Atest 10-2010.pdf

Poszukiwana przyczyna wypadku

DTR-ka czy instrukcja?

Specjalista spoza zakładu, czyli...

OCHRONA PRACY

10/2010

ISSN 1230–4700 • Nr indeksu 333115 • Nakład 7000 egz. • Cena 18 zł (w tym 0% VAT) • Wydawnictwo SIGMA-NOT

Atest – Ochrona Pracy

4 | 2010

Ochrona przed

cząstkami stałymi

Ochrona przed

opryskaniem ciekłą

substancją chemiczną

Właściwości

antystatyczne

wg normy

EN 1149-1:1995

pod warunkiem

odpowiedniego

uziemienia

Ochrona przed

radioaktywnymi

cząstkami stałymi

wg normy

EN 1073-2:2002

Przeciwchemiczna

odzież ochronna

Kategoria III

Typ 5 i 6

Żadnych kompromisów

- stawką jest bezpieczeństwo pracownika

Kombinezon ochronny Tyvek ® Classic stanowi barierę zabezpieczającą przed nieorganicznymi substancjami

chemicznymi o niskim stężeniu oraz przed cząstkami stałymi o średnicy powyżej 1 µ m, a jednocześnie

umożliwia transfer pary wodnej. Jest odporny na rozerwanie i ścieranie a przy tym bardzo lekki.

Kombinezon nie pyli, nie zawiera wypełniaczy, spoiw ani silikonu.

Więcej informacji: 022 3200926

www.dpp-europe.com

Owalne logo firmy DuPont, Tyvek ® są zastrzeżonymi znakami handlowymi firmy DuPont bądź jej podmiotów zależnych.

10 w numerze

ludzie i wydarzenia

Środki ochrony dróg

oddechowych

Robert Kozela

Nie brakuje, niestety, pracodawców, którzy ochronę dróg od-

dechowych „zapewniają” pracownikom, rozdając im półmaski

gospodarcze za kupione w najbliższy m super markecie. Dlate-

go wcią ż na leż y przy pominać o właściw y m doborze środ ków

ochrony dróg oddechowych. O typach tych środków, ich do-

borze oraz produkcji piszemy, korzystając m.in. z informacji

specjalistów z irmy Filter Service. 38

organizacja i ekonomika

26 KCL – Koncepcja ochrony rąk

Johanna Huehn

10 | 2010 (761)

2 Teksty‑preteksty

3 Kongresomania

Zoia Lejko

nauka i praktyka

4 Poszukiwana przyczyna wypadku

Ryszard Studenski

4 6 Bhp musi kosztować

Robert Kozela

informacje

36 Głosy z Polski

4 9 Pieniądze na prewencję

5 3 Barwy kampanii

wypadki i awarie

4 2 Poparzenie

łukiem elektrycznym

Jacek Czech

przepisy i normy

1 2 Na bieżąco…

13 Podnoszenie kwaliikacji

zawodowych

Piotr Wąż

1 5 DTR‑ka czy instrukcja? (1)

Włodzimierz Łabanowski

2 0 Specjalista ds. bhp spoza zakładu,

czyli...

Andrzej Nowak

5 5 Ochrona przeciwporażeniowa (1)

5 7 Moc przepisu szczególnego

Joanna Sendor

58 Nowe przepisy bhp

i prawa pracy

5 9 Na co może liczyć zwalniany

nauczyciel związkowiec

Joanna Sendor

Fotograia:

Piotr Witosławski

technologie i bezpieczeństwo

60 Pilot śmigłowca

Iwona Romanowska‑Słomka

edukacja

50 Angielski dla behapowców

(lekcja 10)

Małgorzata Majka, Rafał Przebinda

52 Studia podyplomowe

Główny Instytut Górnictwa

Politechnika Śląska

54 Najbardziej aktualna oferta

szkoleniowa

edukacja dla bezpieczeństwa

3 4 Zagrożenia związane

z uprawianiem sportu

Bronisław Bieś

ludzie i wydarzenia

8 Wypadek lotniczy skutkiem

zderzenia dwóch kultur

17 Kto jest kim w ochronie pracy:

Elżbieta Minicka

29 Nie samą pracą inspektorzy

żyli (cz. V)

Roman Adler

44 Rolnicze oldtimery

Aleksander Stukowski

stałe rubryki

7 Wydarzenia

10 Technika na co dzień

3 2 Listy

3 3 Redakcja odpowiada

4 8 Bhp w sieci

6 2 Zmiany w przepisach

ergonomia i higiena pracy

18 Pierwszy kongres ergonomii

Robert Kozela

Wkładka

Maszyny – Lista kontrolna

Atest – Ochrona Pracy

10 | 2010

teksty‑preteksty

Fiskusa wariacje pocztowe

Mobilne bakterie

W liście do redakcji „Angory” (nr 33/10) czytelnik poskar‑

żył się na urząd skarbowy, który ukarał go karą pieniężną

za nieterminowe złożenie rocznego PIT‑a. Czytelnik wysłał

go listem poleconym 29 kwietnia, urząd otrzymał go 4 maja

(po drodze był długi weekend), a zdaniem „pani urzędnicz‑

ki” – jak pisze czytelnik – datą złożenia zeznania podatko‑

wego nie jest data nadania, lecz data doręczenia. Czytelnik

nie szczędzi złośliwości na temat „praw panujących w urzę‑

dzie skarbowym”, ale niestety w tym przypadku „w prawie”

był jednak iskus. I jest to prawo w randze ustawy. Czytelnik

w ysłał list za pośrednict wem ir my InPost (to ta od sł y nnych

blaszek obciążających koperty). Tymczasem w myśl art. 12 §

6 pkt 2 ustawy z 29 sierpnia – Ordynacja podatkowa: „ter‑

min uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pi‑

smo zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operato‑

ra publicznego albo złożone w polskim urzędzie konsular‑

nym.” A w Polsce jest tylko jeden operator publiczny i na‑

zywa się „Poczta Polska”. Radzimy to wziąć pod uwagę przy

wysyłce listów, gdy ważny jest termin. Natomiast przypadek

złośliwego utrudniania ludziom życia przez ministerstwo i‑

nansów opisuje „Gazeta Wyborcza” nr 157/10. Temat znany

nie od dziś – nieuznawanie przez iskusa wysyłanych elek‑

tronicznie faktur bez podpisu elektronicznego. Odmienne

stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokując

w maju br., że faktura wysłana e‑mailem jest tak samo waż‑

na, jak papierowa, przesłana pocztą. A resort inansów dalej

swoje (cytujemy za GW): „Ministerstwo Finansów uprzejmie

informuje, że respektuje rozstrzygnięcia Sądu, co nie ozna‑

cza, że podziela argumentację prawną”. W praktyce oznacza

to, że odpuści fakturę elektroniczną tylko temu podmiotowi,

który wygrał proces. Pozostali mają korzystać z usług pocz‑

ty, chyba że też wniosą sprawę do sądu i wygrają. Ale znany

jest prostszy sposób. Odbiorcy przysłanej mailem faktury

drukują ją i kartkę zginają na pół. Wygląda wtedy jak wyję‑

ta z koperty, a póki co nie ma obowiązku zachowywania ko‑

pert. Metoda podobno jest skuteczna.

Wielokrotnie już pisano, że klawiatura komputerowa jest sie‑

dliskiem bakterii w stopniu znacznie większym niż np. de‑

ska sedesowa. Nic w tym dziwnego, bo sedesy się jednak od

czasu do czasu dezynfekuje, a mało komu wpadnie do głowy,

aby to samo zrobić z klawiaturą. Ale okazuje się, że znacznie

groźniejszym źródłem potencjalnych zakażeń są wózki skle‑

powe. Informuje o tym „Metro” nr 1842. Z amerykańskich

badań wynika, że brudniejsze od wózków są tylko sprzęty

na placu zabaw i poręcze w autobusach. W Polsce takich ba‑

dań nie prowadzono, ale niekiedy na oko widać, że wózki le‑

pią się od brudu. Zapytano w czterech dużych sieciach han‑

dlowych, jak często myje się wózki. Dwie nie odpowiedzia‑

ły, dwie poinformowały, że raz w miesiącu. Nie wiadomo do

końca, czy to prawda, bo po dwóch dniach od ukazania się

artykułu, „Metro” opublikowało listy czytelników w tej spra‑

wie, a wśród nich list przedstawiciela irmy świadczącej usłu‑

gi „czystościowe” dla jednej z tych dwóch irm, deklarujących

mycie raz w miesiącu. Czytelnik napisał, że w ciągu 3,5 ro‑

ku koszyki były myte regularnie, natomiast wózki tylko raz

i to wyłącznie czystą wodą. Naszym zdaniem w cywilizowa‑

nych irmach handlowych wózki powinny być myte codzien‑

nie. Ale tego chyba się nie doczekamy. Jednak z pewnością

nie powinno się do nich wsadzać dzieci, bo z amerykańskich

badań wynika, że wózki są zanieczyszczone nie tylko reszta‑

mi towarów. Również śliną i kałem.

Rzeczniku, nie truj!

Do opa kowań niektór ych produktów spoż y wczych wk łada się

małe torebki z pochłaniaczem wilgoci (jest to żel krzemion‑

kowy, czyli dwutlenek krzemu). Substancja jest nieszkodliwa,

do spożycia jednak nie służy, dlatego na torebce znajduje się

informacja, aby tego nie jeść. Nie ma w tym nic nadzwyczaj‑

nego, ale nie ma takiej sprawy, z której „Fakt” nie zrobiłby

mrożącej krew w żyłach sensacji. W internetowym wydaniu

„Fa ktu” z 2 w rześnia br. zna leźliśmy pod dramat yczny m t y tu‑

łem „Znalazłem w bułce truciznę!” informację, jak to pewna

kobieta (do tego ciężarna) cudem tylko uniknęła śmiertelne‑

go zatr ucia (w raz z nienarodzony m dzieck iem), gdyż w bułce

z nasionami, którą zamierzała zjeść, znalazła taką właśnie

torebkę. Przeprowadzone przez „Fakt” dziennikarskie śledz‑

two wykazało, że pochłaniacz wilgoci (zdaniem „Faktu” był

to tlenek żelaza, w co raczej wątpimy; ale nawet gdyby, to też

trudno byłoby się nim zatruć) znajdował się w worku z pest‑

kami i przypadkowo dostał się do ciasta. Dziennikarz pognał

więc z zawartością bułki do warszawskiej Wojewódzkiej Sta‑

cji Sanitarno‑Epidemiologicznej, której – wymieniony z na‑

zwiska – rzecznik orzekł, że jest to substancja trująca. Rozu‑

miemy, że istotą istnienia „Faktu” jest robienie z igły wideł,

ale wydaje się nam, że rzecznik inspekcji sanitarnej w tym

przypadku nieco przedramatyzował.

Seksualny problem ZUS‑u

Jak informuje „Gazeta Wyborcza” nr 193/10, pan Andrzej zło‑

żył w ZUS‑ie wniosek o przyznanie mu renty. I tu powstał

problem, bo pan A ndrzej był w przeszłości panią K r ystyną i

osobą transseksualną, która operacyjnie zmieniła płeć i uzy‑

skała potwierdzające ten fakt orzeczenie sądu. Ale w papie‑

rach ZUS‑u pan Andrzej nadal był kobietą, bo tak wynika‑

ło z numeru PESEL. W końcu jakoś ten problem rozwiąza‑

no, wprowadzając „odpowiednie zmiany techniczne w sys‑

temie”. A swoją drogą ciekawe, co by było, gdyby wystąpiła

sytuacja odwrotna, tj. pan Andrzej stałby się panią Krysty‑

ną i po ukończeniu 60 lat osoba ta złożyłaby wniosek o przy‑

znanie emerytury.

A.S.

10 | 2010

www.atest.com.pl

Kongresomania

K ongres, zgodnie ze Słow nik iem Ję

zagranicznych były wycieczki do No

wej Huty, na Śląsk i do Łodzi. Kongres

był szczególnie cenny d la polsk iego śro

dowiska naukowego, bo nasi koledzy,

prowadzący różne badania, mieli moż

liwość nawiązania bezpośrednich kon

taktów z naukowcami z różnych kra

jów. Z okazji kongresu mennica naro

dowa wybiła nam medal z popiersiem

Jastrzębowskiego; do dzisiaj ten medal

jest wręczany zasłużonym ergonomi

stom. (…) Poczta Polska wydała specjal

ny znaczek.”

No i jak te dzisiejsze jednodniowe lub

parogodzinne „kongresy”, mające cha

rakter co najwyżej szkoleń albo okolicz

nościowych akademii, mają się do tych

prawdziwych kongresów z przeszłości?

Nija k. Nie psujmy dobr ych wzorców, bo

szkoda. Raczej z nich umiejętnie (traf

nie) korzystajmy i cieszmy się, że je ma

my. Nazywając krótkie spotkania kon

gresami, nie podniesiemy ich prestiżu,

wartości ani znaczenia. To słowo ma

inną treść, tradycję, ciężar gatunkowy.

Nie dewaluujmy go, po prostu używaj

my innych, bardziej adekwatnych okre

śleń, jakimi język polski dysponuje. Do

bre, merytoryczne spotkania fachow

ców obronią się same, nie trzeba ich

sztucznie dowartościowywać.

Przy woł ując dobre wzorce z przeszło

ści nie twierdzę, że dawniej były impre

zy wyłącznie godne naśladowania. Tyl

ko, że o tych nieudanych nikt nie pa

mięta i nie powołuje się na nie; żyły ty

le ile trwały, nie pozostawiły po sobie

żadnych trwałych wartości.

zyka Polskiego PWN, to zjazd kra

jowy lub międzynarodowy przed

staw icieli nauk i, sztuk i, polit yk i, dy plo

macji. Słowo kongres kojarzy nam się

z duż y mi zjazdami, podczas któr ych do

konuje się rzeczy wielkich, doniosłych,

rozstrzyga o zmianach ustrojowych i te

rytorialnych państw, podpisuje ukła

dy pokojowe, wprowadza nowy ład po

lityczny, dokonuje się bilansu np. do

robku kultury itp. Kongres to przedsię

wzięcie, którego cel, miejsce, organiza

cja, forma i efekty prezentują najwyż

szy poziom.

Nieco inaczej wygląda to obecnie

w branży behapowskiej, gdzie kongre

sów obitość, ale jakby nie wszystkie

spełniają kryteria przypisywane impre

zie tej rangi – są zbyt skromne, ograni

czone czasowo, nie na takim poziomie

organizacyjnym jakiego byśmy oczeki

wali. Czy jednodniowe spotkanie ludzi

z branż y można, a raczej, czy na leż y na

zywać kongresem?

Jeżeli organizatorzy „kongresu”

na niespełna dwa miesiące przed je

go terminem piszą, że szczegóły loka

lizacyjne zostaną podane wkrótce, lub

że odbędzie się (termin listopadowy)

w bezpośrednim centrum Warszawy

to czy na pewno chodzi o kongres? Je

żeli spotkanie, które uparcie nazywane

jest kongresem, trwa łącznie z dwoma

przer wami kawow y mi i lunchem osiem

godzin, to jest to kongres? O czym moż

na rozstrzygnąć, jakie nowe koncepcje

wypracować, jakiej analizy dokonać,

do jakich wniosków dojść w ciągu pa

ru godzin?

Przypomnijmy, jak było w prze

szłości.

Kongres Bezpieczeństwa Pracy

(1938 r.) był bez wątpienia najważniej

szy m w ydarzeniem w dziedzinie ochro

ny pracy w przedwojennej Polsce (patrz

ATEST 10/2008). (…) „Udział w Kongre

sie zgłosiło 28 związków przemysło

wych i 212 przedsiębiorstw, które repre

zentowały 28 branż, w tym 183 przed

siębiorst wa pr y watne.” (…) „Ostatecznie

zjechało 80% zgłoszonych osób, jednak

Zoia Lejko

redaktor naczelna

Nazywając krótkie spotkania kon-

gresami, nie podniesiemy ich pre-

stiżu, wartości ani znaczenia. To

słowo ma inną treść, tradycję, cię-

żar gatunkowy. Nie dewaluujmy go,

po prostu używajmy innych, bar-

dziej adekwatnych określeń.

nawet po odliczeniu około stu gości ho

norowych, którzy byli tylko na otwarciu

– pozostaje znacząca liczba 615 uczestni

ków obrad.” To tyle na temat frekwen

cji, a teraz fragment obrazujący prze

bieg obrad. „Podczas obrad głos zabra

ło 90 mówców: 34 z zakładów przemy

słowych, 14 ze związków przemysłow

ców, 10 naukowców, 8 przedstawicieli

władz, 8 z robotniczych związków za

wodowych, 4 lekarzy fabrycznych i 12

z różnych grup.” I na zakończenie pod

sumowanie autora artykułu: (…) „wy

daje się jednak, że materiały ogólnopol

skiego Kongresu Bezpieczeństwa Pra

cy mogą być ciągle inspirujące. War

to do nich sięgnąć.” Skorzystajmy z tej

podpowiedzi.

Polecam też wywiad z dr Hali

ną Ćwirko (w poprzednim numerze

ATESTU), w którym mówi m.in. o Kon

gresie Międzynarodowego Towarzy

stwa Ergonomicznego, który odbył się

w 1979 r. w Warszawie. „Jak na tam

te czasy ponad pięciuset uczestników

kongresu, to było wydarzenie. Zain

teresowanie państw zachodnich było

ogromne, przyjechało prawie trzysta

osób. Oczywiście kraje demokracji lu

dowej też były licznie reprezentowane

– przez ponad stu delegatów. (…) Wyda

liśmy broszurę w języku angielskim po

święconą ergonomii w Polsce. Dla gości

***

Założeniem Zarządu Głównego Pol

skiego Towarzystwa Ergonomicznego,

organizatora I Kongresu Ergonomii

„Ergonomia dla przyszłości”, który od

był się w Warszaw ie 20–22 w rześnia br.

w Politechnice Warszawskiej, było zor

ganizowanie zjadu, któr y stanie się jed

nym z największych wydarzeń nauko

wodydaktycznych w dziedzinie ergo

nomii w Polsce 2010 roku. Czy to się

udało? O tym na str. 18–19 ATESTU.

Atest – Ochrona Pracy

10 | 2010

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: