LADME:
L-miejsce podania- uwalnianie- postać farmaceutyczna
A- przejście z miejsca podania do kompartymentu I- dostępność biologiczna- następuje metabolizm w wątrobie, powstają aktywne metabolity, przechodzą one do kompartymentu II (D), nie aktywne metabolity zostają wydalone przez: płuca, cerki, skórę, wątrobę.
Wchłanianie leku zależy od: miejsca podania, struktury chemicznej, pH, czasu kontaktu leku z barierą, szybkości przepływu krwi w miejscu podania, stężenia leku w miejscu podania.
Przenikanie przez błony plazmatyczne:
-transport: mogą być przemieszczana związki hydrofilowe, transport może być bierny(wynika z różnicy ciśnień, nie wymaga energii) i aktywny- zachodzi wbrew różnicy stężeń- wymaga energii.
Bariery:
-krew- mózg: p-glikoproteina ma zdolność transportowania substancji z powrotem do krwi- mechanizm obronny
-krew- trzustka- przenikają substancje o małej masie cząsteczkowej
-krew- wątroba- łatwe przenikanie- brak bariery
-łożysko
-mięsień sercowy- łatwe przenikanie przez porowatą powierzchnię serca
Dystrybucja: zdolność do przechodzenia przez błony
-wewnątrznaczyniowy- lek znajduje się w naczyniach
-wewnątrznaczyniowy i śródmiąższowy- lek znajduje się w naczyniach i w przestrzeni międzykomórkowej
-poza i wewnątrz komórkowy- lek znajduje się w naczyniach i w środku komórek
-powinowactwo do komórek- lek znajduje się tylko w komórkach
Metabolizm:
Reakcje: I fazy- reakcje redox, hydroliza- metabolity aktywne i nie aktywne
II fazy- reakcje syntezy- sprzęganie z kwasami i aminokwasami- metabolity nie aktywne- E
Czynniki wpływające na metabolizm: wiek, sprawność wątroby, płeć, czynniki genetyczne, droga podania
Interakcje lek- receptor: powinowactwo do receptora mają antagoniści i agoniści.
-agonista- ma aktywność wewnętrzną- zmienia czynność komórki
-antagonista- nie ma aktywności wewnętrznej- nie ma zmian czynności komórki
Wiązania:
-kowalencyjne- wiązania trwałe- tworzy się wspólna chmura elektronowa
-nie kowalencyjne- większość leków- nie tworzy się wspólna chmura elektronowa
Rodzaje receptorów:
1) Receptor wiązany z białkiem G
Agonista wiąże się z receptorem, z białka G wychodzi GDP, wchodzi GTP, białko G odłącza się do receptora od białka odłączają się podjednostki beta i gamma i następuje pobudzenie białka efektorowego(skutek). Do tej grupy receptorów należą: muskarynowe, adrenergiczne, dopaminergiczne, histaminowe, opioidowe, dla prostaglandyn i leukotrienów
2) Receptory związane z kanałem jonowym- jonotropowe- przykład- nikotynowy receptor cholinergiczny w złączu nerwowo- mięśniowym GABA-A
3) Receptory związane z enzymami o aktywności regulowanej ligandem- przykład: receptor dla insuliny. Insulina aktywuje kinazę tyrozynową i zachodzi fosforylacja reszt tyrozynowych.
4) Receptory regulujące syntezę białek(jądrowe)
Hormony wnikają do wnętrza komórki, łączą się z receptorem, ten kompleks wnika do jądra następuje transkrypcja z DNA do mRNA następnie translacja i powstaje białko. Przykład: receptor dla hormonów steroidowych i hormonów tarczycy.
Działania niepożądane : powodują choroby lub zgon. Przed zastosowaniem leku należy ocenić stosunek korzyści do ryzyka. Przyczyny działań niepożądanych: przedawkowanie, nadwrażliwość(choroby interakcje), brak wybiórczości(na narządy i receptory).
kalisz13