Pyt.19 Inteligencja. Osobowość twórcy.
Stern .
Jeżeli wiek umysłowy podzielimy przez wiek życia i pomnożymy przez 100 to będziemy mieli wskaźnik który pozwoli nam porównać ze względu na poziomy wiek.
II – iloraz inteligencji :
Wiek umysłowy / wiek życia x 100 = II
Wechsler znormalizował wynik II ponieważ okazało się że w populacji amerykańskiej średni II = 100. Wechsler przyjął pewne odchylenie standardowe jako wskaźnik zmienności wyników i w ten sposób uzyskał pewien rozkład mówiący jaki procent ludzi w populacji uzyskuje dany wynik.
Podstawy inteligencji.
W czasach gdy Binet zapoczątkował badania nad inteligencją, Spaerman samą naturę inteligencji. Zauważył on że jeśli badamy pewną populację różnymi testami badającymi funkcję intelektualną wyniki tych testów korelują między sobą. Te zmienne psychologiczne korelują ze sobą czyli mają wspólną wariancję (jest to miara rozpiętości wyników, powierzchniowa ). Spaerman wprowadził metodę analizy czynnikowej która próbuje zredukować liczbę zmiennych do tych bardziej podstawowych. Stwierdził że wyniki uzyskiwane w testach intelektualnych zależą od pewnego wspólnego czynnika, czynnika G. Wyniki zależą też od S- wariancji specyficznej która nie zależy od wspólnej G. Na czynnik G wpływają dwie funkcje które Spaerman nazwał :
-wywodzenie związków
-wywodzenie korelotów
Zostało opracowane wiele testów na inteligencję. Jeden z testów – test Rivena który opracował wiele zadań odpowiadających różnym poziomom inteligencji. Okazało się że ten czynnik G najlepiej jest mierzony przez pewne aspekty rozumowania formalnego.
Myślenie rozbieżne ze zbioru info generujemy wiele równań dobrych rozwiązań. Guilford uwzględnił to myślenie i wyizolował wiele czynników badających to myślenie. Późniejsze badania ukazały że czynnik G da się pominąć. Guilford wykazał że czynnik G był uzyskiwany sztucznie. Poznanie psychologiczne jest poznaniem teoretycznym ale dzięki takiemu pojęciu jak inteligencja można wiele powiedzieć o człowieku. Myślenie twórcze związane jest z myśleniem rozbieżnym.
Nurt badań nad twórczością wiążący się z osobowością pochodzi od FREUDA.
Id – źródło energii, pierwotnych procesów, zbiór pewnych mechanizmów, rezerwuar biologicznych popędów. Działa w myśl pierwotnych procesów.
Ego - to świadoma część która rozwija się aby człowiek mógł działać w świecie zewnętrznym, zaspokajać popędy na podstawie rzeczywistych obiektów.
Superego – system nakazów , zakazów.
Neurotyk - dominowany procesami lękowymi które pojawiają się gdy EGO nie może rozwiązać problemów. Niemożność rozwiązania problemów powoduje uruchomienie obronnych mechanizmów EGO które wypierają te treści z pola świadomości. Te mechanizmy to np.
-sublimacja (wykorzystywanie popędów do wzniosłych celów)
-racjonalizacja
-regresja
Takie mechanizmy są nieracjonalne i nieświadome.
Według Freuda cala energia jest w Id. Neurotyk blokując impulsy treści niosące energię pozbawia się możliwości wykorzystania tej energii. Jakie to EGO musi być aby mogło wykorzystać energię z Id? To EGO musi być elastyczne a człowiek musi mieć zdolność świadomej regresji. Twórca musi umieć zmienić poziomy funkcjonowania z racjonalnego na ten pierwotny związany z Id. Rozwój intelektualny człowieka to wynik nadwyżek jakie EGO uzyskuje z Id. Praca twórcza jest lękotwórcza i obciążająca. Twórca musi się nauczyć żyć w stanie chaosu. Zapewnia mu to zdolność tolerowania lęku.
Co może zapewnić poczucie tożsamości?
-samoakceptacja- bardzo wysoka samoocena która jest różnicą odległości między ja realnym i ja idealnym.
Potocznie o ludziach twórczych mówi się że są niekonwencjonalni. Osoba o wysokiej samoocenie nie boi się ryzykować kontrowersyjnych społecznie rozwiązań. Mechanizmy obronne które przeszkadzają w psychoterapii są interesującymi procesami przykładami funkcjonowania, które można opisać też u ludzi twórczych.
BARON proponował skalę :
I kryterium jest dobre samopoczucie zdrowotne
II kryterium : zdolność swobodnego kształtowania otoczenia
III kryterium : zdolność do korygowania własnego postępowania
IV kryterium : zdolność do tolerowania pewnych odstępstw od przyjętych norm
V kryterium : poczucie realizmu
VI kryterium : zdolność utrzymania kierunku działania
VII kryterium : zdolność do tolerowania pewnych luk informacyjnych , pewnych odstępstw
blusik21