Wykład V
a) Akty prawa pierwotnego:
· Traktat Nicejski 1 luty 2003r.
· Traktat lizboński ( oficj. Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o UE i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską w wersji roboczej określany jako traktat reformujący
· W stosunku do państw- stron ta umowa m-dwa weszła w Zycie 1 grudnia 2009 przy czym w hierarchii źródeł praw porządku prawnego RP obowiązuje od chwili ogłoszenia w Dz.U co nastąpiło 2 grudnia 2009
· Została również opublikowana w Dz.U UE Seria C nr.306
Prawo UE:
· Traktat Lizboński lub Traktat Reformujący nadaje UE jednolitą strukturę i osobowość prawną. Zaproponowano go w miejsce odrzuconego drugiego Traktatu o Konstytucji UE
· Przyznanie PL stałego rzecznika generalnego w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości
· Wprowadzenie stanowiska wysokiego przedstawiciela Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa
· Wprowadzenie stanowiska Przewodniczącego Rady Europejskiej
· „Karta Praw Podstawowych”
· „Solidarność energetyczna”
Obecna struktura UE
· Unia Europejska decydując się na „ mini traktat” reformujący strukturę wspólnoty zrezygnowała z formalnej i jednolitej konstytucji. Zamiast tego UE ma jak dotycz as bazować na dwóch traktatach :
· Traktat o Unii Europejskiej TUE traktat z Maastricht
· Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Gospodarczą TWE traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską
Obecna struktura UE:
· Do tych dwóch
Konsekwencje traktatu:
· Tak jak przewidywał trakt konstytucyjny, UE została nadana osobowość prawna; zlikwidowana została Wspólnota Europejska jej następcą prawnym jest Unia. W związku z tym nazwa TWE została zmieniona na Traktat o funkcjonowaniu UE ( TFUE) Zniesiony został także system filarowy, jednak pewne odrębności dawnego II i III filar zostały zachowane. Kompetencje Unii w zakresie
· Zarezerwowany wyłącznie dla Unii ( unia celna, reguły konkurencji , polityka pieniężna w stresie euro, zachowanie morskich zasobów biologicznych, wspólna polityka handlowa, umowy międzynarodowe zawierane przez Unię ).
· Obszar współdzielony gdzie prawo Unii nadal jest nadrzędne nad prawem państw członkowskich, ale obszary nieregulowane prawem unijnym i obszary, z których zrezygnowała Unia, np. poprzez wycofanie dyrektyw, pozostają pod kontrolą prawa krajowego oraz obszar nad którym wyłączną władzę i pierwszeństwo ma prawo krajów członkowskich
Zastosowanie zasad w prawie Europejskim :
Prawo UE
· Prawo pierwotne
- traktaty założycielskie We i UE
- traktaty akcesyjne
- ogólne zasady prawa wspólnotowego
* podstawowe normy prawidłowego i demokratycznego państwa
* zasady prawa procesowego
· prawo wtórne
- rozporządzenia
- dyrektywy
- decyzje
- zalecenia
- opinie
Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa ( art.7)
· Zasada legalności ( związanie prawem zasada wyłączności ustawy zasada prymatu ustawy
· Zasada legalizmu zobowiązania
Legalność :
· w procesie stanowienia prawa
· w procesie jego stosowania
art. 6 KPA organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa
Europejskie Kodeks Dobrej Administracji
Art.4
Zasada praworządności
Urzędnik działa zgodnie z zasadą praworządności stosuje uregulowania i procedury zapisane w prawnych przepisach Wspólnot. Urzędnik zwraca się w szczególności uwagę na to aby decyzje dotyczące praw lub interesów pojedynczych osób posiadały podstawę prawna a ich treść było zgodna z obowiązującym przepisami prawnymi – Zalecenie
UE respektuje zasadę praworządności. Zasada ta wykreowana jest bowiem przez państwa członkowskie. Państwo podlega prawu które stanowi. Państwo nie stoi ponad prawem.
Zasada równości:
· wszyscy są wobec prawa równi i wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne ( art. 32 konstytucji)
· równość wobec prawa oznacza równość stosowania prawa
· Równość w prawie oznacza wymóg, by prawo nie zawierało w swej treści rozróżnień faworyzujących bądź dyskryminujących pewne grupy obywateli.
Konstytucja RP:
Równość w znaczeniu formalnym oznacza konieczność takiego samego traktowania przez prawo wszystkich adresatów norm, bez wprowadzenia jakiekolwiek różnicowania. Tak rozumiana zasada równości wprowadza jednocześnie pewne ograniczenia, podlegające przede wszystkim na niemożliwości uwzględniania zróżnicowania sytuacji faktycznej podmiotów. Może się zdarzyć, żer takie samo traktowanie różnych podmiotów prowadzić by mogło do naruszenia zasady sprawiedliwości społecznej a także pogarszania sytuacji niektórych podmiotów.
Równość w znaczeniu materialnym, polega na tym, iż wszystkie podmioty charakteryzujące się daną cechą istotną , mają być traktowane tak samo. Jednocześnie tak rozumiana zasada równości dopuszcza możliwość różnego traktowania różnych adresatów lub podmiotów znajdujących się w odmiennej sytuacji faktycznej. Równość w znaczeniu materialnym służy gwarancji.
· W procesie stanowienia prawa
· W procesie stosowania prawa
Zasada równości wobec prawa:
Zasada niedyskryminowania
· Art. 5 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji
· Urzędnik powstrzyma się w szczególności od wszelkiego niesprawiedliwego nierównego traktowania osób fizycznych ze względu na ich narodowość , płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etyczne lub społeczne, cechy genetyczne itp.
Prawo europejskie – zakaz dyskryminacji
Art. 12 TWE
Zakazana jest wszelka dyskryminacja
Uszczegółowienie zasady niedyskryminacji:
Typy dyskryminacji:
· Bezpośrednia- wtedy, gdy krajowy ustawodawca przyjmując zasady sprzeczne z przepisami traktatu, traktuje dane osoby w sposób mniej uprzywilejowany w stosunku do innych os które znajdują się w porównywalnyc systacjach
· Pośrednia – występuje wówczas gdy pozornie neutralne warunkiem, kryteria lub praktyki będąc niekorzystne dla osób z przyczyn pochodzenia rasowego lub orientacji seksualnej o ile praktyka taka nie może zostać uznana obiektywnie za uzasadnioną
Źródło zasady:
· Karta Praw Podstawowych rozdział 3 „równość”
· Europejska Konwencja Praw Człowieka i Podstawowych Wolności art. 14
· Art. 12 – 13 TWE
· Dyrektywa 2000/43 WE w sprawie realizacji zasady równego traktowania niezależnie od pochodzenia rasowego lub etnicznego
· Dyrektywy 2000/78 WE
Zasada pewności prawa
……
ulcik99