notatki - organizacje i nie tylko.docx

Element obronny – cel pierwotnej integracji zapewnienie bezpieczeństwa i obrony

Element ekspansjonistyczny – związania z kościołem, uniwersalizm/ekspansja, obejmowanie terytorium sąsiednich, brak motywów ekonomicznych, przyspieszony kapitalizm, proces integracji w Europie zach.

Organizacje integracyjne w Europie Strefy walutowe: -unie celne

-unie walutowe powstała 1833 między landami Niemiecki Prusy i Hesja Bawaria, nie było różnic narodowych pozwoliło to na porozumienie się struktur politycznych była współpraca gospodarcza

Unia gospodarcza 1921 Belgia Luksemburg Beneluks 1958 przetrwała do 70lat

W 70 i 80latach powstają organizacje poza Europą:

-nie posiadały struktury organizacyjnej

-nie były podmiotami prawa międzynarodowego

-związki nastawione na stosunki między innymi państwami, które zawarły konkretną umowę

-ograniczony zakres terytorialny i materialny

Współczesne modele organizacji integracyjnej

*z punktu ekonomicznego – strefy wolnego handlu,  unie celne,  wspólny rynek, unie gospodarcze

ORGANIZACJE

1.       Unia międzyparlamentarna najstarsza od 1889 i trwa do dziś, celem było stworzenie platformy integracji europejskiej, doprowadzenie do poprawy stosunków międzynarodowych, rozbrojenie działania integracyjnego Działa na zasadzie sekcji krajowych Ich uczestnikami byli parlamentarzyści Europejscy, I posiedzenie było po I wojnie światowej niedopuszczenie Niemiec do współpracy europejskiej

2.       Unia Stowarzyszeń Ligii Narodów Powstała 1919 po zakończeniu I wojny światowej Oparta na sekcjach krajowych cieszyła się większą popularnością niż Unia międzynarodowa 1926 – Niemcy wchodzą do Ligii Narodów, odniesienie do polityki gospodarczej

3.       Ruch porozumienia i współpracy z państwami Zach-europejskiemi(Polska) A.Nossik formułuje model współpracy

i występuje w Lidze Narodów, kwestie gospodarcze, międzynarodowa izba handlowa, kwestie gospodarcze ideowe

4.       Niemieckie Stowarzyszenie do spraw porozumienia Europejskiego W.Haile grupy o charakterze liberalnym, ideowym powstała przed wejściem Niemiec do Ligii Narodów 1924 znaczenie po II wojny światowej (Francja, WB) ruch prawicowy, zmienić granie europejskie by Zjednoczyć Europę

5.       Francuski komitet do spraw współpracy Europejskiej 1927 Francuzi przyjmują inicjatywę kiedy w 1926 Niemcy mieli kryzys. Silny antyamerykanizm Francja była opornie nastawiona, współpraca z WB, początek 30lat zawieranie paktów gdzie miały chronić gospodarkę państw(Europy wsch.)

Plan odbudowy Europy dostawa towarów(dóbr różnego rodzaju, oferta kredytowa-pożyczki nisko% lub bezzwrotne) podstawowe warunki postawione przez Waszyngton, Zjednoczenie Europy zach. Przedstawienie wspólnego planu rozwoju

Do jakich państw była skierowana pomoc z P.Marschala Była skierowana do całej Europy Związek Radziecki skrytykował plan stwierdził, że to jest uzależnienie Europy od Stanów Zjednoczonych

Lipiec1947 w Paryżu odbyła się konferencja16państw ale było Niemiec powołano Komitet Wspólnoty Gospodarczej

Wrzesień1947 przygotowany projekt 4letniego programu odbudowy Europy: przewidywał jednolitą formułę odbudowy państw, oparto dokument

Europejski Program Odbudowy prawna podstawa planu Marschala(prawne zasady umowa międzynarodowa) przedstawiony prezydentowi Stanów Zjednoczonych. Zalecenie powołania organizacji wyszedł z Europy, a kongres go zatwierdził(prezydent senat) przedstawiają Organizacje Europejskiej Współpracy Gospodarczej(16państw)

1949 dołączyła Republika Federalna Niemiec

1955 dołączyła Jugosławia

1959 dołączyła Hiszpania

1948-51 Europa zach. Otrzymała dużą pomoc 13mln dolarów

1951 traktat EWWiS 6państw podpisuje i dołącza do organizacji bez WB

1950-58 utworzenie Europejskiej Unii Płatniczej; usuwanie ograniczeń dewizowych w Europie zach. Początek nowoczesnego przepływu kapitału

Jak można ocenić wpływ p.Marschala na proces integracji

-zbudować infrastrukturę współpracy, umiejętność porozumiewania się

- pomoc finansowa uchroniła Europę zach. Przed upadkiem gospodarczym niestabilność polityczna

- zapobiegł radykalizacji nastrojów społecznych

Negatywne skutki: wzrost napięcia i utrwalenie się podziału na wschód i zachód (utwierdzenie żelaznej kurtyny - niezamierzone)

Plan powołania Unii zach.

Koncepcja stworzenia sieci umów bilateralnych(dwustronnych) Francja-Anglia, Włochy-Belgia które miały sobie gwarantować pomoc oraz bezpieczeństwo

Układ z Dunkierki 1947 Francja WB -Był to pierwszy w powojennej Europie traktat polityczno-militarny który został zawarty bez udziału Związku radzieckiego -Miał zapewnić pomoc przeciwko agresji z zewnątrz, Rosji Niemiec

1948 w Brukseli spotkali się: Francja Luksemburg Belgia WB zostały podpisane Pakty Brukselskie na 50lat, powołuje się na kartę Stanów Zjednoczonych art51 zezwala na użycie siły gwarantował do samoobrony każdego państwa jak i zbiorowej

Jak ocenić Pakt Brukselski -był wymierzony przeciwko Związkowi Radzieckiemu; -kolejny krok do zapewnienia bezpieczeństwa;

-inicjatywa Brytyjczyków i Francuzów; -propozycja złożona Stanom Zjednoczonym; -utworzenie bariery bezpieczeństwa

*dwa pakty między państwami europejskimi

*zaproponowanie USA w militarnym przedsiębiorstwie

Czerwiec1948 – uchwalenie poprawki do Konstytucji zezwala do przystąpienia do Sojuszu Regionalnych oraz Układów Samoobronnych poszczególnych państw a także zbiorowej Można było to za kontynentem Amerykańskim i poza

Znaczeni utworzenia NATO dla Stanów Zjednoczonych

-uzyskały możliwość kontroli procesów integracyjnych w jednoczącej się Europie

-obecność Stanów Zjednoczonych w nowym pakcie dawała gwarancje zachowania równowagi militarnej w Europie

OKRESY

1)      1945-51 powstają oficjalne idee integracji Plan Marschala NATO w zakresie bezpieczeństwa Pakty Brukselskie z Dunkierki

2)      1951-57 samodzielne istnienie EWWiS, czas ustalenia pewnego stosunku idei integracyjnych do realnych możliwości integracji. Francja Niemcy Włochy Belgia Holandia Luksemburg

Kwiecień1951 został podpisany traktat EWWiS to pierwsza organizacja w procesie integracji europejskiej w lipcu1951 wszedł w życie na 50lat

3)      1957-86 następuje poważne umocnienie integracji, rozszerzenie integracji w płaszczyźnie gospodarczej na nowe dziedziny

1957 przyjęcie traktatów rzymskich, 1986 przyjecie jednolitego aktu europejskiego dokument który rozpoczął przygotowania do struktury powstania UE

4)      1986-92 86-powstaje jednolity akt Europejski, który miał służyć zbudowaniu pewnych założeń pod utworzenie UE Przygotowanie do powstania UE

5)      1992-97/99 (97/99)traktat Amsterdamski, proces budowania fundamentów UE, rozszerzenie integracji na nowe dziedziny handlu gospodarki

6)      97/99-2005 załamanie się prac nad traktatem Konstytucyjnym

7)      2005-2009 2007-podpisanie traktatu lizbońskiego

9.V.1950 R.Szuman przedstawił deklaracje(tzw. memorandum) skierowana była do Niemiec Włoch i krajów Beneluksu

Deklaracja R.Szumana

Oficjalny początek wspólnot Europejskich Dotyczyła: propozycja poddania całości produkcji węgla i stali państw sprzymierzonych(6państw p.Marschala)Niemcy Francja

-gospodarka węgla i stali została poddana wspólnemu zarządowi pod nazwą „Wysoka władza”(I instytucja wspólnot europejskich)

-I etap federacji europejskiej w dokumencie chcieli zdefiniować federacje  Miała być oparta na dwóch elementach:

*tzw. Solidarność faktyczna(gospodarcza) *Solidarność polityczna(trudna do zrealizowania)

Nawiązywała do tego deklaracja R.Szumana

1.       Potrzebie modernizacji produkcji poprawa jakości

2.       Konieczność stworzenia wspólnych zasad dystrybucji węgla i stali

3.       Stworzenie wspólnego programu eksportu węgla i stali

4.       Wyrównywanie poziomów życia pracowników we wszystkich państwach które potencjalnie miały wejść do EWWiS

Deklaracja R.Szumana określała warunki

1.       Konieczność wprowadzenia przepisów prawnych

2.       Konieczność zniesienia przez państwa członkowskie różnic w taryfach celnych i transportowych

Motywy zawarcia traktatu EWWiS *motywy na wstępie pokrywały się z treścią deklaracji R.Szumana

Art1) podkreślał 3zasady wspólne(cele rynek instytucje)

Art2) precyzuje co to są wspólne cele: rozwój gospodarczy, wzrost zatrudnienia, podnoszenie stopy życiowej we wspólnych państwach

Art4) stworzenie wspólnego rynku: przedstawić zasady określające na czym powinna polegać interpretacja wspólnego rynku

-zasada swobodnego przepływu towaru

-zakaz praktyk dyskryminujących producentów z poszczególnych krajów

-zakaz dotacji państwa na własnym rynku

-wolność konkurencji

Projekt Europejskiej Wspólnoty Obronnej był to projekt brytyjski gdzie Francja tez dołączyła Został podpisany 1952 ale ni wszedł w Zycie, typowe przymierze wojskowe, miała być to kontynuacja traktatów z Dunkierki i paktu brukselskiego

Projekt Europejskiej Wspólnoty Politycznej Podpisany przez państwa EWWiS  przewidywał ustrój polityki europejskiej , nie miał limitu czasowego Przedstawiał zasady politycznej struktury: *ochrona praw człowieka i wolności podstawowych, *zapewnienie bezpieczeństwa europejskiego, *koordynacja polityki zagranicznej

1992 linia zach.-europejska na mocy traktatu z Mastrich została połączona z Unią Europejską