Went_I_Klimat_w_SluzbieZdrowia_KAISER.pdf

klimatyzacja i wentylacja klimatyzacja i wentylacja klimatyzacja i wentylacja

WENTYLACJA I KLIMATYZACJA

W OBIEKTACH SŁUŻBY ZDROWIA

NA PODSTAWIE NOWEGO ROZPORZĄDZENIA

MINISTRA ZDROWIA

Krzysztof KAISER

Z dniem 1 lipca 2005 r. wesz³o w ¿ycie rozporz¹dzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2005 r. w sprawie wymagañ,

jakim powinny odpowiadaæ pod wzglêdem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urz¹dzenia zak³adu opieki zdrowotnej

(Dz. U. Nr 116, poz. 985). Jednoczeœnie traci moc rozporz¹dzenie Ministra Zdrowia i Opieki Spo³ecznej z dnia 21 wrzeœnia

1992 r. (Dz. U. Nr 74, poz. 366, z 1993 r. Nr 16, poz. 77, z 1994 r. Nr 26, poz. 95, z 1998 r. Nr 37, poz. 214, z 1999 r. Nr

94, poz. 1098 oraz z 2004 r. Nr 251, poz. 2517 i 2518).

W opracowaniu porównano zalecenia i wymogi zawarte w obecnie obowi¹zuj¹cym rozporz¹dzeniu, w zakresie dotycz¹cym

stosowania klimatyzacji i wentylacji, z uprzednio obowi¹zuj¹cymi zaleceniami i wymogami w zak³adach opieki zdrowotnej,

tzn. sprzed dnia 1 lipca 2005 r.

Zgodnie z § 76. 1, zak³ad opieki zdrowotnej, prowadz¹cy dzia³alnoœæ w dniu wejœcia w ¿ycie rozporz¹dzenia, nie spe³niaj¹cy

wymagañ okreœlonych w jego przepisach dostosuje pomieszczenia i urz¹dzenia do tych wymagañ w terminie do dnia:

1) 31 grudnia 2010 r. - w przypadku szpitali i innych zak³adów przeznaczonych dla osób wymagaj¹cych ca³odobowych

lub ca³odziennych œwiadczeñ zdrowotnych;

2) 31 grudnia 2008 r. - w przypadku pozosta³ych zak³adów opieki zdrowotnej.

Zak³ady opieki zdrowotnej powinny byæ wyposa¿one w instalacjê grzewczo-wentylacyjn¹ (§ 59.2), a ka¿de pomieszczenie

tych placówek powinno byæ wyposa¿one w wentylacjê zgodnie z wymaganiami prawa budowlanego (§ 50). Nie dopuszcza

siê ogrzewania sufitowego oraz instalowania grzejników wykonanych z rur o¿ebrowanych, z wyj¹tkiem pomieszczeñ

technicznych (§ 65. 3).

Na uwagê zas³uguje zmiana przepisu dotycz¹cego wysokoœci pomieszczeñ, a w szczególnoœci wysokoœci sal

operacyjnych. Dostosowywanie siê polskich szpitali do wspó³czesnych standardów œwiatowych oraz wymogów

okreœlonych w odpowiednich normatywach, bêdzie wymaga³o instalowania w salach operacyjnych systemów

klimatyzacji i wentylacji zapewniaj¹cych odpowiedni¹ czystoœæ powietrza w pomieszczeniu. Aby osi¹gaæ

wymagan¹ czystoœæ powietrza, w wielu krajach, zaleca siê stosowaæ stropy laminarne. Ich zainstalowanie

jednak powoduje obni¿enie wysokoœci pomieszczenia w œwietle, st¹d zapewne odst¹pienie od wymaganej

wysokoœci w szpitalach istniej¹cych.

By³o: Wysokoœæ sal operacyjnych w œwietle powinna wynosiæ co najmniej 3,30 m.

§ 49. 4. Wysokoœæ sal operacyjnych oraz zabiegowych, w których wykonywane s¹ zabiegi wymagaj¹ce znieczulenia

ogólnego, a tak¿e pomieszczeñ, w których udzielane s¹ œwiadczenia zdrowotne w zakresie diagnostyki laboratoryjnej i

mikrobiologicznej, powinna wynosiæ co najmniej 3,0 m w œwietle stropu podwieszonego.

5. Dopuszcza siê zmniejszenie wysokoœci pomieszczeñ wymienionych w ust. 2 i 4 o 5 %.

6. W zak³adach opieki zdrowotnej zamkniêtej wpisanych do rejestru zak³adów opieki zdrowotnej przed dniem wejœcia

w ¿ycie rozporz¹dzenia, w których nie mo¿na dostosowaæ wysokoœci pomieszczeñ do wymagañ okreœlonych w

rozporz¹dzeniu bez naruszenia konstrukcji noœnej budynku zak³adu, dopuszcza siê wysokoœæ pomieszczeñ co najmniej

2,5 m w œwietle.

7. G³ówny Inspektor Sanitarny, w drodze decyzji administracyjnej, wydaje albo odmawia wydania zgody na

odstêpstwo okreœlone w ust. 6.

332 9/2005 technika ch³odnicza i klimatyzacyjna

klimatyzacja i wentylacja klimatyzacja i wentylacja klimatyzacja i wentylacja

W sprawie klimatyzacji i wentylacji w rozporz¹dzeniu okreœlono, co nastêpuje:

§ 7. 8) brudownik - pomieszczenie w zak³adzie opieki zdrowotnej zamkniêtej s³u¿¹ce do opró¿niania i dezynfekowania,

przechowywania kaczek i basenów lub niszczenia tego rodzaju pojemników jednorazowego u¿ytku oraz sk³adowania

brudnej bielizny, wyposa¿one w myjniê - dezynfektor oraz w wentylacjê mechaniczn¹ wyci¹gow¹;

§ 23. 2. Izolatka powinna byæ wyposa¿ona w wentylacjê wymuszon¹ dzia³aj¹c¹ na zasadzie podciœnienia (ciœnienie w

izolatce ni¿sze ni¿ na korytarzu i w œluzie).

By³o: W zak³adach, w których stosowane s¹ leki cytostatyczne, nale¿y wydzieliæ pomieszczenie przeznaczone do ich

przygotowywania, wyposa¿one w wentylacjê mechaniczn¹.

§ 34. Leki cytostatyczne powinny byæ przygotowywane w pomieszczeniu wyposa¿onym w lo¿ê z nawiewem laminarnym,

zapewniaj¹c¹ usuwanie oczyszczonego przez ni¹ powietrza na zewn¹trz.

By³o: W ka¿dym pomieszczeniu, z zastrze¿eniem ust. 8 (pomieszczenia o zwiêkszonych wymaganiach aseptyki), powinien

byæ indywidualny kana³ wentylacji grawitacyjnej wyprowadzony ponad dach i zapewniaj¹cy 1,5-krotn¹ wymianê powietrza

na godzinê.

W pomieszczeniach, w których konieczna jest zwiêkszona wymiana powietrza, powinna byæ zainstalowana

wentylacja mechaniczna. W szczególnoœci dotyczy to: boksów do prac ja³owych, pracowni laboratoryjnych, recepturowych,

sterylizatorni, dezynfektorni, pomieszczeñ zabiegów hydro- balneo- i kinezyterapeutycznych, sal dializ, sal selekcyjnych,

zwierzêtarni, szatni personelu, sal wyk³adowych i konferencyjnych, sal porodowych, zabiegowo-operacyjnych, gipsowych,

endoskopii, sal rtg, ciemni i pracowni fotograficznych, pomieszczenia zak³adu medycyny nuklearnej, sal elektro- i

œwiat³olecznictwa, pracowni stomatologicznych, kuchni, pralni.

§ 66. 1. Wszystkie pomieszczenia zak³adu opieki zdrowotnej powinny mieæ zapewnion¹ co najmniej 1,5-krotn¹ wymianê

powietrza na godzinê.

2. W pomieszczeniach, w których konieczna jest zwiêkszona wymiana powietrza przekraczaj¹ca 2-krotn¹ wymianê na

godzinê, powinna byæ zainstalowana wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna.

3. Przepis ust. 2 stosuje siê w szczególnoœci do: pomieszczeñ do prac ja³owych, pracowni laboratoryjnych, centralnej

sterylizatorni, dezynfektorni, stacji przygotowania ³ó¿ek, pomieszczeñ zabiegów hydro- i kinezyterapeutycznych, sal

elektro- i œwiat³olecznictwa, sal dializ, sal sekcyjnych, sal porodowych, oddzia³ów noworodków, sal endoskopii, pracowni

diagnostyki obrazowej, ciemni i pracowni fotograficznych, pomieszczeñ zak³adu medycyny nuklearnej, pracowni

stomatologicznych, kuchni, pralni i centralnej stacji ³ó¿ek.

4. W pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych i pomocniczych dopuszcza siê wentylacjê mechaniczn¹ wywiewn¹ z

zapewnieniem dop³ywu powietrza z zewn¹trz pomieszczenia.

By³o: Pomieszczenia sal: operacyjnych, oparzeniowych, intensywnej opieki, pooperacyjnych oraz bezpoœrednie otoczenie

sal operacyjnych powinny byæ klimatyzowane. Zaleca siê równie¿ klimatyzowanie pokoi noworodków.

§ 67. W pomieszczeniach, w których wzglêdy technologiczne lub podwy¿szony standard tego wymagaj¹, nale¿y stosowaæ

klimatyzacjê. Zaleca siê klimatyzowanie pokoi noworodków.

By³o: W pomieszczeniach wymagaj¹cych wysokiego stopnia ja³owoœci instalacja klimatyzacji lub wentylacji mechanicznej

powinna zapewniaæ nawiew powietrza ja³owego (filtry absolutne). Wymiana filtrów powinna odbywaæ siê poza

pomieszczeniami wentylowanymi.

W istniej¹cych szpitalach dopuszcza siê w pomieszczeniach (pomieszczenia sal: operacyjnych, oparzeniowych,

intensywnej opieki, pooperacyjnych oraz bezpoœrednie otoczenie sal operacyjnych, pokoje noworodków) wentylacjê

mechaniczn¹.

§ 68. W pomieszczeniach wymagaj¹cych wysokiego stopnia czystoœci mikrobiologicznej instalacja klimatyzacji lub

wentylacji mechanicznej powinna zapewniaæ nawiew powietrza poprzez filtr zapewniaj¹cy wymagan¹ czystoœæ powietrza.

Wczeœniej zalecano wymianê filtrów powietrza poza pomieszczeniem. Ze wzglêdu jednak na coraz szersze

technika ch³odnicza i klimatyzacyjna 9/2005 333

klimatyzacja i wentylacja klimatyzacja i wentylacja klimatyzacja i wentylacja

stosowanie w szpitalach stropów laminarnych z filtrami bezpoœrednio zamocowanymi w nawiewniku odst¹piono

od tego wymogu, gdy¿ by³ on niemo¿liwy do zrealizowania (wymieniæ filtr poza pomieszczeniem wentylowanym,

gdy znajduje siê on w pomieszczeniu – to absurd). Nale¿y tu nadmieniæ, ¿e w przypadku zamocowania filtrów

przed pomieszczeniem istnia³o ryzyko ska¿enia odcinka przewodu za filtrem. Nie okreœlono w nowym

rozporz¹dzeniu rodzaju filtra, jednak¿e ma on byæ taki, aby zapewnia³ wymagan¹ czystoœæ powietrza dla danego

pomieszczenia.

By³o: W salach operacyjnych nawiew powietrza powinien odbywaæ siê gór¹, a wyci¹g powietrza w 20% gór¹ i w 80%

do³em. Rozmieszczenie punktów nawiewu nie mo¿e powodowaæ przep³ywu powietrza od strony g³owy pacjenta przez pole

operacyjne.

§ 69. W salach operacyjnych oraz innych pomieszczeniach, gdzie stosowany jest podtlenek azotu nawiew powietrza

powinien odbywaæ siê gór¹, a wyci¹g powietrza w 20 % gór¹ i w 80 % do³em. Rozmieszczenie punktów nawiewu nie

mo¿e powodowaæ przep³ywu powietrza od strony g³owy pacjenta przez pole operacyjne.

By³o: Pomieszczenia o ró¿nym poziomie wymagañ sanitarnych nie mog¹ byæ ³¹czone we wspólny uk³ad wentylacji

mechanicznej.

§ 70. 1. Wentylacja mechaniczna i klimatyzacja powinna byæ grupowana w zespo³y nawiewno-wywiewne. Ka¿dy z zespo³ów

mo¿e obs³ugiwaæ pomieszczenia o porównywalnym poziomie wymagañ sanitarnych i zbli¿onej funkcji.

2. Wentylacja mechaniczna i klimatyzacja powinny podlegaæ okresowemu czyszczeniu, a instalacja klimatyzacji powinna

ponadto podlegaæ dezynfekcji.

We wczeœniej obowi¹zuj¹cym rozporz¹dzeniu nie podjêto zagadnieñ czyszczenia i dezynfekcji uk³adów

wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, tutaj siê one pojawiaj¹. Nie ma jednak sprecyzowanego okresu, w jakim

nale¿y dokonaæ czyszczenia lub dezynfekcji.

VIII. Oddzia³ zakaŸno-obserwacyjny

2. W przypadku, gdy zlokalizowany w wydzielonym pawilonie oddzia³ ³¹czy siê podziemnym tunelem z innymi budynkami

szpitala (kuchnia, pralnia, budynek patomorfologii), nale¿y zastosowaæ œluzy dla ludzi i zaopatrzenia miêdzy pawilonem

a korytarzem ogólnodostêpnym ruchu wewn¹trzszpitalnego.

3. Œluza, o której mowa w ust. 2, powinna:

2) byæ wyposa¿ona w wentylacjê mechaniczn¹ z nadciœnieniem w stosunku do s¹siednich korytarzy.

10. System wentylacji powinien uniemo¿liwiaæ rozprzestrzenianie siê chorób drog¹ powietrzn¹ przez wytworzenie

gradientu ciœnienia w sposób powoduj¹cy powstawanie najwy¿szego ciœnienia w korytarzach oddzia³u, ni¿szego

o 5 % w œluzach prowadz¹cych do sal chorych i ni¿szego o 10 % w pokojach pacjentów i innych pomieszczeniach

oddzia³u.

11. Powietrze powinno byæ usuwane na zewn¹trz z systemu wentylacyjnego oddzia³u poprzez filtry zatrzymuj¹ce bakterie,

wirusy i ró¿nego rodzaju mikrocz¹steczki.

XII. Oddzia³ psychiatryczny

7. 2) czêœæ obserwacyjno-diagnostyczna mo¿e byæ wyposa¿ona w jednoosobow¹ separatkê o powierzchni co najmniej

12,0 m 2 , spe³niaj¹c¹ nastêpuj¹ce wymagania:

d) kana³ wentylacji grawitacyjnej niedostêpny dla osoby izolowanej.

XV. Pracownia badañ endoskopowych

1.3) zmywalnia usytuowana miêdzy pomieszczeniami, o których mowa w pkt 1 i 2, wyposa¿ona w urz¹dzenia do mycia

i dezynfekcji termiczno-chemicznej endoskopów w sposób technologicznie powtarzalny oraz szafy do

przechowywania endoskopów w pozycji wisz¹cej, wyposa¿ona w wentylacjê mechaniczn¹ nawiewno-wyci¹gow¹;

XVI. Medyczne laboratorium diagnostyczne

11. W pracowniach s³u¿¹cych do wykonywania czynnoœci diagnostyki laboratoryjnej nale¿y rzewidywaæ wentylacjê

mechaniczn¹ nawiewno-wyci¹gow¹.

334 9/2005 technika ch³odnicza i klimatyzacyjna

klimatyzacja i wentylacja klimatyzacja i wentylacja klimatyzacja i wentylacja

XVII. Laboratorium mikrobiologiczne

6. Pracownia przygotowania pod³o¿y i odczynników oraz pracownie: wirusologiczna, bakteriologiczna i mykologiczna

powinny byæ wyposa¿one w lo¿e laminarne co najmniej drugiej klasy.

7. Pracownie laboratorium powinny byæ wyposa¿one w wentylacjê nawiewno-wywiewn¹ zapewniaj¹c¹ odpowiedni stopieñ

oczyszczania zarówno powietrza nawiewanego, jak równie¿ usuwanego z pomieszczeñ.

XIX. Zak³ad rehabilitacji

4. Pomieszczenia hydroterapii powinny byæ zlokalizowane w kondygnacji parteru, nad przestrzeni¹ instalacyjn¹. Dopuszcza

siê lokalizacjê pomieszczeñ hydroterapii, z wyj¹tkiem p³ywalni, na innej kondygnacji ni¿ parter. W takim przypadku w

pomieszczeniach tych nale¿y zapewniæ skuteczn¹ izolacjê przeciwwilgociow¹, a tak¿e wentylacjê nawiewno- wyci¹gow¹

z podciœnieniem.

By³o: Boksy do œwiat³olecznictwa i elektrolecznictwa powinny byæ oddzielone œciankami do wysokoœci 2,0 m,

umo¿liwiaj¹cymi stosowanie wspólnej wentylacji mechanicznej.

5. Pomieszczenia œwiat³olecznictwa i elektrolecznictwa, je¿eli nie s¹ osobnymi pomieszczeniami, powinny byæ oddzielone

œciankami do wysokoœci co najmniej 2,0 m, umo¿liwiaj¹cymi stosowanie wspólnej wentylacji mechanicznej w

pomieszczeniu.

7. W pobli¿u pokoju parafinowania powinno byæ pomieszczenie przeznaczone do przygotowywania parafiny (kuchenka

parafinowa) wyposa¿one w wentylacjê mechaniczn¹ wyci¹gow¹.

XXIV. Pralnia

10. Strefa brudna i czysta pralni powinny byæ pod³¹czone do oddzielnych zespo³ów wentylacyjnych. W strefie brudnej

nale¿y przewidywaæ podciœnienie w stosunku do strefy czystej.

WYMAGANIA SZCZEGÓ£OWE, JAKIM POWINNY ODPOWIADAÆ POMIESZCZENIA

I URZ¥DZENIA CENTRUM KRWIODAWSTWA I KRWIOLECZNICTWA

By³o: W pomieszczeniach, w których konieczna jest zwiêkszona wymiana powietrza lub jest niedopuszczalne ze wzglêdów

technologicznych stosowanie wentylacji grawitacyjnej, powinna byæ zainstalowana wentylacja mechaniczna. W

szczególnoœci dotyczy to: sterylizatorni i destylatorni, pomieszczeñ dzia³u preparatów (np. boksu œci¹gania osocza z pokojem

przygotowawczym), pomieszczeñ zwierz¹t.

3. W pomieszczeniach, w których konieczna jest zwiêkszona wymiana powietrza, powinna byæ wentylacja mechaniczna.

W szczególnoœci dotyczy to:

1) pomieszczeñ, w których znajduj¹ siê zbiorniki z ciek³ym azotem;

2) pomieszczenia przeznaczonego na radiator.

4. Pomieszczenia przeznaczone do pobierania i preparatyki krwi i jej sk³adników oraz pomieszczenia dzia³u laboratoryjnego

i ekspedycji powinny byæ klimatyzowane.

V. Dzia³ laboratoryjny

2. Pomieszczenia laboratoryjne (pracownie: hematologiczna, biochemiczna, wirusów, biologii molekularnej i inne) powinny

byæ klimatyzowane.

Artyku³ opracowano na podstawie:

Rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2005 r. w sprawie wymagañ, jakim powinny odpowiadaæ

pod wzglêdem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urz¹dzenia zak³adu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 116,

poz. 985).

Rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia i Opieki Spo³ecznej z dnia 21 wrzeœnia 1992 r. w sprawie wymagañ, jakim

powinny odpowiadaæ pod wzglêdem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urz¹dzenia zak³adu opieki zdrowotnej

(Dz. U. Nr 74, poz. 366, z 1993 r. Nr 16, poz. 77, z 1994 r. Nr 26, poz. 95, z 1998 r. Nr 37, poz. 214, z 1999 r. Nr

94, poz. 1098 oraz z 2004 r. Nr 251, poz. 2517 i 2518).

technika ch³odnicza i klimatyzacyjna 9/2005 335

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: