KATECHEZA LO.T.
Temat: KIM SĄ ANIOŁOWIE?
Cele:
· Przestawienie stworzenia Aniołów, ich pochodzenia.
· Zadania Aniołów wobec Boga i ludzi.
· Uwrażliwienie na relacje z Aniołem Stróżem.
· Uświadomienie, kim jest szatan.
1. Wprowadzenie
Przypomnijcie sobie naukę o Aniołach z młodszych klas szkoły podstawowej. Spróbujcie na kartkach wypisać cechy Aniołów.
Aniołowie są istotami duchowymi, osobowymi, rozumnymi (dogmat wiary), nie są złączone z jakąkolwiek materią. W całym swoim bycie Aniołowie są sługami i wysłannikami Boga. Ponieważ zawsze kontemplują „oblicze Ojca, który jest w niebie” (Mt 18,10), są wykonawcami Jego rozkazów, „aby słuchać głosu Jego słowa” (Ps 103,20). Jako stworzenia czysto duchowe Aniołowie posiadają rozum i wolę: są stworzeniami osobowymi i nieśmiertelnymi. Przewyższają doskonałością wszystkie stworzenia widzialne. Świadczy o tym blask ich chwały.
2. Rozwinięcie
Trzej wielcy Aniołowie: Michał, Gabriel, Rafał
Ø Co wiemy o Archaniołach – Michale, Gabrielu i Rafale?
MICHAŁ – „któż jak Bóg”
GABRIEL – „Bóg jest mocą”
RAFAŁ – „Bóg uleczył”
Kościół czci ich w liturgii w dniu 29 września.
Michał wystąpił przeciw szatanowi i strącił go w otchłanie piekła. Dzisiaj jest on uznawany za patrona i obrońcę Kościoła katolickiego i wszystkich wiernych przed atakami diabła.
Gabriel zwiastował Zachariaszowi narodziny Jana Chrzciciela i przekazał Maryi wiadomość, że została wybrana na Matkę Syna Bożego. Jest więc ambasadorem Bożym, który oznajmia ludziom najważniejsze nowiny, przynosi radość. Niektórzy uważają go za Anioła Stróża Świętej Rodziny. W 1951 r. papież Pius XII ogłosił Archanioła Gabriela patronem telefonu, radia i telewizji.
Rafał występuje przede wszystkim w księdze Tobiasza jako Azariasz pomagający Tobiaszowi Tobiaszowi Sarze. Archanioł Rafał czczony jest jako ten, który troszczy się o podróżujących i pomaga bezpiecznie wrócić do domu.
Nasz Anioł Stróż
Odczytujemy świadectwo Rafała o roli Anioła Stróża w jego życiu.
„Wiecie, dlaczego tak kocham Anioły? Bo one uczą pełnego wiary i miłości oddania, zawierzenia Bogu. Cokolwiek nas spotyka, uczą, że wszystko ma swój sens. Każde cierpienie przetrwane w mistycznej pokorze niesie owoc potężniejszej wiary, żywej radości i prawdziwej ufności. Aniołowie dają jedyną w swoim rodzaju lekcję współczucia i miłości względem naszych braci. Aniołowie bliżsi od przyjaciół, podsuwają ciepłe słowa otuchy, gdy nic już nam pomóc nie może. Pomagają pokonać największe omyłki duszy, wypędzić największe zło, sprostać największym cierpieniom i pokusom.
Czasem staję się tak nieznośny, że wszyscy, którzy mnie kochali, odchodzą. W te noce pełne bólu, czuję jak Anioł Stróż otacza mnie swymi duchowymi skrzydłami i sprawia, że napełnia mnie nieuzasadniona radość i pokój, a wtedy cichutko szepcze mi do ucha: nie lękaj się, Bóg zna nasze słabości najlepiej. Trzeba to wszystko Jemu pozostawić. Trzeba dziękować za wszystko, co daje nam Pan. Każda przeciwność to niepowtarzalna szansa, by dać świadectwo Prawdzie! Anioł podpowiada: Bóg cierpi wtedy razem z nami i trzeba dziękować za Jego obecność pełną troski i wszystko, co nas spotyka, we wszystkim upatrywać dobro.
Oto, dlaczego tak bardzo kocham Anioły! Bo na swych skrzydłach i w nieustannym pędzie wznoszą się ku Bogu. Wystarczy poprosić, podać dłoń, a chwycą i wyciągną z największego bagna, choćby człowiek po same uszy w nim siedział. Uczą patrzeć w niebo.
Aniołowie wspomagają ludzi w trudzie ziemskiego pielgrzymowania. W tradycyjnej koronce anielskiej Serafinowie wlewają święty ogień w nasze serca; Cherubinowie dzielą się z nami swym blaskiem i pogłębiają nasz kontakt z Bogiem; Trony pomagają tym, którzy ulegają namiętnością i napełniają ludzkie dusze pokojem; Panowania objawiają wolę Boga i wskazują najkrótszą drogę do doskonałości i świętości; Mocarstwa rozdają łaski Boże i ułatwiają to, co trudne, uczą niewzruszonej wytrwałości, Bóg przez nie czyni cuda; Zwierzchności mają dar bezgranicznego wpływania na zabłąkane dusze, posiadają ogromną inteligencję, potrafią więc demaskować intrygi złych duchów; Księstwa czuwają nad narodami i większymi wspólnotami, zabiegają o czystość zamiarów; Archaniołowie przejawiają szczególną troskę nad człowiekiem.
Anioły najlepiej dają się poznać, gdy poprosimy o to Matkę Bożą, która przez swoje posłuszeństwo stała się Królową, dlatego możemy wołać: samemu Bogu przez Maryję, a Anioły będą nam w tym dopomagać. Wyobraźnia płata nam różne figle. Dlatego tak bardzo potrzebny jest sposób patrzenia na swoje problemy z dystansem … czasem więc warto poznać ich punkt widzenia … tym bardziej, że nikt nie zna nas tak, jak one. Mając takich niebiańskich przyjaciół i w dobrym i w złym losie możemy być szczęśliwi. Potrzeba tylko nawrócenia, skierowania się myślą do Bogu. Należy prosić Anioły, by towarzyszyły nam w modlitwie.
Jesteśmy niczym dzieci potrzebujące mistrzów, aby oświecili nas i pokierowali nami. I Bóg zaspokoił tę naszą potrzebę, przydzielając nam Anioły, które są naszymi nauczycielami i przewodnikami” (św. Tomasz z Akwinu). Rafał.
3. Zakończenie
Niewidzialni towarzysze podróży – Aniołowie
Katechizm Kościoła Katolickiego przypomina: „Istnienie istot duchowych, niecielesnych, które Pismo Św. nazywa zazwyczaj aniołami, jest prawdą wiary”. Nowy katechizm mówi także, że już tu na ziemi jesteśmy otoczeni opieką i wstawiennictwem aniołów, a każdy wierny „ma u swego boku anioła jako opiekuna i stróża, by prowadził go do życia”. Dogmatycznie prawda o istnieniu aniołów została zdefiniowana na Soborze Laterańskim IV (1215 r.) i Watykańskim I (1869-1870), gdzie podkreślono, że aniołowie są istotami rozumnymi i osobowymi.
Ø Dlaczego jednak istnienie aniołów jest takie ważne, że wymaga aż potwierdzeń dogmatycznych?
Ø Czy moglibyśmy się bez aniołów obejść?
Ø Kim są te tajemnicze istoty, o których mówią orzeczenia Kościoła?
Aniołowie w Biblii
Pismo Święte nieustannie wspomina o aniołach. Od pierwszych ksiąg ST pojawiają się tajemnicze istoty duchowe: Boży posłańcy. W Ks. Rodzaju aniołowie pilnują rajskiego ogrodu (Rdz 3,24). Są także posłani, by strzegli Ludu Wybranego (Wj 23,20). Innym zadaniem aniołów jest interpretacja różnych zdarzeń i ich zapowiadanie. Aniołowie, jako przebywający blisko Boga, wyjaśniają prorokom sens Bożych działań oraz tłumaczą rozmaite wizje i widzenia (Ez 40,3). Czasem aniołowie przyjmują także oblicze bardziej osobowe. Niektórzy ujawniają swoje imiona charakteryzujące ich funkcje: Rafał – „Bóg uleczył” (Tob 3,17), Gabriel – „Bóg jest mocą” (Dn 8,16), Michał – „Któż jak Bóg” (Dn 10,13).
W najstarszych księgach ST obok dobrych duchów pojawiają się również postacie aniołów będących narzędziem zniszczenia, jak np. Anioł Niszczyciel z Ks. Wyjścia (Wj 12,23) albo Anioł z Ks. Hioba (Hi 1,12). Aniołom przypisywane są więc zarówno dobre czyny, jak i bycie narzędziem kary, gniewu lub zniszczenia. Być może dlatego zaczęło się pojawiać coraz wyraźniejsze rozróżnienie dobrych aniołów i szatana wraz z jego demonami. Świat duchowy jest więc podzielony. Dobre duchy – Aniołowie, stanowią tę część świata duchowego, która z polecenia Bożego opiekuje się wszystkimi ludźmi np. biblijnym Tobiaszem. Złe duchy sprawiają, że człowiek może być zwiedziony ku złemu, jak to miało miejsce w raju.
NT wyraźnie potwierdza podział na duchy dobre, „posłane na pomoc tym, którzy otrzymują dziedzictwo zbawienia” (Hbr 1,4) i duchy złe, które błąkają się po miejscach pustynnych, by w końcu wejść w człowieka (Mt 12,43). Wraz z rozwojem objawienia biblijnego pojawiają się zalążki hierarchii anielskich. Wylicza się Archaniołów, Cherubinów, Trony, Panowania, Władze, Potęgi, Moce. NT przynosi odmienną perspektywę istnienia Aniołów, podporządkowując ich istnienie i działanie Chrystusowi. Ewangelie wywyższają Aniołów podkreślając, że wpatrują się one nieustannie w oblicze Ojca, że ich życie wolne jest od cielesności i że już teraz uczestniczą w radości Boga, a w przyszłym świecie będą wykonawcami sądu nad światem. Całe to wywyższenie Aniołów w teologii NT podporządkowane jest jednemu celowi: ukazaniu, że Jezus Chrystus jest nieporównywalnie większy od nich i otrzymuje od nich uwielbienia. Bóg poddał Aniołów Chrystusowi i teraz, po zmartwychwstaniu, Aniołowie wyznają Jego panowanie, a w dzień sądu będą stać u boku swego Pana. W ten sposób Ewangelia, poprzez objawienie tajemnic świata aniołów, wywyższa tajemnicę Bóstwa Jezusa Chrystusa.
Tradycja Kościoła
Ojcowie Kościoła zgodnie przyjmowali istnienie Aniołów i to, że zostały one stworzone przez Boga. Problemem była natomiast cielesność lub niecielesność Aniołów. Teologowie przypuszczali, że aniołowie mają jakiś rodzaj ciała eterycznego lub są świetlistą substancją. Tematyka Aniołów coraz bardziej zaczęła dotykać kwestii struktury całego wszechświata.
Pierwszą próbę stworzenia syntetycznego obrazu wszechświata podjął w III w. Orygenes. Według niego świat duchowy jest rodzajem emanacji Boga, którą w zależności od stopnia oddalenia od Jedności Doskonałej podzielić można na 9 chórów i 3 hierarchie.
Bardzo inspirujące były też rozważania św. Augustyna, który widział istotę życia aniołów w funkcjach, które spełniają: „Anioł oznacza funkcję, nie naturę. Pytasz, jak nazywa się ta natura? Duch. Pytasz o funkcję? Anioł. Przez to, czym jest, jest duchem, a przez to, co wypełnia, jest aniołem”.
Skoro aniołowie są duchami czystymi, niematerialnymi, to czy istnieją poza czasem? Czy istniały zanim czas powstał? Augustyn badał ten problem i wyjaśniał: „Aniołowie choćby zawsze byli, są stworzeni i choćby byli zawsze, nie byliby współwieczni Stwórcy”.
Kim są Aniołowie?
Aniołowie są istotami duchowymi, rozumnymi i osobowymi (dogmat wiary uroczyście ogłoszony). Nie posiadają ciał takich jak ludzie (dogmat wiary z nauczania zwykłego), nie są złączeni z jakąkolwiek materią (ogólna opinia teologiczna). Dogmatem wiary z powszechnego nauczania jest istnienie Aniołów Stróżów, którzy opiekują się każdym człowiekiem.
Reszta twierdzeń dotyczących Aniołów nie jest zdefiniowana dogmatycznie, co nie znaczy, że nie jest przez Kościół wyznawana. Przecież np. zmartwychwstanie Jezusa nie było ogłoszone dogmatycznie, a jest centrum naszej wiary.
Aniołowie na pewno różnią się od ludzi. Człowiek np. może coraz bardziej być człowiekiem, stając się bardziej rozumny. Aniołowie natomiast są stworzeniami od razu „w wersji gotowej”. Nie mogą być bardziej lub mniej aniołami. Mają wolność wyboru, ale ich wybory są ostateczne, nie zaciemnione przez zawodne zmysły lub niewiedzę. Mogą wybrać bycie aniołem lub jakby niebycie sobą. Np. wybór niesłużenia Bogu jest dla anioła wyborem jakby niebycia sobą i niejako zmienia jego gatunek i powoduje powstanie nowego gatunku – diabła, czyli zbuntowanego anioła.
Upadek Aniołów
Historia upadku aniołów, choć całkiem inna od historii człowieka, mówi nam wiele o naturze ludzkich grzechów. Według wielu przekazów tradycji człowiek, chociaż niższy od anioła, został przeznaczony do godności przybranego syna Bożego. Aniołowie znając swoją naturę wiedzieli, że ich rolą jest przeprowadzić byty od siebie niższe do stanu wyższego niż one same! Człowiek ma zostać „przebóstwiony” i stać się podobny Bogu, a aniołowie mają mu w tym pomóc. Być może właśnie to służebne zadanie wyznaczone aniołom spowodowało, że niektóre z nich zadecydowały, że nie będą służyć Bogu i człowiekowi.
Jak mówi św. Tomasz z Akwinu, grzechem aniołów była pycha i zazdrość.
Dlaczego Bóg nie zniszczy zbuntowanego anioła, który był odpowiedzialny np. za namówienie pierwszych rodziców do nieposłuszeństwa? Dotykamy tu wielkiej tajemnicy istnienia zła w świecie. Być może jest tak dlatego, że zbuntowany anioł nadal pozostaje stworzeniem Bożym, przez Niego umiłowanym, choć nieodwracalnie odłączonym. Choć diabeł i piekło są rzeczywistościami bliskimi każdemu z nas i naszym czasom, tego co Bóg przygotował nikt z nas przewidzieć nie potrafi.
Anioły pozostają rzeczywistością, do której dostęp mamy głównie przez modlitwę i wiarę. Jak naprawdę wygląda świat aniołów, dowiemy się zapewne dopiero po śmierci.
Zadanie do domu
Napisz list do swojego Anioła Stróża, w którym poprosisz go o rzeczy ważne dla siebie.
1
Ecce_Ego