa organizację i funkcjonowanie służby zagranicznej
Kto kieruje służbą zagraniczna? – Minister właściwy do spraw zagranicznych.
Który stopień najwyższy, a który najniższy?
1) ambasador tytularny,2) radca - minister,3) I radca,4) radca,5) I sekretarz,6) II sekretarz,7) III sekretarz,8) attaché.
Misje dyplomatyczne – jest oficjalnym urzędem państwa wysyłającego o charakterze przedstawicielskim. Nie posiada osobowości prawnej !!! Może zakładać konta w bankach.
Kto ustanawia misje? – Minister właściwy do spraw zagranicznych.
Konsulaty – status prawny uregulowany w ustawach o konwencjach.
Cztery klasy konsulatów:
1. konsulaty generalne na czele z konsulem generalnym
2. konsulaty
3. vicekonsulaty na czele z vicekonsulem
4. agencje konsularne na czele z agentem konsularnym
Konsulat wydaje wizy, paszporty, dowody.
Trzy grupy:
1. personel dyplomatyczny – są to m.in.: radcy, sekretarze, attaches
2. personel administracyjny i techniczny – są to: personel kancelaryjny ( w tym kierownik kancelarii), tłumacze, radiotelegrafiści, szyfranci
3. personel służby – są to: kierowcy, gońcy oraz służba zatrudniona przez państwo wysyłające
Zakończenie funkcji członka misji:
- z inicjatywy samego przedstawiciela dyplomatycznego – prośba o odwołanie bądź podanie się do dymisji
- z woli państwa wysyłającego – odwołanie członka misji
· albo w związku z normalną polityką
· albo w ramach protestu czy niezadowolenia wobec polityki państwa przyjmującego, wtedy bez powołania nowej osoby
- z woli państwa przyjmującego – bez uznania za persona non grata (członek personelu dyplomatycznego) lub osobę niepożądaną (inne osoby nie mające statusu członka personelu dyplomatycznego) – gdy państwo uważa, że działalność danej osoby jest sprzeczna z polityką państwa
- na skutek wypadków losowych lub powstania okoliczności zewnętrznych (np.: śmierć dyplomaty)
Wyróżniamy 3 klasy szefów misji: !!!! WAŻNE
1. ambasadorów i nuncjuszów (Stolica Apostolska) akredytowanych przy głowach państw oraz innych szefów misji równorzędnego stopnia
2. posłów nadzwyczajnych, ministrów pełnomocnych i internuncjuszów (Stolica Apostolska) akredytowanych przy głowach państw
3. charges d’ affaires, akredytowanych przy ministrach spraw zagranicznych
· charges d’ affaires eu pie (Stały Szef Misji Dyplomatycznej)
· charges d’ affaires ad interim (Czasowy Szef Misji Dyplomatycznej)
Klasa 1 i 2 składa listy uwierzytelniające głowie państwa.
Klasa 3 składa listy wprowadzające do Ministra Spraw Zagranicznych.
...
ulcik99