System turystyczny1.pdf

(1247 KB) Pobierz
Microsoft Word - Dokument1
WPROWADZENIE
Turystyka. Przegląd Systemów Turystycznych
Co to jest turystyka?
PiszĢc tĢ ksiĢŇkħ postawiliĻmy sobie za cel: opisaę jak działa turystyka oraz pokazaę jak ludzie
potrafiĢ wykorzystywaę tħ wiedzħ, aby czerpaę z niej korzyĻci. Naszym pierwszym wyzwaniem
było nazwanie tego zjawiska.
Turystyka nie jest łatwym zjawiskiem do opisania. Autorzy mieli problemy z przedstawieniem
turystyki jako branŇy. Wells (1989) definiuje branŇe tħ jako:" liczbħ firm produkujĢcych podobne
dobra i usługi , które konkurujĢ ze sobĢ." Ale czy te słowa opisujĢ branŇħ turystycznĢ. Podczas
silnej konkurencji w turystyce, wiele firm oraz innych organizacji turystycznych oferujĢ
uzupełniajĢce, niŇ konkurujĢce produkty i usługi . Linia lotnicza, hotel, restauracja, biuro podróŇy,
atrakcja turystyczna nie konkurujĢ ze sobĢ. UzupełniajĢ siħ nawzajem i mieszajĢ oferujĢc swoim
klientom satysfakcjonujĢcy wypoczynek, czy teŇ podróŇ słuŇbowĢ.
Jakkolwiek pomysł na branŇħ turystycznĢ dzieli turystykħ na kilka czħĻci. To zwiħksza wizerunek,
wiarygodnoĻę i politycznĢ akceptacjħ turystyki. Wizerunek turystyki jest wieloznacznie odbierany,
inaczej przez uczonych , a inaczej przez zwykłych ludzi. Na przykład , dla uczonych zarówno
turystyka, czy teŇ goĻcinnoĻę, majĢ te same znaczenie. Zwykli ludzie sĢ zdumieni, tym jak dĢŇĢ do
kariery w turystyce. Wiele prób podjħto, aby zdefiniowaę turystykħ w ciĢgu ostatnich 35 lat, ale nie
ma jak dotychczas jednej uniwersalnej definicji. Jest pewne połĢczenie pomiħdzy podróŇĢ,
turystykĢ, rekreacjĢ i odpoczynkiem, ale te połĢczenie nie jest jeszcze mocne. Turystyka dotyczy
podróŇowania, ale nie kaŇda podróŇ to turystyka. Wakacje dotyczĢ odpoczynku, ale nie kaŇda
turystyka to rekreacja. Turystyka wystħpuje, gdy odpoczywamy, ale nie kaŇdy czas spħdzony na
odpoczynku jest turystycznĢ aktywnoĻciĢ. DefiniujĢc turystykħ jako branŇħ, pomagamy ludziom
dostrzec wyraŅniej, czym właĻciwie jest turystyka. Im czystszy obraz, tym lepsze zrozumienie.
Pomysł na branŇħ turystycznĢ daje nam wiħksze poczucie wiarygodnoĻci oraz szacunku. Buduje
poczucie przynaleŇnoĻci. To pomaga w porównaniu z innymi branŇami, takimi jak, agrokultura, czy
manufaktura. To ustanawia turystykħ w "porzĢdku dziobania"(przen. o hierarchii społ.). PorzĢdku
ekonomicznych aktywnoĻci. Jest to bardzo przydatne i buduje wiħkszĢ ĻwiadomoĻę publicznĢ w
zakresie turystyki.
Pomysł branŇy turystycznej jest politycznie atrakcyjny. JednĢ z silnych stron turystyki sĢ zyski
odczuwalne przez wiele przedsiħbiorstw, organizacji i ludzi. OdwiedzajĢcy wydaje na wiele
sposobów swoje Ļrodki, które trafiajĢ do tych właĻnie przedsiħbiorstw. Na pierwszy rzut oka to
1
wydaje siħ idealnĢ formĢ uzyskania poparcia politycznego w planowaniu, rozwoju, zarzĢdzaniu
turystykĢ. Jakkolwiek, ta pozorna siła była wielkim wyzwaniem dla zainteresowanych turystykĢ.
Jako turystyka dotykajĢca tak wiele przedsiħbiorstw i ludzi na róŇnym poziomie, dlatego teŇ,
wraŇenia te ciħŇko zmierzyę. Północno-amerykaıski System Klasyfikowania BranŇy (NAICS) nie
ma uniwersalnego kodu, aby nazwaę turystykħ jako branŇħ - gałĢŅ przemysłu.
System Satelitarnych Rachunków Turystyki (TSA) został przedstawiony po to, by ukazaę lepszy
obraz turystyki poprzez ekonomiħ. Biuro Ekonomicznych Analiz (BEA) w Stanach Zjednoczonych
opisuje ten system jako (BEA2009):
" Satelitarne Rachunki PodróŇy I Turystyki (TTSAs) prezentuje w szczegółach
podróŇ I aktywnoĻę turystycznĢ I jest to zasadĢ w ekonomii Stanów Zjednoczonych.
Te rachunki prezentujĢ szacowane wydatki turystów I odwiedzajĢcych, w 24 typach
dóbr I usług . Te rachunki przedstawiajĢ równieŇ szacunkowe przychody z podróŇy I
turystyki oraz oszacowanie produkcji I zatrudnienia generowanego przez turystykħ I w
jej sektorach pokrewnych .Rachunki sĢ aktualizowane co roku zostały rozszerzone o
kwartalne szacunki sprzedaŇy towarów I usług dla podróŇnych oraz zatrudnienia w
turystyce .SprzedaŇ ta obrazuje turystykħ ."
Wiele ludzi, których Ňycie albo interesy sĢ dotykane przez turystykħ z reguły sĢ zaangaŇowane w
inne czynnoĻci. Sprzedawca sprzedaje zarówno goĻcia jak I rezydenta . CiħŇko jest ocenię jak
turystyka na nich oddziałowywuje. Z politycznego punktu widzenia, organizacja turystyczna
poprzez demonstracje wpływa na znaczenie turystyki . Poprzez lobbing organizacje turystyczne
uzyskujĢ wiħksze poparcie i pomoc.
Ale turystyka nie jest jeszcze branŇĢ. Turystyka to aktywnoĻę. Amerykaıski departament
statystyki gospodarczej oraz wydział spraw społecznych stwierdzajĢ Ňe: " turystyka to społeczne
kulturowe gospodarcze zjawisko zwiĢzane z przemieszczaniem siħ osób spoza miejsca ich stałego
zamieszkania, a czerpanie przyjemnoĻci z podróŇowania jest zwykle motywacjĢ." Nie moŇe to byę
tylko jedna branŇa. Turystyka ma miejsce, na skale miħdzynarodowĢ , gdy ludzie przekraczajĢ
granice w celach rekreacyjnych i podróŇy słuŇbowych na okres krótszy niŇ rok. Turystyka
wystħpuje równieŇ gdy ludzie przemierzajĢ odległoĻci w celu odbycia podróŇy rekreacyjnej lub
słuŇbowej. Studiowanie turystyki to studiowanie jej zjawiska. DziałalnoĻę turystyki wspiera ludzi w
niĢ zaangaŇowanych.
Narodowa Organizacja Turystyki w Madrycie jest wyspecjalizowanĢ agencjĢ zjednoczonych
narodów tak opisuje turystykħ: " CzynnoĻci ludzi podróŇujĢcych i zatrzymujĢcych siħ w miejscach
poza ich zwyczajne Ļrodowisko nie wiħcej niŇ rok w celu spħdzenia wolnego czasu czy interesach,
w celach nie zarobkowych. WyróŇnia siħ gałħzie przemysłu:
  Turystyka przyjazdowa - odwiedzanie kraju przez obcokrajowców
2
  Turystyka wyjazdowa - odwiedzanie obcych krajów
  Turystyka wewn ħ trzna - odwiedzanie kraju przez rezydentów i obcokrajowców
  Turystyka krajowa - odwiedzanie własnego kraju
  Turystyka narodowa - odwiedzanie obcych krajów oraz własnego
  Turystyka mi ħ dzynarodowa tj. Turystyka przyjazdowa i wyjazdowa poszczególnego kraju
Zaproponowano wiele definicji turystyki chociaŇ turystyka nie jest przemysłem to skupia w sobie
wiele róŇnych działalnoĻci i organizacji turystycznych :
  Zakwaterowanie, wy Ň ywienie : restauracje , bary , hotele , resorty , domy goĻcinne , farmy
, gospodarstwa agroturystyczne , apartamenty , domki letniskowe , centra konferencyjne ,
ekologiczne schroniska , sklepy róŇnego rodzaju w tym wolnocłowe;
  Stowarzyszenie: narodowe , regionalne , miħdzynarodowe , organizacje biur podróŇy ;
  Wydarzenie i atrakcje : parki tematyczne , muzea , parki narodowe , zoo , ogrody ,
festiwale itd. ;
  Kongresy i targi : centra , audytoria ;
  Inne sektory : operatorzy , dostawcy , ubezpieczyciele i nauczyciele ;
  Regulacje i koordynacje : agencje rzĢdowe i organizacje pozarzĢdowe;
  Transport . PrzewoŅnicy: linie lotnicze , statki , promy, linie kolejowe , autobusy ,
wypoŇyczalnie samochodów;
  Po Ļ rednicy podró Ň y : tour operatorzy , przedstawiciele handlowi , agenci , organizatorzy
wycieczek, prawnicy.
Dlaczego u Ň ywamy systemów w studiowaniu turystyki?
Wiele ludzi twierdzi, Ňe tematem tej ksiĢŇki jest "branŇa turystyczna." Mamy przynajmniej trzy
powody, aby nazywaę turystykħ branŇĢ. Jakkolwiek autorzy postanowili scharakteryzowaę
turystykħ jako system, niŇ jako branŇa. Zrobili to dla kilku powodów. Pierwszy powód: opisanie
niezaleŇnoĻci w turystyce; kilka niezaleŇnych gałħzi pracuje razem, aby osiĢgnĢę wyznaczony cel.
Turystyka jest jak pajħcza sieę- dotkniħcie jej powoduje wibracjħ wokół całego jej systemu.
System turystyki opiera siħ na ogólnym systemie teorii. Ojcem ogólnego systemu teorii był biolog
Ludwig von Bartalanffy. Zdefiniował on system jako: " zbiór elementów pozostajĢcych w relacji
3
pomiħdzy sobĢ oraz z ich otoczeniem." Von Bartalanffy (1973) równieŇ sugerował, Ňe ogólny
system teorii był "drogĢ do znalezienia tego, co wczeĻniej zostało przeoczone."
Autorzy tej ksiĢŇki nie sĢ pierwszymi, którzy mówiĢ o turystycznym systemie . dwoma pionierami
tej koncepcji byli: Cleare Gunn, emerytowany profesor Uniwersytetu w Teksasie i Neil Leiper z
Uniwersytetu w Australii. Gunn (1994) opisuje funkcjħ systemu turystycznego, składajĢcego siħ z
zasobów atrakcji, obsługi, promocji, informacji, transportu, i to stanowi:
Nie waŇne jak to opisaę, czy nazwaę, turystyka jest nie tylko stworzona dla hoteli, linii
lotniczych, czy innych przedsiħbiorstw, jest raczej systemem głównych składników
połĢczonych ze sobĢ we współzaleŇnych relacjach.
Leiper (1990) wierzy, Ňe system turystyczny składa siħ z piħciu elementów: element ludzki:
turysta, trzy regiony geograficzne, element branŇowy. Lepier traktuje turystykħ jako system, nie
lubi uŇywaę słowa branŇa.
Niestety wielu ludzi nadal traktuje turystykħ jako branŇħ. Ta nazwa pochodzi z
uniwersyteckiej literatury, ale jej pochodzeniu nie moŇna tak do koıca wierzyę.
MoŇna bardzo łatwo opisaę turystykħ, opisujĢc jeden po drugim przedsiħbiorstwa, które sĢ
czħĻciĢ turystyki: linie lotnicze, hotele, resorty. Aczkolwiek takie podejĻcie nie obejmuje
społecznoĻci lokalnych i innych przedsiħbiorstw turystycznych, które traktujĢ siebie, bĢdŅ teŇ nie,
jako czħĻę branŇy turystycznej. Na przykład, wiele osób pracujĢcych w hotelach, czy restauracjach
nie czuje siħ czħĻciĢ turystyki. Ich praca zaczyna siħ, gdy klienci spacerujĢ wokół ich drzwi.
Jednak nie zadajĢ sobie pytania dlaczego to robiĢ. To pokazuje nam, Ňe wiele organizacji koıczy
reagujĢc jedynie na zmiany, niŇ na byciu aktywnym i przewidywaniu przyszłych zmian. Dla
studentka zaczynajĢcego swĢ przygodħ z turystykĢ jest waŇne, aby mieę prawidłowĢ wizjħ
zjawiska jakim jest turystyka.
Kolejnym powodem dla którego warto uŇywaę systemu turystycznego jest otwarty system
turystyki. System turystyczny nie jest sztywnĢ formĢ: jest dynamiczny i wciĢŇ siħ zmienia. Wiele
nowych koncepcji, takie jak na przykład turystyka kosmiczna, rodzĢ siħ nieustannie. Przygodne
podróŇe, dynamiczne pakowanie, strategie rozwoju, wolontariat sĢ tylko kilkoma z wielu nowych
koncepcji, jakie przedstawiajĢ turystykħ. Na turystykħ duŇy wpływ ma sytuacja polityczna,
demografia, technologia, wojny, terroryzm, przestħpczoĻę oraz choroby. Na przykład wydarzenia z
11 wrzeĻnia , czy teŇ zamach bombowy w metro w Madrycie oraz epidemia SARS w Chinach,
niekorzystnie wpłynħły na rozwój turystyki w tych krajach.
Z kaŇdym rokiem, turystykħ moŇna coraz to łatwiej opisywaę. Jakkolwiek trzecim powodem, aby
turystykħ nazywaę systemem, jest jej kompleksowoĻę i róŇnorodnoĻę. Na przykład na dzieı
dzisiejszy mamy tysiĢce ofert podróŇy w przeróŇne miejsca na ziemi dostħpne dla kaŇdego turysty.
4
Jest mnóstwo organizacji i przedsiħbiorstw turystycznych. Nauczymy siħ z tej ksiĢŇki, jak ciħŇko
jest opisaę poszczególne czħĻci turystyki.
Konkurencja w dzisiejszej turystyce jest zarówno zaciekła i intensywna. Wielkie przedsiħbiorstwa
walczĢ o rynek na skale ĻwiatowĢ. Miħdzynarodowe firmy takie jak, na przykład McDonald's and
Starbucks nie znajĢ granic. Firmy przeĻcigajĢ siħ, za wszelkĢ cenħ, w pozyskiwaniu klientów.
Uchwycenie pełnego znaczenia systemu turystyki doprowadziło wiele konkurencyjnych organizacji
i obszarów przeznaczenia do uznania podobieıstw, wyznaczenia wspólnych celów, utworzyło
formy partnerstwa. Na przykład ĺwiatowy Sojusz Najlepszych Miast to wspólny marketing wielu
wielkich miast: Cape Town, Kopenhagi, Dubaju, Edynburga, Melbourne, San Juan, Sinagapuru,
Wankoweru; ich wspólne cele to:
ĺwiatowy Sojusz Najlepszych Miast jest pierwszym i jedynym biurem skupiajĢcym osiem
partnerskich miast z piħciu krajów. Naszym celem jest bycie rozpoznawalnym na rynku
miħdzynarodowym, poprzez nasze innowacyjne działania i dostarczanie naszych doĻwiadczeı.
Turystyka to działania wielu osób i przedsiħbiorstw, których cele i interesy nie zawsze sĢ
wspólne. PiĢtym powodem, aby korzystaę z systemów jest dysharmonia w turystyce we
wczesnych latach dwudziestego pierwszego wieku. Najwiħkszym problemem wydaje siħ byę to, jak
obsługa jest rozpowszechniana. Zwabieni ekonomia, postħpem technologii, takim jak Internet,
wielu dostawców, omija tradycyjne kanały dystrybucji.
"PajĢk trzħsie pajħczynĢ i łapie w niĢ inne owady." Analogicznie zmiana w jednej czħĻci systemu
turystycznego powoduje zmiany innych czħĻci. Powodem, dla którego stosuje siħ system jest
potrzeba zmian jednej czħĻci systemu na innĢ. Turystyka jest dynamiczna i zmienna. Wystħpuje tu
pewna łĢcznoĻę - wiek w systemie przedstawiajĢ mechanizmy sprħŇenia zwrotnego pomiħdzy
parĢ czħĻci systemu, która pozwala przyswajaę te zmiany. Rozszerzanie pojħcia nici pajħczej
jeszcze raz daje dobry przykład sprħŇenia zwrotnego jako odpowiedzi. Inteligentny pajĢk rozumie,
Ňe im wiħksza sieę, tym wiħcej owadów jest w stanie w niĢ złapaę. PodróŇni majĢ tendencjħ do
wybierania siħ w kilka miejsc, podczas podróŇy, niŇ w tylko jedno. Ten obraz turystyki zmienia jej
wrogów - w przyjaciół, a kaŇdy jej uczestnik zwiħksza na niĢ popyt.
Cz ħĻ ci Systemu Turystycznego
Model Systemu Turystycznego opisany w tej ksiĢŇce składa siħ z czterech czħĻci: cel podróŇy,
marketing, ŇĢdza, podróŇ. Autorzy zaczħli ksiĢŇkħ od celu podróŇy, ale mogliby równieŇ zaczĢę od
innych jej czħĻci: podróŇy, marketingu, ŇĢdzy.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin